Baby Bag

„არის თუ არა საშიში ვაქცინა? ეს მნიშვნელოვანი კითხვაა,“ - პროფესორი ივანე ჩხაიძე

პროფესორი ივანე ჩხაიძე „პოსტ ალიონში“ ბავშვებისთვის გრიპის ვაქცინაციის აუცილებლობაზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ გრიპი პატარების ჯანმრთელობისთვის გაცილებით სახიფათოა, ვიდრე კორონავირუსი:

„კორონავირუსი გრიპისგან იმით განსხვავდება, რომ მისი ლეტალობის მაჩვენებელი გაცილებით მეტია. ჩვენთვის, პედიატრებისთვის მნიშვნელოვანია ისიც, რომ გრიპი და კორონავირუსი სრულიად ურთიერთსაწინააღმდეგოა ბავშვებთან მიმართებაში. თუ ბავშვებისთვის კორონავირუსი მართლა ნაკლებად საშიშია, როგორც გავრცელების სიხშირით, ისე ლეტალობის მიხედვით, გრიპი სრულიად საწინააღმდეგოა. ის უფრო ხშირია ბავშვებში. ასევე ბევრია გართულებით მიმდინარე შემთხვევები: ფილტვების ანთება, საავადმყოფოში მოთავსების აუცილებლობა. შესაბამისად, როდესაც ვიწყებთ მზადებას სეზონური მატებისთვის, საქართველოში ეს სეზონი იწყება ნოემბრიდან, ოთხი თვე არის მაღალი მაჩვენებელი. ბავშვები უნდა იყვნენ განსაკუთრებით ფრთხილად. ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის რეკომენდაციას ჩვენ უკვე წლებია ვითვალისწინებთ, რაც გულისხმობს რისკ-ჯგუფების გამოყოფას და ვაქცინაციას. პირველი რისკ ჯგუფი არის ექვსი თვიდან თვრამეტ წლამდე ასაკის ბავშვები. ეს რეკომენდაცია ყოველ წელს ახლდება. კორონავირუსის გამო ვამბობთ, რომ ეს ვაქცინა ოქტომბერშივე უნდა გაიკეთოთ, რომ მოემზადოთ სეზონისთვის. ეს არის ერთადერთი შესაძლებლობა გრიპის თავიდან აცილების. კორონავირუსის ვაქცინასაც, დიდი ალბათობით, წლის ბოლომდე მსოფლიო მიიღებს. გრიპის ვაქცინა აპრობირებულია და დიდი ხნის განმავლობაში არის მოხმარებაში. 1944 წლიდან იყენებენ გრიპის ვაქცინას. ჩემი რჩევაა ყველა მშობლისთვის, რომ თუ შვილი გყავთ ექვსი თვიდან თვრამეტ წლამდე ასაკის აუცილებალად ჩაუტარეთ ვაქცინაცია.“

ივანე ჩხაიძის თქმით, ექვსი თვის ასაკიდან ბავშვებს გარესამყაროსთან მეტი კონტაქტი აქვთ, რის გამოც მათი ვაქცინაცია აუცილებელია:

„ექვს თვემდე კონტაქტები მინიმალურია. ექვსი თვის შემდეგ ბავშვი უფრო მეტად გაჰყავთ გარეთ, უფრო მეტად არის საზოგადოებაში. ეს ასაკობრივი ჯგუფი, განსაკუთრებით ბაღის ფაქტორიდან გამომდინარე არის განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი. ეს ვაქცინა არ არის ერთჯერადი. ამ ვაქცინას ყოველ წელს ვცვლით, მისი შემადგენლობა იცვლება. მხოლოდ ექვსი-შვიდი თვე მუშაობს ეს ვაქცინა. წელს თუ გაიკეთებთ, გაისადაც დაგჭირდებათ.“

ივანე ჩხაიძე აღნიშნავს, რომ ვაქცინა ბავშვის ჯანრმთელობისთვის საფრთხეს არ შეიცავს:

„არის თუ არა საშიში ვაქცინა? ეს მნიშვნელოვანი კითხვაა. ჩვენ სულ ვაფრთხილებთ დედებს, რომ ყველა ვაქცინას აქვს თავისი გვერდითი ეფექტი და უკუჩვენება. იმის გათვალისწინებით, რომ ეს ვაქცინა არის მკვდარი ვირუსის ბაზაზე შექმნილი, მას არ შეუძლია დაავადების გამოწვევა. არცერთი კლინიკური ნიშანი ამ ვაქცინის გაკეთების შემდეგ არ შეიძლება გამოვლინდეს. ეს ვაქცინა უბრალოდ ხელს უწყობს ორგანიზმში იმუნიტეტის გამომუშავებას. მისი ერთადერთი გვერდითი მოვლენა შეიძლება იყოს ვაქცინაციის ადგილზე შეწითლება, მტკივნეულობა. არანაირი სისტემური გვერდითი მოვლენა ამ ვაქცინას არ აქვს. წელს ვაქცინის გაკეთების რეკომენდაცია არის მკაფიო და მკაცრი.“

ივანე ჩხაიძის თქმით, საქართველომ ვაქცინაციის კუთხით მნიშვნელოვან წინსვლას და წარმატებას მიაღწია:

„საქართველო რეგიონში გამორჩეული ქვეყანაა. ჩვენ გვაქვს ერთ-ერთი ყველაზე მდიდარი ვაქცინაციის კალენდარი. ამერიკის შეერთებულ შტატებს შეუძლია 17 დაავადების საწინააღმდეგო ვაქცინა შესთავაზოს უფასოდ მოსახლეობას. ევროპის ქვეყნებში ეს რიცხვი არის 15-16. ჩვენ დღეს შეგვიძლია 13 დაავადების წინააღმდეგ დავიცვათ ჩვენი შვილები. ეს ვაქცინები ძალიან კომფორტულია. კომფორტულში იმას ვგულისხმობ, რომ ბოლო ხუთი წლის განმავლობაში ჩვენ სამი ახალი ვაქცინა შემოვიტანეთ: ფილტვების ანთების და თავის ტვინის ბაქტერიული დაზიანების საწინააღმდეგო, რომელიც ადრე არ იყო. შემოვიღეთ როტავირუსი, რომელიც ვირუსული დიარეების საწინააღმდეგოა. ეს ძალიან კარგი და ძალიან მნიშვნელოვანია ქვეყნისთვის. ასევე დავიწყეთ ექვს კომპონენტიანი ვაქცინაცია. ევროკავშირის ბევრი ქვეყანა ამ ვაქცინებს არ იყენებს, იმიტომ, რომ ძვირია. ერთი ნემსით ექვსი დაავადების წინააღმდეგ არის დაცული ბავშვი. კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი ვაქცინაა პაპილომა ვირუსის საწინააღმდეგო აცრა. ეს არის ქალის საშვილოსნოს კიბოს საწინააღმდეგო ვაქცინა, რომელიც გარკვეული ასაკობრივი ჯგუფის გოგონებისთვის არის შემოღებული. ყველაფერი ასაკობრივად არის დალაგებული. როგორც კი დაიბადება ბავშვი, მაშინვე იღებს ორ ვაქცინას, ტუბერკულიოზისა და ჰეპატიტის საწინააღმდეგოს. ეს ყველა დედისთვის ცნობილია.“

ივანე ჩხაიძე აცხადებს, რომ ვაქცინის გვერდითი ეფექტები მინიმალურია:

„ექიმი ვაქცინაციის დროს აუცილებლად ამბობს, რომ ორი მოსალოდნელი რეაქცია არსებობს: სიწითლე ვაქცინაციის ადგილას და ტემპერატურა, რომელიც თავისით გაივლის. ამ დროს შეგიძლიათ გამოიყენოთ სიცხის დამწევი.“

„რამდენიმე დღის წინ დავიწყეთ ვაქცინაციის ინოვაციური მეთოდის გამოყენება. ბავშვს ვაძლევთ სპეციალურ ვირტუალურ სათვალეს, რომელსაც ის იკეთებს, უყურებს მულტფილმებს, შესაბამისად ვაქცინაციის პროცესი მისთვის არის უმტკივნეულო და კომფორტული,“ - აღნიშნავს ივანე ჩხაიძე.

წყარო: ​პოსტ ალიონი 

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

„ყველა ვაქცინა, რომელიც შემოვა, არის კარგი, ამიტომ, რაც იქნება, იმით ავიცრათ,“ - ინფექციონ...
​ინფექციონისტი მაია ბუწაშვილი „სხვა შუადღეში“ კორონავირუსის შემთხვევების მატებას ეხმიანება და აცხადებს, რომ, შესაძლოა, მოვლენები სხვადასხვაგვარად განვითარდეს:„კორონავირუსის შემთხვევების გააქტიურება ორ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რატომ არის მნიშვნელოვანი დამოუკიდებლად თამაში ბავშვის განვითარებისთვის?

რატომ არის მნიშვნელოვანი დამოუკიდებლად თამაში ბავშვის განვითარებისთვის? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ნეიროფსიქოლოგი თათია მჭედლიშვილი.

- რატომ არის მნიშვნელოვანი თამაში ბავშვის განვითარებისთვის?

- თამაში ბავშვის განვითარების მნიშვნელოვანი ნაწილია. თამაშით ის საკუთარ თავს და გარე სამყაროს შეიმეცნებს. კერძოდ, თამაში ბავშვს ეხმარება ჩამოუყალიბდეს ნდობა ადამიანების და გარესამყაროს მიმართ, იგრძნოს თავი ბედნიერად, განუვითარდეს სოციალური უნარები, ენა და კომუნიკაცია, შემეცნებითი და მოტორული უნარები, ისწავლოს ემოციების რეგულაცია, ზრუნვა.

თამაშის კატეგორიზება ხდება ასაკის და თამაშის ფორმის მიხედვით. მაგალითად, გამოიყოფა 0-2 წლამდე ე.წ. მარტო თამაშის ეტაპი - ამ დროს ბავშვი ძალიან ბევრს ამოძრავებს ხელებს, ფეხებს და ამგვარად ცდილობს შეისწავლოს საკუთარი სხეულის შესაძლებლობები. იღებს ახალ სენსორული გამოცდილებას. 2 წლიდან იწყება ე.წ. პარალელური თამაშის ეტაპი, რა დროსაც ბავშვები თამაშობენ ერთნაირ თამაშს გვერდიგვერდ, მაგრამ ერთმანეთთან ინტერაქცია ნაკლებია. 4 წლიდან იწყება თანამშრომლობითი თამაში - ამ დროს ბავშვები ერთად მოქმედებენ, ინაწილებენ აქტივობებს, როლებს. თამაშის ფორმის მიხედვით გამოიყოფაარასტრუქტურირებული და სტრუქტურირებული თამაში, თამაში შიდა და გარე სივრცეში,მარტო და გუნდური თამაში. სტრუქტურირებული თამაში უფრო მეტად ორგანიზებულია და მას ხშირად ხელმძღვანელობს ზრდასრული. არასტრუქტურირებული ე.წ. თავისუფალი თამაშის დროს ძირითადად ბავშვი წარმართავს პროცესს.

- რატომ არის მნიშვნელოვანი დამოუკიდებლად თამაში ბავშვის განვითარებისთვის?

- ზოგადად, როგორც სტრუქტურირებული, ასევე არასტრუქტურირებული, ანუ დამოუკიდებელი თამაში მნიშვნელოვანია ბავშვის განვითარებისთვის, რადგან სხვადასხვა ტიპის თამაშის გამოცდილება განსხვავებული უნარების განვითარებას უწყობს ხელს. რომ ვისაუბროთ კონკრეტულად დამოუკიდებლად თამაშის მნიშვნელობაზე, ამ დროს, ბავშვებს შემოქმედებითი უნარი მეტად უვითარდებათ. ამ პროცესში ისინი კრეატიულ გადაწყვეტილებებს იღებენ, უჩნდებათ ინტერესი, ემატებათ მოტივაცია, ვითარდება ბავშვის მოთმინება და გამძლეობა, რაც ხელს უწყობს რომ უფრო კომფორტულად ითამაშონ მარტო და ამცირებს თანატოლების ზეგავლენას. ეს ეხმარება მათ იპოვონ საკუთარი გზა.

- როგორ შეუძლიათ მშობლებს წაახალისონ დამოუკიდებლად თამაში?

- პირველ რიგში, დარწმუნდით, რომ თქვენს შვილს აქვს უსაფრთხო ადგილი სათამაშოდ. დამოუკიდებლად თამაშისას ბავშვებს უნდა ჰქონდეთ შესაძლებლობა გამოიკვლიონ გარემო და ეს დიდწილად საკუთარი ძალებით გააკეთონ, რათა განივითარონ თავდაჯერებულობა და დამოუკიდებლობა. თუმცა, მნიშვნელოვანია რომ ბავშვს ჰქონდეს უსაფრთხო გარემო. ამიტომ, უნდა „გავასუფთავოთ“ სათამაშო ადგილები პოტენციური საფრთხისგან და მთელი თამაშის განმავლობაში ვაკონტროლეთ პროცესი, რათა დავრწმუნდეთ, რომ თქვენი პატარა უსაფრთხოდ თამაშობს. ეს განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ადრეულ ასაკში.

მნიშვნელოვანია გამოიკვლიოთ ბავშვის ინტერესები და მისცეთ შესაბამისი სათამაშოები. მაგალითად, თუ სახლის აწყობა უნდა ლეგოებით, დარწმუნდით რომ ოთახში ხელმისაწვდომია ლეგოები და სხვა საჭირო სათამაშოები. პერიოდულად შეგიძლიათ მისცეთ მითითებები, დაეხმაროთ თუ სირთულის წინაშე დადგება, შეაქოთ და მოტივაცია აუმაღლოთ. მიეცით ბავშვს საშუალება საკუთარი წესებით ითამაშოს და იყოს ლიდერი.

- რა გავაკეთოთ როდესაც ბავშვს არ უყვარს თამაში?

- არის შემთხვევები, როდესაც ბავშვები არ ერთვებიან მრავალფეროვან თამაშებში, ზოგჯერ ეს უბრალოდ ნაკლები მოტივაციითაა გამოწვეული, ზოგჯერ კი ეს შეიძლება განვითარების შეფერხების მაჩვენებელიც კი იყოს. განსაკუთრებით საყურდღებოა, როდესაც ბავშვი არ გადადის თამაშის ერთი ეტაპიდან მეორეზე ანუ, მაგალითად, როდესაც უკვე მოეთხოვება, როლური/ფუნქციური თამაში სხვა ბავშვებთან ერთად, მაგრამ ყოველთვის ირჩევს მარტო თამაშს, აქვს ძალიან შეზღუდული ინტერესები, არ იყენებს სათამაშოს ფუნქციას შესაბამისად. რა თქმა უნდა, მხოლოდ ამ ნიშნებით არ ხდება დარღვევის შეფასება, თუმცა საყურადღებოა და საჭიროა სპეციალისტთან კონსულტაცია. ამ ყველაფერში დიდი წვლილი მიუძღვის გაჯეტებს, ეკარენზე დამოკიდებულასაც. ასეთ დროს ეცადეთ დააკვირდეთ ბავშვს და განმავითარებელი თამაშები მის ინტერესებს მოარგოთ. დაიწყეთ თამაში მცირე დროით და ნელ-ნელა გაზარდეთ დრო, მიჰყევით ბავშვის ტემპს.

გახსოვდეთ, რომ თამაშმა არ უნდა დაკარგოს გართობის ფუნქცია და არ უნდა გახდეს ბავშვისთვის მომაბეზრებელი ან სტრესის მომტანი. ამისათვის კი მნიშვნელოვანია გავითვალისწინოთ ბავშვის ინტერესები და შესაძლებლობები. არასწორად შერჩეულ სათამაშოს ან თამაშს შესაძლოა თან ახლდეს იმედგაცრუება, გაღიზიანება ან თამაშის თავიდან არიდების მცდელობა. ასევე, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ შერჩეული თამაში იყოს ბავშვის ასაკის და განვითარების შესაბამისი.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად