Baby Bag

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ახალ რუბრიკას წარმოგიდგენთ - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები. ყოველ სამშაბათს გაეცანით ენდოკრინოლოგ თინათინ კაჭარავას რჩევებს, მოგვწერეთ თემები, რომლებიც ყველაზე მეტად გაინტერესებთ.

ექიმი პირველ თემად წარმოგიდგენთ - რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი?

ცხოვრების ჯანსაღი წესი ჩვენი ჯანმრთელობის ერთ-ერთი ძირითადი წინაპირობაა. ჯანმრთელობა კი გულისხმობს ფიზიკურ, სულიერ და სოციალურ კეთილდღეობას.

ცხოვრების ჯანსაღ წესში იგულისხმება:

  • დაბალანსებული, მრავალფეროვანი, ჯერადი კვება
  • შენარჩუნებული სითხის ბალანსი
  • ზომიერი ფიზიკური აქტივობა
  • ძილის რეჟიმის მოწესირგება
  • მავნე ჩვევებზე უარის თქმა

უფრო კონკრეტულად კი - რეკომენდებულია დღის მანძილზე 4-5 ულუფა საკვების მიღება: სრულფასოვანი საუზმე, საუზმიდან რამდენიმე საათში სეზონური ხილი, რომელიც არის ცალკე კვება და არა წახემსება, როგორც უმეტესობა მიიჩნევს, სადილი, რომელიც დაბალანსებულია ნახშირწყლებით, ცილებით და მცირე რაოდენობით სასარგებლო მცენარეული ცხიმებით, ვახშამი კი სასურველია, მსუბუქი იყოს: რძის ნაწარმი, ბოსტნეულის სალათი და ა.შ. უნდა ვეცადოთ, საღამოს 8 საათის შემდეგ საკვები არ მივირთვათ. დიდი ყურადღება ეთმობა, რომ დღის რაციონი იყოს მრავალფეროვანი და გაჯერებული სეზონური ხილ-ბოსტნეულით, რომლებიც შეიცავენ მინერალებისა და ვიტამინების დიდ რაოდენობას. რაციონთან ერთად სუსრველია საკვების მოცულობის და კალორაჟის კონტროლი.

შენარჩუნებული სითხის ბალანსი ორგანიზმში - ერთ-ერთი წამყვანი პირობა ჯანსაღი ნივთიერებათა ცვლისთვის. ჩვენი ორგანიზმი შედგება 70% წყლისგან. იგი არის უნივერსალური გამხსნელი, ასრულებს „სატრანსპორტო სისტემის“ როლს, გამოაქვს ორგანიზმიდან ნივთიერებათა ცვლის პროცესის პროდუქტები და ხელს უწყობს თერმული წონასწორობის შენარჩუნებას. სითხის ბალანსის შენარჩუნება შესაძლებელია მხოლოდ წყლის მიღებით, მას ვერ ჩაანაცვლებს ვერც ერთი სხვა სითხე. ჯანმრთელი ადამიანისთვის (ვისაც არა აქვს რაიმე სახის ქრონიკული დაავადება) რეკომენდებულია მინიმუმ 1.5 ლ სითხის მიღება დღეში. სითხეზე მოთხოვნილება იცვალება გარემო პირობების შესაბამისად. ზაფხულის ცხელ დღეებში იზრდება წყალზე მოთხოვნილება, ამ დროს ორგანიზმი კარგავს დიდი რაოდენობით სითხეს და მასთან ერთად მინერალებს და ვიტამინებს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მიკრო, მარკო ელემეტების დეფიციტი და ავიტამინოზი (ვიტამინების დეფიციტი), სწორედ ამიტომ ყოველდღიურად ჩვენს ორგანიზშმი დიდი ყურადღება უნდა მიექცეს შენარჩუნებულ სითხის ბალანსს. 

რაც შეეხება ფიზიკურ აქტივობას, კიდევ ერთხელ ხაზგასმით აღვნიშნავ, რომ ვსაუბრობთ ფაქტობრივად ჯანმრთელ პოპულაციაზე. სასურველია, კვირაში 3-4 ჯერ დაახლობით 60-90 წუთი მსუბუქი ფიზიკური აქტივობა: ცურვა, ფიტნესი ან უბრალოდ სწრაფი ნაბიჯით სეირნობა.

რაც შეეხება ძილის რეჟიმს, არასრულფასოვანი ძილის დროს ორგანიზმში ირღვევა: ჰორმონალური ბალანსი, კერძოდ კი ჰორმონ ინსულინის დონე (რომელიც არის მაშენებელი ჰორმონი), ხდება მის მიმართ ორგანიზმის მგრძნობელობის დარღვევა, ქვეითდება იმუნური სისტემა, ხდება ნერვული სისტემის გადაძაბვა. ხშირად გამოუძინებელი ადამიანი უფრო მეტ კალორაჟს მიირთმევს, ვიდრე მას რეალურად ესაჭიროება. იზრდება გულსისხლძარღვთა დაავადებების რისკი. 7-8 საათი სრულფასოვანი ძილი აუცილებელი წინაპირობაა ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად.

ბოლოს კი დამეთანხმებით, რომ ყველა ზემოთ ჩამოთვლილ პუნქტებს ჩვენს ყოველდღიურობაში თან არ უნდა ახლდეს მავნე ჩვევები (თამბაქო, ალკოჰოლი და ა.შ). ვფიქრობ, მავნე ჩვევებზე უარის თქმა ერთ-ერთი ძირითადი და წამყვანი გამოწვევაა ცხოვრების ჯანსაღი წესის დროს.

ყოველთვის უნდა გვახსოვდეს, რომ ცხოვრების ჯანსაღ რეჟიმზე გადასვლა არ გადავდოთ ხვალისთვის, ორშაბათისთვის და ა.შ. არამედ დავიწყოთ დღესვე ჩვენს ჯანმრთელობაზე ზრუნვა.

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

5 მავნე მითი წონაში კლებასთან დაკავშირებით, რომელიც ზიანს გვაყენებს - ზაზა თელია

5 მავნე მითი წონაში კლებასთან დაკავშირებით, რომელიც ზიანს გვაყენებს - ზაზა თელია

დერმატო-ვენეროლოგმა ზაზა თელიამ წონაში კლებასთან დაკავშირებით გავრცელებული 5 მავნე მითი დაასახელა, რომელიც არ უნდა დავიჯეროთ:

„დალევასთან დაკავშირებით ძალიან პოპულარულია მითი, რომ წყლის მიღება არ შეიძლება ჭამის დროს და მის შემდეგ. ეს, რა თქმა უნდა, არ შეესაბამება სიმართლეს. წყალი აუცილებელია საჭმლის მონელებისთვის. ის ​ხელს უწყობს პირის ღრუს გათავისუფლებას საჭმლის ნარჩენებისგან, მის გადადევნას საყლაპავში და შემდეგ კუჭში გადამუშავებას. მითია, რომ წყალი არ უნდა მივიღოთ კვების დროს ან კვების შემდეგ.“

ზაზა თელიას თქმით, მითია, რომ დილით ვარჯიში წონაში კლებისთვის ეფექტიანი არ არის:

„ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული მითია, რომ დილის ვარჯიში არ არის კარგი ჯანმრთელობისთვის. რა თქმა უნდა, ეს არ შეესაბამება სიმართლეს. დილის ვარჯიში ყველაზე ეფექტიანია. მითია ასევე მოსაზრება, რომ სწრაფად გახდომა კარგია. წონის კლება არ უნდა იყოს ძალიან სწრაფი. მაგალითად, ადამიანმა რომ ერთი კვირის განმავლობაში ხუთი კილოგრამი დაიკლოს, ეს, რა თქმა უნდა, არ არის კარგი.​ რეკომენდებულია, რომ ადამიანმა ნელ-ნელა დაიკლოს წონაში, მაქსიმუმ 1-2 კილოგრამი კვირის განმავლობაში. კვლევებით დადგენილია, რომ ადამიანები, რომლებიც ნელ-ნელა იკლებენ წონაში, უკეთეს შედეგს აღწევენ, ვიდრე ის ადამიანები, ვინც სწრაფად იკლებს წონაში.“

ზაზა თელიამ აღნიშნა, რომ საკვები დანამატების მიღების ეფექტიანობა და უსაფრთხოება მეცნიერულად დასაბუთებული არ არის:

„საკვებ დანამატებზე მათი ეფექტიანობის დამადასტურებელი მტკიცებულება არ არსებობს. მათი მიღება არ არის რეკომენდებული არცერთი სამედიცინო საზოგადოების მიერ. ისინი საფრთხის შემცველებიც არიან, რადგან არცერთ ქვეყანაში ეს დანამატები არ მოწმდება სახელმწიფო სტრუქტურებისგან. ბაზარზე არსებობს რამდენიმე ნივთიერება, რომელსაც ანოტაციაში უწერია, რომ არის ცხიმის მწველი, ჯერჯერობით არ არსებობს სამეცნიერო მტკიცებულება, რომ რომელიმე ნივთიერება ხელს უწყობდეს ცხიმის კატაბოლიზმს.“

„დიეტები ძალიან პოპულარულია.​ ბოლო პერიოდში პოპულარული გახდა კეტო დიეტა, რომელიც გულისხმობს ნახშირწყლების შეზღუდვას. ამერიკის შეერთებული შტატების ნაციონალური ჯანმრთელობის ინსტიტუტის მიერ არცერთი დიეტა არ არის რეკომენდებული წონის კლების მიზნით. წონის კლება უნდა მოხდეს ბალანსირებული, ჯანსაღი კვების ხარჯზე და არა რომელიმე კონკრეტული დიეტის დაცვით. შესაძლოა, დიეტის ხარჯზე ადამიანმა ეფექტი მიიღოს, თუმცა დაამთავრებს თუ არა დიეტას, კარგ ვარიანტში დაუბრუნდება იმავე წონას, ცუდ ვარიანტში მიიღებს უფრო მეტს,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ზაზა თელიამ რადიო თავისუფლების ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​რადიო თავისუფლება

წაიკითხეთ სრულად