Baby Bag

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ახალ რუბრიკას წარმოგიდგენთ - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები. ყოველ სამშაბათს გაეცანით ენდოკრინოლოგ თინათინ კაჭარავას რჩევებს, მოგვწერეთ თემები, რომლებიც ყველაზე მეტად გაინტერესებთ.

ექიმი პირველ თემად წარმოგიდგენთ - რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი?

ცხოვრების ჯანსაღი წესი ჩვენი ჯანმრთელობის ერთ-ერთი ძირითადი წინაპირობაა. ჯანმრთელობა კი გულისხმობს ფიზიკურ, სულიერ და სოციალურ კეთილდღეობას.

ცხოვრების ჯანსაღ წესში იგულისხმება:

  • დაბალანსებული, მრავალფეროვანი, ჯერადი კვება
  • შენარჩუნებული სითხის ბალანსი
  • ზომიერი ფიზიკური აქტივობა
  • ძილის რეჟიმის მოწესირგება
  • მავნე ჩვევებზე უარის თქმა

უფრო კონკრეტულად კი - რეკომენდებულია დღის მანძილზე 4-5 ულუფა საკვების მიღება: სრულფასოვანი საუზმე, საუზმიდან რამდენიმე საათში სეზონური ხილი, რომელიც არის ცალკე კვება და არა წახემსება, როგორც უმეტესობა მიიჩნევს, სადილი, რომელიც დაბალანსებულია ნახშირწყლებით, ცილებით და მცირე რაოდენობით სასარგებლო მცენარეული ცხიმებით, ვახშამი კი სასურველია, მსუბუქი იყოს: რძის ნაწარმი, ბოსტნეულის სალათი და ა.შ. უნდა ვეცადოთ, საღამოს 8 საათის შემდეგ საკვები არ მივირთვათ. დიდი ყურადღება ეთმობა, რომ დღის რაციონი იყოს მრავალფეროვანი და გაჯერებული სეზონური ხილ-ბოსტნეულით, რომლებიც შეიცავენ მინერალებისა და ვიტამინების დიდ რაოდენობას. რაციონთან ერთად სუსრველია საკვების მოცულობის და კალორაჟის კონტროლი.

შენარჩუნებული სითხის ბალანსი ორგანიზმში - ერთ-ერთი წამყვანი პირობა ჯანსაღი ნივთიერებათა ცვლისთვის. ჩვენი ორგანიზმი შედგება 70% წყლისგან. იგი არის უნივერსალური გამხსნელი, ასრულებს „სატრანსპორტო სისტემის“ როლს, გამოაქვს ორგანიზმიდან ნივთიერებათა ცვლის პროცესის პროდუქტები და ხელს უწყობს თერმული წონასწორობის შენარჩუნებას. სითხის ბალანსის შენარჩუნება შესაძლებელია მხოლოდ წყლის მიღებით, მას ვერ ჩაანაცვლებს ვერც ერთი სხვა სითხე. ჯანმრთელი ადამიანისთვის (ვისაც არა აქვს რაიმე სახის ქრონიკული დაავადება) რეკომენდებულია მინიმუმ 1.5 ლ სითხის მიღება დღეში. სითხეზე მოთხოვნილება იცვალება გარემო პირობების შესაბამისად. ზაფხულის ცხელ დღეებში იზრდება წყალზე მოთხოვნილება, ამ დროს ორგანიზმი კარგავს დიდი რაოდენობით სითხეს და მასთან ერთად მინერალებს და ვიტამინებს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მიკრო, მარკო ელემეტების დეფიციტი და ავიტამინოზი (ვიტამინების დეფიციტი), სწორედ ამიტომ ყოველდღიურად ჩვენს ორგანიზშმი დიდი ყურადღება უნდა მიექცეს შენარჩუნებულ სითხის ბალანსს. 

რაც შეეხება ფიზიკურ აქტივობას, კიდევ ერთხელ ხაზგასმით აღვნიშნავ, რომ ვსაუბრობთ ფაქტობრივად ჯანმრთელ პოპულაციაზე. სასურველია, კვირაში 3-4 ჯერ დაახლობით 60-90 წუთი მსუბუქი ფიზიკური აქტივობა: ცურვა, ფიტნესი ან უბრალოდ სწრაფი ნაბიჯით სეირნობა.

რაც შეეხება ძილის რეჟიმს, არასრულფასოვანი ძილის დროს ორგანიზმში ირღვევა: ჰორმონალური ბალანსი, კერძოდ კი ჰორმონ ინსულინის დონე (რომელიც არის მაშენებელი ჰორმონი), ხდება მის მიმართ ორგანიზმის მგრძნობელობის დარღვევა, ქვეითდება იმუნური სისტემა, ხდება ნერვული სისტემის გადაძაბვა. ხშირად გამოუძინებელი ადამიანი უფრო მეტ კალორაჟს მიირთმევს, ვიდრე მას რეალურად ესაჭიროება. იზრდება გულსისხლძარღვთა დაავადებების რისკი. 7-8 საათი სრულფასოვანი ძილი აუცილებელი წინაპირობაა ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად.

ბოლოს კი დამეთანხმებით, რომ ყველა ზემოთ ჩამოთვლილ პუნქტებს ჩვენს ყოველდღიურობაში თან არ უნდა ახლდეს მავნე ჩვევები (თამბაქო, ალკოჰოლი და ა.შ). ვფიქრობ, მავნე ჩვევებზე უარის თქმა ერთ-ერთი ძირითადი და წამყვანი გამოწვევაა ცხოვრების ჯანსაღი წესის დროს.

ყოველთვის უნდა გვახსოვდეს, რომ ცხოვრების ჯანსაღ რეჟიმზე გადასვლა არ გადავდოთ ხვალისთვის, ორშაბათისთვის და ა.შ. არამედ დავიწყოთ დღესვე ჩვენს ჯანმრთელობაზე ზრუნვა.

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

იმუნიტეტის გასაძლიერებელი მარტივი რეცეპტი, რომელიც ჩვენმა წინაპრებმა შემოგვინახეს - ექიმ ზურაბ ვარაზის რჩევები

იმუნიტეტის გასაძლიერებელი მარტივი რეცეპტი, რომელიც ჩვენმა წინაპრებმა შემოგვინახეს - ექიმ ზურაბ ვარაზის რჩევები

ექიმმა ზურაბ ვარაზმა იმუნიტეტის შესანარჩუნებელ და გასაძლიერებელ ბუნებრივ მეთოდებზე ისაუბრა. მან ხაზი გაუსვა ჯანსაღი კვების მნიშვნელობას:

​ვიკვებოთ ჯანმრთელი საკვებით, ვიკვებოთ სეზონურად, ჩვენს სამშობლოში მოპოვებული საკვებით. როდესაც ხილი ჩამოტანილი არის ტროპიკული ქვეყნიდან და ექვსი თვე იმას არაფერი არ მოსდის, ის იმდენად არის დაბალზამებული, რომ ნივთიერებები, რომელიც არის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი, მასში ძალიან დაქვეითებულია. საქართველოში არის მთელი ზამთრის განმავლობაში რაღაც ხილი და ბოსტნეული. ჩვენ გვაქვს არაჩვეულებრივი რეცეპტები. ჩირს აკეთებდნენ, ტყლაპს აკეთებდნენ ჩვენი წინაპრები. ეს არის გამომშრალი ხილი, რომელიც ინარჩუნებს ვიტამინებს.“

ზურაბ ვარაზმა წინაპრების მიერ შემონახული საინტერესო რეცეპტიც გაგვაცნო, რომელიც იმუნიტეტის დაქვეითებისგან გვიცავს:

„არის ერთი მარტივი რეცეპტი, რომელიც ჩვენმა წინაპრებმა შემოგვინახეს. არის გარგარის ჩირი, რომელსაც კურაგად ეძახიან, იყიდება 300 გრამი. ასევე ქიშმიში 300 გრამი და ნიგოზი 300 გრამი. ეს 300-300 გრამი უნდა გაატაროთ ხორსაკეპ მანქანაში და დაუმატეთ ნახევარი კილოგრამი თაფლი. ინახება დიდხანს, არაფერი არ მოსდის. ერთი სუფრის კოვზი უნდა მიიღოთ დღეში ჩაისთან ერთად, როგორც დესერტი.“

„მიირთვით ნიგოზი 2-3 ლებანი, თხილი, დალიეთ ნიგვზის უღელისგან დამზადებული ნაყენი. ნიგვზის უღელი კაკალს რომ გატეხავთ, შიგნით ფირფიტებივით არის. ეს ფირფიტები იყრება ბოთლში, ვასხამთ არაყს ან სპირტს. ორი კვირის მერე მას ფერი ეცვლება და კონიაკივით არის. ​ეს უკვე იმუნიტეტის წამალია. ასევე კარგია კაკლის ფოთლის ნახარში. შეგიძლიათ ფოთლები უმზეურად გამოაშროთ, გააკეთოთ მისი ფხვნილი და შეინახოთ, დააყენოთ როგორც ჩაი და დღის განმავლობაში დალიოთ,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ზურაბ ვარაზმა საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„განთიადი“

წაიკითხეთ სრულად