Baby Bag

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ახალ რუბრიკას წარმოგიდგენთ - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები. ყოველ სამშაბათს გაეცანით ენდოკრინოლოგ თინათინ კაჭარავას რჩევებს, მოგვწერეთ თემები, რომლებიც ყველაზე მეტად გაინტერესებთ.

ექიმი პირველ თემად წარმოგიდგენთ - რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი?

ცხოვრების ჯანსაღი წესი ჩვენი ჯანმრთელობის ერთ-ერთი ძირითადი წინაპირობაა. ჯანმრთელობა კი გულისხმობს ფიზიკურ, სულიერ და სოციალურ კეთილდღეობას.

ცხოვრების ჯანსაღ წესში იგულისხმება:

  • დაბალანსებული, მრავალფეროვანი, ჯერადი კვება
  • შენარჩუნებული სითხის ბალანსი
  • ზომიერი ფიზიკური აქტივობა
  • ძილის რეჟიმის მოწესირგება
  • მავნე ჩვევებზე უარის თქმა

უფრო კონკრეტულად კი - რეკომენდებულია დღის მანძილზე 4-5 ულუფა საკვების მიღება: სრულფასოვანი საუზმე, საუზმიდან რამდენიმე საათში სეზონური ხილი, რომელიც არის ცალკე კვება და არა წახემსება, როგორც უმეტესობა მიიჩნევს, სადილი, რომელიც დაბალანსებულია ნახშირწყლებით, ცილებით და მცირე რაოდენობით სასარგებლო მცენარეული ცხიმებით, ვახშამი კი სასურველია, მსუბუქი იყოს: რძის ნაწარმი, ბოსტნეულის სალათი და ა.შ. უნდა ვეცადოთ, საღამოს 8 საათის შემდეგ საკვები არ მივირთვათ. დიდი ყურადღება ეთმობა, რომ დღის რაციონი იყოს მრავალფეროვანი და გაჯერებული სეზონური ხილ-ბოსტნეულით, რომლებიც შეიცავენ მინერალებისა და ვიტამინების დიდ რაოდენობას. რაციონთან ერთად სუსრველია საკვების მოცულობის და კალორაჟის კონტროლი.

შენარჩუნებული სითხის ბალანსი ორგანიზმში - ერთ-ერთი წამყვანი პირობა ჯანსაღი ნივთიერებათა ცვლისთვის. ჩვენი ორგანიზმი შედგება 70% წყლისგან. იგი არის უნივერსალური გამხსნელი, ასრულებს „სატრანსპორტო სისტემის“ როლს, გამოაქვს ორგანიზმიდან ნივთიერებათა ცვლის პროცესის პროდუქტები და ხელს უწყობს თერმული წონასწორობის შენარჩუნებას. სითხის ბალანსის შენარჩუნება შესაძლებელია მხოლოდ წყლის მიღებით, მას ვერ ჩაანაცვლებს ვერც ერთი სხვა სითხე. ჯანმრთელი ადამიანისთვის (ვისაც არა აქვს რაიმე სახის ქრონიკული დაავადება) რეკომენდებულია მინიმუმ 1.5 ლ სითხის მიღება დღეში. სითხეზე მოთხოვნილება იცვალება გარემო პირობების შესაბამისად. ზაფხულის ცხელ დღეებში იზრდება წყალზე მოთხოვნილება, ამ დროს ორგანიზმი კარგავს დიდი რაოდენობით სითხეს და მასთან ერთად მინერალებს და ვიტამინებს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მიკრო, მარკო ელემეტების დეფიციტი და ავიტამინოზი (ვიტამინების დეფიციტი), სწორედ ამიტომ ყოველდღიურად ჩვენს ორგანიზშმი დიდი ყურადღება უნდა მიექცეს შენარჩუნებულ სითხის ბალანსს. 

რაც შეეხება ფიზიკურ აქტივობას, კიდევ ერთხელ ხაზგასმით აღვნიშნავ, რომ ვსაუბრობთ ფაქტობრივად ჯანმრთელ პოპულაციაზე. სასურველია, კვირაში 3-4 ჯერ დაახლობით 60-90 წუთი მსუბუქი ფიზიკური აქტივობა: ცურვა, ფიტნესი ან უბრალოდ სწრაფი ნაბიჯით სეირნობა.

რაც შეეხება ძილის რეჟიმს, არასრულფასოვანი ძილის დროს ორგანიზმში ირღვევა: ჰორმონალური ბალანსი, კერძოდ კი ჰორმონ ინსულინის დონე (რომელიც არის მაშენებელი ჰორმონი), ხდება მის მიმართ ორგანიზმის მგრძნობელობის დარღვევა, ქვეითდება იმუნური სისტემა, ხდება ნერვული სისტემის გადაძაბვა. ხშირად გამოუძინებელი ადამიანი უფრო მეტ კალორაჟს მიირთმევს, ვიდრე მას რეალურად ესაჭიროება. იზრდება გულსისხლძარღვთა დაავადებების რისკი. 7-8 საათი სრულფასოვანი ძილი აუცილებელი წინაპირობაა ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად.

ბოლოს კი დამეთანხმებით, რომ ყველა ზემოთ ჩამოთვლილ პუნქტებს ჩვენს ყოველდღიურობაში თან არ უნდა ახლდეს მავნე ჩვევები (თამბაქო, ალკოჰოლი და ა.შ). ვფიქრობ, მავნე ჩვევებზე უარის თქმა ერთ-ერთი ძირითადი და წამყვანი გამოწვევაა ცხოვრების ჯანსაღი წესის დროს.

ყოველთვის უნდა გვახსოვდეს, რომ ცხოვრების ჯანსაღ რეჟიმზე გადასვლა არ გადავდოთ ხვალისთვის, ორშაბათისთვის და ა.შ. არამედ დავიწყოთ დღესვე ჩვენს ჯანმრთელობაზე ზრუნვა.

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ეს არის ძალიან ძველი გურულების რეცეპტი, რომლის მიღების შემდეგ ბავშვები საერთოდ არ ავადობენ,“- ენდოკრინოლოგი ნინო ვაშაკიძე

„ეს არის ძალიან ძველი გურულების რეცეპტი, რომლის მიღების შემდეგ ბავშვები საერთოდ არ ავადობენ,“- ენდოკრინოლოგი ნინო ვაშაკიძე

ტრადიციული მედიცინის წარმომადგენელმა, ენდოკრინოლოგმა ნინო ვაშაკიძემ იმუნიტეტის გასაძლიერებლად საინტერესო რეცეპტი შემოგვთავაზა, რომელსაც „გურულების რეცეპტი“ ეწოდება:

​ერთი არაჩვეულებრივი რეცეპტი მაქვს, რომელსაც „გურულების რეცეპტს“ ვუწოდებ. ერთლიტრიან ქილაში იდება 10 კვერცხი, შემდეგ ლიმონი უნდა დაასხათ. იქვე დაინახავთ, როგორ დნება კვერცხის ნაჭუჭი. ლიმონი და კვერცხი 10-14 დღე ბნელ ადგილას უნდა დავდოთ. ათი დღის შემდეგ დაინახავთ, რომ ნაჭუჭი არის დამდნარი.“

ნინო ვაშაკიძემ დეტალურად აგვიხსნა, თუ როგორ უნდა მოვამზადოთ გურულების რეცეპი:

„დიდი ქართული ლიმონი თუ გვაქვს, ათი კვერცხისთვის ათი ცალი დაგვჭირდება. კვერცხი უნდა იყოს აუცილებლად სოფლის და არა ქარხნის. ორი კვირის შემდეგ ეს კვერცხი ფრთხილად უნდა ამოიღოთ. ამ კვერცხს უკვე ნაჭუჭი არ აქვს. ამ კვერცხებიდან დაგვჭირდება ხუთი კვერცხის გული. ვაკეთებთ გემრიელ გოგლი-მოგლს. გვჭირდება 200 გრამი შაქარი, 200 გრამი თაფლი, შემდეგ ემატება ყველაზე მთავარი ინგრედიენტი: კვერცხის ნაჭუჭი უკვე გამდნარ მდგომარეობაში, ლიმონი და 200 გრამი კონიაკი.“

„ეს არის ძალიან ძველი, გურიაში მიღებული რეცეპტი. მითხრეს, რომ ცნობილი „პაჭკორიას წამალი“ ამ რეცეპტის საფუძველზე კეთდება. კვერცხის ნაჭუჭში მიკროელემენტების თანაფარდობა იგივეა, რაც ჩვენს ორგანიზმში. თუ ორგანიზმში რამე გაკლიათ, ის შეიწოვება და არა ის, რაც არ გჭირდებათ. როდესაც ყველაფერი გამზადდება, დღეში ორჯერ 50 გრამი ჭამამდე 20 წუთით ადრე უნდა მიიღოთ. ​ბავშვები საერთოდ არ ავადობენ. მე ვიწყებდი ოჯახში ოქტომბერში, ვამთავრებდი მარტში. ეს რეცეპტი განკუთვნილია სამი წლის ასაკიდან ბავშვებისთვის,“ - აღნიშნულ საკითხზე ნინო ვაშაკიძემ ტელეკომპანია „ფორმულას“ გადაცემაში „დილა ფორმულაზე“ ისაუბრა.

წყარო: ​დილა ფორმულაზე 

წაიკითხეთ სრულად