მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ბოლო დროს აქტუალურ თემაზე - ინტერვალურ შიმშილზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. რა არის „ინტერვალური შიმშილი“, რას გულისხმობს კვების ეს ტიპი, რა დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს მას და რეკომენდებულია თუ არა აღნიშნული კვების რეჟიმის დაცვა ყველასთვის, - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.
„ინტერვალური შიმშილი“ ეს არის კვების ტიპი, რომელიც ყოველდღიურად უფრო და უფრო დიდი პოპულარობით სარგებლობს. ინტერვალური კვების სხვადასხვა სახეობა არსებობს, მაგრამ ჩვენ ამჯერად მის ყველაზე გავრცელებულ ვარიანტზე - 16-საათიან შიმშილზე ვისაუბრებთ. უფრო გასაგებად რომ ვთქვათ, ამ მეთოდის დროს ადამიანი დღისით 8 საათის განმავლობაში იკვებება, ხოლო შემდეგ 16 საათის განმავლობაში არაფერს არ მიირთმევს. ამ დროს ჩვენს ორგანიზმში ხდება ჰორმონალური ბალანსის აღდგენა, რითაც თავის მხრივ, ჩქარდება მეტაბოლიზმი და შენახული ცხიმი უფრო ხელმისაწვდომი ხდება გასახარჯად. დეტალურად: ორგანიზმში მატულობს ზრდის ჰორმონის დონე, რაც ხელს უწყობს ცხიმის წვას და კუნთური მასის მატებას. ორგანიზმში იკლებს ჰორმონ ინსულინის დონეც (ინსულინი აძლიერებს მადას და არის მაშენებელი ჰორმონი) და რეგულირდება მის მიმართ მგრძნობელობა, რაც თავის მხრივ ხელს უწყობს მეტაბოლიზმის მოწესრიგებას. „ინტერვალური შიმშილის“ დადებითი მხარეებია:
წონაში კლება, განსაკუთრებით, მუცლის არეში
ინსულინის მიმართ მგრძნობელობის აღდგენა
იმუნიტეტის ამაღლება
„ცუდი“ ქოლესტერინის დონის შემცირება
ანტი კანცეროგენული (კიბოს საწინააღმდეგო) პროცესების გააქტიურება
აღსანიშნავია ისიც, რომ კვების ასეთი რეჟიმის დროს იზრდება ადამიანის სიცოცხლის ხანგრძლივობაც.
რაც შეეხება უარყოფით მხარეებს, თუ კვებისთვის გამოყოფილ პერიოდში რაციონი მდიდარი არ არის ვიტამინებით და მინერალებით, შეიძლება, ამან ადამიანის ორგანიზმის გამოფიტვაც კი გამოიწვიოს. ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ იმ 8 საათის განმავლობაში კვება იყოს ჯერადი, დაბალანსებული, მრავალფეროვანი და სასურველია, წახემსებების გარეშე. დაბალანსებული კვება თავის მხრივ რას გულისხმობს, მკითხველისთვის ჩვენი ყოველკვირეული რუბრიკის წინა თემაში უკვე დეტალურად განვმარტეთ. უნდა გვახსოვდეს, რომ დაბალანსებული კვება რეკომენდებულია ასევე დაკლებული კილოგრამების შესანარჩუნებლადაც, რადგან დაკლებული კილოგრამების ხელახლა დაბრუნების რისკს მინიმუმამდე ჯანსაღი ცხოვრების წესი ამცირებს.
თუმცა ორგანიზმში მიმდინარე დადებითი ცვლილებების მიუხედავად, „ინტერვალური შიმშილის“ კვების ტიპი არ არის ყველასთვის განკუთვნილი. მისი დაცვა არ არის რეკომენდებული ქალებისთვის, რომლებიც გეგმავენ ორსულობას, ან არიან ორსულად ან იმყოფებიან ლაქტაციის პერიოდში. ასევე არ არის რეკომენდებული იმ პაციენტებისთვის, რომელთაც ანამნეზში აქვს კვებითი დარღვევების რომელიმე ტიპი (ანორექსია, გადაჭარბებული კვება ან ბულიმია, ნევროზი) ან მათ, ვისაც დიაგნოსტირებული აქვთ შაქრიანი დიაბეტი. „ინტერვალური შიმშილს“ რეჟიმს უნდა მოერიდონ ასევე დაბალი წნევის მატარებლები და კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის გამოხატული დაავადებების მქონე ადამიანები. მაგალითად, თუ ამ კვების რეჟიმის დაცვის დროს წარმოიქმნა განსაკუთრებული დისკომფორტი კუჭ-ნაწლავის ტრაქტში, როგორიცაა: გულისრევა, შებერილობა, კუჭის ტკივილი, ტკივილის შეგრძნება ნაღვლის ბუშტის საპროექციო არეში, რეკომენდებულია „ინტერვალური შიმშილის“ შეწყვეტა. გარდა ამისა, უკუჩვენებად ითვლება ბავშვთა და მოზარდთა ასაკი.
უნდა გვახსოვდეს, რომ ყველა ორგანიზმი არის ინდივიდუალური და გააჩნია მისთვის დამახასიათებელი ნივთიერებათა ცვლა, ამიტომ აუცილებელია აღინიშნოს, რომ ნებისმიერი კვების ტიპის არჩევისას რეკომენდებულია ორგანიზმის ზოგადი მდგომარეობის შეფასება, რათა წონაში კლების პროცესი სწორად წარიმართოს და ამით ორგანიზმს ზიანი არ მიადგეს.
„ყველაზე ნაკლებად სასურველია, რომ ბავშვმა ზღვის წყალი ჩაყლაპოს... ეს ერთ-ერთი ყველაზე არასასურველი რამ არის, რაც მან შეიძლება მიიღოს,“ - გიორგი ღოღობერიძე
ექიმმა გიორგი ღოღობერიძემ ზაფხულში ბავშვებში გახშირებული ფაღარათის პრობლემაზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რეკომენდაცია მისცა:
„მალფუჭებადი პროდუქტები ძალიან ბევრი გვაქვს. რადგან ტემპერატურა უკვე იმატებს, პროდუქტები, რომლებიც დამზადებულია მაიონეზით, მალე ფუჭდება. მათი გამოყენება უნდა მოხდეს პირველ რამდენიმე საათში, ეგრევე უნდა შეიჭამოს. იმას არ სჭირდება, მოდი, მაცივარში შევინახავ.
ყველაზე ნაკლებად სასურველია, რომ ბავშვმა ზღვის წყალი ჩაყლაპოს, იქიდან გამომდინარე, რომ მასში უფრო ბევრია ბაქტერიების რაოდენობა, უფრო ბევრია სოკოების რაოდენობა, მძიმე მეტალების რაოდენობა. ეს ერთ-ერთი ყველაზე არასასურველი რაღაც არის, რაც ბავშვმა შეიძლება მიიღოს მთელი ცხოვრების განმავლობაში. ერთი და ორი ჩაყლაპვა პრობლემა არ არის, მაგრამ თუ ამას ყოველდღიური ხასიათი აქვს, რა თქმა უნდა, ეს ბავშვის ინტოქსიკაციას იწვევს, მათ შორის, ტყვიითაც და ეს საბოლოო ჯამში მასზე აისახება ძალიან მძიმედ.
ონკოლოგიაში ხშირად მოგვმართავენ, რომ ბავშვს წითელი წინწკლები აქვს კანზე და არის თუ არა ეს ონკოლოგიურად სახიფათო. არა, არ არის. ეს დროებითი მოვლენაა. ჩვენი სხეული რეაგირებს ულტრაიისფერი სხივების მომატებულ ინტენსივობაზე და კანის პიგმენტაცია იცვლება და ეს თვითალაგებადია. მზისგან დამცავების გამოყენება აუცილებლად უნდა იყოს პრიორიტეტი.
თუ ბავშვს ფაღარათი აქვს, მაქსიმალურად მოვერიდოთ რძის პროდუქტებს და მარტივ ნახშირწყლებს. ბავშვების შემთხვევაში მარტივი ნახშირწყლების მიღება, ხილის წვენების მიცემა, შეიძლება იყოს ფაღარათის გახანგრძლივების მიზეზი. მართალია, სითხეს იღებს, მაგრამ ასევე იღებს მარტივ ნახშირწყლებს, რაც ფაღარათს ახანგრძლივებს. ვირუსული ფაღარათის დროს ჩვენს ნაწლავებში ზიანდება ამომფენი უჯრედები. ამ ამომფენ უჯრედებზე არის ფერმენტი, რომელსაც ჰქვია ლაქტაზა. რადგან ეს ფერმენტი ჩვენ 2-3 კვირის განმავლობაში აღარ გვაქვს, ძალიან გვიჭირს რძის პროდუქტების მიღება. როგორც კი ჩვენ რძის ნაწარმს მივიღებთ, ფაღარათი უკვე რძის ნაწარმზე გვივითარდება. ამიტომ მაქსიმალურად მოვერიდოთ რძის ნაწარმი. ფაღარათის შემთხვევაში არ დავპანიკდეთ. ჩვენ არ გვჭირდება ანტიბიოტიკები და მედიკამენტები. ბევრი სითხე მივცეთ ბავშვს. გამოვიყენოთ სპეციალური ხსნარები, რომლებიც აფთიაქში ურეცეპტოდ იყიდება. როგორც კი ფაღარათი გახდება უკონტროლო, გახდება სისხლიანი, ლორწოვანი, ტემპერატურა იქნება 38 გრადუსზე მეტი, ღებინება იქნება დღეში 3 და უფრო მეტი, ამ შემთხვევაში მივმართოთ ექიმს,“- მოცემულ საკითხზე გიორგი ღოღობერიძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „დილა მშვიდობისა საქართველო“ ისაუბრა.
