Baby Bag

ორგანიზმში D ვიტამინის დიდი ნაწილი კანზე მზის სხივების ზემოქმედებით წარმოიქმნება

ორგანიზმში D ვიტამინის დიდი ნაწილი კანზე მზის სხივების ზემოქმედებით წარმოიქმნება

რა კავშირია D ვიტამინსა და იმუნურ სისტემას შორის, - ამ თემაზე პედიატრი თამარ ობგაიძე წერს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

„მის შესახებ წინა საუკუნეში რომ დაგესვათ კითხვა ექიმებისათვის, გიპასუხებდნენ, რომ ეს ნივთიერება ცხიმში ხსნადი ვიტამინია და ის ორგანიზმში კალციუმის და ფოსფორის ცვლას არეგულირებს, მისი დეფიციტის დროს კი რაქიტი და ოსტეოპოროზი ვითარდება. მაგრამ რეალურად ის ჰორმონია. თუმცა კლასიფიკაციის მიხედვით დღესაც ცხიმში ხსნად ვიტამინებს მიეკუთვნება.

დიახ, D ვიტამინი, ჯადოსნური D ჰორმონი. და იცით, რატომ ჰორმონი?

  • იმიტომ, რომ სხვა ვიტამინებისაგან განსხვავებით, მისი მხოლოდ მცირე ნაწილის მიღება შეიძლება საკვებთან ერთად. უდიდესი ნაწილი კი მზის სხივების კანზე ზემოქმედების გზით მიიღება, შემდეგ კი ღვიძლსა და თირკმლებში ციკლს გადის და ამ გარდაქმნების შედეგად ვიღებთ ბიოაქტიურ ნივთიერებას, რომელსაც ჩვენს ორგანიზმში სასწაულების მოხდენა შეუძლია.
  • სხვა ვიტამინებისაგან იმითაც განსხვავდება, რომ ყველა ორგანოსა და ქსოვილში საკუთარი რეცეპტორები აქვს და ამიტომაც ზემოქმედებს ის პრაქტიკულად ყველა ორგანოზე.

თუ გახსოვთ, D ვიტამინის თემას ორი თუ სამი ბლოგი უკვე მივუძღვენი. დღეს იმუნურ სისტემაზე მის ზეგავლენაზე გიამბობთ. არა, იმას თუ ელოდებით, რომ D ვიტამინი პირდაპირ კავირშია კორონავირუსის ან სხვა ავი ვირუსების განადგურებასთან, უნდა გაგაწბილოთ. სამწუხაროდ, მას არ აქვს ანტივირუსული ზემოქმედება.

რას ამბობენ კვლევები?

დადგენილია, რომ იმ ადამიანებს, რომელთაც D ვიტამინის დონე სისხლში დაბალი აქვთ, გაცილებით მაღალი აქვთ სეზონური გრიპით და სხვა რესპირაცილი ინფექციებით ავადობის რისკი. D ვიტამინის საჭირო დოზის დამატებისას კი ეს რისკი მკვთრად მცირდება. მისი ერთ-ერთი ფუნქცია იმ T-ლიმფოციტების აქტივაციაა, რომლებიც ვირუსებსა და ბაქტერიების ანადგურებენ. გარდა ამისა, D ვიტამინის გავლენით ჩვენს ორგანიზმში წარმოიქმნება შინაგანი ანტივირუსული და ანტიბაქტერიული დაცვის ფაქტორები - დეფენსინები და კათელიციდინი, რომლებიც აქტიურად ებრძვიან და ანადგურებენ დაავადების გამომწვევ ვირუსებსა და ბაქტერიებს. და კიდევ, აღმოჩნდა, რომ D ვიტამინი ამცირებს იმუნური სისტემის ჰიპერაქტივობას და თავიდან გვაცილებს „ციტოკინურ შტორმს“, რაც ფილტვების დაზიანების და სიკვდილის მიზეზი ხდება ზოგიერთი ინფექციის, მათ შორის COVID-19 -ის დროს.

სულ ახლახან მკვლევარებმა (Vadim Backman და თანაავტორები) ჩიკაგოს ჩდრილოდასავლეთის უნივერსიტეტიდან, შეისწავლეს სხვადასხვა ქვეყანაში (ჩინეთი, საფრანგეთი, იტალია, სამხრეთ კორეა, ესპანეთი, შვეიცარია, გაერთიანებული სამეფო) კლინიკების მონაცემები და მივიდნენ დასკვნამდე, რომ იმ კლინიკებში, სადაც პაციენტებს, სისხლში D ვიტამინის დაბალი დონე აღენიშნებოდათ, სიკვდილობის უფრო მაღალი მაჩვენებელი ჰქონდათ.

ასე, რომ სანამ კარანტინი ჯერ კიდევ ძალაშია, გახსოვდეთ ეს მაგიური ვიტამინი. მისი მნიშვნელოვანი საკვები წყარო თევზი, რძე და მისი პროდუქტები, კვერცხია, თუმცა ორგანიზმში D ვიტამინის დიდი ნაწილი კანზე მზის სხივების ზემოქმედებებით წარმოიქნება. და არ დივიწყოთ თქვენი ექიმის დანიშნულებით D ვიტამინის დანამატის მიღება.

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რა სიმპტომები ახლავს თან ანემიას და როგორია დიაგნოსტირების მეთოდები „ნიუ-ჰოსპიტალსში“?

​რა სიმპტომები ახლავს თან ანემიას და როგორია დიაგნოსტირების მეთოდები „ნიუ-ჰოსპიტალსში“?

ჰემატოლოგიურ პრობლემათა შორის ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული ანემიაა. იგი ვითარდება მაშინ, როდესაც სისხლის წითელი უჯრედების, ერითროციტების, რაოდენობა ან სისხლში ჰემოგლობინის კონცენტრაცია მცირდება. ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის (WHO) მონაცემებით მსოფლიო მოსახლეობის დაახლოებით 30% ანემიით არის დაავადებული.

ამ თემაზე MomsEdu.ge-სუფრო დეტალურად „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ჰემატოლოგი, კლინიკური ონკოლოგი, ​აიდა გოზალოვა​ ესაუბრა.

- როგორია ანემიის ტიპები და რა იწვევს დაავადებას?

- ანემიის გამომწვევი მიზეზები განსხვავდება დაავადების ტიპების მიხედვით. პრაქტიკაში გვხვდება:

  • რკინადეფიციტური ანემია;
  • ვიტამინდეფიციტური ანემია (ვიტამინ B12 და ვიტამინ B9 - ფოლიუმის მჟავა);
  • მწვავე და ქრონიკული ანთებითი დაავადებების ფონზე განვითარებული ანემია;
  • ონკოლოგიური დაავადებების დროს განვითარებული ანემია;
  • ძვლის ტვინის დაავადებებთან ასოცირებული ანემია.

- ვინ შედის დაავადების რისკ-ჯგუფში?

- გაზრდილი რისკის ქვეშ არიან: 65 წელს გადაცილებული ადამიანები, ნაწლავური პრობლემების მქონე ადამიანები (მაგალითად, კრონის დაავადება, ცელიაკია), ორსული ქალბატონები და სხვა ქრონიკული დაავადებების მქონე პირები.

რა სიმპტომები ახლავს თან ანემიას?

- ანემიის გავრცელებული სიმპტომებია: მარტივად დაღლა და საერთო სისუსტე, ძილიანობა, თავის ტკივილი, თავბრუსხვევა, კანისა და ლორწოვანი გარსის სიფერმკრთალე, გულის რიტმის დარღვევა, თმის ცვენა, ფრჩხილების მტვრევა და ა.შ.

- რა გართულებები შეიძლება მოჰყვეს დაავადებას?

- ორსულების შემთხვევაში შესაძლოა დაავადებას მოჰყვეს ნაადრევი მშობიარობა ან ნაყოფის თანდაყოლილი დეფექტები. ამასთანავე, გულთან დაკავშირებული პრობლემები (არითმია, გულისცემის სიხშირის გაზრდა).

არსებობს სიცოცხლისთვის საშიში ანემიის ტიპებიც, მაგალითად, ნამგლისებუჯრედოვანი ანემია.

- როგორია ანემიის დიაგნოსტირების მეთოდები „ნიუ-ჰოსპიტალსში“?

- პირველ რიგში, კეთდება სისხლის საერთო ანალიზი. ასევე, უნდა შეგროვდეს ანამნეზი და ჩატარდეს ლაბორატორიული კვლევები (იგულისხმება ფერიტინის, ვიტამინ B12-სა და ფოლიუმის მჟავის განსაზღვრა). დიაგნოზის დასმის შემდეგ თუ აღმოჩნდება, რომ პაციენტს ანემია აქვს, დაავადების გამომწვევი მიზეზის დასადგენად ინიშნება დამატებითი კვლევები, შემდეგ უკვე განვსაზღვრავთ მკურნალობის მეთოდებს.

თუ ანემია ანთებითი ქრონიკული დაავადებების ან ონკოლოგიური დაავადებების დროსაა განვითარებული, ფერიტინის კონტროლი არ არის მიზანშეწონილი. ამ შემთხვევაში ტარდება სხვა კვლევები რკინის დეფიციტის დადასტურებისთვის. იშვიათ შემთხვევაში, საჭიროა ძვლის ტვინის ნიმუშის აღება და მისი გამოკვლევა.

„ნიუ-ჰოსპიტალსი“ იძლევა ანემიის მკურნალობის შესაძლებლობას, როგორც ამბულატორიულ, ასევე სტაციონარულ რეჟიმში.

ამასთან ერთად, „ნიუ-ჰოსპიტალსში“ შესაძლებელია ჰემატოლოგიური დაავადებების სრული სპექტრით მკურნალობა.

- შესაძლებელია თუ არა დაავადების პრევენცია?

- ანემიის პრევენციისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანია დაბალანსებული კვებითი რაციონი, რომელიც გამდიდრებულია რკინით, ფოლიუმის მჟავით და ვიტამინ B12-ით. რეკომენდებულია მივიღოთ ხორცი, პარკოსნები, რკინით გამდიდრებული მარცვლეული, მუქი მწვანე ფოთლოვანი ბოსტნეული, ხილი და ა.შ.

R. 

წაიკითხეთ სრულად