მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ბოლო დროს აქტუალურ თემაზე - ინტერვალურ შიმშილზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. რა არის „ინტერვალური შიმშილი“, რას გულისხმობს კვების ეს ტიპი, რა დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს მას და რეკომენდებულია თუ არა აღნიშნული კვების რეჟიმის დაცვა ყველასთვის, - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.
„ინტერვალური შიმშილი“ ეს არის კვების ტიპი, რომელიც ყოველდღიურად უფრო და უფრო დიდი პოპულარობით სარგებლობს. ინტერვალური კვების სხვადასხვა სახეობა არსებობს, მაგრამ ჩვენ ამჯერად მის ყველაზე გავრცელებულ ვარიანტზე - 16-საათიან შიმშილზე ვისაუბრებთ. უფრო გასაგებად რომ ვთქვათ, ამ მეთოდის დროს ადამიანი დღისით 8 საათის განმავლობაში იკვებება, ხოლო შემდეგ 16 საათის განმავლობაში არაფერს არ მიირთმევს. ამ დროს ჩვენს ორგანიზმში ხდება ჰორმონალური ბალანსის აღდგენა, რითაც თავის მხრივ, ჩქარდება მეტაბოლიზმი და შენახული ცხიმი უფრო ხელმისაწვდომი ხდება გასახარჯად. დეტალურად: ორგანიზმში მატულობს ზრდის ჰორმონის დონე, რაც ხელს უწყობს ცხიმის წვას და კუნთური მასის მატებას. ორგანიზმში იკლებს ჰორმონ ინსულინის დონეც (ინსულინი აძლიერებს მადას და არის მაშენებელი ჰორმონი) და რეგულირდება მის მიმართ მგრძნობელობა, რაც თავის მხრივ ხელს უწყობს მეტაბოლიზმის მოწესრიგებას. „ინტერვალური შიმშილის“ დადებითი მხარეებია:
წონაში კლება, განსაკუთრებით, მუცლის არეში
ინსულინის მიმართ მგრძნობელობის აღდგენა
იმუნიტეტის ამაღლება
„ცუდი“ ქოლესტერინის დონის შემცირება
ანტი კანცეროგენული (კიბოს საწინააღმდეგო) პროცესების გააქტიურება
აღსანიშნავია ისიც, რომ კვების ასეთი რეჟიმის დროს იზრდება ადამიანის სიცოცხლის ხანგრძლივობაც.
რაც შეეხება უარყოფით მხარეებს, თუ კვებისთვის გამოყოფილ პერიოდში რაციონი მდიდარი არ არის ვიტამინებით და მინერალებით, შეიძლება, ამან ადამიანის ორგანიზმის გამოფიტვაც კი გამოიწვიოს. ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ იმ 8 საათის განმავლობაში კვება იყოს ჯერადი, დაბალანსებული, მრავალფეროვანი და სასურველია, წახემსებების გარეშე. დაბალანსებული კვება თავის მხრივ რას გულისხმობს, მკითხველისთვის ჩვენი ყოველკვირეული რუბრიკის წინა თემაში უკვე დეტალურად განვმარტეთ. უნდა გვახსოვდეს, რომ დაბალანსებული კვება რეკომენდებულია ასევე დაკლებული კილოგრამების შესანარჩუნებლადაც, რადგან დაკლებული კილოგრამების ხელახლა დაბრუნების რისკს მინიმუმამდე ჯანსაღი ცხოვრების წესი ამცირებს.
თუმცა ორგანიზმში მიმდინარე დადებითი ცვლილებების მიუხედავად, „ინტერვალური შიმშილის“ კვების ტიპი არ არის ყველასთვის განკუთვნილი. მისი დაცვა არ არის რეკომენდებული ქალებისთვის, რომლებიც გეგმავენ ორსულობას, ან არიან ორსულად ან იმყოფებიან ლაქტაციის პერიოდში. ასევე არ არის რეკომენდებული იმ პაციენტებისთვის, რომელთაც ანამნეზში აქვს კვებითი დარღვევების რომელიმე ტიპი (ანორექსია, გადაჭარბებული კვება ან ბულიმია, ნევროზი) ან მათ, ვისაც დიაგნოსტირებული აქვთ შაქრიანი დიაბეტი. „ინტერვალური შიმშილს“ რეჟიმს უნდა მოერიდონ ასევე დაბალი წნევის მატარებლები და კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის გამოხატული დაავადებების მქონე ადამიანები. მაგალითად, თუ ამ კვების რეჟიმის დაცვის დროს წარმოიქმნა განსაკუთრებული დისკომფორტი კუჭ-ნაწლავის ტრაქტში, როგორიცაა: გულისრევა, შებერილობა, კუჭის ტკივილი, ტკივილის შეგრძნება ნაღვლის ბუშტის საპროექციო არეში, რეკომენდებულია „ინტერვალური შიმშილის“ შეწყვეტა. გარდა ამისა, უკუჩვენებად ითვლება ბავშვთა და მოზარდთა ასაკი.
უნდა გვახსოვდეს, რომ ყველა ორგანიზმი არის ინდივიდუალური და გააჩნია მისთვის დამახასიათებელი ნივთიერებათა ცვლა, ამიტომ აუცილებელია აღინიშნოს, რომ ნებისმიერი კვების ტიპის არჩევისას რეკომენდებულია ორგანიზმის ზოგადი მდგომარეობის შეფასება, რათა წონაში კლების პროცესი სწორად წარიმართოს და ამით ორგანიზმს ზიანი არ მიადგეს.
„ცხვირის ლორწოვანი უნდა იყოს სველი, ეს არის აპრიორი. სიმშრალესთან საბრძოლველად ხშირად უნდა დავიტენიანოთ ცხვირი,“ - ქეთევან გოცაძე
ოტორინოლარინგოლოგმა ქეთევან გოცაძემ მოსახლეობას ცხვირის ლორწოვანის დატენიანებაზე ზრუნვისკენ მოუწოდა. მისი თქმით, საყოფაცხოვრებო პირობების გამო ცხვირის ლორწოვანი გამომშრალია, რაც ადგილობრივ იმუნიტეტს ასუსტებს:
„ყნოსვისა და ნერვის ნორმალური ფუნქციონირებისთვის ძალიან კარგად მუშაობს B ჯგუფის ვიტამინები. ამიტომ შეგიძლიათ B ვიტამინის შემცველი პროდუქტები მიიღოთ, რომ თუ ნერვია ჩათრეული, ყნოსვის აღდგენა დაჩქარდეს. პირის ღრუს და ცხვირის ლორწოვანი თავად გამოიმუშავებს ანტიბაქტერიულ და ანტიმიკრობულ ნივთიერებებს. დღეს საყოფაცხოვრებო პირობების და გარემოს გამო ჩვენი ცხვირის ლორწოვანი ვერ არის სველი. ეს უნდა შევძლოთ. პირველ რიგში, ჩვენი ადგილობრივი იმუნიტეტი, რომელიც გარკვეული დოზით კორონავირუსსაც ებრძვის, უნდა გავაძლიეროთ. ცხვირის ლორწოვანი უნდა იყოს სველი, ეს არის აპრიორი. სიმშრალესთან საბრძოლველად ხშირად უნდა დავიტენიანოთ ცხვირი. ძალიან ბევრი ცხვირის სპრეი იყიდება. ფარმაცევტულ ბაზარზე ნაირფერი ზღვის წყლის სპრეები იყიდება, რომლებიც შეგიძლიათ დღეში რამდენჯერმე გამოიყენოთ.“
ქეთევან გოცაძის თქმით, ბუნებრივი საშუალებებით მკურნალობაზე რეკომენდაციის გაცემა მედიკოსებს არ შეუძლიათ, რადგან აღნიშნული საკითხი ჯერ შესწავლილი არ არის:
„ხშირად მოგვიწოდებენ, რომ ნიორი ვიხმაროთ, პერეკისი გამოვიყენოთ და ა.შ. სოციალურ ქსელში მედიცინამ რაიმე რეკომენდაცია რომ დადოს, ამას ძალიან დიდი დრო სჭირდება. ამიტომ ექიმები ასეთ რეკომენდაციებს ვერ ვიძლევით. იაპონიაში ჩატარდა სამეცნიერო კვლევა, რომელიც ჯერ კიდევ კვლევის სტადიაშია, ხურმის წვენში შემავალი ნივთიერება ორგანიზმის გარეთ დაინფიცირებულ ნერწყვზე რომ დავასხათ, დიდი რაოდენობით კორონავირუსს ანადგურებს. იაპონიაში მუშაობენ, რომ საღეჭი რეზინები შექმნან ხურმის წვენის შემცველობით. მიუხედავად ამისა, ეს არ იძლევა ჩვენი მოსახლეობისთვის რეკომენდაციას.“
ქეთევან გოცაძემ აღნიშნა, რომ ბოლო დროს ახალმა სიმპტომმაც იჩინა თავი და პაციენტების გარკვეულ ნაწილს ყურის ტკივილი აწუხებს:
„ენის დვრილებზე არის გემოვნების რეცეპტორები. დვრილებზე სისხლჩაქცევების გაჩენა ახანგრძლივებს გემოს აღდგენის პროცესს. როდესაც სისხლჩაქცევები გაიწოვება, გემოვნებაც აღდგება. ახლა წამოვიდა ყურის ტკივილები და ყურში გაგუდვის შეგრძნებები, რაც ადრე არ იყო. თუ კოვიდი რინიტით მიდის, ცხვირის გაჭედვა რაღაც დოზით აისახება ყურის პრობლემებზე. ჯერ ვერაფერს ვიტყვით, რა ხდება ამ დროს ყურში. შესაძლოა, ყელიდან გადაეცემა ტკივილი ყურს. ამ ყველაფერს დაჯამება სჭირდება.“
„ახლა წამოვიდა უნდობლობა ექიმების მიმართ. მოსახლეობას მოვუწოდებ, რომ სწამდეს ექიმების. შეუძლებელია განიკურნო, თუ არ იწამე ექიმის,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ქეთევან გოცაძემ რუსთავი 2-ის გადაცემა „სხვა შუადღეში“ ისაუბრა.
