Baby Bag

სამი ყველაზე გავრცელებული დაავადება ჩვილ ბავშვებში

სამი ყველაზე გავრცელებული დაავადება ჩვილ ბავშვებში

ბავშვის ავად გახდომა ნებისმიერი მშობლისთვის შემაშფოთებელია, თუმცა, თუ საქმე ჩვილის ჯანმრთელობას ეხება, შფოთვა ორმაგად მატულობს. მართალია, მშობლები ყველა ღონეს ხმარობენ, რომ პატარების ჯანმრთელობა საფრთხისგან დაიცვან, მაგრამ ყველაზე ჯანმრთელი ბავშვებიც კი ზოგჯერ ავადდებიან. ნებისმიერმა მშობელმა უნდა იცოდეს, თუ რომელი დაავადებებია ყველაზე გავრცელებული ბავშვებში. ჩვილებს სუსტი იმუნიტეტი აქვთ, რის გამოც მათ ორგანიზმს ბანალურ გაციებასთან გამკლავებაც კი უჭირს. სწორედ ამიტომ, ბავშვის სიცოცხლის პირველი ორი თვის განმავლობაში განსაკუთრებული სიფრთხილის გამოჩენა გმართებთ. იმ შემთხვევაში, თუ ბავშვის ჯანმრთელობის მდგომარეობა რამდენიმე დღის მანძილზე უარესდება, აუცილებლად მიმართეთ პედიატრს, რათა მის სიცოცხლეს საფრთხე არ შეექმნას.

რესპირატორულ-სინციტიალური ვირუსი

რესპირატორულ-სინციტიალური ვირუსი განსაკუთრებით ხშირია ორ წლამდე ასაკის ბავშვებში. ის ფილტვებისა და სასუნთქი გზების ინფექციებს იწვევს. ჯანმრთელ ბავშვებში რესპირატორულ-სინციტიალური ვირუსი ჩვეულებრივი გაციების სიმპტომებით შემოიფარგლება, თუმცა სუსტი იმუნიტეტის მქონე პატარებისთვის ძალიან საშიშია. ერთ წლამდე ასაკის ბავშვებში ის სწრაფად გადაიზრდება ბრონქიტსა და პნევმონიაში. აღნიშნული ვირუსი ჩვილების ჰოსპიტალიზაციის ყველაზე გავრცელებულ მიზეზად გვევლინება.

რესპირატორულ-სინციტიალური ვირუსის ძირითადი სიმპტომები:

  • სურდო და მადის დაქვეითება
  • ხველება, ცემინება, სუფებრილური ტემპერატურა (პირველადი მსუბუქი სიმპტომების აღმოცენებიდან 1-3 დღეში)
  • ცხელება
  • გახშირებული სუნთქვა
  • სუნთქვის გაძნელება
  • ხრიალის ხმა სუნთქვისას
  • კანის მოლურჯო შეფერილობა (რაც იმის მიმანიშნებელია, რომ ორგანიზმს ჟანგბადი სათანადოდ არ მიეწოდება)

როგორ უნდა მოიქცეთ, თუ ბავშვი რესპირატორულ-სინციტიალური ვირუსით დაავადდა:

  • ვირუსის სპეციალური მკურნალობის მეთოდი არ არსებობს.
  • ვირუსის პროგრესირებისა და პნევმონიის განვითარების შემთხვევაში ექიმი ბავშვს ანტიბიოტიკს დაუნიშნავს.
  • ბავშვისთვის შვების მომტანია ორთქლის აბაზანის გამოყენება.
  • ოთახში ჰაერის ტენიანობა უნდა გაზარდოთ.
  • ბავშვს სასთუმალი აუმაღლეთ.
  • პატარას დიდი რაოდენობით წყალი მიეცით.
  • 2 წლამდე ასაკის ბავშვებში სუნთქვის გასაუმჯობესებლად გამოიყენეთ ზღვის მარილის წვეთები.
  • სიცხის დამწევის გამოყენებამდე აუცილებლად ჰკითხეთ რჩევა ექიმს. ჩვილებისთვის ყველა სახის მედიკამენტის გამოყენება არ შეიძლება.
  • მდგომარეობის დამძიმების შემთხვევაში დაუყოვნებლივ მიმართეთ ექიმს.

როგორ უნდა დაიცვათ ბავშვი რესპირატორულ-სინციტიალური ვირუსისგან?

აღნიშნული ვირუსის ვაქცინა არ არსებობს, ამიტომ ბავშვს ყოველდღიური ჰიგიენის წესების დაცვა უნდა ასწავლოთ.

გასტროეზოფაგური რეფლუქსი

გასტროეზოფაგური რეფლუქსი აშკარად შესამჩნევი სიმპტომებით იშვიათად ვლინდება და ბავშვებს დისკომფორტსაც ნაკლებად უქმნის, თუმცა, თუ ის რთული ფორმით მიმდინარეობს, შემდეგი სიმპტომები იკვეთება:

  • საკვების მიღების შემდეგ დისკომფორტი
  • ხშირი ამოქაფება
  • გახშირებული სლოკინი

რა უნდა მოიმოქმედოს მშობელმა?

  • ბავშვს თავი მაღლა აუწიეთ.
  • ჭამის შემდეგ 30 წუთის განმავლობაში ჩვილი ვერტიკალურ პოზაში გეჭიროთ.
  • ბავშვი დღის განმავლობაში ხშირად და მცირე ულუფებით გამოკვებეთ.
  • 6 თვიდან სოლიდურ კვებაზე გადასვლა ბავშვის მდგომარეობას შეამსუბუქებს.

აუცილებლად მიაკითხეთ ექიმს, თუ:

  • ბავშვი წონაში არ იმატებს.
  • ხშირად და ძლიერად აღებინებს.
  • ბავშვი სისხლს ან მოყვითალო-მომწვანო შეფერილობის ლორწოს ამოიღებს.
  • კვებაზე უარს აცხადებს.
  • ბავშვს განავალში სისხლი აქვს.
  • ქრონიკულად ახველებს ან სუნთქვა უჭირს.
  • ღებინებას და ამოქაფებას 6 თვის ასაკიდან იწყებს.

მსუბუქი ფორმის რეფლუქსის დროს მედიკამენტებით მკურნალობა საჭირო არ არის. ზემოთ დასახელებული ღონისძიებები გასტროეზოფაგური რეფლუქსის პრევენციაში დაგეხმარებათ.

ყურის ინფექციები

ყურის ინფექცია სხვადასხვა სახისაა. ბავშვებში ყველაზე მეტად გავრცელებული შუა ყურის ინფექცია, იგივე შუა ყურის ოტიტია. ამ დროს შუა ყურში სითხე გროვდება და ანთებითი პროცესი იწყება, რის გამოც ინფექცია მტკივნეული მიმდინარეობით ხასიათდება. ბავშვებს ის ძალიან ხშირად უმეორდებათ, რის გამოც მშობლებს ყურის ინფექციების ყველაზე მეტად ეშინიათ.

ყურის ინფექციებისთვის დამახასიათებელი სიმპტომები:

  • ტემპერატურის მატება
  • ყურის ტკივილი (ბავშვი ხშირად იკიდებს ყურზე ხელს)
  • ღებინება და დიარეა (მხოლოდ ჩვილებში)
  • სმენის დაქვეითება
  • ბალანსის პრობლემები
  • ტირილი
  • მადის დაქვეითება
  • ძილის დარღვევები

ყურის ინფექციების დიდი ნაწილი თავისთავად გაივლის და მკურნალობა არ სჭირდება. თუ სიმპტომები მძიმეა, ბავშვებს შესაბამისი მედიკამენტებით მკურნალობენ.

ყურის ინფექციების პრევენციისთვის:

  • ჩვილი სულ მცირე ექვსი თვის მანძილზე დედის რძით გამოკვებეთ.
  • თუ ბავშვს ბოთლით კვებავთ, მისი თავი ყოველთვის მუცელზე მაღლა უნდა გეჭიროთ.
  • ერთ წლამდე ასაკის ბავშვი მასობრივი თავშეყრის ადგილებს მოარიდეთ.
  • ბავშვი არ გააჩეროთ ისეთ სივრცეში, სადაც მწეველები არიან.

ბავშვის ჯანმრთელობის მდგომარეობის გაუარესება რომ არ გამოგეპაროთ, დააკვირდით პატარას ქცევას, განწყობას და ნებისმიერი უმნიშვნელო სიმპტომის მიმართ ყურადღება გამოიჩინეთ.

მომზადებულია kinsahealth.com-ის მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რას იწვევს D ვიტამინის ნაკლებობა, ან პირიქით სიჭარბე? - ექიმის რჩევები მშობლებს, რომელთა შვილებსაც ეს პრობლემა აწუხებთ

​რას იწვევს D ვიტამინის ნაკლებობა, ან პირიქით სიჭარბე? - ექიმის რჩევები მშობლებს, რომელთა შვილებსაც ეს პრობლემა აწუხებთ

რას იწვევს D ვიტამინის ნაკლებობა, ან პირიქით სიჭარბე? - რჩევები მშობლებს, რომელთა შვილებსაც ეს პრობლემა აწუხებთ. ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ექიმი-პედიატრი, რადიოლოგი ნანა საპანაძე.

- ქალბატონო ნანა, რას უზრუნველყოფს ბავშვის ორგანიზმში D ვიტამინი?

​- თავდაპირველად განვიხილოთ, რას წარმოადგენს D ვიტამინი. ვიტამინი D ერთდროულად წარმოადგენს ჰორმონს და ცხიმში ხსნად ვიტამინს. „მზის ვიტამინი“ 1963 წელს გამოყოფილ იქნა თევზის ქონიდან.

​არჩევენ ვიტამინ D-ს ორ აქტიურ ფორმას. ვიტამინ D2 მცენარეული წარმოშობის სინთეზური ვიტამინი, რომელიც წარმოიქმნება ზოგიერთ საფუარა სოკოზე ულტრაიისფერი სხივების ზემოქმედების შედეგად, მისი პროვიტამინია ერგოსტერონი. ვიტამინ D2-ით ამდიდრებენ საკვებს და ბიოლოგიურად აქტიურ დანამატებს. ვიტამინი D3 (მეორე სახელი „ნატურალური“) გვხვდება ცხოველური წარმოშობის საკვებში, ადამიანის ორგანიზმისთვის იგი უფრო ოპტიმალურად ითვლება. ეს ფორმები თირკმელებსა და ღვიძლში გარდაიქმნება ჰორმონ კალციტრიოლად, იგი ვიტამინ D-ს აქტიურ ფორმად, რომელიც მოქმედებს კუნთების, თირკმელების, ნაწლავების უჯრედებზე. ნაწლავებში იგი ხელს უწყობს კალციუმის გადამტანი ცილის წარმოქმნას, ხოლო კუნთებსა და თირკმელებში - თავისუფალი კალციუმის უკუშეწოვას.

​რაციონში D ვიტამინის ნაკლებობა, მზეზე ბავშვის არასაკმარისად ყოფნასთან ერთად, ჩვილ და ადრეული ასაკის ბავშვებში იწვევს კალციუმისა და ფოსფორის ცვლის მოშლას, რის შედეგადაც ირღვევა ძვლოვანი ქსოვილის წარმოქმნა და მინერალიზაცია. ამ დაავადებას ბავშვებში რაქიტი, მოზრდილებში კი ოსტეომალაცია (ძვლების დარბილება) ეწოდება.

​- როგორ ვლინდება რაქიტი, ანუ როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რომ ბავშვს D ვიტამინის ნაკლებობა აქვს?

​- ძირითადად, რაქიტი ბავშვის სიცოცხლის პირველ და მეორე თვეზევე იჩენს თავს, ხოლო სრულად დაავადება 4–დან 6 თვემდე ასაკში ვლინდება. რაქიტის გამოვლენის პირველი ნიშნებია:

  • ​ჭირვეულობა, ხშირი ტირილი, ბავშვი შეიძლება იყოს, როგორც აგზნებული, ისე მივარდნილი;
  • უძილობა, ფრთხილი ძილი, კრთომები (ძილშიც და სიფხიზლეშიც);
  • ცუდი მადა;
  • ოფლიანობის მომატება, განსაკუთრებით კეფის არეში. ბალიშზე ოფლიანი კეფის ხშირი ხახუნის გამო, ამ არეში გამელოტება ვითარდება, ე.წ. კეფის სიქაჩლე.
  • ძვლების არასაკმარისი მინერალიზაციის გამო ყიფლიბანდის დროული დახურვა არ ხდება, ყიფლიბანდი დიდი ზომისაა, რბილდება დიდი ყიფლიბანდის კიდეები, ასევე კეფის ძვალი( ამას კრანიოტაბესი ეწოდება).

​თუ დეფიციტი გაგრძელდა, შემდგომში დაავადება კიდევ უფრო შეიძლება გაღრმავდეს და გამოვლინდეს.

  • თავის დეფორმაცია: კეფის გაბრტყელება, დიდი ყიფლიბანდის გვიანი დახურვა, გამოკვეთილი შუბლის ბორცვები, კვადრატული ფორმის თავი.
  • კბილების გვიანი ამოსვლა.
  • გულმკერდის დეფორმაცია: მკერდის ძვალთან ნეკნების ბოლოების შემსხვილება - „რაქიტული კრიალოსანი“, ლავიწების დეფორმაცია, მკერდის ძვლის დეფორმაცია - ჩაზნექილი ან გამოზნექილი მკერდი, „მეწაღის გულმკერდი“ ან „ქათმის გულმკერდი“.
  • კიდურების დეფორმაციები: ხელებზე სხივ-მაჯის სახსრის შემსხვილება - რაქიტული სამაჯურები. როდესაც ბავშვი სიარულს დაიწყებს, ფეხებზე გარეთ გაზნექილი O-ს მაგვარი, ან მუხლის არეში შიგნით შედრეკილი და ერთმანეთთან მიახლოებული X-ს მაგვარი ფეხები.
  • კუნთთა ტონუსის დაქვეითება: დიდი ბაყაყისებური მუცელი, ხოხვისა და სიარულის დაგვიანება, იხვისებური სიარული.
  •  ყაბზობა და ფაღარათი.

​რაქიტის დიაგნოზს პედიატრი სვამს გასინჯვისას, მაგრამ ზოგჯერ დამატებითი კვლევების ჩატარებაა საჭირო. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ დედებმა დაავადების ზემოთ ჩამოთვლილი პირველი ნიშნების გამოვლენისთანავე მიმართონ პედიატრს.

​- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს მანამ, სანამ ექიმს მიმართავდნენ და როდის უნდა მივმართოთ ექიმს?

​- ძალიან მნიშვნელოვანია რაქიტის პროფილაქტიკა, რადგან ასე თავიდან ავიცილებთ ყველა გართულებასა და ნარჩენ მოვლენას, რაც ამ დაავადებას სდევს თან. რაქიტის პროფილაქტიკა გულისხმობს ბავშვის მოვლისა და კვების რეჟიმის სწორ ორგანიზებას. უმჯობესია, ბავშვი იკვებებოდეს ძუძუთი, მაგრამ თუ ბავშვი გარკვეული მიზეზებით ხელოვნურ კვებაზეა, აუცილებლად უნდა იღებდეს ადაპტირებულ ნარევს, (ასაკის შესაბამის ფორმულას), დროულად უნდა მიეცეს დამატებითი საკვები, ყოველდღიურად უნდა ასეირნებდნენ სუფთა ჰაერზე, უტარებდნენ გამაკაჟებელ პროცედურებს, ვარჯიშებს ასაკის შესაბამისად. მნიშვნელოვანია, ბავშვმა მიიღოს საპროფილაქტიკოდ ვიტამინი D, ხოლო მედიკამენტის დოზა, მიღების წესი და ხანგრძლივობა უნდა განსაზღვროს პედიატრმა.

​რაქიტის ნიშნების შემჩნევისთანავე დედამ უნდა მიმართოს პედიატრს, არ შეიძლება რაქიტის მკურნალობა ექიმის კონსულტაციის გარეშე.

​ორიოდე სიტყვით შევჩერდები ისეთ გართულებაზე, როგორიცაა D ჰიპერვიტამინოზი.

​ზოგჯერ დედებს აქვთ ინფორმაცია D ვიტამინის ნაკლებობის შედეგად გამოწვეული რაქიტის შესახებ და ცდილობენ, პატარას მიაღებინონ აღნიშნული ვიტამინი, ხშირად ექიმის დანიშნულების გარეშეც. ასეთ შემთხვევაში დედამ ადვილი შესაძლებელია, ვერ განსაზღვროს ოპტიმალური დოზა მისი პატარასთვის, დაეყრდნოს მხოლოდ ანოტაციაში მითითებულ ინფორმაციას და ბავშვმა მიიღოს მედიკამენტის ჭარბი დოზა, განვითარდეს D ჰიპერვიტამინოზი. ამ ვიტამინის ზედმეტი დოზები აზიანებს ენდოკრინულ, კერძოდ ფარისებრ, ფარისებრახლო და მკერდუკანა ჯირკვლებს. კალციუმი ლაგდება ყველა ორგანოში და არღვევს მათ ფუნქციას. D ჰიპერვიტამინოზის შორეული შედეგებია თირკმელების ფუნქციის დარღვევა (კალციუმის ჩალაგების გამო) მკერდუკანა (თიმუსის) და პარათირეოიდული ჯირკვლების ფუნქციის დარღვევა, იმუნიტეტის დაქვეითება, შემდგომში მეორადი ბაქტერიული ინფექციების (პნევმონიის, პიელონეფრიტი) განვითარებით.

​თუ პატარას დედის მიერ ანოტაციით შერჩეული დოზით, ვიტამინ D-ს მიღების პროცესში გამოუვლინდება მადის დაქვეითება, შესაძლებელია, სრულ უმადობამდე, პირღებინება, წყურვილი, ძილიანობა, მოდუნება, დეფეკაციის დარღვევები - დიარეისა და ყაბზობის მონაცვლეობით, მშობელმა დაუყოვნებლივ უნდა მიმართოს პედიატრს შესაბამისი კვლევისა და საჭირო მკურნალობისთვის.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად