Baby Bag

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ყავის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. როგორია ყავის შემცველობა? რა დადებითი და უარყოფითი თვისებები გააჩნია? რამდენი ჭიქა ყავის მირთმევა არის რეკომენდებული დღის მანძილზე? ვისთვის არის უკუნაჩვენები ყავის მიღება? რა შეცდომებს ვუშვებთ ყავის მირთმევის დროს? აქვს თუ არა ყავას დადებითი გავლენა ჩვენს მეტაბოლიზმზე? - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

დღეს ვისაუბრებ ჩვენი ყოველდღიურობის განუყოფელ პროდუქტზე, ყველასთვის საყვარელ ყავაზე. ყავა ეს არის მარადმწვანე ხე ან ბუჩქი, არსებობს მისი დაახლობით 73 სახეობა, მის შესახებ ცნობები ჩვენს წელთაღრიცხვამდე მე-6 საუკუნიდან მოიპოვება. ყავის სახელს უკავშირებენ არაბულ სიტყვა „კაუე“ს რომელიც ითარგმენა როგორც - ძალა, ასევე მის სახელი დაკავშირებულია ეთიოპიის ერთერთ პროვინციასთან რომელსაც „კაფა“ ჰქვია, საიდანაც დასაბამს იღებს ყავის ისტორია. ეთიოპიიდან ყავა გავრცელდა იემენსა და ეგვიპტეში, ხოლო მე-16 საუკუნეში თურქეთში პირველი ყავახანა გაიხსნა, ევროპაში კი ყავა ჩნდება უკვე მე-17 საუკუნიდან.

ყავის გარეთა ნაწილი - გარსი შეიცავს კოფეინს, რომელსაც გააჩნია მკვეთრად მატონიზებელი ეფექტი, ხოლო ყავის მარცვალი კი შეიცავს ნივთიერება თეობრომინს, რომელიც ხასიათდება სისხლძრღვთა გამაფართოებელი ეფექტით ( ამ უკანასკნელის ეფექტი მეტად გამოხატულია ე.წ ხნად ყავაში, რადგან ნალექიანი ყავის შემთხვევაში ხდება მთლიანი მარცვლის დაფქვა და მასში კოფეინის შემცველობაც მეტია). ამ ორი ძირითადი ნივთიერების გარდა, ყავა შეიცავს მინერალებს და ანტიოქსიდანტურ ნივთიერებებს. მისი ანტიოქსიდანტური თვისებების შესანარჩუნებლად რეკომენდებულია ყავა არ მივიყვანოთ ადუღებამდე.

ყავას გააჩნია ორგანიზმის მატონიზებელი, ენერგიაზე მომყვანი ეფექტი, ამცირებს დეპრესიის განვითარების რისკს, აქვს დადებითი გავლენა მეტაბოლიზმზე -  აჩქარებს მეტაბოლიზმს განსაკუთრებით კი მაშინ თუ ყავას დარიჩინთან ერთად მივირთმევთ. 

ყავის სავარაუდო დადებით ეფექტებს მიაწერენ: 
  • ანტიკანცეროგენულ მოქმედებას ( კიბოს საწინააღმდეგო)
  • პარკინსონის დაავადების განვითარების რისკის შემცირებას
  • ტიპი 2 დიაბეტის განვითარების რისკის შემცირებას

თუმცა დადებით თვისებებთან ერთად ყავას გააჩნია ორგანიზმზე უარყოფითი გავლენაც:
  • გულის რითმის აჩქარება
  • არტერიული წნევის მატება
  • უძილობა
  • აღგზნებადობა
  • თავის ტკივილი
  • დეჰიდრატაცია (გაუწყლოვნება)
  • კუჭის მჟავიანობის მომატება

გვერდითი მოვლენების თავიდან ასაცილებლად დღის მანძილზე უნდა გამოვიყენოთ ყავა ზომიერი ოდენობით - 3-4 ფინჯანი. სასურველია ნალექიანი და უნალექო ყავის წილი დღის მანძილზე იყოს თანაბარი. 

ახლა კი განვიხილოთ რომელ პროდუქტებთან არის ყავის მიღება რეკომენდებული: პირველ რიგში ყავის შარდმდენი ეფექტის გამო, დეჰიდრატაციის თავიდან ასაცილებლად ყავა უნდა მივირთვად წყალთან ერთად, რათა არ დაირღვეს ორგანიზმში სითხის ბალანსი. არ შეიძლება უზმოდ ყავის მიღება, მჟავიანობის მომატების გამო რაც თავის მხრივ ზრდის გასტრიტის (კუჭის გარსის ანთების) განვითარების რისკს. ასევე ხაზგასმით უნდა აღინიშნოს რომ ყავის მირთმევა ტკბილეულთან ერთად ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, ტკბილეული შეგვიძლია ჩავანაცვლოთ ჩირეულით, რომელიც სასარგებლოცაა და შეიცავს მიკრო, მაკროელემენტებს, რომლებიც შეავსებენ ყავის ეფექტით გამოდევნილ მინერალებს ორგანიზმში.

ყავის მიღება რეკომენდებული არ არის არტერიული ჰიპერტენზიით და სხვა გულსისხლძარღვთა პათოლოგიით დაავადებული ადამიანებისთვის, სასურველია ორსულებში და ლაქტაციაში მყოფი ქალების რაციონში ყავა იყოს შემცირებული ოდენობით. ყავის მიღება აკრძალულია ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ფეხშიშველი სიარული უკეთესია უსწორმასწორო ზედაპირზე, პარკეტზე სჯობს, რომ არა,“ - ორთოპედი ქეთევან გოცირიძე

„ფეხშიშველი სიარული უკეთესია უსწორმასწორო ზედაპირზე, პარკეტზე სჯობს, რომ არა,“ - ორთოპედი ქეთევან გოცირიძე

ორთოპედმა ქეთევან გოცირიძემ ბავშვებში ბრტყელტერფიანობის პრობლემის შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, ტერფის ჯანსაღი განვითარებისთვის აჯობებს, თუ ბავშვი ფეხშიშველი უსწორმასწორო ზედაპირზე ივლის:

„ფეხშიშველი სიარული უკეთესია უსწორმასწორო ზედაპირზე. თუ სახლში ხელოვნურად შევქმნით ამ უსწორმასწორო ზედაპირს, კარგია. პარკეტზე სჯობს, რომ არა. თუ ბავშვი ძალიან კომფორტულად გრძნობს ასე თავს, თუ ჯანმრთელია, შეიძლება ასეც გავუშვათ. თუ ეზოიანი სახლი გვაქვს, ეზოში შეუძლიათ ბავშვებს ფეხშიშველებმა ირბინონ, აგარაკზე ,ზღვის სანაპიროზე ძალიან კარგია. ინდოეთში გააკეთეს ცდა. ორი ჯგუფი გამოიკვლიეს. ერთი ჯგუფი იყო ფეხშიშველი გაზრდილი, მეორე ჯგუფი ჩვეულებრივად ფეხსაცმელში გაზრდილი. აღმოჩნდა, რომ ​იმ ჯგუფში, რომელიც ფეხშიშველი გაიზარდა სამჯერ უფრო ნაკლები იყო ბრტყელტერფიანობა, ვიდრე იმ ჯგუფში, რომელიც ფეხსაცმლით იზრდებოდა.“

ქეთევან გოცირიძემ აღნიშნა, რომ ტერფის სწორად ჩამოყალიბებისთვის სპორტულ აქტივობებს ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს:

​იმისთვის, რომ ტერფი სწორად ჩამოყალიბდეს, საჭიროა, რომ ბავშვმა სპორტული აქტივობები აკეთოს. ძალიან კარგია ცურვა, ბატუტზე ხტუნვა. ცოტა ნაკლებად ვურჩევთ ტანვარჯიშს. არ ვუწევთ რეკომენდაციას გაჭიმვებს და გაწელვებს. ამ ბავშვებს ისედაც ზოგადი დისპლაზიის ფონი აქვთ, მოდუნებული აქვთ სახსრები. ეს ზედმეტი დაჭიმვები კიდევ უფრო მეტად აზიანებთ. ფეხის წვერებზე სიარული ძალიან კარგია, ქუსლებზე სიარულიც. შეგვიძლია ეს ვარჯიშები სახლში ვაკეთებინოთ. შეგვიძლია დავუდოთ ფანქარი ან პირსახოცი, რომელსაც თითებით მოიზიდავს თავისკენ. არაჩვეულებრივია ქართული ცეკვა, ოღონდ არაპროფესიონალური, რა თქმა უნდა ,თუ ბავშვს პრობლემა აქვს. თუ პრობლემა არ აქვს და ჯანმრთელია, შეუძლია პროფესიონალი მოცეკვავეც გამოვიდეს.“

ქეთევან გოცირიძის თქმით, ბრტყელტერფიანობის პრობლემის მქონე ბავშვებისთვის ცურვა არასდროს იკრძალება:

„თუ საქმე გვაქვს რიგიდულ ბრტყელ ტერფთან, სადაც უკვე ძვლოვანი დეფორმაციაა, კოჭის ძვალი დაშვებულია და უკვე ეხება საყრდენ ზედაპირს, ეს ტკივილს იწვევს და​ სპორტი უნდა შევურჩიოთ. ცურვას არასდროს ვუკრძალავთ ბრტყელი ტერფის დროს. ზედმეტი სირბილი არ გვინდა, ამ დროს ბალეტზე არ გვინდა, რომ შეიყვანონ ბავშვები. ეს ტერფისთვის მეტი დატვირთვაა და ტკივილს უფრო აძლიერებს. ძალიან კარგია ფეხშიშველი ველოსიპედის ტარება, ცხენოსნობა.“

„ბრტყელი ტერფი დახედვითაც კარგად ჩანს. შეგიძლიათ ბავშვს ფეხი დაუსველოთ და ზედაპირზე დაადებინოთ, სადაც ანაბეჭდი გამოჩნდება. როდესაც თაღი არ აღიბეჭდება, ე.ი. ბრტყელტერფიანობასთან გვაქვს საქმე. იმის განსხვავებაც შეგვიძლია ტერფი მოქნილია თუ რიგიდული. ბრტყელტერფიან ადამიანებს უჭირთ დატვირთვა,​ ადვილად იღლებიან. ძირითადად საღამოს სტკივათ ტერფები, როდესაც ბევრს ივლიან. ამან შეიძლება გამოიწვიოს თავის, წელის ტკივილიც,“- ქეთევან გოცირიძემ აღნიშნულ პრობლემაზე ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „სხვა შუადღე“ ისაუბრა.

წყარო:​ „სხვა შუადღე“

წაიკითხეთ სრულად