მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ბოლო დროს აქტუალურ თემაზე - ინტერვალურ შიმშილზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. რა არის „ინტერვალური შიმშილი“, რას გულისხმობს კვების ეს ტიპი, რა დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს მას და რეკომენდებულია თუ არა აღნიშნული კვების რეჟიმის დაცვა ყველასთვის, - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.
„ინტერვალური შიმშილი“ ეს არის კვების ტიპი, რომელიც ყოველდღიურად უფრო და უფრო დიდი პოპულარობით სარგებლობს. ინტერვალური კვების სხვადასხვა სახეობა არსებობს, მაგრამ ჩვენ ამჯერად მის ყველაზე გავრცელებულ ვარიანტზე - 16-საათიან შიმშილზე ვისაუბრებთ. უფრო გასაგებად რომ ვთქვათ, ამ მეთოდის დროს ადამიანი დღისით 8 საათის განმავლობაში იკვებება, ხოლო შემდეგ 16 საათის განმავლობაში არაფერს არ მიირთმევს. ამ დროს ჩვენს ორგანიზმში ხდება ჰორმონალური ბალანსის აღდგენა, რითაც თავის მხრივ, ჩქარდება მეტაბოლიზმი და შენახული ცხიმი უფრო ხელმისაწვდომი ხდება გასახარჯად. დეტალურად: ორგანიზმში მატულობს ზრდის ჰორმონის დონე, რაც ხელს უწყობს ცხიმის წვას და კუნთური მასის მატებას. ორგანიზმში იკლებს ჰორმონ ინსულინის დონეც (ინსულინი აძლიერებს მადას და არის მაშენებელი ჰორმონი) და რეგულირდება მის მიმართ მგრძნობელობა, რაც თავის მხრივ ხელს უწყობს მეტაბოლიზმის მოწესრიგებას. „ინტერვალური შიმშილის“ დადებითი მხარეებია:
წონაში კლება, განსაკუთრებით, მუცლის არეში
ინსულინის მიმართ მგრძნობელობის აღდგენა
იმუნიტეტის ამაღლება
„ცუდი“ ქოლესტერინის დონის შემცირება
ანტი კანცეროგენული (კიბოს საწინააღმდეგო) პროცესების გააქტიურება
აღსანიშნავია ისიც, რომ კვების ასეთი რეჟიმის დროს იზრდება ადამიანის სიცოცხლის ხანგრძლივობაც.
რაც შეეხება უარყოფით მხარეებს, თუ კვებისთვის გამოყოფილ პერიოდში რაციონი მდიდარი არ არის ვიტამინებით და მინერალებით, შეიძლება, ამან ადამიანის ორგანიზმის გამოფიტვაც კი გამოიწვიოს. ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ იმ 8 საათის განმავლობაში კვება იყოს ჯერადი, დაბალანსებული, მრავალფეროვანი და სასურველია, წახემსებების გარეშე. დაბალანსებული კვება თავის მხრივ რას გულისხმობს, მკითხველისთვის ჩვენი ყოველკვირეული რუბრიკის წინა თემაში უკვე დეტალურად განვმარტეთ. უნდა გვახსოვდეს, რომ დაბალანსებული კვება რეკომენდებულია ასევე დაკლებული კილოგრამების შესანარჩუნებლადაც, რადგან დაკლებული კილოგრამების ხელახლა დაბრუნების რისკს მინიმუმამდე ჯანსაღი ცხოვრების წესი ამცირებს.
თუმცა ორგანიზმში მიმდინარე დადებითი ცვლილებების მიუხედავად, „ინტერვალური შიმშილის“ კვების ტიპი არ არის ყველასთვის განკუთვნილი. მისი დაცვა არ არის რეკომენდებული ქალებისთვის, რომლებიც გეგმავენ ორსულობას, ან არიან ორსულად ან იმყოფებიან ლაქტაციის პერიოდში. ასევე არ არის რეკომენდებული იმ პაციენტებისთვის, რომელთაც ანამნეზში აქვს კვებითი დარღვევების რომელიმე ტიპი (ანორექსია, გადაჭარბებული კვება ან ბულიმია, ნევროზი) ან მათ, ვისაც დიაგნოსტირებული აქვთ შაქრიანი დიაბეტი. „ინტერვალური შიმშილს“ რეჟიმს უნდა მოერიდონ ასევე დაბალი წნევის მატარებლები და კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის გამოხატული დაავადებების მქონე ადამიანები. მაგალითად, თუ ამ კვების რეჟიმის დაცვის დროს წარმოიქმნა განსაკუთრებული დისკომფორტი კუჭ-ნაწლავის ტრაქტში, როგორიცაა: გულისრევა, შებერილობა, კუჭის ტკივილი, ტკივილის შეგრძნება ნაღვლის ბუშტის საპროექციო არეში, რეკომენდებულია „ინტერვალური შიმშილის“ შეწყვეტა. გარდა ამისა, უკუჩვენებად ითვლება ბავშვთა და მოზარდთა ასაკი.
უნდა გვახსოვდეს, რომ ყველა ორგანიზმი არის ინდივიდუალური და გააჩნია მისთვის დამახასიათებელი ნივთიერებათა ცვლა, ამიტომ აუცილებელია აღინიშნოს, რომ ნებისმიერი კვების ტიპის არჩევისას რეკომენდებულია ორგანიზმის ზოგადი მდგომარეობის შეფასება, რათა წონაში კლების პროცესი სწორად წარიმართოს და ამით ორგანიზმს ზიანი არ მიადგეს.
ონკოლოგიური დაავადებების დიაგნოსტირება საქართველოში უახლესი მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფით
„ნიუ ჰოსპიტალსის“ რადიოლოგიის ცენტრი ყველაზე სრულყოფილი და მძლავრი მაგნიტურ - რეზონანსული ტომოგრაფით არის აღჭურვილი და პაციენტებს უნიკალური შესაძლებლობების მქონე რადიოლოგიურ მომსახურებას სთავაზობს.
Siemens-ის უახლესი 3 ტესლა სიმძლავრის მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფი ორგანოების, ორგანოთა სისტემების და რბილი ქსოვილების სრულყოფილ გამოკვლევას უზრუნველყოფს, მისი გაუმჯობესებული ფუნქციები კი კვლევითი შედეგების 100%-მდე სიზუსტეს განსაზღვრავს.
უფრო ვრცლად საკითხის ირგვლივ MOMSEDU.GE-ს „ნიუ ჰოსპიტალსის“ რადიოლოგი, ნათია კბილაშვილი ესაუბრება:
რა შესაძლებლობებით გამოირჩევა უახლესი მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფი და რა უპირატესობები აქვს არსებულ ტომოგრაფებთან შედარებით?
უახლესი ტომოგრაფის უპირატესობა მისი გაუმჯობესებული შესაძლებლობები და დიზაინია, რაც კვლევის პროცესს მაქსიმალურად ეფექტურსა და კომფორტულს, კვლევით შედეგებს კი უპრეცედენტოდ ინფორმატიულს ხდის.
Siemens MAGNETOM VIDA უმაღლესი ხარისხის და გარჩევადობის გამოსახულების მიღებას უპრეცედენტო, 50-70%-ით შემცირებულ დროში უზრუნველყოფს - გარკვეული ზონების კვლევას მხოლოდ 2 წუთი სჭირდება, 40 წუთის განმავლობაში კი შეგვიძლია მივიღოთ ინფორმაცია მთლიანი სხეულის მდგომარეობის შესახებ (წინამორბედი ტომოგრაფების შემთხვევაში მთლიანი სხეულის კვლევას დაახლოებით 90 წუთი სჭირდება).
მისი საშუალებით ვიკვლევთ არა მარტო ცალკეულ ორგანოებს და ორგანოთა სისტემებს, არამედ მთლიან სხეულს უჯრედულ დონეზე;
ახალი ტომოგრაფის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფუნქცია ძველი მონაცემების დამახსოვრება და განმეორებითი კვლევის განხორციელებისას, ცვლილებების გამოვლენაა;
მსოფლიოში პირველი BioMatrix ტექნოლოგია კვლევის განხორციელების პროცესს მაქსიმალურად კომფორტს ხდის, პაციენტისთვის: კვლევის პროცესში, პოზიციის ცვლილებისა და მოძრაობის შემთხვევაში, კვლევა ხელმეორედ ჩატარებას აღარ საჭიროებს; გარკვეული კვლევების განხორციელებისთვის, სუნთქვის შეკავება აღარ არის აუცილებელი;
ფართო გვირაბი და ვენტილაციის გაუმჯობესებული სისტემა ჭარბწონიანი (250 კგ.-მდე) პაციენტების გამოკვლევას ხდის შესაძლებელს;
რამდენად მნიშვნელოვანია უახლესი ტომოგრაფის შესაძლებლობები ონკოლოგიური დაავადებების დიაგნოსტირებისას?
სტატისტიკურ მონაცემებზე დაყრდნობით, ჩვენს ქვეყანაში ონკოლოგიური პათოლოგიებით სიკვდილობა მეორე ადგილზეა. ამდენად, სიმსივნის ადრეული დიაგნოსტირება და მისი გამოვლენა თანამედროვე კლინიკური მედიცინის უმნიშვნელოვანესი საკითხია, მთელს მსოფლიოში.
მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფია რადიოლოგიურ კვლევებს შორის ყველაზე ინფორმატიული მეთოდია, რომელიც ორგანიზმის მდგომარეობის შესახებ დეტალურ ინფორმაციას გვაწვდის. მრ. ტომოგრაფია გამოიყენება როგორც დიაგნოსტირების, ასევე მკურნალობის (ქირურგიული თუ არაქირურგიული) ტაქტიკის განსაზღვრისა და მკურნალობის შემდგომი მონიტორინგის მიზნით. ის საშუალებას გვაძლევს, დავადგინოთ პათოლოგიური კერის ლოკალიზაცია და ხასიათი, ანატომიური თუფუნქციური.
რა როლი აქვს მაგნიტურ-რეზონანსულ ტომოგრაფიას ონკოლოგიური დაავადებების ადრეულ დიაგნოსტირებაში?
მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფია ონკოლოგიური დაავადებების ადრეული დიაგნოსტირების ოქროს სტანდარტად აღიარებული მეთოდია. ის საშუალებას გვაძლევს გამოვავლინოთ განსხვავება ნორმალურ და პათოლოგიურ ქსოვილებს შორის, რაც შესაძლებელს ხდის ონკოლოგიური დაავადებები, განვითარების ნებისმიერ ეტაპზე გამოვლინდეს, მაშინაც კი, როდესაც წარმონაქმნი ძალიან მცირე ზომისაა.
კვლევის რამდენად უსაფრთხო მეთოდია მაგნიტურ - რეზონანსული ტომოგრაფია?
კვლევის სხვა მეთოდებისგან განსხვავებით, რომლებიც მაიონიზირებელ გამოსხივებას (რადიაციას) იყენებენ, მაგნიტურ-რეზონანსული ტომოგრაფია მაღალი ხარისხის გამოსახულებას ძლიერი მაგნიტური ველისა და რადიოტალღების საშუალებით ქმნის - მაგნიტურ რეზონანსულ ტომოგრაფს არ აქვს რადიაცია, რაც კვლევის ამ მეთოდს სრულიად უსაფრთხოს ხდის, მათ შორის ჩვილებისა და ორსულებისთვის.
