Baby Bag

„რაც არ უნდა გასაკვირი იყოს, ალერგიული ადამიანებისთვის თბილისი იდეალური ადგილია“

„რაც არ უნდა გასაკვირი იყოს, ალერგიული ადამიანებისთვის თბილისი იდეალური ადგილია“
რა შეიძლება იყოს ალერგიის გამომწვევი ფაქტორები, რა სახით ვლინდება ბავშვებში ის და სად შეიძლება დაისვენონ ალერგიულმა ადამიანებმა? - MomsEdu.ge-ს ამ და სხვა კითხვებს ალერგოლოგმა ნინო მეტრეველმა უპასუხა. 

- ქალნატონო ნინო, ალერგიის სეზონი, როგორც წესი, გაზაფხულიდან იწყება და ზაფხულშიც გრძელდება. ვიცვლით კლიმატსა და ადგილმდებარეობას, როგორ უნდა მოვემზადოთ ამისთვის ?
- პირველ რიგში, გეტყვით იმას, რომ ალერგია შესაძლებელია იყოს ოთხივე სეზონზე. გაზაფხული ალერგიის სეზონად ყვავილობის გამო მიიჩნევა, გაზაფხულს მოსდევს ზაფხული და ყვავილობის პერიოდი გარკვეულწილად ზაფხულშიც გრძელდება. ალერგიული პაციენტები აუცილებელია, რომ მომზადებულები იყვნენ მედიკამენტოზურად პრევენციის მიზნით. აქვე ვიტყვი, რომ ნიღაბი (პირბადე) საუკეთესო საშუალებაა, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ყვავილობის სეზონია. ნიღბის საშუალებით ძალიან ბევრმა პაციენტმა უსიმპტომოდ გაიარა სეზონი. კარგი იქნება, თუ ალერგიული პაციენტები წინასწარ მოემზადებიან მედიკამენტოზური სახით გარე გამღიზიანებლებისგან (მედიკამენტები აუცილებლად ექიმთან კონსულტაციის გავლის შემდეგ უნდა დაინიშნოს).
- რა შეიძლება იყოს ალერგიის გამომწვევი ფატორები?
- ალერგიის გამომწვევი ფაქტორი ბევრი რამ შეიძლება იყოს, მაგალითად, მცენარის მტვერი არის ძალიან ძლიერი გამღიზიანებელი, ცხოველის ბეწვი, საკვები, განსაკუთრებით ის საკვები, რომელიც შეიცავს ემულგატორებსა და კონსერვანტებს, მატყლი, ხალიჩა, ქიმიური ნივთიერებები, სარეცხი საშუალებები, სუნამო, ლითონის ნაკეთობა...
- კონკრეტულად ბავშვებზეც რომ ვისაუბროთ, რა სახით ვლინდება ბავშვებში ალერგია?

- ზემოთჩამოთვლილი გამოვლინებები ვრცელდება როგორც ზრდასრულებში, ასევე ბავშვებში. ბავშვების მიმართ კი განსაკუთრებულად საჭიროა მეტი ყურადღება. ჩვილი ბავშვებისთვის დამახასიათებელია დიათეზი, რომლის გამოხატულებაა გაღიზიანებული, შეწითლებული სახის კანი. ამ შემთხვევაში გამღიზიანებელი არის საკვები - რძე. იმ შემთხვევაში, თუ ბავშვი არის ხელოვნურ კვებაზე, ალერგიული ბავშვებისთვის არსებობს ჰოპოალერგიული ფაფები რძის გარეშე, ძუძუთი კვების შემთხვევაში კი აუცილებელია დედა იცავდეს მკაცრ დიეტას.

- როგორ შეგვიძლია თავიდან ავარიდოთ მათ ეს დიდი უსიამოვნება ?

- პირველ რიგში, თუ ბავშვი ალერგიულია, აუცილებელია, რომ ალერგოლოგთან გაიაროთ კონსულტაცია. დანიშნული მედიკამენტები რეცეპტის მიხედვით მისცეთ წინასწარი პრევენციის მიზნით, მაგრამ მხოლოდ მედიკამენტებით შესაძლოა, ვერ დავეხმაროთ, ამიტომ აუცილებელია ხელშეწყობა, მედიკამენტების მიღების პარალელურად, უნდა მოერიდოთ გარე გამღიზიანებელს, მაგალითისთვის, თუ ბავშვი ციტრუსზეა ალერგიული, მნიშვნელოვანია, რომ მოარიდოთ ციტრუსს.

- ასევე ხშირია მწერების კბენა და მისგან გამოწყვეული ალერგიული ფონები, როგორ მოვიქცეთ ასეთ დროს?

- ეს არის ინსექტური ალერგია, რაც საკმაოდ ხშირია. შეიძლება მოერიდო ყვავილს, მაგრამ მეტად რთულია მოერიდო მწერს. ალერგიული ადამიანებისთვის მწერის კბენა შეიძლება, ფატალურად დასრულდეს. მაგალითად, ალერგიული ადამიანისთვის კრაზანის ნაკბენი, თუ მომენტალურად არ მოხდა მასში ინექციის შეყვანა, ძალიან სახიფათოა და დიდი შანსი არსებობს იმისა, რომ ვერ გადარჩეს. ამიტომ, ყოველთვის თან იქონიეთ დექსამეტაზონი, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც მიდიხართ დასასვენებლად, სადაც მწერების სიხშირის ალბათობა დიდია, სახლისთვის კი შეიძინეთ ბადეები. ბავშვების მიმართ კი განსაკუთრებული ყურადღება გმართებთ, მოერიდეთ ღამით მათ გასეირნებას, რადგან ამ დროს მწერი შეუმჩნეველია.

- ასევე აღსანიშნავია, რომ ალერგიის და გრიპის სიმპტომები საკმაოდ ჰგავს ერთმანეთს - როგორ უნდა მივხვდეთ და განვასხვავოთ ერთმანეთისგან გრიპი და ალერგია?

- ალერგია არსებობს სხვადასხვა სახით და ვლინდება მრავალი სიმპტომით. არიან პაციენტები, რომლებსაც ერთმანეთში ერევათ გრიპი და ალერგია, არ შეიძლება გრიპი იყოს ხანგრძლივი დროით. გრიპის მსგავსი სიმპტომების გარდა ალერგიასთან კავშირშია: გამონაყარი, ქავილი, ცემინება, ცხვირიდან გამონადენი, ცრემლდენა, ყელის ქავილი, ხველა. ალერგიული ხველა არსებობს ორი სახის - მშრალი და სპაზმური. ასევე არსებობს სიცივის ალერგია ზამთარში, რომლის სიმპტომია ხელის შეშუპება, რასაც დაკრავს მოლურჯო ელფერი, მზის ალერგიის დროს კი დამახასიათებელია გამონაყარი და ქავილი.

- დაბოლოს, სად ურჩევთ დასვენებას ალერგიულ ადამიანებს?

- ალერგიული პაციენტებისთვის ძალიან კარგია მთის კურორტები. არ შეგიყვანოთ შეცდომაში იმან, რომ დამტვერვის სეზონის დროს, მაისში, ძალიან სასარგებლოა დასვენება. ეს აკრძალულია ალერგიული პაციენტებისთვის, რადგან მსგავს სიტუაციაში მოხვედრამ შეიძლება, სავალალო შედეგები გამოწვიოს. პაციენტები, რომლებიც ნესტზე ცუდად რეაგირებენ, მათთვის უმჯობესია, მოერიდონ ზღვას, ასევე ის პაციენტები, რომლებსაც მზის ალერგია აქვთ. რაც არ უნდა გასაკვირი იყოს, ალერგიული ადამიანებისთვის თბილისი იდეალური ადგილია. დასვენების მხრივ ნებისმიერ შეთხვევაში გირჩევთ მთას, გასათვალიწინებელია ისიც, რომ საკურორტო თერაპიისთვის კარგი იქნება, შეარჩიოთ ივლისი და აგვისტო.

ესაუბრა მაკა ქაფიანიძე 

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ნიუ ჰოსპიტალსი“ ლიმფომას მრავალი ფორმის მკურნალობის შესაძლებლობას იძლევა

„ნიუ ჰოსპიტალსი“ ლიმფომას მრავალი ფორმის მკურნალობის შესაძლებლობას იძლევა

მსოფლიოს მასშტაბით ლიმფომა ერთ-ერთ ყველაზე გავრცელებული ჰემატოლოგიური დაავადებაა. ამერიკის კიბოს საზოგადოების კვლევებით, 2023 წელს აშშ-ში 89,000 ადამიანს ლიმფომას დიაგნოზი დაუსვეს.

ამ თემაზე უფრო დეტალურად ​MomsEdu.ge-ს „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ჰემატოლოგი, ონკოჰემატოლოგი, კლინიკური ონკოლოგი, აიდა გოზალოვა ესაუბრა.

- რა არის ლიმფომა და რა იწვევს ამ დაავადებას?

- ლიმფომა ჰემატოლოგიურ დაავადებათა ჯგუფს მიეკუთვნება. ის სხვა ავთვისებიანი დაავადებების ანალოგიურად ვითარდება მაშინ, როდესაც უჯრედები უკონტროლო გამრავლებას იწყებენ (T და B ლიმფოციტები).

დაავადების წარმოშობა, ძირითადად, მიმდინარეობს ლიმფოციტებში, რომლებიცადამიანს იცავენ სხვადასხვა ინფექციისგან, თუმცა ზოგჯერ თავად ტრანსფორმირდებიან სიმსივნედ. ლიმფომას შეუძლია დააზიანოს სხვა ორგანოებიც: კუჭი, ნაწლავი, ელენთა, ფილტვი, თავის ტვინი (ექსტრანოდალური ლიმფომები).

ზუსტი ეტიოლოგიური ფაქტორი არ არის ცნობილი, თუმცა ჩამოვთვლი ხელშემწყობ რისკ-ფაქტორებს:

1. თუ თქვენ გაქვთ ან გქონდათ HIV-ინფექცია, Epstein-Barr (მაგალითად, მონონუკლეოზი) და Kaposi’s sarcoma (KS);

2. მემკვიდრეობითი ისტორია - სიმსივნური დაავადებების,რადიაციის და გარკვეული ქიმიკატების ზემოქმედების;

3. იმუნოდეფიციტი - სამედიცინო მკურნალობის ან სხვა მიზეზებით გამოწვეული - ქიმიოთერაპიით ჩატარებული მკურნალობა, ორგანოს ტრანსპლანტაციის შემდგომი მდგომარეობა (ვინაიდან საჭიროა იმუნოსუპრესანტების მიღება);

4. ასევე, ზოგიერთი აუტოიმუნური დაავადება.

უნდა აღინიშნოს, რომ ზემოთ ჩამოთვლილი რისკ-ფაქტორების არსებობა არ გულისხმობს, რომ აუცილებლად განვითარდება დაავადება.

- რა ტიპის ლიმფომები არსებობს?

- ლიმფომას ორი ძირითადი კატეგორია არსებობს:

● არაჰოჯკინის ლიმფომა (NHL), რომელიც შემთხვევების 90%-შია გამოვლენილი;

● ჰოჯკინის ლიმფომა (HL) ანუ ლიმფოგრანულომატოზი, რომელიც შემთხვევების 10%-ში ფიქსირდება.

არაჰოჯკინის ლიმფომა, რომლის 35-მდე ქვესახეობა არსებობს, იყოფა T დაB ლიმფოციტურ სიმსივნეებად, რომლებიც უმწიფარი ან მწიფე უჯრედებისგან ვითარდება.

ჰოჯკინის დაავადების დროს ლიმფურ ქსოვილში მიკროსკოპული დათვალიერებისას ვლინდება ბერეზოვსკი-შტენბერგ-რიდის გიგანტური უჯრედები.

ზოგადად, 70-ზე მეტი ლიმფომას ქვეტიპი არსებობს. ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია (WHO) გამოყოფს ორ კატეგორიას - იმუნოპროლიფერაციული დაავადებები და მრავლობითი მიელომა.

არსებობს ორნაირი ლიმფომა - აგრესიული (სწრაფად მზარდი)ან ინდოლენტური, რომელიც ნელა ვითარდება და დიდი ხნის განმავლობაში არ მოითხოვს სპეციფიკურ მკურნალობას. იმისათვის, რომ დავადგინოთ ლიმფომას ტიპი, საჭიროა ბიოფსიის შედეგად მიღებული მასალის ჰისტოლოგიური გამოკვლევა.

- ვინ არიან დაავადების რისკ-ჯგუფში?

- ლიმფომას უმეტესად 20-დან 40 წლამდე პაციენტებში, ასევე 65 წელს გადაცილებულ ადამიანებში ვხვდებით, ძალიან იშვიათად - 15 წლამდე ბავშვებში.

არაჰოჯკინის ლიმფომა ონკოლოგიურ დაავადებათა შორის მე-7 ადგილზეა და ავადდებიან 60-დან 80 წლამდე ადამიანები, ძირითადად - მამაკაცები.

- რა სიმპტომები ახლავს ლიმფომას?

- ძირითადი სიმპტომებია:

ლიმფური კვანძების ზრდა და შეშუპება - ვითარდება ინფექციის გარეშე და ძირითადად მოიცავს კისრის, იღლიის, საზარდულის მიდამოს. შეშუპების ზრდა ძირითადად უმტკივნეულოდ მიმდინარეობს და ახასიათებს წონაში კლება (სხეულის საერთო მასა 10%-ზე ნაკლებია დიეტების გარეშე); ტემპერატურა და ოფლიანობა.

- როგორია დიაგნოსტირებისა და მკურნალობის მეთოდები „ნიუ ჰოსპიტალსში“?

- დიაგნოსტირებისთვის პირველ ეტაპზე ვიწყებთ ანამნეზის შეგროვებას, შემდეგ იგეგმება ლაბორატორიული და ინსტრუმენტული კვლევები, ლიმფური კვანძის ბიოფსია ან ექსტირპაცია, ტრეპანობიოფსია, ძვლის ტვინის ფუნქციისა და ლაქტატდეჰიდროგენაზას განსაზღვრა, კომპიუტერული ტომოგრაფია, პოზიტრონ ემისიური ტომოგრაფია, მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფია (დაავადების სტადიის და შემდგომ მკურნალობის ეფექტურობის შესაფასებლად).

მკურნალობა მოიცავს: ქიმიოთერაპიას, რადიაციულ თერაპიას, იმუნოთერაპიას, ტარგეტულ თერაპიას, CAR T-cell თერაპიას, ძვლის ტვინის ტრანსპლანტაციას.

კიბოს ნაციონალური ინსტიტუტის (აშშ) მონაცემებით, ის კატეგორია, რომელშიც სრული რემისია მკურნალობის დასრულებიდან 5 წლის განმავლობაში გრძელდება, საბოლოოდ გამოჯანმრთელებულად შეიძლება ჩაითვალოს.

„ნიუ ჰოსპიტალსი“ ლიმფომას მრავალი ფორმის მკურნალობის შესაძლებლობას იძლევა. კლინიკა დაკომპლექტებულია კვალიფიციური მედპერსონალით დაუზრუნველყოფილია ტექნიკური ბაზით, რომელიც ხელს უწყობს გართულებების მართვას, როგორცამბულატორიულ, ასევე - სტაციონარულ რეჟიმში.

- შესაძლებელია თუ არა დაავადების თავიდან არიდება?

- ლიმფომას შემთხვევაში არ არსებობს ადრეული დიაგნოზისთვის ჰემატოლოგიური ან ინსტრუმენტული გამოკვლევები. ყველას ვურჩევდი, რომ დაიცვან სწორი კვება, მოერიდონ მავნე ნივთიერებებს. ასევე, ყურადღება მიაქციეთ იმ სიმპტომებს, რომლებიც ზემოთ ჩამოვთვალე და მათი არსებობის შემთხვევაში დაგეგმეთ სპეციალისტთან ვიზიტი, ვინაიდან ადრეული დიაგნოსტირება უკეთეს შედეგამდე მიგვიყვანს.

R. 

წაიკითხეთ სრულად