Baby Bag

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

რატომ უნდა დავლიოთ წყალი ყავასთან ერთად? - ენდოკრინოლოგი ყავის შესახებ საუბრობს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ყავის შესახებ მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. როგორია ყავის შემცველობა? რა დადებითი და უარყოფითი თვისებები გააჩნია? რამდენი ჭიქა ყავის მირთმევა არის რეკომენდებული დღის მანძილზე? ვისთვის არის უკუნაჩვენები ყავის მიღება? რა შეცდომებს ვუშვებთ ყავის მირთმევის დროს? აქვს თუ არა ყავას დადებითი გავლენა ჩვენს მეტაბოლიზმზე? - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.

დღეს ვისაუბრებ ჩვენი ყოველდღიურობის განუყოფელ პროდუქტზე, ყველასთვის საყვარელ ყავაზე. ყავა ეს არის მარადმწვანე ხე ან ბუჩქი, არსებობს მისი დაახლობით 73 სახეობა, მის შესახებ ცნობები ჩვენს წელთაღრიცხვამდე მე-6 საუკუნიდან მოიპოვება. ყავის სახელს უკავშირებენ არაბულ სიტყვა „კაუე“ს რომელიც ითარგმენა როგორც - ძალა, ასევე მის სახელი დაკავშირებულია ეთიოპიის ერთერთ პროვინციასთან რომელსაც „კაფა“ ჰქვია, საიდანაც დასაბამს იღებს ყავის ისტორია. ეთიოპიიდან ყავა გავრცელდა იემენსა და ეგვიპტეში, ხოლო მე-16 საუკუნეში თურქეთში პირველი ყავახანა გაიხსნა, ევროპაში კი ყავა ჩნდება უკვე მე-17 საუკუნიდან.

ყავის გარეთა ნაწილი - გარსი შეიცავს კოფეინს, რომელსაც გააჩნია მკვეთრად მატონიზებელი ეფექტი, ხოლო ყავის მარცვალი კი შეიცავს ნივთიერება თეობრომინს, რომელიც ხასიათდება სისხლძრღვთა გამაფართოებელი ეფექტით ( ამ უკანასკნელის ეფექტი მეტად გამოხატულია ე.წ ხნად ყავაში, რადგან ნალექიანი ყავის შემთხვევაში ხდება მთლიანი მარცვლის დაფქვა და მასში კოფეინის შემცველობაც მეტია). ამ ორი ძირითადი ნივთიერების გარდა, ყავა შეიცავს მინერალებს და ანტიოქსიდანტურ ნივთიერებებს. მისი ანტიოქსიდანტური თვისებების შესანარჩუნებლად რეკომენდებულია ყავა არ მივიყვანოთ ადუღებამდე.

ყავას გააჩნია ორგანიზმის მატონიზებელი, ენერგიაზე მომყვანი ეფექტი, ამცირებს დეპრესიის განვითარების რისკს, აქვს დადებითი გავლენა მეტაბოლიზმზე -  აჩქარებს მეტაბოლიზმს განსაკუთრებით კი მაშინ თუ ყავას დარიჩინთან ერთად მივირთმევთ. 

ყავის სავარაუდო დადებით ეფექტებს მიაწერენ: 
  • ანტიკანცეროგენულ მოქმედებას ( კიბოს საწინააღმდეგო)
  • პარკინსონის დაავადების განვითარების რისკის შემცირებას
  • ტიპი 2 დიაბეტის განვითარების რისკის შემცირებას

თუმცა დადებით თვისებებთან ერთად ყავას გააჩნია ორგანიზმზე უარყოფითი გავლენაც:
  • გულის რითმის აჩქარება
  • არტერიული წნევის მატება
  • უძილობა
  • აღგზნებადობა
  • თავის ტკივილი
  • დეჰიდრატაცია (გაუწყლოვნება)
  • კუჭის მჟავიანობის მომატება

გვერდითი მოვლენების თავიდან ასაცილებლად დღის მანძილზე უნდა გამოვიყენოთ ყავა ზომიერი ოდენობით - 3-4 ფინჯანი. სასურველია ნალექიანი და უნალექო ყავის წილი დღის მანძილზე იყოს თანაბარი. 

ახლა კი განვიხილოთ რომელ პროდუქტებთან არის ყავის მიღება რეკომენდებული: პირველ რიგში ყავის შარდმდენი ეფექტის გამო, დეჰიდრატაციის თავიდან ასაცილებლად ყავა უნდა მივირთვად წყალთან ერთად, რათა არ დაირღვეს ორგანიზმში სითხის ბალანსი. არ შეიძლება უზმოდ ყავის მიღება, მჟავიანობის მომატების გამო რაც თავის მხრივ ზრდის გასტრიტის (კუჭის გარსის ანთების) განვითარების რისკს. ასევე ხაზგასმით უნდა აღინიშნოს რომ ყავის მირთმევა ტკბილეულთან ერთად ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, ტკბილეული შეგვიძლია ჩავანაცვლოთ ჩირეულით, რომელიც სასარგებლოცაა და შეიცავს მიკრო, მაკროელემენტებს, რომლებიც შეავსებენ ყავის ეფექტით გამოდევნილ მინერალებს ორგანიზმში.

ყავის მიღება რეკომენდებული არ არის არტერიული ჰიპერტენზიით და სხვა გულსისხლძარღვთა პათოლოგიით დაავადებული ადამიანებისთვის, სასურველია ორსულებში და ლაქტაციაში მყოფი ქალების რაციონში ყავა იყოს შემცირებული ოდენობით. ყავის მიღება აკრძალულია ბავშვთა და მოზარდთა ასაკში.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მეც გამომიცდია ეს, როგორც დედას და გეტყვით, რომ აქ კარგია ეშმაკობა,“ - მარი მალაზონიას რჩევები მშობლებს ბავშვის კვების რაციონის გასამდიდრებლად

„მეც გამომიცდია ეს, როგორც დედას და გეტყვით, რომ აქ კარგია ეშმაკობა,“ - მარი მალაზონიას რჩევები მშობლებს ბავშვის კვების რაციონის გასამდიდრებლად

ნუტრიციოლოგმა მარი მალაზონიამ მშობლებს ბავშვებისთვის წყლის დღიური დოზის განსაზღვრისთვის მარტივად გამოსათვლელი ფორმულა გააცნო:

„როდესაც ჩვენ ვლაპარაკობთ წყლის რაოდენობაზე, ჩვენ გვაქვს ერთი მარტივი გადათვლა, რომელიც არ არის უნივერსალური. თუ სხვა ფორმულები არ ვიცით, კილოგრამ წონაზე 30-35 მილილიტრი გადავთვალოთ, ავწონოთ ადამიანი და გადავთვალოთ. ეს არის ძალიან უხეში მიდგომა, რომელიც ბავშვებისთვის ძალიან ბევრ კითხვას ბადებს. ​მით უფრო, თუ ნედლი სახით ხილს და ბოსტნეულს ბავშვი არ იღებს. რატომ არის ეს ასე საყურადღებო? სასიცოცხლოდ მნიშველოვანია, თუ გავითვალისწინებთ, რამდენი წყალი უნდა იყოს ჩვენს ორგანიზმში.“

მარი მალაზონიას თქმით, წყლის სათანადო რაოდენობით მიღებაზე ყურადღება განსაკუთრებით მაშინ უნდა გამახვილდეს, როდესაც ბავშვი ხილს და ბოსტნეულს ნედლი სახით არ იღებს:

„თუ ჩვენ სეზონურად ვიღებთ წყლით მდიდარ პროდუქტებს, მაშინ წყლის ცოტა მოხმარება ისეთი საშიში აღარ არის. თუ ბავშვი ნედლი სახით ხილს და ბოსტნეულს არ იღებს, მაშინ ბევრი კითხვა ჩნდება, მაგ. როგორია წვნიანების რაოდენობა,​ სხვა ტიპის საკვები როგორია თავისი შემადგენლობით? საკვებიდან მიღებული წყალი 20 % მაინც უნდა იყოს დღიური მოთხოვნილებისა წყალზე.“

მარი მალაზონია მშობლებს მარტივ ხრიკს უზიარებს, რომლის დახმარებითაც მათ ბავშვის რაციონში ბოსტნეულისა და ხილის ჩართვა გაუადვილდებათ:

„როგორ უნდა შევინარჩუნოთ პროდუქტების ეფექტიანობა, თუ ბავშვი სეზონურ პროდუქტებს არ იღებს? ​პირველ რიგში, აქ კარგია ეშმაკობა. მეც გამომიცდია ეს, როგორც დედას და გეტყვით, რომ ის, რაც უყვარს ბავშვს, მაგ. ხორცპროდუქტები, ეს პროდუქტები ისე გამოიყენეთ, რომ ბავშვის მიერ არჩეული პროდუქტები იყოს დომინანტური და მასთან იყოს შეხამებული ის პროდუქტები, რომლებიც დიდად არ უყვარს.“

„ბოსტნეული ძალიან მარტივად შეგიძლიათ ჩართოთ კატლეტში, რომელიც შეიძლება ძალიან უყვარს ბავშვს. გადარჩება ყველა ვიტამინი? არ გადარჩება. მინერალები უფრო მეტად გადარჩება, ვიტამინები ნაკლები რაოდენობით გადარჩება. არის ზოგიერთი ვიტამინი, მაგ. U ვიტამინი, რომელიც კომბოსტოშია, ის თერმული დამუშავების დროს უფრო გადარჩება. სტაფილოში A ვიტამინის წინამორბედი ნივთიერებები, კაროტინები, თერმული დამუშავების შემდეგ უფრო კარგად შეითვისება. გული არ დაგწყდეთ, თუ ბავშვს თერმულად დამუშავებულ სტაფილოს აძლევთ ან კომბოსტოს. ​ეს შეიძლება შემოიტანოთ წვნიანებში, სალათებში, რომელიც იქნება ხორცის, მაგრამ მცირე რაოდენობით ბოსტნეული იქნება საკმაზად გამოყენებული. ეს იქნება მცირე რაოდენობით, მაგრამ აუცილებელი და საჭირო პროდუქტები,“ - აღნიშნულ საკითხებზე მარი მალაზონიამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​პირადი ექიმი - მარი მალაზონია

წაიკითხეთ სრულად