Baby Bag

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ახალ რუბრიკას წარმოგიდგენთ - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები. ყოველ სამშაბათს გაეცანით ენდოკრინოლოგ თინათინ კაჭარავას რჩევებს, მოგვწერეთ თემები, რომლებიც ყველაზე მეტად გაინტერესებთ.

ექიმი პირველ თემად წარმოგიდგენთ - რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი?

ცხოვრების ჯანსაღი წესი ჩვენი ჯანმრთელობის ერთ-ერთი ძირითადი წინაპირობაა. ჯანმრთელობა კი გულისხმობს ფიზიკურ, სულიერ და სოციალურ კეთილდღეობას.

ცხოვრების ჯანსაღ წესში იგულისხმება:

  • დაბალანსებული, მრავალფეროვანი, ჯერადი კვება
  • შენარჩუნებული სითხის ბალანსი
  • ზომიერი ფიზიკური აქტივობა
  • ძილის რეჟიმის მოწესირგება
  • მავნე ჩვევებზე უარის თქმა

უფრო კონკრეტულად კი - რეკომენდებულია დღის მანძილზე 4-5 ულუფა საკვების მიღება: სრულფასოვანი საუზმე, საუზმიდან რამდენიმე საათში სეზონური ხილი, რომელიც არის ცალკე კვება და არა წახემსება, როგორც უმეტესობა მიიჩნევს, სადილი, რომელიც დაბალანსებულია ნახშირწყლებით, ცილებით და მცირე რაოდენობით სასარგებლო მცენარეული ცხიმებით, ვახშამი კი სასურველია, მსუბუქი იყოს: რძის ნაწარმი, ბოსტნეულის სალათი და ა.შ. უნდა ვეცადოთ, საღამოს 8 საათის შემდეგ საკვები არ მივირთვათ. დიდი ყურადღება ეთმობა, რომ დღის რაციონი იყოს მრავალფეროვანი და გაჯერებული სეზონური ხილ-ბოსტნეულით, რომლებიც შეიცავენ მინერალებისა და ვიტამინების დიდ რაოდენობას. რაციონთან ერთად სუსრველია საკვების მოცულობის და კალორაჟის კონტროლი.

შენარჩუნებული სითხის ბალანსი ორგანიზმში - ერთ-ერთი წამყვანი პირობა ჯანსაღი ნივთიერებათა ცვლისთვის. ჩვენი ორგანიზმი შედგება 70% წყლისგან. იგი არის უნივერსალური გამხსნელი, ასრულებს „სატრანსპორტო სისტემის“ როლს, გამოაქვს ორგანიზმიდან ნივთიერებათა ცვლის პროცესის პროდუქტები და ხელს უწყობს თერმული წონასწორობის შენარჩუნებას. სითხის ბალანსის შენარჩუნება შესაძლებელია მხოლოდ წყლის მიღებით, მას ვერ ჩაანაცვლებს ვერც ერთი სხვა სითხე. ჯანმრთელი ადამიანისთვის (ვისაც არა აქვს რაიმე სახის ქრონიკული დაავადება) რეკომენდებულია მინიმუმ 1.5 ლ სითხის მიღება დღეში. სითხეზე მოთხოვნილება იცვალება გარემო პირობების შესაბამისად. ზაფხულის ცხელ დღეებში იზრდება წყალზე მოთხოვნილება, ამ დროს ორგანიზმი კარგავს დიდი რაოდენობით სითხეს და მასთან ერთად მინერალებს და ვიტამინებს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მიკრო, მარკო ელემეტების დეფიციტი და ავიტამინოზი (ვიტამინების დეფიციტი), სწორედ ამიტომ ყოველდღიურად ჩვენს ორგანიზშმი დიდი ყურადღება უნდა მიექცეს შენარჩუნებულ სითხის ბალანსს. 

რაც შეეხება ფიზიკურ აქტივობას, კიდევ ერთხელ ხაზგასმით აღვნიშნავ, რომ ვსაუბრობთ ფაქტობრივად ჯანმრთელ პოპულაციაზე. სასურველია, კვირაში 3-4 ჯერ დაახლობით 60-90 წუთი მსუბუქი ფიზიკური აქტივობა: ცურვა, ფიტნესი ან უბრალოდ სწრაფი ნაბიჯით სეირნობა.

რაც შეეხება ძილის რეჟიმს, არასრულფასოვანი ძილის დროს ორგანიზმში ირღვევა: ჰორმონალური ბალანსი, კერძოდ კი ჰორმონ ინსულინის დონე (რომელიც არის მაშენებელი ჰორმონი), ხდება მის მიმართ ორგანიზმის მგრძნობელობის დარღვევა, ქვეითდება იმუნური სისტემა, ხდება ნერვული სისტემის გადაძაბვა. ხშირად გამოუძინებელი ადამიანი უფრო მეტ კალორაჟს მიირთმევს, ვიდრე მას რეალურად ესაჭიროება. იზრდება გულსისხლძარღვთა დაავადებების რისკი. 7-8 საათი სრულფასოვანი ძილი აუცილებელი წინაპირობაა ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად.

ბოლოს კი დამეთანხმებით, რომ ყველა ზემოთ ჩამოთვლილ პუნქტებს ჩვენს ყოველდღიურობაში თან არ უნდა ახლდეს მავნე ჩვევები (თამბაქო, ალკოჰოლი და ა.შ). ვფიქრობ, მავნე ჩვევებზე უარის თქმა ერთ-ერთი ძირითადი და წამყვანი გამოწვევაა ცხოვრების ჯანსაღი წესის დროს.

ყოველთვის უნდა გვახსოვდეს, რომ ცხოვრების ჯანსაღ რეჟიმზე გადასვლა არ გადავდოთ ხვალისთვის, ორშაბათისთვის და ა.შ. არამედ დავიწყოთ დღესვე ჩვენს ჯანმრთელობაზე ზრუნვა.

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

„კატეგორიულად ვკრძალავთ დატკბილული სითხეების ღამით გამოყენებას,“ - ქეთევან გოგილაშვილი

„კატეგორიულად ვკრძალავთ დატკბილული სითხეების ღამით გამოყენებას,“ - ქეთევან გოგილაშვილი

საქართველოს სტომატოლოგთა ასოციაციის პრეზიდენტმა, პროფესორმა ქეთევან გოგილაშვილმა პირის ღრუს ჯანმრთელობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ამ საკითხის ირგვლივ ძალიან ბევრი მითი არსებობს, რომელსაც ადამიანები შეცდომაში შეჰყავს:

„არსებობს ბევრი მითი, მაგალითად ის, რომ ​ორსულობის პერიოდში არ შეიძლება სტომატოლოგთან ვიზიტი. მე პირიქით გეტყვით, რომ ორსულობის დროს ჰორმონალური ცვლილებები პირდაპირ აისახება პირის ღრუზე, ხელს უწყობს ნადების გაჩენას, ასევე ანთებითი პროცესის განვითარებას. ამან შემდეგ უკვე შეიძლება ნაყოფის განვითარებასაც შეუქმნას საფრთხე. ასევე ხშირად ვითარდება ანთებითი პროცესები გარდატეხის პერიოდში. პირის ღრუს ჰიგიენას აქვს ძალიან დიდი მნიშვნელობა.“

ქეთევან გოგილაშვილის თქმით, ბავშვის პირის ღრუს მოვლა პირველი კბილის ამოჭრისთანავე უნდა დაიწყოს:

„პირველ კბილსაც კი, რომელიც ამოიჭრება, მოვლა უნდა. იმ პირველ კბილს თავისი მოვლის წესები აქვს. ​კატეგორიულად ვკრძალავთ დატკბილული სითხეების ღამით გამოყენებას. ამ დროს უნდა გამოვიყენოთ მხოლოდ წყალი. ნახშირწყლები და მჟავეები არის იდეალური საშუალება, რომ პირის ღრუში განვითარდეს კარიესი. ამას უნდა მივაჩვიოთ ბავშვი, რომ დატკბილული სითხეები ღამე არ უნდა მიიღოს. შემდეგ ნელ-ნელა უნდა მოხდეს ამ კბილების მოვლა.“

ქეთევან გოგილაშვილმა აღნიშნა, რომ პირის ღრუს ჯანმრთელობისთვის საღეჭი რეზინია სასარგებლოა, თუ მას ზომიერად მოვიხმართ:

„საღეჭ რეზინს ძალიან კარგი, დადებითი თვისება აქვს ის, რომ ნერწყვის სტიმულაციას ახდენს. განსაკუთრებით სასარგებლოა საკვების მიღების შემდეგ. როდესაც ნერწყვი უხვი რაოდენობით გამოიყოფა, ხდება ჩამორეცხვა და გაწმენდა, მაგრამ მხოლოდ 10-15 წუთი. ამის შემდეგ უკვე საღეჭი რეზინი ატყუებს კუჭს, რადგან ღეჭვის დროს აუცილებლად საკვები უნდა მიიღოს ადამიანმა. საკვების შემდეგ პირიქით, სასარგებლოც არის საღეჭი რეზინის გამოყენება.“

„როგორც წესი, ​კბილების გამოხეხვა აუცილებელია დილას და საღამოს. ძალიან დიდი რაოდენობით, მრავალჯერაც არ შეიძლება, თუმცა დილას და საღამოს აუცილებლად. კბილს აქვს 5 ზედაპირი და ყველა ზედაპირის გაწმენდა უნდა მოხდეს. ჩვეულებრივი ჯაგრისით მხოლოდ ის ზედაპირები იწმინდება, რომლებიც ჩანს. კბილთაშორისი სივრცე რჩება ისე. კბილთაშორის ზედაპირებზე შეიძლება დიდი რაოდენობით დაგროვდეს ნადები. არსებობს კბილთაშორისი სპეციალური ჯაგრისები, რომლებიც სპეციალურად უნდა შეირჩეს,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ქეთევან გოგილაშვილმა ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დილა“ ისაუბრა.

წყარო: ​„იმედის დილა“

წაიკითხეთ სრულად