Baby Bag

ყველაფერი, რაც D ვიტამინზე უნდა ვიცოდეთ

ყველაფერი, რაც D ვიტამინზე უნდა ვიცოდეთ

გასული საუკუნის დასაწყისში ინგლისელმა ვეტერინარმა მელენბიმ შენიშნა, რომ ძაღლებს, რომელთაც ცხიმიან თევზს აძლევდნენ საკვებად, ძვლოვანი დეფორმაციები არ უვითარდებოდათ, გამოითქვა ვარაუდი, რომ თევზის ქონში არის ნივთიერება, რომელსაც რაქიტის პროფილქტიკა შეუძლია.

შემდგომი კვლევებით ამ ნივთიერების გამოყოფაც მოხერხდა, რასაც ქოლეკაცლიფეროლი ანუ D ვიტამინი უწოდეს. მას შემდეგ დიდი დრო გავიდა. დღეს უკვე ცნობილია, რომ კალციუმის და ფოსფორის ცვლის მოწესრიგების გარდა D ვიტამინს გულ-სისხლძარღვთა, სიმსივნური დაავადებების, ნერვული, ენდოკრინული პათოლოგიების პროფილაქტიკის უნარიც აქვს, აქტიურად მონაწილეობს ასევე იმუნურ რეაქციებში.
ერთი სიტყვით, ის უფრო ჰორმონულ უნარებს ფლობს, ვიდრე ვიტამინურს.

ფაქტები D ვიტამინის შესახებ

  • ხელს უწყობს ნაწლავებიდან კალციუმის შეწოვას
  • არეგულირებს კალციუმის და ფოსფორის ცვლას და მათს ჩალაგებას ძვლებში
  • მონაწილეობს იმუნური სისტემის ფუნქიონირებაში. დადგენილია, რომ ადამიანები, რომელთაც ამ ვიტამინის დეფიციტი აქვთ, უფრო ხშირად ავადობენ გრიპითა და სხვა ვირუსული ინფექციებით
  • აქვთ სიმსივნის საწინააღმდეგო ეფექტი - უამრავი კვლევა ადასტურებს D ვიტამინის როლს ძუძუს, პროსტატის, სწორი და მსხვილი ნაწლავის პროფილაქტიკის კუთხით
  • ხელს უშლის გულ-სისხლძარღვთა დავადებების განვითარებას.


​აი, საიდან ვიღებთ D ვიტამინს

ცნობილია მისი 3 წყარო:

  • საკვები - ამ ვიტამინს განსაკუთრებით დიდი რაოდენობით შეიცავს თევზი. კარაქი, რძე, კვერცხი
  • მზის დასხივება - ცნობილია, რომ მზის ულტრაიისფერი სხივების ზეგავლენით კანში D ვიტამინის წინამორბედი წარმოიქმნება, რაც ორგანიზმში მის აქტიურ ფორმად გარდაიქნება
  • სინთეზური D ვიტამინი, რაც მედიკამენტების და საკვები დანამატების სახითაა წარმოდგენილი.

მზევ, შინ შემოდიო! 

მზით დასხივება არ ნიშნავს მზის პირდაპირი სხივების ზმოქმედებას. მზე პატარას ჩრდილშიც „მოძებნის“ ! დადგენილია, რომ ადრეულ ასაკში მზით კანის დამწვრობა შემდგომში კანის ავთვისებიანი დაავადებების განვითარების რისკს ქმნის.
ზამთარში დედების დიდი ნაწილი ბავშვს ისეთ ჩაფუთნულს ასეირნებს, მხოლოდ თვალები რომ უჩანთ. ასეთ სიტუაციაში მზეს ძალიან უჭირს „მოძებნოს” პატარას კანი.

შუშის მიღმა დარჩენილი მზე

მარტივი გამოსავალი - დახურულ ფანჯარასთან გაშიშლებული ჩვილი ულტრაიისფერი სხივებით დასხივების მოლოდინში, შეცდომაა! გახსოვდეთ, მინა კვარცს შეიცავს და მზის ულტრაიისფერ სხივებს არ ატარებს. შესაბამისად, ვერც რაქიტის პროფილაქტიკას განახორციელებთ.

რა დოზით გვჭირდება D ვიტამინი?

ყოველდღიური საპროფილაქტიკო დოზა 400 საერთაშორისო ერთეულია. თუ ჩვილს რაქიტი განუვითარდა, ეს დოზა საკმარისი არაა და რაქიტის ხარისხის და სიმძიმის მიხედვით ექიმი გაცილებით დიდ დოზას დაგინიშნავთ.
გახსოვდეთ, რაქიტი წლამდე ასაკის ბავშვის დაავადებაა, შემდგომში განვითარებული D ვიტამინის დეფიციტი ძვლოვან დეფორმაციებს აღარ იწვევს, თუმცა ვლინდება ხშირი ავადობა, ლულოვანი ძვლების ტკივილი, დაღლილობა. მოზრდილთა ასაკში ვითარდება ოსტეოპოროზი, ძვლების ხშირი მოტეხილობა.
ხანდაზმულთა ასაკში D ვიტამინის გაორმაგებული დოზა გვჭირდება, რადგან ასაკის მატებასთან ერთად კანი თხელდება და უჭირს მისი წარმოქმნა.
მოზრდილ ბავშვებში, სადაც D ვიტამინის დეფიციტია, რასაკვირველია, ასევე ინიშნება სამკურნალო დოზა მზის ინსოლაციასა დ კვების მოწესრიგებასთან ერთად.
ვიტამინის დონის განსაზღვრა სისხლში ლაბორატორიული კვლევითაა შესაძლებელი.

შეიძლება დაინტერესდეთ

გრიპისგან დაცვის ხუთი მარტივი წესი

გრიპისგან დაცვის ხუთი მარტივი წესი
გრიპის ყველაზე გავრცელებული სიმპტომებია მაღალი ტემპერატურა, თავის, კუნთების, სახსრების, ყელის ტკივილი და სურდო.

ყოველწლიურად გრიპით ავად ხდება მილიონობით ადამიანი. დაავადებულთა უმეტესობა ერთი კვირის განმავლობაში გამოჯანმრთელდება, მაგრამ ზოგს შეიძლება არ გაუმართლოს და გრიპი მათთვის სასიკვდილო აღმოჩნდეს.

სეზონური გრიპის ეპიდემიებს, როგორც წესი, ადგილი აქვს შემოდგომის ბოლოსა და ზამთარში, შესაბამისად შესაძლებელია სათანადოდ მოვემზადოთ ამ პერიოდისთვის.

ტროპიკულ რეგიონებში გრიპის აფეთქებები ნაკლებად რეგულარულია და სეზონური მერყეობა არ აქვს, თუმცა პროფილაქტიკა იქაც კი სასარგებლოა.

წარმოგიდგენთ რამდენიმე რჩევას როგორ დაიცვათ თავი და გარშემომყოფნი გრიპისგან

1. ჩაიტარეთ აცრები

გრიპის ყოველწლიური ვაქცინაცია - ყველაზე ეფექტური საშუალებაა დაიცვათ თავი დაავადებისგან და მისი პოტენციური გართულებებისგან.

​განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ორსულთა ვაქცინაცია - ორსულობის ვადის მიუხედავად.
აცრები მნიშვნელოვანია ბავშვებისთვის 6 თვიდან 5 წლამდე ასაკში, ხანდაზმულთათვის, ქრონიკული დაავადების მქონე პირთათვის და ჯანდაცვის სექტორში დასაქმებულთათვის.

გახსოვდეთ: აცრის შედეგად გრიპით დაავადება შეუძლებელია. დისკომფორტი ან ტემპერატურის უმნიშვნელო მატება ვაქცინაციის შემდგომ - სრულიად ნორმალური მოვლენაა, რაც ჩვეულებრივ 1-2 დღეში გაივლის.

2. რეგულარულად დაიბანეთ ხელები

სუფთა ხელები ხელს უწყობს მრავალი ინფექციური დაავადების პროფილაქტიკას, გრიპის ჩათვლით. ხელის ჰიგიენის დაცვა - საკუთარი და ოჯახის წევრთა ჯანმრთელობის შენარჩუნების მარტივი გზაა.

რეგულარულად დაიბანეთ ხელები საპნითა და გამდინარე წყლით, გულმოდგინეთ გაიმშრალეთ ერთჯერადი ქაღალდის ხელსახოცით. თუ წყალი და საპონი ხელმიუწვდომელია, შეიძლება ხელის დასამუშავებელი სპირტის შემცველი ანტისეპტიური საშუალებების გამოყენება.

გახსოვდეთ: ხელების სწორად დაბანას არანაკლებ 15-20 წამი სჭირდება.

3. ნუ შეეხებით ხელით თვალებს, ცხვირსა და პირს


თვალები, ცხვირი და პირი - გრიპის ვირუსის ორგანიზმში მოხვედრის ყველაზე სავარაუდო გზაა.
შესუნთქულ ჰაერში გრიპის გამომწვევის არსებობის გაკონტროლება შეუძლებელია, მაგრამ შეგიძლიათ შეამციროთ დაავადების რისკი თუ არ შეეხებით ხელებით სახეს.
თუ ეს ძალიან საჭიროა, თვალებს, პირსა და ცხვირს სეეხეთ ერთჯერადი ცხვირსახოცით ან წინასწარ საპნით დაბანილი ხელებით.

4. მოერიდეთ დაავადებულთან მჭიდრო კონტაქტს

გრიპი გადამდებია. ის ადვილად ვრცელდება ადამიანთა თავშეყრის ადგილებში, მაგ.: სამოქალაქო ტრანსპორტში, სასწავლო დაწესებულებებში, მოხუცთა თავშესაფრებში და მასობრივი ღონისძიებების დროს.
როდესაც გრიპით დაავადებული აცემინებს ან ახველებს, ვირუსის შემცველი მიკროსკოპული ნაწილაკები მიმოიფრქვევა ერთი მეტრის რადიუსში და აინფიცირებს მათ, ვინც შეისუნთქავს მათ შემცველ ნაწილაკებს.

5. თუ ავად ხართ - დარჩით სახლში

თუ გრიპით ხართ ავად, თქვენ საფრთხეს უქმნით ირგვლივმყოფთ. განსაკუთრებული საფრთხის ქვეშ არიან ისეთი ქრონიკული დაავადების მქონენი როგორიცაა კიბო, გულის დაავადებები, აივ ინფიცირებულები.

ირგვლიმყოფებთა კონტაქტების დროული შეზღუდვის გადაწყვეტილება ხელს შეუშლის გრიპის შემდგომ გავრცელებას და შესაძლოა გადაარჩინოს ვინმეს სიცოცხლე.

აღნიშულ რეკომენდაციებს დაავადებათა კონტროლის ეროვნული ცენტრი გასცემს. 
წაიკითხეთ სრულად