Baby Bag

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ახალ რუბრიკას წარმოგიდგენთ - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები. ყოველ სამშაბათს გაეცანით ენდოკრინოლოგ თინათინ კაჭარავას რჩევებს, მოგვწერეთ თემები, რომლებიც ყველაზე მეტად გაინტერესებთ.

ექიმი პირველ თემად წარმოგიდგენთ - რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი?

ცხოვრების ჯანსაღი წესი ჩვენი ჯანმრთელობის ერთ-ერთი ძირითადი წინაპირობაა. ჯანმრთელობა კი გულისხმობს ფიზიკურ, სულიერ და სოციალურ კეთილდღეობას.

ცხოვრების ჯანსაღ წესში იგულისხმება:

  • დაბალანსებული, მრავალფეროვანი, ჯერადი კვება
  • შენარჩუნებული სითხის ბალანსი
  • ზომიერი ფიზიკური აქტივობა
  • ძილის რეჟიმის მოწესირგება
  • მავნე ჩვევებზე უარის თქმა

უფრო კონკრეტულად კი - რეკომენდებულია დღის მანძილზე 4-5 ულუფა საკვების მიღება: სრულფასოვანი საუზმე, საუზმიდან რამდენიმე საათში სეზონური ხილი, რომელიც არის ცალკე კვება და არა წახემსება, როგორც უმეტესობა მიიჩნევს, სადილი, რომელიც დაბალანსებულია ნახშირწყლებით, ცილებით და მცირე რაოდენობით სასარგებლო მცენარეული ცხიმებით, ვახშამი კი სასურველია, მსუბუქი იყოს: რძის ნაწარმი, ბოსტნეულის სალათი და ა.შ. უნდა ვეცადოთ, საღამოს 8 საათის შემდეგ საკვები არ მივირთვათ. დიდი ყურადღება ეთმობა, რომ დღის რაციონი იყოს მრავალფეროვანი და გაჯერებული სეზონური ხილ-ბოსტნეულით, რომლებიც შეიცავენ მინერალებისა და ვიტამინების დიდ რაოდენობას. რაციონთან ერთად სუსრველია საკვების მოცულობის და კალორაჟის კონტროლი.

შენარჩუნებული სითხის ბალანსი ორგანიზმში - ერთ-ერთი წამყვანი პირობა ჯანსაღი ნივთიერებათა ცვლისთვის. ჩვენი ორგანიზმი შედგება 70% წყლისგან. იგი არის უნივერსალური გამხსნელი, ასრულებს „სატრანსპორტო სისტემის“ როლს, გამოაქვს ორგანიზმიდან ნივთიერებათა ცვლის პროცესის პროდუქტები და ხელს უწყობს თერმული წონასწორობის შენარჩუნებას. სითხის ბალანსის შენარჩუნება შესაძლებელია მხოლოდ წყლის მიღებით, მას ვერ ჩაანაცვლებს ვერც ერთი სხვა სითხე. ჯანმრთელი ადამიანისთვის (ვისაც არა აქვს რაიმე სახის ქრონიკული დაავადება) რეკომენდებულია მინიმუმ 1.5 ლ სითხის მიღება დღეში. სითხეზე მოთხოვნილება იცვალება გარემო პირობების შესაბამისად. ზაფხულის ცხელ დღეებში იზრდება წყალზე მოთხოვნილება, ამ დროს ორგანიზმი კარგავს დიდი რაოდენობით სითხეს და მასთან ერთად მინერალებს და ვიტამინებს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მიკრო, მარკო ელემეტების დეფიციტი და ავიტამინოზი (ვიტამინების დეფიციტი), სწორედ ამიტომ ყოველდღიურად ჩვენს ორგანიზშმი დიდი ყურადღება უნდა მიექცეს შენარჩუნებულ სითხის ბალანსს. 

რაც შეეხება ფიზიკურ აქტივობას, კიდევ ერთხელ ხაზგასმით აღვნიშნავ, რომ ვსაუბრობთ ფაქტობრივად ჯანმრთელ პოპულაციაზე. სასურველია, კვირაში 3-4 ჯერ დაახლობით 60-90 წუთი მსუბუქი ფიზიკური აქტივობა: ცურვა, ფიტნესი ან უბრალოდ სწრაფი ნაბიჯით სეირნობა.

რაც შეეხება ძილის რეჟიმს, არასრულფასოვანი ძილის დროს ორგანიზმში ირღვევა: ჰორმონალური ბალანსი, კერძოდ კი ჰორმონ ინსულინის დონე (რომელიც არის მაშენებელი ჰორმონი), ხდება მის მიმართ ორგანიზმის მგრძნობელობის დარღვევა, ქვეითდება იმუნური სისტემა, ხდება ნერვული სისტემის გადაძაბვა. ხშირად გამოუძინებელი ადამიანი უფრო მეტ კალორაჟს მიირთმევს, ვიდრე მას რეალურად ესაჭიროება. იზრდება გულსისხლძარღვთა დაავადებების რისკი. 7-8 საათი სრულფასოვანი ძილი აუცილებელი წინაპირობაა ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად.

ბოლოს კი დამეთანხმებით, რომ ყველა ზემოთ ჩამოთვლილ პუნქტებს ჩვენს ყოველდღიურობაში თან არ უნდა ახლდეს მავნე ჩვევები (თამბაქო, ალკოჰოლი და ა.შ). ვფიქრობ, მავნე ჩვევებზე უარის თქმა ერთ-ერთი ძირითადი და წამყვანი გამოწვევაა ცხოვრების ჯანსაღი წესის დროს.

ყოველთვის უნდა გვახსოვდეს, რომ ცხოვრების ჯანსაღ რეჟიმზე გადასვლა არ გადავდოთ ხვალისთვის, ორშაბათისთვის და ა.შ. არამედ დავიწყოთ დღესვე ჩვენს ჯანმრთელობაზე ზრუნვა.

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

რამდენიმე მარტივი რჩევა მოგზაურობისას და კურორტებზე ყოფნის დროს ინფექციური დაავადებების პროფილაქტიკისთვის

რამდენიმე მარტივი რჩევა მოგზაურობისას და კურორტებზე ყოფნის დროს ინფექციური დაავადებების პროფილაქტიკისთვის
ინფექციონისტი მაია ბუწაშვილი სოციალურ ქსელში მოგზაურობისას და კურორტებზე ყოფნის დროს ინფექციური დაავადებების პროფილაქტიკისთვის რამდენიმე მარტივ რჩევას აქვეყნებს.​ MomsEdu.ge გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:

,,რამდენიმე მარტივი რჩევა მოგზაურობისას და კურორტებზე ყოფნის დროს ინფექციური დაავადებების პროფილაქტიკისთვის

წყალი და საკვები

1. მოვერიდოთ უმ ბოსტნეულს, თუ ჩვენ თვითონ არ ვრეცხავთ. მიუხედავად იმისა, რომ ბოსტნეული ზოგადად ჯანსაღი კვების აუცილებელი ნაწილია, საკვებ პუნქტებში, მითუმეტეს თუ ხალხმრავლობაა და ალბათობა იმისა, რომ რესტორნები ვერ ასწრებდნენ ჰიგიენის წესების ზედმიწევნით დაცვას, ბოსტნეული, განსაკუთრებით კი სალათის ფურცლები, შეიძლება არ იყოს ადექვატურად გარეცხილი და საშიში ინფექციური დაავადებების წყარო აღმოჩნდეს. ეპიდემიოლოგიაში არაერთი ეპიდაფეთქებაა ცნობილი სწორედ სალათის ფურცლებთან დაკავშირებით.

2. ასევე მოვერიდოთ ხილს, თუ ჩვენ არ ვრეცხავთ, მათ შორის გათლილ ხილსაც. ადამიანებს რჩებათ შთაბეჭდილება, რომ გათლილი ხილი უსაფრთხოა, თუმცა თუ ხილი გათლამდე კარგად არ არის გარეცხილი, ცხადია, რისკებს შეიცავს.

3. ვეცადოთ გარეთ მივიღოთ ისეთი საკვები, რომელიც ცხელია. ასეთ საკვებში ნაკლებია მიკროორგანიზმების არსებობის ალბათობა.

4. მოვერიდოთ ისეთ საკვებს, რომელიც იყო ცხელი და უკვე გაცივებულია (განსაკუთრებით გარეთ, სწრაფი კვების პუნქტებში). ასეთ საკვებში მიკროორგანიზმების გამრავლების ალბათობა მაღალია.

5. მოვერიდოთ ყველს, რომელიც გარეთ, მაღალ ტემპერატურაზე უმაცივროდ არის. ხშირად შევხვდებით მაცივრის გარეშე გასაყიდ ყველს ქუჩაში. ზოგადად, რბილი ყველი მიკროორგანიზმების გამრავლებისთვის საუკეთესო გარემოა. ამიტომ გამოყენებამდე დარწმუნებული უნდა ვიყოთ, რომ შენახვის პირობები დაცულია.

6. უპირატესობა მივანიჭოთ ცხელ სასმელს (ჩაი, ყავა), წვენებთან შედარებით.

7. წყალი ჯობია იყოს ბოთლის, თუმცა უნდა დავრწმუნდეთ, რომ ბოთლი დალუქული იყო და ჩვენ გავხსენით. სამწუხაროდ, არაერთი შემთხვევაა, როდესაც გამოყენებულ ბოთლებში ასხამენ წყალს და ყიდიან ქუჩებში.

8. მოვერიდოთ ყინულს, რადგან წყალი შეიძლება ბოთლის იყოს, მაგრამ ჩვენ არ ვიცით, როგორი წყალი იყო გამოყენებული ყინულის დამზადებისას.

9. არ ვიცურავოთ ისეთ ადგილებში, სადაც არსებობს რისკი, რომ ცხოველის ფეკალური მასებით ხდებოდეს დაბინძურება (მაგალითად, ზოგან მდინარეებში და ტბებში),'' - აღნიშნავს მაია ბუწაშვილი. 


წაიკითხეთ სრულად