Baby Bag

1 წლამდე ასაკის ჩვილს ზურგზე უნდა ეძინოს - უსაფრთხო ძილის წესები ყველაზე პატარებისთვის

1 წლამდე ასაკის ჩვილს ზურგზე უნდა ეძინოს - უსაფრთხო ძილის წესები ყველაზე პატარებისთვის

ჩვილების უსაფრთხო ძილის წესებზე პედიატრი თამარ ობგაიძე წერს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

„გასული საუკუნის 80-იან წლებში აშშ-ის პედიატრიის აკადემიის რეკომენდაციის თანახმად, ჩვილებისათვის ძილის საუკეთესო ფორმა მუცელზე ნებივრობა და ძილი იყო, მაგრამ მოხდა გაუთვალისწინებელი და აუხსნელი რამ - სწორედ ამ რეკომენდაციის შემდეგ მკვეთრად იმატა ჩვილთა უეცარი სიკვდილის სიხშირემ ამერიკასა და ევროპის ქვეყნებში. რეკომენდაციის შეცვლის შემდეგ სიკვდილობა შემცირდა.

აი, უსაფრთხო ძილის წესები ჩვილებისათვის:

1 წლამდე ასაკის ჩვილს უნდა ეძინოს ზურგზე, როგორც დღის ძილის, ისე ღამის განმავლობაში. განსაკუთრებული ყურადღება მიაქციეთ 4 თვემდე ასაკის ბავშვებს, რადგან ჩვილთა უეცარი სიკვდილიანობა სწორედ ამ ასაკშია უფრო ხშირი.

რატომ არა გვერდზე? იმიტომ, რომ გვერდიდან მუცელზე ის გაცილებით იოლად ტრიალდება.

კვებეთ ჩვილი ძუძუთი. დადგენილია, რომ ძუძუთი კვება ამცირებს ჩვილთა უეცარი სიკვდილის რისკს.

თუ პატარას მგზავრობისას ჩაეძინა მანქანის სავარძელში, სლინგში, სამგზავრო კალათაში ან ეტლში, ის, რაც შეიძლება სწრაფად გადაიყვანეთ საწოლში.

1 წლამდე ასაკის ბავშვის საწოლში ნუ დატოვებთ რბილ სათამაშოებს, არ არის საჭირო ბალიში, საწოლის რბილი ბამპერები.

უმჯობესია, თუ ტრადიციული საბნის ნაცვლად ე.წ. ჩასაცმელ საბანს გამოიყენებთ. მისი შემთხვევით თავზე წამოხურება და სასუნთქი გზების დახშობა გამორიცხულია.

თუ მაინც იყენებთ გადასაფარებელს, მისი გვერდები კარგად დააფიქსირეთ მატრასის ქვეშ, რათა პატარამ მისი გადახურება და სასუნთქი გზების ბლოკირება ვერ შესძლოს.

საწოლის ზედაპირი უნდა იყოს მყარი.

სიცოცხლის პირველი წლის მანძილზე ბავშვს უნდა ეძინოს თქვენს ოთახში, მაგრამ არა თქვენს საწოლში. აღმოჩნდა, რომ ასეთი ძილი 50%-ით ამცირებს ჩვილთა უეცარი სიკვდილის რისკს განსაკუთრებით 4 თვემდე ასაკში.

ერთ ოთახში ძილი საშუალებას გაძლევთ, უფრო ფხიზლად იყოთ და ჩვილს მეტი ყურადღება მიაქციოთ. თქვენს საწოლში ჩვილი შეიძლება კვების დროს გადაიყვანოთ. კვების დასრულების შემდეგ კი ის თავის საწოლში უნდა დააბრუნოთ.

არ დატოვთ ჩაძინებული ბავშვი დივანზე, ტახტზე ან სოფაზე.

განსაკუთრებული ყურადღება გმართებთ, თუ თქვენი პატარა დაბადებულია დღენაკლი ან მცირე წონით.

უმჯობესია, თუ მოწევას თავს დაანებებთ. მწეველობა ზრდის ჩვილთა უეცარი სიკვდილის რისკს, თუნდაც საწოლ ოთახში არ ეწეოდეთ.

თუ იღებთ საძილე საშუალებას ექიმის დანიშნულებით და ამის გამო ღრმად გძინავთ, ღამით პატარას მეთვალყურეობისათვის სჯობს, სხვა მომვლელს უხმოთ.

ჩაძინებისას რეკომენდებულია მატყუარა საწოვრის გამოყენება, თუ, რათქმაუნდა, ბავშვი მას იღებს. დადგენილია, რომ ძილის დროს საწოვარის გამოყენება ამცირებს ჩვილთა უეცარი სიკვდილის რისკს. ჩაძინების შემდეგ პირიდან გადმოვარდნილი საწოვარის ძალით მიცემა არ არის რეკომენდებული.

საძინებელი ოთახი ხშირად გაანიავეთ. გახსოვდეთ, რომ ოთახში ჰაერის მაღალი ტემპერატურა კიდევ ერთი საფრხთისშემცველი ფაქტორია.

ყოველთვის, როცა ძილისათვიოს საჭირო საბავშო პროდუქტს ყიდულობთ, გაითვალსწინეთ ექიმის რჩევები.
სანამ შეიძენთ, გაარკვიეთ, არის თუ არა ის ეფექტური ჩვილთა უეცარი სიკვდილის პრევენციისათვის.
მაგალითად, თუ გადაწყვიტეთ ძილის პოზიციონერის ყიდვა, გახსოვდეთ, რომ ის არ ამცირებს უეცარი სიკვდილის რისკს, პირიქით, თუ პატარას უკვე შეუძლია გადაბრუნება, პოზიციონერის ამობურცულმა გვერდებმა შესაძლებელია ადვილად დაახშოს მისი სასუნთქი გზები.

ძალიან მოსახერხებელია დედის საწოლთან მისადგმელი საბავშო საწოლები, რომელიც ჩვილის ახლოსყოფნის საშუალებას იძლევა, შეგიძილიათ კვებისათვის მარტივად გადაიყვანოთ ის თქვენს საწოლში და დააბრუნოთ უკან ადგომის გარეშე. ამავდროულად ადვილია ღამის განმავლობაში მასზე მეთვალყურეობა. თუმცა ამ ეტაპზე არ არის კვლევები, რომელბიც დაადასტურებენ ამ სა წოლების გავლენას ჩვილთა უეცარი სიკვდილის სიხშირეზე.

საწოლის ყიდვისას მიაქციეთ ყურადღება საწოლის დამცავი კედლების ხარიხებს. მათ შორის არ უნდა იყოს ფართო მანძლი, სადაც პატარას თავი გამოეტევა . ასეთ შემთხვევაში შესაძლებელია მისი მოხრჩობა.
ასევე დააკვირდით, რომ არ იყოს დიდი მანძილი მატრასსა და საწოლის გვერდებს შორის. მატრასი ახლოს უნდა იყოს გვერდებთან.
დაბოლოს, გახსოვდეთ, მშვიდი ძილი ყველა საკში აუცილებელია!“

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ნიუ ჰოსპიტალსი“ ლიმფომას მრავალი ფორმის მკურნალობის შესაძლებლობას იძლევა

„ნიუ ჰოსპიტალსი“ ლიმფომას მრავალი ფორმის მკურნალობის შესაძლებლობას იძლევა

მსოფლიოს მასშტაბით ლიმფომა ერთ-ერთ ყველაზე გავრცელებული ჰემატოლოგიური დაავადებაა. ამერიკის კიბოს საზოგადოების კვლევებით, 2023 წელს აშშ-ში 89,000 ადამიანს ლიმფომას დიაგნოზი დაუსვეს.

ამ თემაზე უფრო დეტალურად ​MomsEdu.ge-ს „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ჰემატოლოგი, ონკოჰემატოლოგი, კლინიკური ონკოლოგი, აიდა გოზალოვა ესაუბრა.

- რა არის ლიმფომა და რა იწვევს ამ დაავადებას?

- ლიმფომა ჰემატოლოგიურ დაავადებათა ჯგუფს მიეკუთვნება. ის სხვა ავთვისებიანი დაავადებების ანალოგიურად ვითარდება მაშინ, როდესაც უჯრედები უკონტროლო გამრავლებას იწყებენ (T და B ლიმფოციტები).

დაავადების წარმოშობა, ძირითადად, მიმდინარეობს ლიმფოციტებში, რომლებიცადამიანს იცავენ სხვადასხვა ინფექციისგან, თუმცა ზოგჯერ თავად ტრანსფორმირდებიან სიმსივნედ. ლიმფომას შეუძლია დააზიანოს სხვა ორგანოებიც: კუჭი, ნაწლავი, ელენთა, ფილტვი, თავის ტვინი (ექსტრანოდალური ლიმფომები).

ზუსტი ეტიოლოგიური ფაქტორი არ არის ცნობილი, თუმცა ჩამოვთვლი ხელშემწყობ რისკ-ფაქტორებს:

1. თუ თქვენ გაქვთ ან გქონდათ HIV-ინფექცია, Epstein-Barr (მაგალითად, მონონუკლეოზი) და Kaposi’s sarcoma (KS);

2. მემკვიდრეობითი ისტორია - სიმსივნური დაავადებების,რადიაციის და გარკვეული ქიმიკატების ზემოქმედების;

3. იმუნოდეფიციტი - სამედიცინო მკურნალობის ან სხვა მიზეზებით გამოწვეული - ქიმიოთერაპიით ჩატარებული მკურნალობა, ორგანოს ტრანსპლანტაციის შემდგომი მდგომარეობა (ვინაიდან საჭიროა იმუნოსუპრესანტების მიღება);

4. ასევე, ზოგიერთი აუტოიმუნური დაავადება.

უნდა აღინიშნოს, რომ ზემოთ ჩამოთვლილი რისკ-ფაქტორების არსებობა არ გულისხმობს, რომ აუცილებლად განვითარდება დაავადება.

- რა ტიპის ლიმფომები არსებობს?

- ლიმფომას ორი ძირითადი კატეგორია არსებობს:

● არაჰოჯკინის ლიმფომა (NHL), რომელიც შემთხვევების 90%-შია გამოვლენილი;

● ჰოჯკინის ლიმფომა (HL) ანუ ლიმფოგრანულომატოზი, რომელიც შემთხვევების 10%-ში ფიქსირდება.

არაჰოჯკინის ლიმფომა, რომლის 35-მდე ქვესახეობა არსებობს, იყოფა T დაB ლიმფოციტურ სიმსივნეებად, რომლებიც უმწიფარი ან მწიფე უჯრედებისგან ვითარდება.

ჰოჯკინის დაავადების დროს ლიმფურ ქსოვილში მიკროსკოპული დათვალიერებისას ვლინდება ბერეზოვსკი-შტენბერგ-რიდის გიგანტური უჯრედები.

ზოგადად, 70-ზე მეტი ლიმფომას ქვეტიპი არსებობს. ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია (WHO) გამოყოფს ორ კატეგორიას - იმუნოპროლიფერაციული დაავადებები და მრავლობითი მიელომა.

არსებობს ორნაირი ლიმფომა - აგრესიული (სწრაფად მზარდი)ან ინდოლენტური, რომელიც ნელა ვითარდება და დიდი ხნის განმავლობაში არ მოითხოვს სპეციფიკურ მკურნალობას. იმისათვის, რომ დავადგინოთ ლიმფომას ტიპი, საჭიროა ბიოფსიის შედეგად მიღებული მასალის ჰისტოლოგიური გამოკვლევა.

- ვინ არიან დაავადების რისკ-ჯგუფში?

- ლიმფომას უმეტესად 20-დან 40 წლამდე პაციენტებში, ასევე 65 წელს გადაცილებულ ადამიანებში ვხვდებით, ძალიან იშვიათად - 15 წლამდე ბავშვებში.

არაჰოჯკინის ლიმფომა ონკოლოგიურ დაავადებათა შორის მე-7 ადგილზეა და ავადდებიან 60-დან 80 წლამდე ადამიანები, ძირითადად - მამაკაცები.

- რა სიმპტომები ახლავს ლიმფომას?

- ძირითადი სიმპტომებია:

ლიმფური კვანძების ზრდა და შეშუპება - ვითარდება ინფექციის გარეშე და ძირითადად მოიცავს კისრის, იღლიის, საზარდულის მიდამოს. შეშუპების ზრდა ძირითადად უმტკივნეულოდ მიმდინარეობს და ახასიათებს წონაში კლება (სხეულის საერთო მასა 10%-ზე ნაკლებია დიეტების გარეშე); ტემპერატურა და ოფლიანობა.

- როგორია დიაგნოსტირებისა და მკურნალობის მეთოდები „ნიუ ჰოსპიტალსში“?

- დიაგნოსტირებისთვის პირველ ეტაპზე ვიწყებთ ანამნეზის შეგროვებას, შემდეგ იგეგმება ლაბორატორიული და ინსტრუმენტული კვლევები, ლიმფური კვანძის ბიოფსია ან ექსტირპაცია, ტრეპანობიოფსია, ძვლის ტვინის ფუნქციისა და ლაქტატდეჰიდროგენაზას განსაზღვრა, კომპიუტერული ტომოგრაფია, პოზიტრონ ემისიური ტომოგრაფია, მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფია (დაავადების სტადიის და შემდგომ მკურნალობის ეფექტურობის შესაფასებლად).

მკურნალობა მოიცავს: ქიმიოთერაპიას, რადიაციულ თერაპიას, იმუნოთერაპიას, ტარგეტულ თერაპიას, CAR T-cell თერაპიას, ძვლის ტვინის ტრანსპლანტაციას.

კიბოს ნაციონალური ინსტიტუტის (აშშ) მონაცემებით, ის კატეგორია, რომელშიც სრული რემისია მკურნალობის დასრულებიდან 5 წლის განმავლობაში გრძელდება, საბოლოოდ გამოჯანმრთელებულად შეიძლება ჩაითვალოს.

„ნიუ ჰოსპიტალსი“ ლიმფომას მრავალი ფორმის მკურნალობის შესაძლებლობას იძლევა. კლინიკა დაკომპლექტებულია კვალიფიციური მედპერსონალით დაუზრუნველყოფილია ტექნიკური ბაზით, რომელიც ხელს უწყობს გართულებების მართვას, როგორცამბულატორიულ, ასევე - სტაციონარულ რეჟიმში.

- შესაძლებელია თუ არა დაავადების თავიდან არიდება?

- ლიმფომას შემთხვევაში არ არსებობს ადრეული დიაგნოზისთვის ჰემატოლოგიური ან ინსტრუმენტული გამოკვლევები. ყველას ვურჩევდი, რომ დაიცვან სწორი კვება, მოერიდონ მავნე ნივთიერებებს. ასევე, ყურადღება მიაქციეთ იმ სიმპტომებს, რომლებიც ზემოთ ჩამოვთვალე და მათი არსებობის შემთხვევაში დაგეგმეთ სპეციალისტთან ვიზიტი, ვინაიდან ადრეული დიაგნოსტირება უკეთეს შედეგამდე მიგვიყვანს.

R. 

წაიკითხეთ სრულად