მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ბოლო დროს აქტუალურ თემაზე - ინტერვალურ შიმშილზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. რა არის „ინტერვალური შიმშილი“, რას გულისხმობს კვების ეს ტიპი, რა დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს მას და რეკომენდებულია თუ არა აღნიშნული კვების რეჟიმის დაცვა ყველასთვის, - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.
„ინტერვალური შიმშილი“ ეს არის კვების ტიპი, რომელიც ყოველდღიურად უფრო და უფრო დიდი პოპულარობით სარგებლობს. ინტერვალური კვების სხვადასხვა სახეობა არსებობს, მაგრამ ჩვენ ამჯერად მის ყველაზე გავრცელებულ ვარიანტზე - 16-საათიან შიმშილზე ვისაუბრებთ. უფრო გასაგებად რომ ვთქვათ, ამ მეთოდის დროს ადამიანი დღისით 8 საათის განმავლობაში იკვებება, ხოლო შემდეგ 16 საათის განმავლობაში არაფერს არ მიირთმევს. ამ დროს ჩვენს ორგანიზმში ხდება ჰორმონალური ბალანსის აღდგენა, რითაც თავის მხრივ, ჩქარდება მეტაბოლიზმი და შენახული ცხიმი უფრო ხელმისაწვდომი ხდება გასახარჯად. დეტალურად: ორგანიზმში მატულობს ზრდის ჰორმონის დონე, რაც ხელს უწყობს ცხიმის წვას და კუნთური მასის მატებას. ორგანიზმში იკლებს ჰორმონ ინსულინის დონეც (ინსულინი აძლიერებს მადას და არის მაშენებელი ჰორმონი) და რეგულირდება მის მიმართ მგრძნობელობა, რაც თავის მხრივ ხელს უწყობს მეტაბოლიზმის მოწესრიგებას. „ინტერვალური შიმშილის“ დადებითი მხარეებია:
წონაში კლება, განსაკუთრებით, მუცლის არეში
ინსულინის მიმართ მგრძნობელობის აღდგენა
იმუნიტეტის ამაღლება
„ცუდი“ ქოლესტერინის დონის შემცირება
ანტი კანცეროგენული (კიბოს საწინააღმდეგო) პროცესების გააქტიურება
აღსანიშნავია ისიც, რომ კვების ასეთი რეჟიმის დროს იზრდება ადამიანის სიცოცხლის ხანგრძლივობაც.
რაც შეეხება უარყოფით მხარეებს, თუ კვებისთვის გამოყოფილ პერიოდში რაციონი მდიდარი არ არის ვიტამინებით და მინერალებით, შეიძლება, ამან ადამიანის ორგანიზმის გამოფიტვაც კი გამოიწვიოს. ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ იმ 8 საათის განმავლობაში კვება იყოს ჯერადი, დაბალანსებული, მრავალფეროვანი და სასურველია, წახემსებების გარეშე. დაბალანსებული კვება თავის მხრივ რას გულისხმობს, მკითხველისთვის ჩვენი ყოველკვირეული რუბრიკის წინა თემაში უკვე დეტალურად განვმარტეთ. უნდა გვახსოვდეს, რომ დაბალანსებული კვება რეკომენდებულია ასევე დაკლებული კილოგრამების შესანარჩუნებლადაც, რადგან დაკლებული კილოგრამების ხელახლა დაბრუნების რისკს მინიმუმამდე ჯანსაღი ცხოვრების წესი ამცირებს.
თუმცა ორგანიზმში მიმდინარე დადებითი ცვლილებების მიუხედავად, „ინტერვალური შიმშილის“ კვების ტიპი არ არის ყველასთვის განკუთვნილი. მისი დაცვა არ არის რეკომენდებული ქალებისთვის, რომლებიც გეგმავენ ორსულობას, ან არიან ორსულად ან იმყოფებიან ლაქტაციის პერიოდში. ასევე არ არის რეკომენდებული იმ პაციენტებისთვის, რომელთაც ანამნეზში აქვს კვებითი დარღვევების რომელიმე ტიპი (ანორექსია, გადაჭარბებული კვება ან ბულიმია, ნევროზი) ან მათ, ვისაც დიაგნოსტირებული აქვთ შაქრიანი დიაბეტი. „ინტერვალური შიმშილს“ რეჟიმს უნდა მოერიდონ ასევე დაბალი წნევის მატარებლები და კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის გამოხატული დაავადებების მქონე ადამიანები. მაგალითად, თუ ამ კვების რეჟიმის დაცვის დროს წარმოიქმნა განსაკუთრებული დისკომფორტი კუჭ-ნაწლავის ტრაქტში, როგორიცაა: გულისრევა, შებერილობა, კუჭის ტკივილი, ტკივილის შეგრძნება ნაღვლის ბუშტის საპროექციო არეში, რეკომენდებულია „ინტერვალური შიმშილის“ შეწყვეტა. გარდა ამისა, უკუჩვენებად ითვლება ბავშვთა და მოზარდთა ასაკი.
უნდა გვახსოვდეს, რომ ყველა ორგანიზმი არის ინდივიდუალური და გააჩნია მისთვის დამახასიათებელი ნივთიერებათა ცვლა, ამიტომ აუცილებელია აღინიშნოს, რომ ნებისმიერი კვების ტიპის არჩევისას რეკომენდებულია ორგანიზმის ზოგადი მდგომარეობის შეფასება, რათა წონაში კლების პროცესი სწორად წარიმართოს და ამით ორგანიზმს ზიანი არ მიადგეს.
„იქამდე არ უნდა მივიყვანოთ საქმე, რომ ადამიანს დასჭირდეს ან ანტიბიოტიკი, ან ფაგი,“ - ყარამან ფაღავა
პროფესორმა ყარამან ფაღავამ ანტიბიოტიკების არარაციონალური გამოყენების საფრთხეებზე ისაუბრა და ის გართულებები დაასახელა, რომელსაც ანტიბიოტიკის მოხმარება იწვევს:
„მიუხედავად იმისა, რომ ეს არის ბრწყინვალე პრეპარატი, რომელიც არჩენს და შველის უამრავ დაავადებას, თვითონ ანტიბიოტიკოთერაპია, შესაძლოა, იყოს მიზეზი ბევრი გართულების. ეს არის ალერგია, დისბაქტერიოზი, შინაგანი ორგანოების დაზიანება, ძვლის ტვინის მოშხამვა. ანტიბიოტიკების გარეშე ვერ გავძლებთ. როდესაც მძიმე სეფსისია, როგორ შეიძლება, რომ ადამიანს ანტიბიოტიკი არ დაუნიშნო?! სამწუხარო ის არის, რომ ანტიბიოტიკი ძალიან ხშირად ინიშნება იქ, სადაც არ არის საჭირო.“
ყარამან ფაღავას თქმით, ანტიბიოტიკები მხოლოდ იქ უნდა დაინიშნოს, სადაც მისი მიღების საჭიროებაა:
„ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის პროგნოზია, რომ თუ რამე არ შეიცვალა, დაახლოებით 20 წლის შემდეგ გვექნება ისეთი მდგომარეობა, როგორიც იყო ანტიბიოტიკების აღმოჩენამდე, როდესაც პატარა ჭრილობაც კი შეიძლება იყოს ფატალური და გამოიწვიოს სიკვდილი. ამიტომაც ძირითადი ძალისხმევა ამ დარგში არის იმაზე, რომ როგორმე შევამციროთ ანტიბიოტიკების მიღება. ანტიბიოტიკი უნდა დაინიშნოს იქ, სადაც მართლა საჭიროა, უნდა დავნიშნოთ ის ანტიბიოტიკი, რომელიც მისაღებია.“
„ანტიბიოტიკებისგან განსხვავებით ფაგები ძალიან სპეციფიკურია. ანტიბიოტიკს რომ მივიღებთ, ყველაფერს კლავს, ყველა მიკრობს, კარგსაც და ცუდსაც. ფაგი მოქმედებს მხოლოდ იმ ბაქტერიაზე, რომლის მიმართაც ის არის ძლიერი. მთავარი რეკომენდაცია არის, რომ იქამდე არ უნდა მივიყვანოთ საქმე, რომ ადამიანს დასჭირდეს ან ანტიბიოტიკი, ან ფაგი. ამის საუკეთესო გზა არის გაკაჟება. რაც შეეხება ინფექციებს, ზოგჯერ ექიმები პაციენტებს ეუბნებიან: მოგცემთ ანტიბიოტიკებს, თუ ორ-სამ დღეში გამოსწორდება მდგომარეობა, შეწყვიტეთო. არავითარ შემთხვევაში! სჯობს, სულ არ დაიწყო ანტიბიოტიკით მკურნალობა, მაგრამ თუ დაიწყე, სრული კურსი უნდა ჩატარდეს,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ყარამან ფაღავამ საპატრიარქოს ტელევიზიის ეთერში ისაუბრა.
