Baby Bag

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ახალ რუბრიკას წარმოგიდგენთ - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები. ყოველ სამშაბათს გაეცანით ენდოკრინოლოგ თინათინ კაჭარავას რჩევებს, მოგვწერეთ თემები, რომლებიც ყველაზე მეტად გაინტერესებთ.

ექიმი პირველ თემად წარმოგიდგენთ - რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი?

ცხოვრების ჯანსაღი წესი ჩვენი ჯანმრთელობის ერთ-ერთი ძირითადი წინაპირობაა. ჯანმრთელობა კი გულისხმობს ფიზიკურ, სულიერ და სოციალურ კეთილდღეობას.

ცხოვრების ჯანსაღ წესში იგულისხმება:

  • დაბალანსებული, მრავალფეროვანი, ჯერადი კვება
  • შენარჩუნებული სითხის ბალანსი
  • ზომიერი ფიზიკური აქტივობა
  • ძილის რეჟიმის მოწესირგება
  • მავნე ჩვევებზე უარის თქმა

უფრო კონკრეტულად კი - რეკომენდებულია დღის მანძილზე 4-5 ულუფა საკვების მიღება: სრულფასოვანი საუზმე, საუზმიდან რამდენიმე საათში სეზონური ხილი, რომელიც არის ცალკე კვება და არა წახემსება, როგორც უმეტესობა მიიჩნევს, სადილი, რომელიც დაბალანსებულია ნახშირწყლებით, ცილებით და მცირე რაოდენობით სასარგებლო მცენარეული ცხიმებით, ვახშამი კი სასურველია, მსუბუქი იყოს: რძის ნაწარმი, ბოსტნეულის სალათი და ა.შ. უნდა ვეცადოთ, საღამოს 8 საათის შემდეგ საკვები არ მივირთვათ. დიდი ყურადღება ეთმობა, რომ დღის რაციონი იყოს მრავალფეროვანი და გაჯერებული სეზონური ხილ-ბოსტნეულით, რომლებიც შეიცავენ მინერალებისა და ვიტამინების დიდ რაოდენობას. რაციონთან ერთად სუსრველია საკვების მოცულობის და კალორაჟის კონტროლი.

შენარჩუნებული სითხის ბალანსი ორგანიზმში - ერთ-ერთი წამყვანი პირობა ჯანსაღი ნივთიერებათა ცვლისთვის. ჩვენი ორგანიზმი შედგება 70% წყლისგან. იგი არის უნივერსალური გამხსნელი, ასრულებს „სატრანსპორტო სისტემის“ როლს, გამოაქვს ორგანიზმიდან ნივთიერებათა ცვლის პროცესის პროდუქტები და ხელს უწყობს თერმული წონასწორობის შენარჩუნებას. სითხის ბალანსის შენარჩუნება შესაძლებელია მხოლოდ წყლის მიღებით, მას ვერ ჩაანაცვლებს ვერც ერთი სხვა სითხე. ჯანმრთელი ადამიანისთვის (ვისაც არა აქვს რაიმე სახის ქრონიკული დაავადება) რეკომენდებულია მინიმუმ 1.5 ლ სითხის მიღება დღეში. სითხეზე მოთხოვნილება იცვალება გარემო პირობების შესაბამისად. ზაფხულის ცხელ დღეებში იზრდება წყალზე მოთხოვნილება, ამ დროს ორგანიზმი კარგავს დიდი რაოდენობით სითხეს და მასთან ერთად მინერალებს და ვიტამინებს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მიკრო, მარკო ელემეტების დეფიციტი და ავიტამინოზი (ვიტამინების დეფიციტი), სწორედ ამიტომ ყოველდღიურად ჩვენს ორგანიზშმი დიდი ყურადღება უნდა მიექცეს შენარჩუნებულ სითხის ბალანსს. 

რაც შეეხება ფიზიკურ აქტივობას, კიდევ ერთხელ ხაზგასმით აღვნიშნავ, რომ ვსაუბრობთ ფაქტობრივად ჯანმრთელ პოპულაციაზე. სასურველია, კვირაში 3-4 ჯერ დაახლობით 60-90 წუთი მსუბუქი ფიზიკური აქტივობა: ცურვა, ფიტნესი ან უბრალოდ სწრაფი ნაბიჯით სეირნობა.

რაც შეეხება ძილის რეჟიმს, არასრულფასოვანი ძილის დროს ორგანიზმში ირღვევა: ჰორმონალური ბალანსი, კერძოდ კი ჰორმონ ინსულინის დონე (რომელიც არის მაშენებელი ჰორმონი), ხდება მის მიმართ ორგანიზმის მგრძნობელობის დარღვევა, ქვეითდება იმუნური სისტემა, ხდება ნერვული სისტემის გადაძაბვა. ხშირად გამოუძინებელი ადამიანი უფრო მეტ კალორაჟს მიირთმევს, ვიდრე მას რეალურად ესაჭიროება. იზრდება გულსისხლძარღვთა დაავადებების რისკი. 7-8 საათი სრულფასოვანი ძილი აუცილებელი წინაპირობაა ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად.

ბოლოს კი დამეთანხმებით, რომ ყველა ზემოთ ჩამოთვლილ პუნქტებს ჩვენს ყოველდღიურობაში თან არ უნდა ახლდეს მავნე ჩვევები (თამბაქო, ალკოჰოლი და ა.შ). ვფიქრობ, მავნე ჩვევებზე უარის თქმა ერთ-ერთი ძირითადი და წამყვანი გამოწვევაა ცხოვრების ჯანსაღი წესის დროს.

ყოველთვის უნდა გვახსოვდეს, რომ ცხოვრების ჯანსაღ რეჟიმზე გადასვლა არ გადავდოთ ხვალისთვის, ორშაბათისთვის და ა.შ. არამედ დავიწყოთ დღესვე ჩვენს ჯანმრთელობაზე ზრუნვა.

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მშობლებს ხშირად ეუბნებიან: „არ დაბანოთ ბავშვი ჩუტყვავილას დროს!“ პირიქით, უნდა დაიბანოს ბავშვი ბაქტერიოციდული დასაბანი საშუალებებით,“- პედიატრი მაია ჩხაიძე

პედიატრმა მაია ჩხაიძემ ჩუტყვავილას დროს ბავშვის მოვლის წესებსა და იმ გართულებებზე ისაუბრა, რომელიც ინფექციას შეიძლება ახლდეს:

„ჩუტყვავილა ბავშვთა ინფექციების ჯგუფს მიეკუთვნება. ზოგადად ბავშვთა ინფექციები ბავშვთა ასაკში ემართებათ, თუმცა დიდებსაც შეიძლება დაემართოთ, იმიტომ, რომ თუ არ აქვს ადამიანს ბავშვობაში მოხდილი, გადამდებია. ყველა ბავშვთა ინფექციას ახასიათებს გართულებები. ჩუტყვავილას დროს მისი გადამდებლობა ძალიან მაღალია. წითელას შემდეგ ის მეორე ადგილზეა. მისი გადამდებლობის ინდექსი არის 12, რაც ნიშნავს, რომ ერთ დაავადებულ ადამიანს შეუძლია სწრაფად დაავადოს 12 ადამიანი.

ჩუტყვავილას გადადება ხდება როგორც ჰაერწვეთოვანი, ასევე გამონაყარში არსებული ბუშტუკების შიგთავსის მოხვედრისგან. მისი ინკუბაციური პერიოდი საშუალოდ 14-21 დღეა. კონტაქტიდან სანამ გამონაყარი დაიწყება ადამიანი გადამდებია რამდენიმე დღით ადრე. ბოლო გამონაყარიდან ფუფხი როდესაც გაჩნდება კიდევ 5 დღის განმავლობაში არ არის სასურველი, რომ ბავშვთა კოლექტივში წავიდეს ასეთი ბავშვი.

ჩუტყვავილა განსაკუთრებულ მკურნალობას არ საჭიროებს. გართულებები ახასიათებს იმუნოკომპომეტირებულ ან თანმხლები დაავადებების მქონე ბავშვებს. გართულებებიდან ერთ-ერთი ყველაზე ცუდი გართულება არის ენცეფალიტი. შესაძლებელია ყველაზე ხშირად განვითარდეს რბილი ქსოვილების ინფექცია, ბუშტის შიგთავსი შეიძლება დაინფიცირდეს, ბავშვმა ხელი მოჰკიდოს და ინფექცია შეეჭრას. ძალიან ბევრისგან გამიგონია, რომ მშობლებს ვიღაცები ეუბნებიან: „არ დაბანოთ ბავშვი!“ არავითარ შემთხვევაში! პირიქით, უნდა დაიბანოს ბავშვი ბაქტერიოციდული დასაბანი საშუალებებით და შემდეგ უნდა წავუსვათ ბეტადინის ხსნარი. ბრილიანტის მწვანე აღარ არის ხმარებაში, რადგან ის სურათს გვიშლის და მწვანე შეფერილობის ქვეშ ვერ ვხედავთ, როგორი მდგომარეობა აქვს ფუფხებს. თუ ბავშვი არის იმუნოკომპომეტირებული ან ადამიანი არის მოზრდილი, შესაძლოა, ექიმმა დაუნიშნოს ჰერპესის საწინააღმდეგო პრეპარატები. თუ ენცეფალიტი დადასტურდა, იქ აუცილებლად საჭიროა ინტრავენური ჰერპესის საწინააღმდეგო მკურნალობა, რომელიც ორკვირიან კურსს გულისხმობს,“- მოცემულ საკითხზე მაია ჩხაიძემ რადიო „ფორტუნას“ ეთერში ისაუბრა.

წყარო: ​„რადიო ფორტუნა“

წაიკითხეთ სრულად