Baby Bag

თუ ბავშვი ცუდი მჭამელია - 9 რჩევა მშობლებს ევგენი კომაროვსკისგან

თუ ბავშვი ცუდი მჭამელია - 9 რჩევა მშობლებს ევგენი კომაროვსკისგან

უმადობა ბავშვებში საკმაოდ გავრცელებული პრობლემააა. ხშირად ბავშვის ცუდი კვებითი ჩვევები მშობლის არასწორი ქცევით არის განპირობებული. ექიმი კომაროვსკი მშობლებს საინტერესო რჩევებს აძლევს, თუ როგორ გააუმჯობესონ შვილების მადა.

1. არ წაუკითხოთ ბავშვებს ლექცია

ბავშვებისთვის ძალიან მოსაწყენია იმის მოსმენა, თუ როგორი მნიშვნელოვანია კვება. ეს იგივეა, რომ შვილებს სუნთქვის მნიშვნელობაზე ესაუბროთ. ბავშვს ძალიან ღლის ნოტაციების მოსმენა. გირჩევთ, მათ ლექციები არასდროს წაუკითხოთ.

2. აუცილებლად შეინარჩუნეთ სიმშვიდე

არასდროს აგრძნობინოთ ბავშვს, რომ მისი უმადობა გაღელვებთ. როდესაც ის პირს არ გიღებთ და კვებაზე უარს აცხადებს, სიმშვიდე შეინარჩუნეთ. თუ ბავშვი შეამჩნევს, რომ მისი უჭმელობის გამო ღელავთ, პრობლემა ორმაგი სიმძაფრით გამოვლინდება.

3. არ დააძალოთ ბავშვს საკვების მირთმევა

ბავშვს თუ ჭამა არ უნდა, მას ყვირილით, შანტაჟით ან საჩუქრებით ნუ აიძულებთ, რომ მიირთვას. თუ ბავშვი სურვილის გარეშე ჭამს და მადა არ აქვს, მისი ორგანიზმი მიღებულ საკვებს ნორმალურად ვერ ინელებს, რადგან მას ამის მზაობა არ აქვს, როგორც ფსიქოლოგიურად, ასევე ბიოლოგიურადაც.

4. არ მისცეთ ბავშვს ხემსი

თუ ბავშვი დილით საუზმობაზე უარს აცხადებს, მას შუადღემდე საკვები საერთოდ არ მისცეთ. თუ ბავშვს ხემსით გაანებივრებთ, მის მადას ვერ გამოაცოცხლებთ. ბავშვმა რომ სრულფასოვნად ისადილოს, მას ხემსი არ მისცეთ.

5. რაციონი ბავშვთან შეათანხმეთ

სანამ ბავშვს საჭმელს მოუმზადეთ, დეტალურად გამოკითხეთ, რომელი ფაფის მირთმევას ისურვებდა: ბრინჯის, შვრიის თუ მანის. თუ ბავშვი გეტყვით, რომ მას შვრიის ფაფა უნდა, მაგრამ მისი მომზადების შემდეგ მირთმევაზე უარს აცხადებს, დემოკრატიული თამაში შეწყვიტეთ. მე არ ვგულისხმობ, რომ ბავშვმა მხოლოდ ის უნდა მიირთვას, რასაც უფროსები ეტყვიან, მაგრამ მას სხვა ადამიანის შრომის პატივისცემა აუცილებლად უნდა ასწავლოთ.

6. ბავშვის საკვები მძიმე არ უნდა იყოს

ბავშვი მსუბუქად უნდა იკვებებოდეს. მას სრულფასოვან კვებებს შორის ზედმეტ ტკბილეულს ნუ მისცემთ. მაქსიმალურად შეიკავეთ თავი შოკოლადის და კანფეტების მიცემისგან. ამგვარად მის მადას უფრო გააძლიერებთ.

7. ბავშვს ტკბილი მხოლოდ საკვების მიღების მერე უნდა მისცეთ

მადა მხოლოდ მაშინ არის გააქტიურებული, როდესაც სისხლში გლუკოზის შემცველობა დაბალია. არასდროს მისცეთ ბავშვს კანფეტი ან სხვა ტკბილეული საკვების მიღებამდე.

8. დაეხმარეთ ბავშვს, რომ დღის განმავლობაში ბევრი იმოძრაოს

მოძრაობა ენერგიის დაკარგვის და მადის მომატების საუკეთესო საშუალებაა. მაქსიმალურად შეამცირეთ დრო , რომელსაც ბავშვი პლანშეტთან ან კომპიუტერთან ატარებს. მასთან ერთად ხშირად ისეირნეთ ფეხით.

9. გაარკვიეთ, ბავშვს არ უნდა, თუ არ შეუძლია საკვების მიღება

ბავშვს საკვების მიღება თუ არ უნდა, მას ამის გაკეთებას ნუ აიძულებთ. თუ მას გულისრევის შეგრძნება აწუხებს, მუცელი ტკივა ან სხვა ჩივილები აქვს, დაუყოვნებლივ მიაკითხეთ ექიმს.

მომზადებულია ​moscow.sm-news.ru -ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

ბავშვი რომ ავად არასდროს გაგვიხდეს - 10 ოქროს წესი ევგენი კომაროვსკისგან
​ნებისმიერი დედა ოცნებობს, რომ ძლიერი და ჯანმრთელი შვილი ჰყავდეს, რომელიც ავად არასდროს ხდება. ძალიან რთულია სკოლასა და ბაღში მოსიარულე ბავშვის ინფექციების, ვირუსებისა და მიკრობებისგან დაცვა. ცნობილი...

შეიძლება დაინტერესდეთ

ენურეზი (შარდის შეუკავებლობა) ბავშვებში - რა გავითვალისწინოთ და როდის მივმართოთ ექიმს?

ენურეზი (შარდის შეუკავებლობა) ბავშვებში - რა გავითვალისწინოთ და როდის მივმართოთ ექიმს?
ენურეზი გავრცელებული პრობლემაა, რაც მშობლებს და შვილებს ძალიან აწუხებთ, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ასაკის მატებასთან ერთად რჩება. როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი ასეთ დროს და არის თუ არა დაკავშირებული რაიმე სახის სამედიცინო პრობლემასთან? ამ თემაზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი მაკა ლომიძე.

​- ქალბატონო მაკა, რა შემთხვევაშია ენურეზი საყურადღებო 6 წლამდე ასაკის ბავშვებში და არის თუ არა დაკავშირებული რაიმე სამედიცინო ან სხვა სახის პრობლემასთან?

​- ბავშვებში შარდის შეუკავებლობა ხშირი პრობლემაა. მოკლედ რომ განვიხილოთ: 4 წლისათვის ბავშვები უკვე სწავლობენ მოშარდვის კონტროლს დღის მანძილზე (ანუ სიფხიზლის დროს); ძილის დროს შარდის ბუშტის ნებითი კონტროლის უნარის გამომუშავებას კი უფრო ხანგრძლივი დრო სჭირდება და 5-7 წლის შუალედში ყალიბდება.

​5 წლის ასაკისათვის ბავშვების 90-95% თითქმის სრულად ახერხებს, დარჩეს მშრალი (ანუ შეუძლია ნებითად გააკონტროლოს შარდის შეკავების უნარი) დღის მანძილზე და 80-85%-ს ძილის დროსაც. ენურეზად განიხილება შარდის შეუკავებლობის ეპიზოდები მხოლოდ ძილის დროს და მხოლოდ იმ ბავშვებში, რომლებსაც უკვე შეუსრულდათ 5 წელი, რადგან ასაკის გათვალისწინებით მათ უკვე შეიძლება ჰქონდეთ მოშარდვის ნებითი კონტროლის უნარი.

​განარჩევენ პირველად (ენურეზის მქონე ბავშვთა 75-90%) ენურეზს, როცა ხანგრძლივი დროის მანძილზე (მინიმუმ 6 თვე) ბავშვი არასდროს ყოფილა მშრალი ძილის დროს და მეორად ენურეზს (10-25%), როცა ბავშვი რჩებოდა მშრალი ძილის დროს რამდენიმე თვე (მინიმუმ 6 თვე), ვიდრე კვლავ გამოვლინდა ენურეზი.

​მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ ენურეზის მქონე ბავშვების 75%-ს პრობლემა აღენიშნება მხოლოდ ძილის დროს. ამ ბავშვებს, როგორც წესი, არ აქვთ, არც შარდის შეუკავებლობა დღის მანძილზე და არც ჯანმრთელობის სხვა პრობლემები. ეს ე.წ. მონოსიმპტომური ენურეზია და ენურეზის შემთხვევათა უმრავლესობა, სწორედ ამ ტიპისაა. პირველადი, მონოსიმპტომური ენურეზი ორჯერ უფრო ხშირია ბიჭებში, ვიდრე გოგონებში და ყოველი წლის მატებასთან ერთად დაახლოებით 15%-ში თავისთავად გაივლის.

​ენურეზი საყურადღებოა, როცა შარდის შეუკავებლობის ეპიზოდები არის არა მარტო ძილის, არამედ სიფხიზლის დროსაც და/ან თან ახლავს, ქვედა საშარდე გზების მხრივ, სხვა სიმტომებიც - მოშარდვის უეცარი მოთხოვნილება, მოშარდვის სიხშირის ცვლილება, გაძნელებული (ჭინთვით) შარდვა, შარდის სუსტი ნაკადი, ტკივილი შარდვისას... ეს არამონოსიმპტომური ენურეზია. ასეთი დიფერენცირება გასათვალისწინებელია, რადგან სწორედ იმ ბავშვებს, რომლებსაც ენურეზთან ერთად აღენიშნებათ დღის შეუკავებლობა, სხვა ჩივილებთან ერთად მოსალოდნელია, ჰქონდეთ ქვედა საშარდე სისტემასთან დაკავშირებული პრობლემები და ასეთ შემთხვევებში ექიმთან მიმართვა აუცილებელია.

​დიაბეტი, საშარდე გზების ინფექციები, ყაბზობა, ენკოპრეზი (განავლის შეუკავებლობა), ენტერობიაზი („ჭიები“), თირკმლის ქრონკული დაავადება, გულყრა და ძილის დარღვევები (მაგ: ძილის აპნოე) ის სამედიცინო პრობლემებია, რომლებიც შეიძლება ხელს უწყობდეს ენურეზს. ამ მდგომარეობების იდენტიფიკაცია არ არის რთული და ცხადია, ასეთ დროს მთავარი ამოცანა ძირითადი მიზეზის სწორი მართვაა.

​ისიც გასათვალისწინებელია, რომ ენურეზი შეიძლება ასოცირებული იყოს ნეიროგანვითარების დარღვევებთანაც, მათ შორის: გონებრივი განვითარების შეფერხება, აუტიზმის სპექტრის დარღვევები, ყურადღების დეფიციტის და ჰიპერაქტივობის სინდრომი.

​ფიზიკური ან ემოციური პრობლემები იშვიათად ხდება პირველადი ენურეზის მიზეზი.

​- თუ ასაკის მატებასთან ერთად ენურეზი რჩება, რა უნდა გააკეთოს მშობელმა?

​- როგორც აღვნიშნეთ, 5 წლის ასაკის შემდეგ, ყოველი წლის მატებასთან ერთად, მოსალოდნელია პირველადი, მონოსიმპტომური ენურეზი თავისთავად მოწესრიგდეს, მაგრამ თუ პრობლემა რჩება, ცხადია, ექიმის ჩარევა და სრულყოფილი შეფასება აუცილებელია. ექიმი გაარკვევს ჩივილის ისტორიას (ანამნეზი), გასინჯავს ბავშვს, შეაფასებს შარდის საერთო ანალიზს და აუცილებლად გირჩევთ ე.წ „მოშარდვის დღიურის“ (დღიურში უნდა დაფიქსირდეს დღის მანძილზე მოშარდვის დრო და სიხშირე, შარდის მოცულობა, ყოველი მოშარდვის დროს მიღებული სითხის ოდენობა, სხვა სიმტომების არსებობა: ჭინთვის საჭიროება შარდვის დროს, შარდის ნაკადი ხომ არ არის წყვეტილი? ცლის თუ არა ბოლომდე შარდის ბუშტს და სხვა) წარმოებას, რის საფუძველზეც გადაწყვეტს შემდეგი კვლევების და/ან მკურნალობის საჭიროებას.

​- ხშირად პატარები ისჯებიან ასეთ დროს. რამდენად მართებულია ეს მშობლების მხრიდან?

​- ენურეზი ემოციური სტრესია, როგორც ბავშვის, ისე მშობლების და ოჯახის სხვა წევრებისათვის. ბავშვებს სირცხვილის და განცდის გამო დაბალი თვითშეფასება უყალიბდებათ, რამაც შეიძლება, სავალალო გავლენა იქონიოს თანატოლებთან ან ოჯახის წევრებთან ურთიერთობებზე, ცხოვრების ხარისხზე, სწავლაზე. ბავშვები ერიდებიან და არ რჩებიან მეგობრებთან წვეულებებზე, ან რაიმე ტიპის შეკრებებზე, სადაც ღამით დარჩენა მოუწევთ.

​მშობლებს მუდმივად უწევთ სველი თეთრეულის შეცვლა, რეცხვა-მოწესრიგება, რამაც შეიძლება ისინი გააღიზინოს, მაგრამ ძალიან მნიშვნელოვანია გვახსოვდეს, რომ ენურეზი არ არის ბავშვის დანაშაული და მას არ შეუძლია ამის გაკონტროლება. ოჯახის წევრებმა და სხვა ახლობლებმა არასოდეს არ უნდა შეარცხვინონ ან დასაჯონ ბავშვი ენურეზის გამო. სწორი იქნება ექიმთან ერთად განიხილონ პრობლემა და სცადონ გააცნობიერონ მიზეზები (ასეთის არსებობის შემთხვევაში), დაგეგმონ და დასახონ დახმარების გზები.


​​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად