Baby Bag

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ახალ რუბრიკას წარმოგიდგენთ - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები. ყოველ სამშაბათს გაეცანით ენდოკრინოლოგ თინათინ კაჭარავას რჩევებს, მოგვწერეთ თემები, რომლებიც ყველაზე მეტად გაინტერესებთ.

ექიმი პირველ თემად წარმოგიდგენთ - რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი?

ცხოვრების ჯანსაღი წესი ჩვენი ჯანმრთელობის ერთ-ერთი ძირითადი წინაპირობაა. ჯანმრთელობა კი გულისხმობს ფიზიკურ, სულიერ და სოციალურ კეთილდღეობას.

ცხოვრების ჯანსაღ წესში იგულისხმება:

  • დაბალანსებული, მრავალფეროვანი, ჯერადი კვება
  • შენარჩუნებული სითხის ბალანსი
  • ზომიერი ფიზიკური აქტივობა
  • ძილის რეჟიმის მოწესირგება
  • მავნე ჩვევებზე უარის თქმა

უფრო კონკრეტულად კი - რეკომენდებულია დღის მანძილზე 4-5 ულუფა საკვების მიღება: სრულფასოვანი საუზმე, საუზმიდან რამდენიმე საათში სეზონური ხილი, რომელიც არის ცალკე კვება და არა წახემსება, როგორც უმეტესობა მიიჩნევს, სადილი, რომელიც დაბალანსებულია ნახშირწყლებით, ცილებით და მცირე რაოდენობით სასარგებლო მცენარეული ცხიმებით, ვახშამი კი სასურველია, მსუბუქი იყოს: რძის ნაწარმი, ბოსტნეულის სალათი და ა.შ. უნდა ვეცადოთ, საღამოს 8 საათის შემდეგ საკვები არ მივირთვათ. დიდი ყურადღება ეთმობა, რომ დღის რაციონი იყოს მრავალფეროვანი და გაჯერებული სეზონური ხილ-ბოსტნეულით, რომლებიც შეიცავენ მინერალებისა და ვიტამინების დიდ რაოდენობას. რაციონთან ერთად სუსრველია საკვების მოცულობის და კალორაჟის კონტროლი.

შენარჩუნებული სითხის ბალანსი ორგანიზმში - ერთ-ერთი წამყვანი პირობა ჯანსაღი ნივთიერებათა ცვლისთვის. ჩვენი ორგანიზმი შედგება 70% წყლისგან. იგი არის უნივერსალური გამხსნელი, ასრულებს „სატრანსპორტო სისტემის“ როლს, გამოაქვს ორგანიზმიდან ნივთიერებათა ცვლის პროცესის პროდუქტები და ხელს უწყობს თერმული წონასწორობის შენარჩუნებას. სითხის ბალანსის შენარჩუნება შესაძლებელია მხოლოდ წყლის მიღებით, მას ვერ ჩაანაცვლებს ვერც ერთი სხვა სითხე. ჯანმრთელი ადამიანისთვის (ვისაც არა აქვს რაიმე სახის ქრონიკული დაავადება) რეკომენდებულია მინიმუმ 1.5 ლ სითხის მიღება დღეში. სითხეზე მოთხოვნილება იცვალება გარემო პირობების შესაბამისად. ზაფხულის ცხელ დღეებში იზრდება წყალზე მოთხოვნილება, ამ დროს ორგანიზმი კარგავს დიდი რაოდენობით სითხეს და მასთან ერთად მინერალებს და ვიტამინებს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მიკრო, მარკო ელემეტების დეფიციტი და ავიტამინოზი (ვიტამინების დეფიციტი), სწორედ ამიტომ ყოველდღიურად ჩვენს ორგანიზშმი დიდი ყურადღება უნდა მიექცეს შენარჩუნებულ სითხის ბალანსს. 

რაც შეეხება ფიზიკურ აქტივობას, კიდევ ერთხელ ხაზგასმით აღვნიშნავ, რომ ვსაუბრობთ ფაქტობრივად ჯანმრთელ პოპულაციაზე. სასურველია, კვირაში 3-4 ჯერ დაახლობით 60-90 წუთი მსუბუქი ფიზიკური აქტივობა: ცურვა, ფიტნესი ან უბრალოდ სწრაფი ნაბიჯით სეირნობა.

რაც შეეხება ძილის რეჟიმს, არასრულფასოვანი ძილის დროს ორგანიზმში ირღვევა: ჰორმონალური ბალანსი, კერძოდ კი ჰორმონ ინსულინის დონე (რომელიც არის მაშენებელი ჰორმონი), ხდება მის მიმართ ორგანიზმის მგრძნობელობის დარღვევა, ქვეითდება იმუნური სისტემა, ხდება ნერვული სისტემის გადაძაბვა. ხშირად გამოუძინებელი ადამიანი უფრო მეტ კალორაჟს მიირთმევს, ვიდრე მას რეალურად ესაჭიროება. იზრდება გულსისხლძარღვთა დაავადებების რისკი. 7-8 საათი სრულფასოვანი ძილი აუცილებელი წინაპირობაა ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად.

ბოლოს კი დამეთანხმებით, რომ ყველა ზემოთ ჩამოთვლილ პუნქტებს ჩვენს ყოველდღიურობაში თან არ უნდა ახლდეს მავნე ჩვევები (თამბაქო, ალკოჰოლი და ა.შ). ვფიქრობ, მავნე ჩვევებზე უარის თქმა ერთ-ერთი ძირითადი და წამყვანი გამოწვევაა ცხოვრების ჯანსაღი წესის დროს.

ყოველთვის უნდა გვახსოვდეს, რომ ცხოვრების ჯანსაღ რეჟიმზე გადასვლა არ გადავდოთ ხვალისთვის, ორშაბათისთვის და ა.შ. არამედ დავიწყოთ დღესვე ჩვენს ჯანმრთელობაზე ზრუნვა.

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

„განათლებულმა მშობელმა შეიძლება მართოს შვილის მონოლოგი, მონოლოგის შემდეგ კი მოდის დიალოგი,“ - დავით ზურაბაშვილი

„განათლებულმა მშობელმა შეიძლება მართოს შვილის მონოლოგი, მონოლოგის შემდეგ კი მოდის დიალოგი,“ - დავით ზურაბაშვილი

ფსიქიატრმა დავით ზურაბაშვილმა ბავშვებში ფსიქიკური პრობლემების მატების ტენდენციის შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, ფსიქიატრიული პრობლემების წინასწარი განწყობა ყველა ბავშვშია, მთავარია მშობლები ჩართავენ თუ არა ამ მექანიზმს:

„ფსიქიკური პრობლემებისადმი ​წინასწარი განწყობა არის აბსოლუტურად ყველა ბავშვში, განწყობა არის აბსოლუტურად ყველა მშობელში. ჩვენ ჩვენი საქმიანობით, ცხოვრების წესით, ურთიერთობით, დასვენების წესით, შეგვიძლია ან ჩავრთოთ ეს მექანიზმი, ან არ ჩავრთოთ. მაგალითად, შაბათ-კვირას მე თეორიულად ვარ თავისუფალი და უნდა წავიდე სადღაც დასასვენებლად. მე შეიძლება ეს დასვენება გამოვიყენო საოჯახო დასვენებისთვის ან გამოვიყენო აბსოლუტურად სხვანაირად. დიდი ხნის წინ ჩემი მეგობარი აშენებდა სახლს და მკითხა, რა როგორ გაეკეთებინა. მე ვუთხარი ასეთი რამ, რომ იყიდე მხოლოდ ერთი ტელევიზორი. თუ ყველას თავისი ექნება, მაშინ არ გექნებათ ადგილი, სადაც საღამოს ერთად დასხდებით და იკამათებთ, რას უყუროთ.“

დავით ზურაბაშვილის თქმით, კამათიც ურთიერთობაა და მარტოობის დაძლევაში გვეხმარება:

​კამათიც არის ურთიერთობა. უწინ იყო გენიალური ტრადიცია, როდესაც ვიცოდით, რომ 6 საათზე ყველანი ვსადილობთ. ეს სამწუხაროდ აღარ გვაქვს, დრო აღარ გვაქვს. მე 6 საათზე მორიგეობა მეწყება, იმას 7-ზე ლექცია აქვს, ის დილით უნდა ადგეს და ა.შ. ყველაზე კარგი წამალი არის ურთიერთობა. ავიღოთ სუიციდი, ეს არის არასწორი პასუხი მარტოობაზე. მე ვერანაირი გამოსავალი, ვერანაირი გზა ვერ ვიპოვე და გადავწყვიტე, რომ დავამთავრო ამასთან ურთიერთობა. თუ მე გვერდით მყავს ვიღაც, თუნდაც არასწორი მრჩეველი, მაშინ მე იმას დაველაპარაკები. მოსმენის სურვილიც საკმარისია.“

„პირველი, რასაც ვასწავლით, არის შემდეგი: „ისწავლე სწორი მოსმენა!“ ​განათლებულმა მშობელმა შეიძლება მართოს შვილის მონოლოგი, მონოლოგის შემდეგ კი მოდის დიალოგი. რომელიც აჩერებს ან ცვლის ამ სტატისტიკას. რაც შეეხება დაძალებას, ამ ტერმინით შეიძლება სულ სხვა რამ აღვნიშნოთ. მე თქვენ შეიძლება რაღაც გაიძულოთ, მაგრამ ეს თქვენთვის კომფორტული იყოს, სასარგებლო იყოს. ჩვენ რომ გვზრდიდნენ მშობლები, სულ რაღაცას გვაძალებდნენ. ეს სწორი იყო, თუ არ იყო? სწორი იყო,“ - აღნიშნულ საკითხებზე დავით ზურაბაშვილმა ტელეკომპანია „რუსთავი 2“ - ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„სხვა შუადღე“

წაიკითხეთ სრულად