Baby Bag

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ყავის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. როგორია ყავის შემცველობა? რა დადებითი და უარყოფითი თვისებები გააჩნია? რამდენი ჭიქა ყავის მირთმევა არის რეკომენდებული დღის მანძილზე? ვისთვის არის უკუნაჩვენები ყავის მიღება? რა შეცდომებს ვუშვებთ ყავის მირთმევის დროს? აქვს თუ არა ყავას დადებითი გავლენა ჩვენს მეტაბოლიზმზე? - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

დღეს ვისაუბრებ ჩვენი ყოველდღიურობის განუყოფელ პროდუქტზე, ყველასთვის საყვარელ ყავაზე. ყავა ეს არის მარადმწვანე ხე ან ბუჩქი, არსებობს მისი დაახლობით 73 სახეობა, მის შესახებ ცნობები ჩვენს წელთაღრიცხვამდე მე-6 საუკუნიდან მოიპოვება. ყავის სახელს უკავშირებენ არაბულ სიტყვა „კაუე“ს რომელიც ითარგმენა როგორც - ძალა, ასევე მის სახელი დაკავშირებულია ეთიოპიის ერთერთ პროვინციასთან რომელსაც „კაფა“ ჰქვია, საიდანაც დასაბამს იღებს ყავის ისტორია. ეთიოპიიდან ყავა გავრცელდა იემენსა და ეგვიპტეში, ხოლო მე-16 საუკუნეში თურქეთში პირველი ყავახანა გაიხსნა, ევროპაში კი ყავა ჩნდება უკვე მე-17 საუკუნიდან.

ყავის გარეთა ნაწილი - გარსი შეიცავს კოფეინს, რომელსაც გააჩნია მკვეთრად მატონიზებელი ეფექტი, ხოლო ყავის მარცვალი კი შეიცავს ნივთიერება თეობრომინს, რომელიც ხასიათდება სისხლძრღვთა გამაფართოებელი ეფექტით ( ამ უკანასკნელის ეფექტი მეტად გამოხატულია ე.წ ხნად ყავაში, რადგან ნალექიანი ყავის შემთხვევაში ხდება მთლიანი მარცვლის დაფქვა და მასში კოფეინის შემცველობაც მეტია). ამ ორი ძირითადი ნივთიერების გარდა, ყავა შეიცავს მინერალებს და ანტიოქსიდანტურ ნივთიერებებს. მისი ანტიოქსიდანტური თვისებების შესანარჩუნებლად რეკომენდებულია ყავა არ მივიყვანოთ ადუღებამდე.

ყავას გააჩნია ორგანიზმის მატონიზებელი, ენერგიაზე მომყვანი ეფექტი, ამცირებს დეპრესიის განვითარების რისკს, აქვს დადებითი გავლენა მეტაბოლიზმზე -  აჩქარებს მეტაბოლიზმს განსაკუთრებით კი მაშინ თუ ყავას დარიჩინთან ერთად მივირთმევთ. 

ყავის სავარაუდო დადებით ეფექტებს მიაწერენ: 
  • ანტიკანცეროგენულ მოქმედებას ( კიბოს საწინააღმდეგო)
  • პარკინსონის დაავადების განვითარების რისკის შემცირებას
  • ტიპი 2 დიაბეტის განვითარების რისკის შემცირებას

თუმცა დადებით თვისებებთან ერთად ყავას გააჩნია ორგანიზმზე უარყოფითი გავლენაც:
  • გულის რითმის აჩქარება
  • არტერიული წნევის მატება
  • უძილობა
  • აღგზნებადობა
  • თავის ტკივილი
  • დეჰიდრატაცია (გაუწყლოვნება)
  • კუჭის მჟავიანობის მომატება

გვერდითი მოვლენების თავიდან ასაცილებლად დღის მანძილზე უნდა გამოვიყენოთ ყავა ზომიერი ოდენობით - 3-4 ფინჯანი. სასურველია ნალექიანი და უნალექო ყავის წილი დღის მანძილზე იყოს თანაბარი. 

ახლა კი განვიხილოთ რომელ პროდუქტებთან არის ყავის მიღება რეკომენდებული: პირველ რიგში ყავის შარდმდენი ეფექტის გამო, დეჰიდრატაციის თავიდან ასაცილებლად ყავა უნდა მივირთვად წყალთან ერთად, რათა არ დაირღვეს ორგანიზმში სითხის ბალანსი. არ შეიძლება უზმოდ ყავის მიღება, მჟავიანობის მომატების გამო რაც თავის მხრივ ზრდის გასტრიტის (კუჭის გარსის ანთების) განვითარების რისკს. ასევე ხაზგასმით უნდა აღინიშნოს რომ ყავის მირთმევა ტკბილეულთან ერთად ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, ტკბილეული შეგვიძლია ჩავანაცვლოთ ჩირეულით, რომელიც სასარგებლოცაა და შეიცავს მიკრო, მაკროელემენტებს, რომლებიც შეავსებენ ყავის ეფექტით გამოდევნილ მინერალებს ორგანიზმში.

ყავის მიღება რეკომენდებული არ არის არტერიული ჰიპერტენზიით და სხვა გულსისხლძარღვთა პათოლოგიით დაავადებული ადამიანებისთვის, სასურველია ორსულებში და ლაქტაციაში მყოფი ქალების რაციონში ყავა იყოს შემცირებული ოდენობით. ყავის მიღება აკრძალულია ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ჩვენ არ უნდა გამოვუცხადოთ ბრძოლა საკუთარ ორგანიზმს, უნდა მივენდოთ მას,“ - ნევროლოგი მარინა ჯანელიძე

„ჩვენ არ უნდა გამოვუცხადოთ ბრძოლა საკუთარ ორგანიზმს, უნდა მივენდოთ მას,“ - ნევროლოგი მარინა ჯანელიძე

ნევროლოგმა მარინა ჯანელიძემ პოსტკოვიდურ ეტაპზე სენსორული აღქმის ცვლილებების პრობლემის შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, აღნიშნული ცვლილებები ნერვული ბოჭკოების გაღიზიანებით არის გამოწვეული:

„ჩვენი შეგრძნება არის ძალიან სუბიექტური. ობიექტურად ექიმი ყოველთვის ეყრდნობა მონათხრობს. ჩვენი სენსორული აღქმა გარკვეულად იცვლება. აღქმის შეცვლის მიზეზი არის პოსტინფექციურ პერიოდში ​ნერვული ბოჭკოების გაღიზიანება, მათი ადეკვატური, სწორი ფუნქციონირების დარღვევა. სწორი ფუნქციონირება რას ნიშნავს? ჩვენ რაღაცები უნდა აღვიქვათ, რაღაცების მიმართ ჩვენი მგრძნობელობის ბოჭკოები უნდა იყოს დაკეტილი, ეს ინფორმაცია ტვინამდე არ უნდა მიდიოდეს. პერიფერია არის გაღიზიანებული. რაზეც არ უნდა იყოს რეაქცია, ნერვული სისტემა იმას პასუხობს არაადეკვატურად, ზედმეტად მგრძნობიარეა გარემოს ინფორმაციის მიმართ. ყველა ინფექციას ახასიათებს გამოფიტვა, დაღლილობა. ეს არის ჩვეულებრივი პოსტინფექციური მდგომარეობა. კოვიდის შემთხვევაში ეს ყველაფერი მაინც უფრო გამძაფრებულია.“

მარინა ჯანელიძემ აღნიშნა, რომ ადამიანებს უჭირთ დაღლილობის და გამოფიტვის შეგრძნებასთან გამკლავება, რაც ძლიერ შფოთვას იწვევს:

„ადამიანი, რომელიც რაღაცას ფუნქციონირებდა, ამბობს, რომ ფუნქციონირების იმ დონეს ვერ უბრუნდება, არის სულ დაღლილი. ჩვენ არ უნდა გამოვუცხადოთ ბრძოლა საკუთარ ორგანიზმს. აქტიური ადამიანებისთვის ეს დაღლილობა იმდენად მიუღებელია, რომ ამას მოჰყვება შფოთვა. ყველა ჩვენი ზედმეტი ემოცია და შფოთვა აუცილებლად ამწვავებს პრობლემას. ​უნდა მივენდოთ ჩვენს ორგანიზმს. თუ დაღლილები ვართ, მეტი ვიძინოთ. საწოლისკენ თუ მიგვიწევს გული, დავწვეთ. არ ვანჯღრიოთ ზედმეტად ორგანიზმი. ეს არ ნიშნავს, რომ არც გავიაროთ, არც გამოვიაროთ.“

მარინა ჯანელიძის თქმით, დაღლილობასთან და გამოფიტვასთან გამკლავებას სიმშვიდის შენარჩუნება და გარკვეული დრო სჭირდება:

„ამას დრო მოიტანს. ​ამას არ უნდა არც მედიკამენტური თერაპია, სიმშვიდე უნდა. არ არის საჭირო უარყოფით ინფორმაციაზე მიჯაჭვულობა. მედია ძირითადად ამით არის მოცული. როდესაც შენ თვითონ პრობლემა გაქვს, დაღლილობა გაწუხებს და კიდევ სულ გესმის უარყოფითი ინფორმაცია ამ დაავადებასთან დაკავშირებით, ეს ამძაფრებს შენს პირად პრობლემას. ნუ დავიწყებთ ამ უარყოფითი ინფორმაციის გაუთავებლად გამეორებას, მოსმენას. ერთი სარწმუნო წყარო უნდა გვქონდეს. იმ სარწმუნო წყაროდან მივიღოთ დღეში ერთხელ ინფორმაცია. შემდეგ ვეცადოთ, რომ გადავერთოთ სხვა რამეზე. სასიამოვნო რამეებზე ვიფიქროთ.“

„ადამიანმა უნდა შეძლოს, ​ცოტა პოზიტივზე იფიქროს ამ სიტუაციაში. ეს არის მისი ხსნის საშუალება. კარგზე იფიქრეთ. კი ბატონო, ათასი უბედურება ხდება. ზოგიერთი ნევროლოგიური პრობლემა ბევრად უფრო მძიმეა, ვიდრე პოსტკოვიდ სინდრომი, მაგრამ ის ნაკლებია. პანდემია იმიტომაც ჰქვია ამას, რომ მოიცვა მთელი დედამიწა. ჩვენ ვეცადოთ, რომ საკუთარი თავი დავიცვათ,“ - აღნიშნულ საკითხზე მარინა ჯანელიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად