Baby Bag

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ახალ რუბრიკას წარმოგიდგენთ - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები. ყოველ სამშაბათს გაეცანით ენდოკრინოლოგ თინათინ კაჭარავას რჩევებს, მოგვწერეთ თემები, რომლებიც ყველაზე მეტად გაინტერესებთ.

ექიმი პირველ თემად წარმოგიდგენთ - რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი?

ცხოვრების ჯანსაღი წესი ჩვენი ჯანმრთელობის ერთ-ერთი ძირითადი წინაპირობაა. ჯანმრთელობა კი გულისხმობს ფიზიკურ, სულიერ და სოციალურ კეთილდღეობას.

ცხოვრების ჯანსაღ წესში იგულისხმება:

  • დაბალანსებული, მრავალფეროვანი, ჯერადი კვება
  • შენარჩუნებული სითხის ბალანსი
  • ზომიერი ფიზიკური აქტივობა
  • ძილის რეჟიმის მოწესირგება
  • მავნე ჩვევებზე უარის თქმა

უფრო კონკრეტულად კი - რეკომენდებულია დღის მანძილზე 4-5 ულუფა საკვების მიღება: სრულფასოვანი საუზმე, საუზმიდან რამდენიმე საათში სეზონური ხილი, რომელიც არის ცალკე კვება და არა წახემსება, როგორც უმეტესობა მიიჩნევს, სადილი, რომელიც დაბალანსებულია ნახშირწყლებით, ცილებით და მცირე რაოდენობით სასარგებლო მცენარეული ცხიმებით, ვახშამი კი სასურველია, მსუბუქი იყოს: რძის ნაწარმი, ბოსტნეულის სალათი და ა.შ. უნდა ვეცადოთ, საღამოს 8 საათის შემდეგ საკვები არ მივირთვათ. დიდი ყურადღება ეთმობა, რომ დღის რაციონი იყოს მრავალფეროვანი და გაჯერებული სეზონური ხილ-ბოსტნეულით, რომლებიც შეიცავენ მინერალებისა და ვიტამინების დიდ რაოდენობას. რაციონთან ერთად სუსრველია საკვების მოცულობის და კალორაჟის კონტროლი.

შენარჩუნებული სითხის ბალანსი ორგანიზმში - ერთ-ერთი წამყვანი პირობა ჯანსაღი ნივთიერებათა ცვლისთვის. ჩვენი ორგანიზმი შედგება 70% წყლისგან. იგი არის უნივერსალური გამხსნელი, ასრულებს „სატრანსპორტო სისტემის“ როლს, გამოაქვს ორგანიზმიდან ნივთიერებათა ცვლის პროცესის პროდუქტები და ხელს უწყობს თერმული წონასწორობის შენარჩუნებას. სითხის ბალანსის შენარჩუნება შესაძლებელია მხოლოდ წყლის მიღებით, მას ვერ ჩაანაცვლებს ვერც ერთი სხვა სითხე. ჯანმრთელი ადამიანისთვის (ვისაც არა აქვს რაიმე სახის ქრონიკული დაავადება) რეკომენდებულია მინიმუმ 1.5 ლ სითხის მიღება დღეში. სითხეზე მოთხოვნილება იცვალება გარემო პირობების შესაბამისად. ზაფხულის ცხელ დღეებში იზრდება წყალზე მოთხოვნილება, ამ დროს ორგანიზმი კარგავს დიდი რაოდენობით სითხეს და მასთან ერთად მინერალებს და ვიტამინებს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მიკრო, მარკო ელემეტების დეფიციტი და ავიტამინოზი (ვიტამინების დეფიციტი), სწორედ ამიტომ ყოველდღიურად ჩვენს ორგანიზშმი დიდი ყურადღება უნდა მიექცეს შენარჩუნებულ სითხის ბალანსს. 

რაც შეეხება ფიზიკურ აქტივობას, კიდევ ერთხელ ხაზგასმით აღვნიშნავ, რომ ვსაუბრობთ ფაქტობრივად ჯანმრთელ პოპულაციაზე. სასურველია, კვირაში 3-4 ჯერ დაახლობით 60-90 წუთი მსუბუქი ფიზიკური აქტივობა: ცურვა, ფიტნესი ან უბრალოდ სწრაფი ნაბიჯით სეირნობა.

რაც შეეხება ძილის რეჟიმს, არასრულფასოვანი ძილის დროს ორგანიზმში ირღვევა: ჰორმონალური ბალანსი, კერძოდ კი ჰორმონ ინსულინის დონე (რომელიც არის მაშენებელი ჰორმონი), ხდება მის მიმართ ორგანიზმის მგრძნობელობის დარღვევა, ქვეითდება იმუნური სისტემა, ხდება ნერვული სისტემის გადაძაბვა. ხშირად გამოუძინებელი ადამიანი უფრო მეტ კალორაჟს მიირთმევს, ვიდრე მას რეალურად ესაჭიროება. იზრდება გულსისხლძარღვთა დაავადებების რისკი. 7-8 საათი სრულფასოვანი ძილი აუცილებელი წინაპირობაა ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად.

ბოლოს კი დამეთანხმებით, რომ ყველა ზემოთ ჩამოთვლილ პუნქტებს ჩვენს ყოველდღიურობაში თან არ უნდა ახლდეს მავნე ჩვევები (თამბაქო, ალკოჰოლი და ა.შ). ვფიქრობ, მავნე ჩვევებზე უარის თქმა ერთ-ერთი ძირითადი და წამყვანი გამოწვევაა ცხოვრების ჯანსაღი წესის დროს.

ყოველთვის უნდა გვახსოვდეს, რომ ცხოვრების ჯანსაღ რეჟიმზე გადასვლა არ გადავდოთ ხვალისთვის, ორშაბათისთვის და ა.შ. არამედ დავიწყოთ დღესვე ჩვენს ჯანმრთელობაზე ზრუნვა.

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ფილტვების დაზიანება ძირითადად 6-8 კვირის განმავლობაში უნდა ალაგდეს, ასეთია ექიმების მოლოდინი,“ - თერაპევტი ლიზა გოდერძიშვილი

„ფილტვების დაზიანება ძირითადად 6-8 კვირის განმავლობაში უნდა ალაგდეს, ასეთია ექიმების მოლოდინი,“ - თერაპევტი ლიზა გოდერძიშვილი

​​თერაპევტმა ლიზა გოდერძიშვილმა კოვიდის გადატანის შემდეგ პაციენტების გარკვეულ ნაწილში გახანგრძლივებული ხველის პრობლემის არსებობის შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, აღნიშნული პრობლემა სხვადასხვა მიზეზითაა გამოწვეული:

„ხველა ​საკმაოდ გახანგრძლივებული სიმპტომია კოვიდის გადატანის შემდეგ. ის შეიძლება იყოს გამოწვეული ზედა სასუნთქი გზების დაზიანებითაც და ფილტვების დაზიანებითაც. ფილტვების დაზიანების ალაგებას ელოდებიან 6-8 კვირის განმავლობაში. ასეთია მოლოდინი ექიმების, რომ ის დაზიანება უნდა ალაგდეს 6-8 კვირის განმავლობაში.“

ლიზა გოდერძიშვილმა აღნიშნა, რომ ფილტვების ანთების ალაგებამდე ხველა, შესაძლოა, კვლავ დარჩეს, როგორც ერთ-ერთი სიმპტომი:

„სანამ ალაგდება, მას შეუძლია გამოიწვიოს ხველა. ხველა შეიძლება იყოს პროდუქტიულიც და არაპროდუქტიულიც. როდესაც ვწერთ პაციენტს და მას ​ფილტვის დაზიანების შესახებ ვაცნობებთ ხოლმე, ვეუბნებით, რომ ხველა შეიძლება გახანგრძლივდეს. ვეუბნებით: „მიიღეთ ამოსახველებელი საშუალება, თუ გექნებათ ნახველი, თუ არა, გარკვეული საშუალებები არსებობს, რომ ცოტათი დაითრგუნოს მშრალი ხველა.“

ლიზა გოდერძიშვილის თქმით, ძალიან მნიშვნელოვანია პაციენტის ფონური მდგომარეობა:

„ხველას იწვევს ზედა სასუნთქი გზების დაზიანებაც.​ აქ მნიშვნელობა აქვს ფონურ მდგომარეობას. მწეველებში, რომლებსაც ისედაც აქვთ ქრონიკული ფარინგიტი, ლარინგიტი, შეიძლება ეს უფრო გახანგრძლივდეს. კორონავირუსული ინფექცია საკმაოდ მნიშვნელოვნად აზიანებს ქსოვილებს მათი სტრუქტურული შეცვლის მიმართულებით. უმრავლეს შემთხვევაში ეს არის შექცევადი. ზოგჯერ შეიძლება იყოს გახანგრძლივებული, როგორც ზედა სასუნთქ გზებში, ისევე ფილტვებში.“

„პირველ რიგში, ექიმთან ერთად უნდა განვიხილოთ ფონი. შესაძლოა, ეს ხველა კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის რეფლუქს სინდრომზე იყოს დამოკიდებული, მედიკამენტების ფონზე იყოს განვითარებული. ​უაპელაციოდ, პირდაპირ მედიკამენტის მიღება ხველის დასათრგუნად, არ მგონია იყოს გამართლებული,“ - ლიზა გოდერძიშვილმა აღნიშნულ საკითხზე საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად