Baby Bag

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ახალ რუბრიკას წარმოგიდგენთ - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები. ყოველ სამშაბათს გაეცანით ენდოკრინოლოგ თინათინ კაჭარავას რჩევებს, მოგვწერეთ თემები, რომლებიც ყველაზე მეტად გაინტერესებთ.

ექიმი პირველ თემად წარმოგიდგენთ - რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი?

ცხოვრების ჯანსაღი წესი ჩვენი ჯანმრთელობის ერთ-ერთი ძირითადი წინაპირობაა. ჯანმრთელობა კი გულისხმობს ფიზიკურ, სულიერ და სოციალურ კეთილდღეობას.

ცხოვრების ჯანსაღ წესში იგულისხმება:

  • დაბალანსებული, მრავალფეროვანი, ჯერადი კვება
  • შენარჩუნებული სითხის ბალანსი
  • ზომიერი ფიზიკური აქტივობა
  • ძილის რეჟიმის მოწესირგება
  • მავნე ჩვევებზე უარის თქმა

უფრო კონკრეტულად კი - რეკომენდებულია დღის მანძილზე 4-5 ულუფა საკვების მიღება: სრულფასოვანი საუზმე, საუზმიდან რამდენიმე საათში სეზონური ხილი, რომელიც არის ცალკე კვება და არა წახემსება, როგორც უმეტესობა მიიჩნევს, სადილი, რომელიც დაბალანსებულია ნახშირწყლებით, ცილებით და მცირე რაოდენობით სასარგებლო მცენარეული ცხიმებით, ვახშამი კი სასურველია, მსუბუქი იყოს: რძის ნაწარმი, ბოსტნეულის სალათი და ა.შ. უნდა ვეცადოთ, საღამოს 8 საათის შემდეგ საკვები არ მივირთვათ. დიდი ყურადღება ეთმობა, რომ დღის რაციონი იყოს მრავალფეროვანი და გაჯერებული სეზონური ხილ-ბოსტნეულით, რომლებიც შეიცავენ მინერალებისა და ვიტამინების დიდ რაოდენობას. რაციონთან ერთად სუსრველია საკვების მოცულობის და კალორაჟის კონტროლი.

შენარჩუნებული სითხის ბალანსი ორგანიზმში - ერთ-ერთი წამყვანი პირობა ჯანსაღი ნივთიერებათა ცვლისთვის. ჩვენი ორგანიზმი შედგება 70% წყლისგან. იგი არის უნივერსალური გამხსნელი, ასრულებს „სატრანსპორტო სისტემის“ როლს, გამოაქვს ორგანიზმიდან ნივთიერებათა ცვლის პროცესის პროდუქტები და ხელს უწყობს თერმული წონასწორობის შენარჩუნებას. სითხის ბალანსის შენარჩუნება შესაძლებელია მხოლოდ წყლის მიღებით, მას ვერ ჩაანაცვლებს ვერც ერთი სხვა სითხე. ჯანმრთელი ადამიანისთვის (ვისაც არა აქვს რაიმე სახის ქრონიკული დაავადება) რეკომენდებულია მინიმუმ 1.5 ლ სითხის მიღება დღეში. სითხეზე მოთხოვნილება იცვალება გარემო პირობების შესაბამისად. ზაფხულის ცხელ დღეებში იზრდება წყალზე მოთხოვნილება, ამ დროს ორგანიზმი კარგავს დიდი რაოდენობით სითხეს და მასთან ერთად მინერალებს და ვიტამინებს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მიკრო, მარკო ელემეტების დეფიციტი და ავიტამინოზი (ვიტამინების დეფიციტი), სწორედ ამიტომ ყოველდღიურად ჩვენს ორგანიზშმი დიდი ყურადღება უნდა მიექცეს შენარჩუნებულ სითხის ბალანსს. 

რაც შეეხება ფიზიკურ აქტივობას, კიდევ ერთხელ ხაზგასმით აღვნიშნავ, რომ ვსაუბრობთ ფაქტობრივად ჯანმრთელ პოპულაციაზე. სასურველია, კვირაში 3-4 ჯერ დაახლობით 60-90 წუთი მსუბუქი ფიზიკური აქტივობა: ცურვა, ფიტნესი ან უბრალოდ სწრაფი ნაბიჯით სეირნობა.

რაც შეეხება ძილის რეჟიმს, არასრულფასოვანი ძილის დროს ორგანიზმში ირღვევა: ჰორმონალური ბალანსი, კერძოდ კი ჰორმონ ინსულინის დონე (რომელიც არის მაშენებელი ჰორმონი), ხდება მის მიმართ ორგანიზმის მგრძნობელობის დარღვევა, ქვეითდება იმუნური სისტემა, ხდება ნერვული სისტემის გადაძაბვა. ხშირად გამოუძინებელი ადამიანი უფრო მეტ კალორაჟს მიირთმევს, ვიდრე მას რეალურად ესაჭიროება. იზრდება გულსისხლძარღვთა დაავადებების რისკი. 7-8 საათი სრულფასოვანი ძილი აუცილებელი წინაპირობაა ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად.

ბოლოს კი დამეთანხმებით, რომ ყველა ზემოთ ჩამოთვლილ პუნქტებს ჩვენს ყოველდღიურობაში თან არ უნდა ახლდეს მავნე ჩვევები (თამბაქო, ალკოჰოლი და ა.შ). ვფიქრობ, მავნე ჩვევებზე უარის თქმა ერთ-ერთი ძირითადი და წამყვანი გამოწვევაა ცხოვრების ჯანსაღი წესის დროს.

ყოველთვის უნდა გვახსოვდეს, რომ ცხოვრების ჯანსაღ რეჟიმზე გადასვლა არ გადავდოთ ხვალისთვის, ორშაბათისთვის და ა.შ. არამედ დავიწყოთ დღესვე ჩვენს ჯანმრთელობაზე ზრუნვა.

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

„დედა არის მთავარი მოქმედი პირი და ოჯახში ამის ხაზგასმა აუცილებელია,“ - ფსიქოლოგი ირმა კვაჭაძე

„დედა არის მთავარი მოქმედი პირი და ოჯახში ამის ხაზგასმა აუცილებელია,“ - ფსიქოლოგი ირმა კვაჭაძე

ფსიქოლოგმა ირმა კვაჭაძემ ქალებში მშობიარობის შემდგომი დეპრესიისა და სტრესის შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ახალბედა დედებისთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი ახლობლების მხარდაჭერაა:

„დეპრესია არის ღრმა კლინიკური მდგომარეობა. ამ დროს არის ირაციონალური ფიქრები, რომ არ გადამივარდეს ფანჯრიდან ბავშვი, ჩემთან იყოს. დედას ორი უკიდურესობა აქვს, ან საერთოდ არ ეკარება ბავშვს, ან არავის არ აძლევს. მას ძილის რეჟიმი მთლიანად დარღვეული აქვს. ემოციური ფონის მომატების დროს არ ეძინება. ​დედას დარღვეული აქვს კვების რუტინაც. როდესაც მისი ემოციური მდგომარეობა და ქცევა უკონტროლოა, დიახ, ეს არის დეპრესია.“

ირმა კვაჭაძის თქმით, დედებში ხასიათის ცვლილებას ჰორმონალური დისბალანსი იწვევს:

„ხასიათის ცვლილება ჰორმონალური დისბალანსით არის გამოწვეული. საგანგაშო მდგომარეობა არის პირველი ორი კვირის ფარგლებში. ბავშვის რიგითობას არანაირი მნიშვნელობა არ აქვს. პირველი ბავშვია, თუ მესამე, დეპრესია მაინც შეიძლება განვითარდეს.“

„პირველი, რაც დედას სჭირდება, არის მხარდაჭერა, მისი პერსონის ხაზგასმა. როდესაც ოჯახში უფროსი თაობა ამბობს: „შენ რა იცი, ჩემი აზრი უნდა გაითვალისწინო,“ დედას უჩნდება განცდა, რომ მისი როლი დაკნინებულია. დედის როლის ხაზგასმა არის აუცილებელი. დედა არის მთავარი მოქმედი პირი და ამის ხაზგასმა არის ძალიან მნიშვნელოვანი მისი მხარდაჭერისთვის. ​პრობლემაა, როდესაც დედას ყველა ეხმარება თავისი შეხედულებისამებრ. დედას უნდა გამოუყონ სივრცე, მისცენ ძილის საშუალება, დაეხმარონ სახლის საქმეების კეთებაში. ბავშვთან ისეთი შეხება უნდა ჰქონდეთ, როგორიც დედას უნდა. დედისთვის ბავშვთან შეხება ყველაზე საკრარული მომენტია,“ - აღნიშნულ საკითხზე ირმა კვაჭაძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო: ​„სხვა შუადღე“

წაიკითხეთ სრულად