Baby Bag

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ახალ რუბრიკას წარმოგიდგენთ - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები. ყოველ სამშაბათს გაეცანით ენდოკრინოლოგ თინათინ კაჭარავას რჩევებს, მოგვწერეთ თემები, რომლებიც ყველაზე მეტად გაინტერესებთ.

ექიმი პირველ თემად წარმოგიდგენთ - რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი?

ცხოვრების ჯანსაღი წესი ჩვენი ჯანმრთელობის ერთ-ერთი ძირითადი წინაპირობაა. ჯანმრთელობა კი გულისხმობს ფიზიკურ, სულიერ და სოციალურ კეთილდღეობას.

ცხოვრების ჯანსაღ წესში იგულისხმება:

  • დაბალანსებული, მრავალფეროვანი, ჯერადი კვება
  • შენარჩუნებული სითხის ბალანსი
  • ზომიერი ფიზიკური აქტივობა
  • ძილის რეჟიმის მოწესირგება
  • მავნე ჩვევებზე უარის თქმა

უფრო კონკრეტულად კი - რეკომენდებულია დღის მანძილზე 4-5 ულუფა საკვების მიღება: სრულფასოვანი საუზმე, საუზმიდან რამდენიმე საათში სეზონური ხილი, რომელიც არის ცალკე კვება და არა წახემსება, როგორც უმეტესობა მიიჩნევს, სადილი, რომელიც დაბალანსებულია ნახშირწყლებით, ცილებით და მცირე რაოდენობით სასარგებლო მცენარეული ცხიმებით, ვახშამი კი სასურველია, მსუბუქი იყოს: რძის ნაწარმი, ბოსტნეულის სალათი და ა.შ. უნდა ვეცადოთ, საღამოს 8 საათის შემდეგ საკვები არ მივირთვათ. დიდი ყურადღება ეთმობა, რომ დღის რაციონი იყოს მრავალფეროვანი და გაჯერებული სეზონური ხილ-ბოსტნეულით, რომლებიც შეიცავენ მინერალებისა და ვიტამინების დიდ რაოდენობას. რაციონთან ერთად სუსრველია საკვების მოცულობის და კალორაჟის კონტროლი.

შენარჩუნებული სითხის ბალანსი ორგანიზმში - ერთ-ერთი წამყვანი პირობა ჯანსაღი ნივთიერებათა ცვლისთვის. ჩვენი ორგანიზმი შედგება 70% წყლისგან. იგი არის უნივერსალური გამხსნელი, ასრულებს „სატრანსპორტო სისტემის“ როლს, გამოაქვს ორგანიზმიდან ნივთიერებათა ცვლის პროცესის პროდუქტები და ხელს უწყობს თერმული წონასწორობის შენარჩუნებას. სითხის ბალანსის შენარჩუნება შესაძლებელია მხოლოდ წყლის მიღებით, მას ვერ ჩაანაცვლებს ვერც ერთი სხვა სითხე. ჯანმრთელი ადამიანისთვის (ვისაც არა აქვს რაიმე სახის ქრონიკული დაავადება) რეკომენდებულია მინიმუმ 1.5 ლ სითხის მიღება დღეში. სითხეზე მოთხოვნილება იცვალება გარემო პირობების შესაბამისად. ზაფხულის ცხელ დღეებში იზრდება წყალზე მოთხოვნილება, ამ დროს ორგანიზმი კარგავს დიდი რაოდენობით სითხეს და მასთან ერთად მინერალებს და ვიტამინებს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მიკრო, მარკო ელემეტების დეფიციტი და ავიტამინოზი (ვიტამინების დეფიციტი), სწორედ ამიტომ ყოველდღიურად ჩვენს ორგანიზშმი დიდი ყურადღება უნდა მიექცეს შენარჩუნებულ სითხის ბალანსს. 

რაც შეეხება ფიზიკურ აქტივობას, კიდევ ერთხელ ხაზგასმით აღვნიშნავ, რომ ვსაუბრობთ ფაქტობრივად ჯანმრთელ პოპულაციაზე. სასურველია, კვირაში 3-4 ჯერ დაახლობით 60-90 წუთი მსუბუქი ფიზიკური აქტივობა: ცურვა, ფიტნესი ან უბრალოდ სწრაფი ნაბიჯით სეირნობა.

რაც შეეხება ძილის რეჟიმს, არასრულფასოვანი ძილის დროს ორგანიზმში ირღვევა: ჰორმონალური ბალანსი, კერძოდ კი ჰორმონ ინსულინის დონე (რომელიც არის მაშენებელი ჰორმონი), ხდება მის მიმართ ორგანიზმის მგრძნობელობის დარღვევა, ქვეითდება იმუნური სისტემა, ხდება ნერვული სისტემის გადაძაბვა. ხშირად გამოუძინებელი ადამიანი უფრო მეტ კალორაჟს მიირთმევს, ვიდრე მას რეალურად ესაჭიროება. იზრდება გულსისხლძარღვთა დაავადებების რისკი. 7-8 საათი სრულფასოვანი ძილი აუცილებელი წინაპირობაა ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად.

ბოლოს კი დამეთანხმებით, რომ ყველა ზემოთ ჩამოთვლილ პუნქტებს ჩვენს ყოველდღიურობაში თან არ უნდა ახლდეს მავნე ჩვევები (თამბაქო, ალკოჰოლი და ა.შ). ვფიქრობ, მავნე ჩვევებზე უარის თქმა ერთ-ერთი ძირითადი და წამყვანი გამოწვევაა ცხოვრების ჯანსაღი წესის დროს.

ყოველთვის უნდა გვახსოვდეს, რომ ცხოვრების ჯანსაღ რეჟიმზე გადასვლა არ გადავდოთ ხვალისთვის, ორშაბათისთვის და ა.შ. არამედ დავიწყოთ დღესვე ჩვენს ჯანმრთელობაზე ზრუნვა.

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ეს არის ფარული დაავადება, ადამიანს ის ეპარება ეტაპობრივად... შენ ის გაქვს, მაგრამ ვერ გრძნობ, რომ გაწუხებს,“ - გიორგი ღოღობერიძე

„ეს არის ფარული დაავადება, ადამიანს ის ეპარება ეტაპობრივად... შენ ის გაქვს, მაგრამ ვერ გრძნობ, რომ გაწუხებს,“ - გიორგი ღოღობერიძე

ექიმმა გიორგი ღოღობერიძემ წონის მატების შემთხვევაში ადამიანებს სამი დაავადების გამორიცხვისა და სამი მნიშვნელოვანი კვლევის ჩატარებისკენ მოუწოდა:

„რომელი სამი დაავადება უნდა გამორიცხოთ თქვენ, როდესაც წონაში მოიმატებთ და რომელი სამი კვლევა უნდა ჩაიტაროთ, რათა სერიოზული არაფერი გაგეპაროთ. როგორ უნდა მოიქცეთ, როდესაც თითქმის არაფერს მიირთმევთ, მაგრამ წონაში მაინც იმატებთ? ამ შემთხვევაში აუცილებლად უნდა გამორიცხოთ ფარისებრი ჯირკვლის დაავადება. ამისთვის ჩვენ უნდა მივმართოთ ექიმს და ჩავატაროთ ჰორმონების კვლევა. მეორე, რაც აუცილებლად უნდა გამორიცხოთ, როდესაც გაქვთ ჭარბი წონა, არის კუშინგის სინდრომი. ​ამ დროს ადამიანს მუცლის მიდამოში აქვს სიმსუქნე და ქვედა კიდურები გამხდარი აქვს. მესამე, რასაც გირჩევთ ქალბატონებს, არის საკვერცხეების პოლიკისტოზის შემოწმება.“

„რაც შეეხება სამ კვლევას, რომელიც უნდა გაიკეთოს ყველა ჭარბწონიანმა ადამიანმა, პირველ რიგში, ეს იქნებოდა გლუკოზის რაოდენობის განსაზღვრა. მეორე ტიპის შაქრიანი დიაბეტი ძალიან გავრცელებულია ჭარბწონიანებში. ეს არის ფარული დაავადება. ადამიანს ის ეპარება ეტაპობრივად. შენ ის გაქვს, მაგრამ ვერ გრძნობ, რომ გაწუხებს. არც კი გიეჭვია, რომ ჭარბწონიანობის ფონზე გქონდეს შაქრიანი დიაბეტი. თუ ჭარბი წონა გვაქვს, აუცილებლად ვსაზღვრავთ გლუკოზის რაოდენობას. კიდევ ერთი არის წნევის კონტროლი. ჭარბი წონის დროს ასევე ვამოწმებთ ქოლესტეროლის რაოდენობას სისხლში,“ - აღნიშნულ საკითხზე გიორგი ღოღობერიძემ „მთავარი არხის“ გადაცემაში „მთავარი დიაგნოზი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„მთავარი დიაგნოზი“

წაიკითხეთ სრულად