Baby Bag

​რა უნდა ვიცოდეთ D ვიტამინსა და კოვიდ-19-ზე?

​რა უნდა ვიცოდეთ D ვიტამინსა და კოვიდ-19-ზე?

რა უნდა ვიცოდეთ D ვიტამინსა და კოვიდ-19-ზე, - აღნიშნულ თემაზე ექიმი ნანა სხილაძე წერს. გთავზობთ მის ​პოსტს უცვლელად:

„D ვიტამინის პოტენციური როლისადმი ინტერესი მწვავე რესპირატორული ინფექციების პროფილაქტიკაში და მკურნალობაში ჯერ კიდევ 1930-იანი წლებიდან იწყება. ბევრი რანდომიზებული კონტროლირებადი გამოკვლევების მეტაანალიზებით ვლინდებოდა D ვიტამინის დამცავი მოქმედებები მწვავე რესპირატორული ინფექციებისგან, თუმცა ეს ეფექტები იყო ზომიერი მნიშვნელოვანი ჰეტეროგენულობით.

​მისმა დეფიციტმა, სიმსუქნის, ხანდაზმული ასაკისა და შავი ან აზიური ეთნიკური წარმოშობის ჩათვლით, ზოგი მკვლევარი მიიყვანა ჰიპოთეზამდე, რომ D ვიტამინის დამატება შეიძლება იყოს მთავარი, როგორც პრევენციული ან სამკურნალო საშუალება COVID-19-ისთვის.

​მექანიკური თვალსაზრისით, არსებობს საფუძველი იმისა, რომ ვიტამინი D დადებითად აწესრიგებს მასპინძლის რეაქციებს მწვავე რესპირატორული სინდრომის დროს როგორც ადრეულ ვირემიულ (SARS-CoV-2), ასევე მოგვიანებით ჰიპერინფლაზმურ ფაზებზე - COVID-19.

​რამდენიმე კვლევამ აჩვენა, რომ D ვიტამინის დეფიციტის მქონე პირებში უფრო ძნელად მიმდინარეობდა კოვიდ 19 ვიდრე იმ პირებში, სადაც ამ ვიტამინის უკმარისობა არ აღინიშნებოდა.

​ექსპერტები იკვლევენ, შეუძლია თუ არა D ვიტამინის მიღებამ დაგვიცვას კოვიდ 19-ის ინფექციისგან.

​მიუხედავად იმისა, რომ სოციალურ ქსელში უამრავი ინფორმაცია იდება დანამატები ვიტამინების შესახებ, რომლებიც ასევე მიიჩნევა კორონავირუსის ფარად, ალერგიისა და ინფექციური დაავადებების ეროვნული ინსტიტუტის დირექტორმა, დოქტორმა ენტონი ფაუჩიმ განაცხადა, რომ ე.წ. იმუნური სისტემის გამაძლიერებელი დანამატები სინამდვილეში არაფერს აკეთებენ.

​მისი აზრით, არსებობს მხოლოდ ერთი დანამატი, რომელიც „მზის ვიტამინად“ მიიჩნევა და ეს არის D ვიტამინი, რომელიც გავლენას ახდენს ინფექციის მგრძნობელობაზე.

​ფაუჩიმ ვრცლად ისაუბრა D ვიტამინის როლზე იმუნური სისტემის მხარდაჭერაში.

​D ვიტამინი ამცირებს რესპირატორული ინფექციების განვითარების რისკს! მრავალი კვლევის თანახმად, D ვიტამინის უმრავლესობამ შეიძლება გაზარდოს კორონავირუსული ინფექციის რისკი და მისი სიმძიმე. გამოკვლევით დგინდება, რომ კოვიდ-19-ის სიკვდილიანობა უფრო მაღალია იმ ქვეყნებში, სადაც მზე თითქმის არასდროს ანათებს მაგ: ფინეთი, მონღოლეთი, ესტონეთი და ა.შ.  და მოსახლეობას მზის სხივების სიმცირის გამო აქვთ D vit. დეფიციტი. კვლევა ცხადჰყოფდა, რომ D ვიტამინის დეფიციტის მქონე პირები უფრო ხშირად იყვნენ კოვიდ დადებითი, ვიდრე ისინი, ვისაც დეფიციტი არ აღენიშნებოდა. სხვა გამოკვლევების თანახმად,  D ვიტამინის დეფიციტის მქონე პირებს, უფრო რთული გამოსავალი ჰქონდათ.

​რასაკვირველია, იმას, თუ ვინ რა დოზით და რა სახით უნდა მიიღოს ნებისმიერი ვიტამინი, ექიმი ადგენს ანალიზის საფუძველზე და დამოუკიდებლად ვერავინ მიიღებს გადაწყვეტილებას.

​ბუნებრივი გზით, მზის სხივებთან ერთად, D ვიტამინი შეგიძლიათ მიიღოთ საკვებიდან:
  • ზეთოვანი თევზი: კალმახი, სკუმბრია, თინუსი,
  • გველთევზა,
  • ქაშაყი ან თევზის კონსერვი.
  • სოკო, რძე ან რძის პროდუქტები,
  • ფორთოხლის წვენი,
  • კვერცხი, სოიო.

​დღეისათვის რეგისტრირებულია საავადმყოფოებზე დაფუძნებული მკურნალობის მთელი რიგი გამოკვლევები, მაგრამ შეიძლება რთული აღმოჩნდეს D ვიტამინის როლის გამოვლენა COVID-19- ის მძიმე პირობებში ორი მიზეზის გამო.

​პირველ რიგში, პაციენტებს აქვთ საავადმყოფოში დაავადების ჰიპერინფლატორული სტადია, ამიტომ მათთვის შეიძლება გვიან იყოს D ვიტამინის დამატებით გამოწვეული ნებისმიერი ანტივირუსული ეფექტით სარგებლობა.

​მეორეც, ძნელი იქნება მიკროელემენტის ეფექტის ჩვენება დექსამეტაზონთან ერთად, რომელსაც აქვს ძლიერი ანთების საწინააღმდეგო მოქმედება და დღესდღეობით წარმოადგენს მკურნალობის სტანდარტს კოვიდის მძიმე შემთხვევებში.

​საუკეთესო იმედი, ალბათ პოპულაციაში ჩატარებულ კვლევაშია, რომლებიც იკვლევს პროფილაქტიკური D ვიტამინის დამატებას, როგორც COVID-19-ის შემთხვევების სიმძიმის შესუსტების საშუალებას! ამგვარი გამოკვლევის შედგენის შესახებ ინფორმაცია უნდა იქნას მიღებული D ვიტამინის რანდომიზებული კონტროლირებადი კვლევების მეტაანალიზების მიხედვით.

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დე​დების ჯგუფი“)

თუ ტემპერატურა 38 გრადუსზე ნაკლები დაგვიფიქსირდება, ან თუნდაც 38, არ ვიღებთ სიცხის დამწევ...
ექიმი ნანა სხილაძე სოციალურ ქსელში აქვეყნებს რეკომენაციებს Covid-19-ის ბინაზე მკურნალობის დროს. ექიმის რჩევებს უცვლელად გთავაზობთ:ძალიან ბევრი ადამიანი, ნაცნობი, მეზობელი მწერს დაბნეული...
თუ გადაწყდა თქვენი ბინაზე მკურნალობა, ნუ ინერვიულებთ! - ინფექციონისტ მაია ბუწაშვილის ვიდეო...
,,ნუ ჩავარდებით პანიკაში, გაიხსენეთ, რომ ბევრ სხვა ინფექციას შეიძლება ანალოგიური სიმპტომები ჰქონდეს... თუ გადაწყდა თქვენი ბინაზე მკურნალობა, ნუ ინერვიულებთ! დაავადებას შეხვდით მშვიდად, ბინაზ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მამაკაცის ფაქტორით გამოწვეული უნაყოფობა თავისი პროცენტული მაჩვენებლით თითქმის უტოლდება ქალისმიერი ფაქტორით გამოწვეულ უნაყოფობას და საშუალოდ 40%-ს შეადგენს“

„მამაკაცის ფაქტორით გამოწვეული უნაყოფობა თავისი პროცენტული მაჩვენებლით თითქმის უტოლდება ქალისმიერი ფაქტორით გამოწვეულ უნაყოფობას და საშუალოდ 40%-ს შეადგენს“
როდის ვსაუბრობთ მამაკაცისმიერი ფაქტორით გამოწვეულ უნაყოფობაზე, რა არის მიზეზები და ექვემდებარება თუ არა მკურნალობას? - ამ და სხვა საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს, საერთაშორისო რეკომენდაციებზე დაყრდნობით ესაუბრა რეპროდუქტოლოგი, მეან-გინეკოლოგი, თსუ-ის დოქტორანტი, ლელა ირემაძე.

- ქალბატონო ლელა, რამდენად მაღალია მამაკაცთა უშვილობის მაჩვენებელი?

- უნაყოფობის გამომწვევ მიზეზებს შორის, მამაკაცის ფაქტორი ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი და წამყვანი გახლავთ, უფრო მეტიც, თავისი პროცენტული მაჩვენებლით თითქმის უტოლდება ქალისმიერი ფაქტორით გამოწვეულ უნაყოფობას და საშუალოდ 40%-ს შეადგენს.

დღეისათვის, მსოფლიოში ყოველი მე-7 რეპროდუქციული წყვილი უნაყოფოა, 2-3 წლის წინ ეს მაჩვენებელი 10-დან 1-ს შეადგენდა. აღნიშნული მიუთიუთებს პროცესის ზრდაზე. ხეშლემწყობ მიზეზებს შორის, მძიმე ეკოლოგიური ვითარება და არახელსაყრელი სოციალური ფაქტორები მოიაზრება. ამ მხრივ, ჩვენი ქვეყანაც არ არის გამონაკლისი.

- ძირითადად რა არის მამაკაცის უშვილობის მიზეზი?

- მამაკაცის უნაყოფობა არის მამაკაცის მიზეზით ქალის დაორსულების შეუძლებლობა. გამომწვევი მიზეზი მრავალია, მათ შორის წამყვანი გახლავთ:

  • იდიოპათიური;
  • გენეტიკური;
  • ენდოკრინული;
  • ვარიკოცელე;
  • იმუნოლოგიური;
  • შარდ-სასქესო სისტემის ინფექციები;
  • შარდ-სასქესო ორგანოების თანდაყოლილი ან შეძენილი პათოლოგიები და სხვა.
იდიოპათიური ანუ გაურკვეველი გენეზის ფაქტორი - ყველაზე ფართოდ გვხვდება სხვა მიზეზებს შორის და შემთხვევათა 40-50%-ს შეადგენს. ამ შემთხვევაში, გარდა სპერმოგრამისა, სხვა სისტემებში დარღვევა პრაქტიკულად არ არსებობს.

გენეტიკური ფაქტორი - მამაკაცისმიერი უნაყოფობის გამომწვევი მიზეზების შემთხვევაში 20-30-%-ში გვხვდება, იგი გულისხმობს ქრომოსომულ დარღვევას (რაოდენობრივი, სტრუქტურული), მონოგენური დაავადებების (ცისტური ფობროზი) არსებობას, მიტოქონდრიულ მუტაციებს, გენეტიკურად განპირობებულ ენდოკრინულ დარღვევებს.

ენდოკრინული ფაქტორი - მნიშვნელოვანი მიზეზია სხვა ფაქტორებს შორის, გვხდება 25-30%-ში. ენდოკრინული დარღვევებიდან ხშირია - ჰიპერპოლაქტინემია, ჰიპო/ჰიპერთირეოზი, ინსულინრეზისტენტობა ასოცირებული ჭარბ წონასთან/სიმსუქნესთან და სხვა.

ვარიკოცელე - ზოგად პოპულაციაში გვხვდება მამაკაცთა 15-16%-ში, ხოლო უნაყოფო მამაკაცების 30-35%-ში. უნაყოფობის შემთხვევაში ვარიკოცელეს მკურნალობის სტრატეგია (მედიკამენტური, ქირურგიული) დამოკიდებულია მის ხარისხზე და პაციენტის ჩივილებზე (ტკივილი, დისკომფორტი სათესლე ჯირკვლების პროექციაზე). მსუბუქი ხარისხის და/ან ასიმპტომური ვარიკოცელე არ საჭიროებს მკურნალობას.

სხვა მიზეზებს შორის მნიშვნელოვანია - ჭარბი ალკოჰოლის, თამბაქოს, ნარკოტიკული საშუალებების მოხმარება, ფიზიკური/სპორტული ზედატვირთვა, დღე-ღამური ბიორიტმის (ძილ-ღვიძილის საათები) დარღვევა, ანამნეზში ჩატარებული ქიმიოთერაპია და სხვა.

- რა კვლევებია საჭირო მამაკაცის შემთხვევაში?

- პირველი რიგის კვლევა გახლავთ სპერმოგრამა (სპერმოგრამა - ეაკულატის (სათესლე სითხის) გამოკვლევაა), რომლის ჩატარებას, მიღებული შედეგის სწორად შეფასებას დიდი მნიშვნელობა აქვს.

ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მიერ მოწოდებული ბოლო რეკომენდაციის მიხედვით, ნორმალური სპერმოგრამის პარამეტრებია:

- საჭიროა თუ არა ანალიზისთვის სპეციალური მომზადება?



- დიახ,  საჭიროა სპეციალური მომზადება. ამ შემთხვევაში მამაკაცმა სქესობრივი ცხოვრებისა და მასტურბაციისგან <2 და >5 დღის განმავლობაში თავი უნდა შეიკავოს. ამ პერიოდში რეკომენდებულია შეიზღუდოს ჭარბი ალკოჰოლი, სპეციფიკური მედიკამენტები.

სპერმოგრამის შედეგის მიხედვით განისაზღვრება სხვა დამატებითი კვლევების საჭიროება, როგორებიცაა: სათესლე ჯირკვლების ულტრასონოგრაფია, ჰორმონული ანალიზები, კარიოტიპირება, შარდ-სასქესო სისტემის ინფექციები და სხვა.

- შესაძლებელია თუ არა მკურნალობა და რამდენად ეფექტურია?

- მკურნალობის მენეჯმენტი (მედიკამენტური, ქირურგიული) დამოკიდებულია უნაყოფობის გამომწვევ მიზეზებზე, ამდენად,  გადამწყვეტი მნიშვნელობა ენიჭება პაციენტის სწორ და დროულ დიაგნოსტიკას. ხშირად მსუბუქი დარღვევების დროული გასწორების შემდეგ, მოკლე დროში, წყვილი ბუნებრივი გზით იღებს ორსულობას. საჭიროების შემთხვევაში მოწოდებულია ინ ვიტრო განაყოფიერება (IVF/ICSI), როდესაც სახეზეა: საშუალო ან მძიმე დარღევა სპერმოგრამაში, ობსტრუქციული ან არაობსტრუქციული აზოოსპერმია, ანამნეზი წარუმატებელი მედიკამენტური თერაპია, წარუმატებელი საშვილოსნოსშიდა ინსემინაციები და სხვა.

დღეისათვის, რეპროდუქტოლოგიის განვითარებამ პრაქტიკულად გადაწყვიტა წყვილის უნაყოფობის პრობლემა. თითქმის არ არსებობს გამოუვალი მდგომარეობები, მათ შორის მამაკაცთა უნაყოფობის თვალსაზრისით. მძიმე დარღვევების არსებობისას ინ ვიტრო (IVF/ICSI) განაყოფიერების ტექნოლოგიის გზით შესაძლებელია წყვილმა იყოლიოს საკუთრი გენეტიკური შვილი.

პროგნოზი განისაზღვრება რამდენიმე მნიშვნელოვანი ფაქტორით, მათ შორის წამყვანია:

სპერმოგრამის დარღვევის ტიპი (მსუბუქი, საშუალო, მძიმე); უნაყოფობის ხანგრძლივობა); უნაყოფობის ტიპი (პირველადი, მეორადი); პარტნიორის (ქალი) ასაკი, მისი ფერტილიზაციის სტატუსი.

ექიმის მიერ პროგნოზის სწორად განსაზღვრას დიდი მნიშვნელობა ენიჭება წყვილის წარმატებაში.

ამჟამად მამაკაცის უნაყოფობის ნებისმიერ შემთხვევაში არსებობს გამოსავალი, მაშინაც კი, როდესაც საქმე გვაქვს აზოოსპერმიასთან (ობსტრუქციული (ეაკულატში სპერმატოზოიდები არ არსებობა). დამხმარე ქირურგიული ტექნოლოგიის გზით შესაძლებელია სათესლე ჯირკვლებიდან ან მისი დანამატიდან სპერმატოზოიდების ან მისი წარმომქმნელი უჯრედების აღება და გამოყენება, ინ ვიტრო განაყოფიერებითვის (IVF/ICSI). არაობსტრუქციული აზოოსპერმიის შემთხვევაში რეკომენდებულია სპერმ-დონაცია და ინ ვიტრო განაყოფიერება (IVF/ICSI).

მამაკაცის უნაყოფობის შემთხვევაში ასევე კეთდება საშვილოსნოსშიდა ინსემინაცია (საშვილოსნოსშიდა ინსემინაცია გულისხმობს ქალის საშვილოსნოში სპერმის ხელოვნურად შეყვანას), თუ არის შემდეგი ჩვენება:

  • გაურკვეველი გენეზის უნაყოფობა;
  • მსუბუქი დარღვევა სპერმოგრამაში;
  • გაიშვიათებული სქესობრივი კავშირი;
  • პოტენციის დაქვეითება.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად