Baby Bag

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ახალ რუბრიკას წარმოგიდგენთ - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები. ყოველ სამშაბათს გაეცანით ენდოკრინოლოგ თინათინ კაჭარავას რჩევებს, მოგვწერეთ თემები, რომლებიც ყველაზე მეტად გაინტერესებთ.

ექიმი პირველ თემად წარმოგიდგენთ - რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი?

ცხოვრების ჯანსაღი წესი ჩვენი ჯანმრთელობის ერთ-ერთი ძირითადი წინაპირობაა. ჯანმრთელობა კი გულისხმობს ფიზიკურ, სულიერ და სოციალურ კეთილდღეობას.

ცხოვრების ჯანსაღ წესში იგულისხმება:

  • დაბალანსებული, მრავალფეროვანი, ჯერადი კვება
  • შენარჩუნებული სითხის ბალანსი
  • ზომიერი ფიზიკური აქტივობა
  • ძილის რეჟიმის მოწესირგება
  • მავნე ჩვევებზე უარის თქმა

უფრო კონკრეტულად კი - რეკომენდებულია დღის მანძილზე 4-5 ულუფა საკვების მიღება: სრულფასოვანი საუზმე, საუზმიდან რამდენიმე საათში სეზონური ხილი, რომელიც არის ცალკე კვება და არა წახემსება, როგორც უმეტესობა მიიჩნევს, სადილი, რომელიც დაბალანსებულია ნახშირწყლებით, ცილებით და მცირე რაოდენობით სასარგებლო მცენარეული ცხიმებით, ვახშამი კი სასურველია, მსუბუქი იყოს: რძის ნაწარმი, ბოსტნეულის სალათი და ა.შ. უნდა ვეცადოთ, საღამოს 8 საათის შემდეგ საკვები არ მივირთვათ. დიდი ყურადღება ეთმობა, რომ დღის რაციონი იყოს მრავალფეროვანი და გაჯერებული სეზონური ხილ-ბოსტნეულით, რომლებიც შეიცავენ მინერალებისა და ვიტამინების დიდ რაოდენობას. რაციონთან ერთად სუსრველია საკვების მოცულობის და კალორაჟის კონტროლი.

შენარჩუნებული სითხის ბალანსი ორგანიზმში - ერთ-ერთი წამყვანი პირობა ჯანსაღი ნივთიერებათა ცვლისთვის. ჩვენი ორგანიზმი შედგება 70% წყლისგან. იგი არის უნივერსალური გამხსნელი, ასრულებს „სატრანსპორტო სისტემის“ როლს, გამოაქვს ორგანიზმიდან ნივთიერებათა ცვლის პროცესის პროდუქტები და ხელს უწყობს თერმული წონასწორობის შენარჩუნებას. სითხის ბალანსის შენარჩუნება შესაძლებელია მხოლოდ წყლის მიღებით, მას ვერ ჩაანაცვლებს ვერც ერთი სხვა სითხე. ჯანმრთელი ადამიანისთვის (ვისაც არა აქვს რაიმე სახის ქრონიკული დაავადება) რეკომენდებულია მინიმუმ 1.5 ლ სითხის მიღება დღეში. სითხეზე მოთხოვნილება იცვალება გარემო პირობების შესაბამისად. ზაფხულის ცხელ დღეებში იზრდება წყალზე მოთხოვნილება, ამ დროს ორგანიზმი კარგავს დიდი რაოდენობით სითხეს და მასთან ერთად მინერალებს და ვიტამინებს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მიკრო, მარკო ელემეტების დეფიციტი და ავიტამინოზი (ვიტამინების დეფიციტი), სწორედ ამიტომ ყოველდღიურად ჩვენს ორგანიზშმი დიდი ყურადღება უნდა მიექცეს შენარჩუნებულ სითხის ბალანსს. 

რაც შეეხება ფიზიკურ აქტივობას, კიდევ ერთხელ ხაზგასმით აღვნიშნავ, რომ ვსაუბრობთ ფაქტობრივად ჯანმრთელ პოპულაციაზე. სასურველია, კვირაში 3-4 ჯერ დაახლობით 60-90 წუთი მსუბუქი ფიზიკური აქტივობა: ცურვა, ფიტნესი ან უბრალოდ სწრაფი ნაბიჯით სეირნობა.

რაც შეეხება ძილის რეჟიმს, არასრულფასოვანი ძილის დროს ორგანიზმში ირღვევა: ჰორმონალური ბალანსი, კერძოდ კი ჰორმონ ინსულინის დონე (რომელიც არის მაშენებელი ჰორმონი), ხდება მის მიმართ ორგანიზმის მგრძნობელობის დარღვევა, ქვეითდება იმუნური სისტემა, ხდება ნერვული სისტემის გადაძაბვა. ხშირად გამოუძინებელი ადამიანი უფრო მეტ კალორაჟს მიირთმევს, ვიდრე მას რეალურად ესაჭიროება. იზრდება გულსისხლძარღვთა დაავადებების რისკი. 7-8 საათი სრულფასოვანი ძილი აუცილებელი წინაპირობაა ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად.

ბოლოს კი დამეთანხმებით, რომ ყველა ზემოთ ჩამოთვლილ პუნქტებს ჩვენს ყოველდღიურობაში თან არ უნდა ახლდეს მავნე ჩვევები (თამბაქო, ალკოჰოლი და ა.შ). ვფიქრობ, მავნე ჩვევებზე უარის თქმა ერთ-ერთი ძირითადი და წამყვანი გამოწვევაა ცხოვრების ჯანსაღი წესის დროს.

ყოველთვის უნდა გვახსოვდეს, რომ ცხოვრების ჯანსაღ რეჟიმზე გადასვლა არ გადავდოთ ხვალისთვის, ორშაბათისთვის და ა.შ. არამედ დავიწყოთ დღესვე ჩვენს ჯანმრთელობაზე ზრუნვა.

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვები როდესაც არც ბაღში დადიან, არც სკოლაში, ჰგონიათ, რომ შეიძლება რეჟიმი ძალიან არიონ,“- პედიატრი მაია ხერხეულიძე რუტინის მნიშვნელობაზე

„ბავშვები როდესაც არც ბაღში დადიან, არც სკოლაში, ჰგონიათ, რომ შეიძლება რეჟიმი ძალიან არიონ,“- პედიატრი მაია ხერხეულიძე რუტინის მნიშვნელობაზე

პედიატრმა მაია ხერხეულიძემ ბავშვის იმუნიტეტის გაძლიერების საშუალებებზე ისაუბრა და ბალანსირებული კვების მნიშვნელობას გაუსვა ხაზი:

„საკვები უნდა იყოს ბალანსირებული. თუ ბავშვი ჩვილია, ის უნდა იკვებებოდეს ძუძუთი კვებით. ეს არის უნიკალური, შეუცვლელი საკვები ბავშვისთვის. მასში ძალიან მაღალია ანტისხეულების რაოდენობა. გახსოვდეთ, რომ ეს მართლა შეუცვლელი დაცვაა თქვენი ბავშვისთვის. მოზრდილი ბავშვი უნდა ვკვებოთ მრავალფეროვანი საკვებით. მნიშვნელოვანია, მან მიიღოს ყველა ის ინგრედიენტი, რომელიც საჭიროა ჩვენი ჯანმრთელობისთვის: ცილა, სწორი ცხიმები, ნახშირწყლები, ვიტამინები, მინერალები. ვიტამინები მნიშვნელოვან მონაწილეობას იღებს იმუნიტეტის ფორმირებასა და ჩვენს იმუნურ პასუხში. ხილის და ბოსტნეულის მოხმარება ერთმნიშვნელოვნად უნდა გავზარდოთ. ძალიან მნიშვნელოვანია ე.წ. ცოცხალი მეგობარი ბაქტერიები. ჩვენს ორგანიზმში და ნაწლავში განსაკუთრებით, არის ჩვენი მეგობარი ბაქტერიები. ხშირად მას მედიკამენტის სახითაც ვიღებთ ხოლმე. ეს მეგობარი ბაქტერიები დიდ როლს ასრულებენ იმუნიტეტის ფორმირებაში. ამიტომ მაწონი, რძემჟავა პროდუქტები, რძის პროდუქტები, იოგურტი ამ თვალსაზრისით მნიშვნელოვანია. კვლევაც არის, რომ ისინი ვირუსულ ინფექციებს ამცირებენ.“

„დღის რეჟიმის დაცვა განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია. ძილის რეჟიმი უნდა დავიცვათ. ახლა როდესაც ბავშვები არც ბაღში დადიან, არც სკოლაში, ჰგონიათ, რომ შეიძლება რეჟიმი ძალიან არიონ. ესეც გავითვალისწინოთ, რომ რაღაც რუტინა ოჯახში უნდა გვქონდეს. თავიდან ავიცილოთ სტრესი. მესმის, შიში გვაქვს, მაგრამ ვეცადოთ, რომ დავგეგმოთ გარკვეული აქტივობები, რომელსაც ბავშვთან ერთად შევასრულებთ. ვეცადოთ, ბავშვი სოციუმიდან არ მოვწყვიტოთ,” - აღნიშნა მაია ხერხეულიძემ.

წყარო:​ გააძლიერე იმუნიტეტი / აქციე წესად

წაიკითხეთ სრულად