მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ბოლო დროს აქტუალურ თემაზე - ინტერვალურ შიმშილზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. რა არის „ინტერვალური შიმშილი“, რას გულისხმობს კვების ეს ტიპი, რა დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს მას და რეკომენდებულია თუ არა აღნიშნული კვების რეჟიმის დაცვა ყველასთვის, - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.
„ინტერვალური შიმშილი“ ეს არის კვების ტიპი, რომელიც ყოველდღიურად უფრო და უფრო დიდი პოპულარობით სარგებლობს. ინტერვალური კვების სხვადასხვა სახეობა არსებობს, მაგრამ ჩვენ ამჯერად მის ყველაზე გავრცელებულ ვარიანტზე - 16-საათიან შიმშილზე ვისაუბრებთ. უფრო გასაგებად რომ ვთქვათ, ამ მეთოდის დროს ადამიანი დღისით 8 საათის განმავლობაში იკვებება, ხოლო შემდეგ 16 საათის განმავლობაში არაფერს არ მიირთმევს. ამ დროს ჩვენს ორგანიზმში ხდება ჰორმონალური ბალანსის აღდგენა, რითაც თავის მხრივ, ჩქარდება მეტაბოლიზმი და შენახული ცხიმი უფრო ხელმისაწვდომი ხდება გასახარჯად. დეტალურად: ორგანიზმში მატულობს ზრდის ჰორმონის დონე, რაც ხელს უწყობს ცხიმის წვას და კუნთური მასის მატებას. ორგანიზმში იკლებს ჰორმონ ინსულინის დონეც (ინსულინი აძლიერებს მადას და არის მაშენებელი ჰორმონი) და რეგულირდება მის მიმართ მგრძნობელობა, რაც თავის მხრივ ხელს უწყობს მეტაბოლიზმის მოწესრიგებას. „ინტერვალური შიმშილის“ დადებითი მხარეებია:
წონაში კლება, განსაკუთრებით, მუცლის არეში
ინსულინის მიმართ მგრძნობელობის აღდგენა
იმუნიტეტის ამაღლება
„ცუდი“ ქოლესტერინის დონის შემცირება
ანტი კანცეროგენული (კიბოს საწინააღმდეგო) პროცესების გააქტიურება
აღსანიშნავია ისიც, რომ კვების ასეთი რეჟიმის დროს იზრდება ადამიანის სიცოცხლის ხანგრძლივობაც.
რაც შეეხება უარყოფით მხარეებს, თუ კვებისთვის გამოყოფილ პერიოდში რაციონი მდიდარი არ არის ვიტამინებით და მინერალებით, შეიძლება, ამან ადამიანის ორგანიზმის გამოფიტვაც კი გამოიწვიოს. ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ იმ 8 საათის განმავლობაში კვება იყოს ჯერადი, დაბალანსებული, მრავალფეროვანი და სასურველია, წახემსებების გარეშე. დაბალანსებული კვება თავის მხრივ რას გულისხმობს, მკითხველისთვის ჩვენი ყოველკვირეული რუბრიკის წინა თემაში უკვე დეტალურად განვმარტეთ. უნდა გვახსოვდეს, რომ დაბალანსებული კვება რეკომენდებულია ასევე დაკლებული კილოგრამების შესანარჩუნებლადაც, რადგან დაკლებული კილოგრამების ხელახლა დაბრუნების რისკს მინიმუმამდე ჯანსაღი ცხოვრების წესი ამცირებს.
თუმცა ორგანიზმში მიმდინარე დადებითი ცვლილებების მიუხედავად, „ინტერვალური შიმშილის“ კვების ტიპი არ არის ყველასთვის განკუთვნილი. მისი დაცვა არ არის რეკომენდებული ქალებისთვის, რომლებიც გეგმავენ ორსულობას, ან არიან ორსულად ან იმყოფებიან ლაქტაციის პერიოდში. ასევე არ არის რეკომენდებული იმ პაციენტებისთვის, რომელთაც ანამნეზში აქვს კვებითი დარღვევების რომელიმე ტიპი (ანორექსია, გადაჭარბებული კვება ან ბულიმია, ნევროზი) ან მათ, ვისაც დიაგნოსტირებული აქვთ შაქრიანი დიაბეტი. „ინტერვალური შიმშილს“ რეჟიმს უნდა მოერიდონ ასევე დაბალი წნევის მატარებლები და კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის გამოხატული დაავადებების მქონე ადამიანები. მაგალითად, თუ ამ კვების რეჟიმის დაცვის დროს წარმოიქმნა განსაკუთრებული დისკომფორტი კუჭ-ნაწლავის ტრაქტში, როგორიცაა: გულისრევა, შებერილობა, კუჭის ტკივილი, ტკივილის შეგრძნება ნაღვლის ბუშტის საპროექციო არეში, რეკომენდებულია „ინტერვალური შიმშილის“ შეწყვეტა. გარდა ამისა, უკუჩვენებად ითვლება ბავშვთა და მოზარდთა ასაკი.
უნდა გვახსოვდეს, რომ ყველა ორგანიზმი არის ინდივიდუალური და გააჩნია მისთვის დამახასიათებელი ნივთიერებათა ცვლა, ამიტომ აუცილებელია აღინიშნოს, რომ ნებისმიერი კვების ტიპის არჩევისას რეკომენდებულია ორგანიზმის ზოგადი მდგომარეობის შეფასება, რათა წონაში კლების პროცესი სწორად წარიმართოს და ამით ორგანიზმს ზიანი არ მიადგეს.
„ექვსსაათ-ნახევრის განმავლობაში ნარკოზში ვიყავი“ - ვინ აიღო ურთულესი ოპერაცია საკუთარ თავზე
ახალგაზრდა ქალი სასწრაფო დახმარების ჯგუფმა „ნიუ ჰოსპიტალსში“ მიიყვანა, პაციენტისთვის გაუგებარი იყო, რატომ ეთრომბებოდა ფეხები, მაშინ, როდესაც სისხლში ყველაფერი ნორმაში ჰქონდა. არაერთი კვლევის ჩატარების შემდეგ ნათია ლიპარტელიანს საშვილოსნოს ტანის ავთვისებიანი სიმსივნე დაუდგინეს და საკმაოდ ხანგრძლივი და რთული ოპერაციის ჩატარების საჭიროებაც დადგა.
ნათია ლიპარტელიანი:
„ფეხი დამეთრომბა, ოპერაცია რომ გავიკეთე კონტროლზე მივედი და ახლა მეორე ფეხი იყო დათრომბილი, არადა სისხლში ყველაფერი ნორმაში მქონდა. ვაგრძელებდი კვლევებს მიზეზის დასადგენად. ბოლოს გაკეთდა მარკერი და საშვილოსნოს ტანის ავთვისებიანი სიმსივნე აღმომაჩნდა, საჭირო იყო ოპერაცია, რომელზე პასუხისმგებლობასაც საქართველოში ვერავინ იღებდა. არჩილი რომ არ ყოფილიყო, არ ვიცი რა მეშველებოდა, მითხრეს, „ნიუ ჰოსპიტალსში“ უძლიერესი ონკოგინეკოლოგი ჰყავთო და ასეც აღმოჩნდა, ექვსსაათ-ნახევრის განმავლობაში ვიყავი ნარკოზში, პროფესიონალი ექიმებით დაკომპლექტებულმა გუნდმა ურთულესი ოპერაცია წარმატებით ჩამიტარა. ახლა კი, თავს მშვენივრად ვგრძნობ, 3 თვეში ერთხელ კონტროლზე დავდივარ.
MOMSEDU.GE „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ონკოგინეკოლოგს, ასოცირებულ პროფესორსა და მედიცინის დოქტორ არჩილ შარაშენიძეს ესაუბრა, ექიმს, რომელმაც ურთულესი ოპერაცია საკუთარ თავზე აიღო:
არჩილ შარაშენიძე: „ნათია სასწრაფო დახმარების ჯგუფმა მოიყვანა „ნიუ ჰოსპიტალსში“, ძლიერი სისხლდენის გამო ენდომეტრიუმი, ანუ საშვილოსნოს შიგნითა შრე იყო გასქელებული და ჰიპერპლაზირებული. იქიდან გამომდინარე რომ სისხლდენის მიზეზი იყო ჰიპერპლაზია, ჩაბარდა ონკომარკერები, რომლებიც მომატებული აღმოჩნდა და მე გამომიძახეს. გავაკეთე ბიოფსია, შედეგად კი ავთვისებიანი სიმსივნის დიაგნოზი დაისვა. დავგეგმეთ კვლევები, ეს იყო მცირე მენჯის, მუცლის ღრუს მაგნიტო-რეზონანსული გამოკვლევა და გულ-მკერდის კომპიუტერული ტომოგრაფია. შეფასებამ და კვლევებმა გვიჩვენა, რომ იყო ძალიან აგრესიული სიმსივნე. რადიკალური ჰისტერექტომია, ანუ საშვილოსნო თავისი ყელით, საკვერცხეებით, საშოს ზედა მესამედით, მცირე მენჯის ლიმფურ კვანძებთან ერთად უნდა ამოგვეღო, რათა გავრცელება აგვერიდებინა.
- რაში მდგომარეობდა მთავარი სირთულე, რის გამოც ნათიას სხვა კლინიკები ოპერაციაზე უარს ეუბნებოდნენ?
არჩილ შარაშენიძე: „ნათიას ქვემო ღრუ ვენაში დიდი თრომბული მასები ჰქონდა, ამდენად ოპერაცია ანგიოლოგებთან ერთად ჩავატარეთ. ახალგაზრდა ქალზე ამხელა მასშტაბის ორი დიდი ოპერაცია, საკმაოდ რთული, სარისკო და საპასუხისმგებლო გახლდათ, აქ ხომ მისი სიკვდილ-სიცოცხლის საკითხი წყდებოდა. გიგი ბრეგაძე იყო ამ საქმეში ჩართული და ერთად ნამდვილად კარგი შედეგი დავდეთ, მკურნალობის ტაქტიკამ გაამართლა.
რაც მთავარია, პაციენტი კარგად გრძნობს თავს. ნათია წელიწადზე მეტია გეგმიური დაკვირვების ქვეშაა და ბოლო გამოკვლევებით არანაირი პათოლოგია არ აღენიშნება.''
