Baby Bag

„ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს ჩაძინების მიზნით ლოგინში ურთავენ ტელეფონს - ეს მცდარი შეხედულებაა“

„ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს ჩაძინების მიზნით ლოგინში ურთავენ ტელეფონს - ეს მცდარი შეხედულებაა“
რა საფრთხის წინაშე აყენებს ეკრანდამოკიდებულება ბავშვს და როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, რომ თავიდან აირიდოს მისგან გამოწვეული დაავადებები - აღნიშნულ თემებზე ​Momsedu.ge-ს ექიმი-პედიატრი, რადიოლოგი ნანა საპანაძე ესაუბრა.  

- ქალბატონო ნანა, ბავშვებში ეკრანდამოკიდებულება საკმაოდ გავრცელებული პრობლემაა მშობლებისთვის. რამდენად დიდია შანსი, ეს პრობლემა გადაიზარდოს დაავადებად?

- ნებისმიერი დამოკიდებულება შეიძლება, გადაიზარდოს დაავადებად. ამ დამოკიდებულებამ შესაძლოა, გამოიწვიოს ამა თუ იმ ორგანოთა სისტემის დაავადებები. როგორიც არის ნევროლოგიური, ასევე სხვა ორგანოების, მაგალითად, მხედველობის.

- ეკრანდამოკიდებულება ხელს უწყობს ძილის დარღვევას, თუმცა უფრო კონკრეტულად, რა რისკების წინაშე ვდგებით, როდესაც გამოსხივება ძილის ხარისხზე ახდენს გავლენას ან როგორ შეიძლება გამოვლინდეს ეს პრობლემა? დაძინებამდე რამდენიმე საათით ადრე მოვწყვიტოთ ბავშვი ეკრანს?

- დაძინება და ჩაძინებისთვის ორგანიზმში აუცილებელია წარმოიშვას მელატონინი. მელატონინი არის ის ჰორმონი, რომელიც დაძინებას უწყობს ხელს. მისი გამომუშავებისთვის აუცილებელია სიბნელეში ყოფნა. გამოსხივება მთლიანად თრგუნავს მელატონინის გამოყოფას. შესაბამისად, ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს რომ ჩააწვენენ ლოგინში, ჩაურთავენ ტელეფონს და ჰგონიათ, ჩაეძინება ბავშვს, ეს არის მცდარი შეხედულება. გამოსხივება ჩაძინების გახანგრძლივებაზე მოქმედებს. ძილისწინ უმჯობესია რაიმე რუტინული სამუშაო, თუნდაც აბაზანის მიღება, მშობლებმა უნდა გამონახონ დრო, მიუჯდნენ, ზღაპარი წაუკითხონ, ანუ გაჯეტი ჩაანაცვლოს მშობელმა, ბებიამ ან აღმზრდელმა.

- მშობლებმა დღეში რამდენ ხანს უნდა გამოიყენოს 5 წლამდე ასაკის ბავშვთან ციფრული ტექნოლოგია, რომ არ დადგეს ბავშვის განვითარების საფრთხე?

- ორ საათზე მეტი ნამდვილად არ შეიძლება, ესეც მაქსიმუმ და არავითარ შემთხვევაში ამ ორი საათის განმავლობაში გადაბმულად არ უნდა უყურებდეს ტელევიზორს და არ უნდა ეჭიროს ხელში გაჯეტი. 

- რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი სმარტფონებით ჭამის დროს? 

- ჭამა არის თვითონ ისეთი პროცესი, რომლის შემდეგ იწყება დანაყრება და კუჭში ჩასული საჭმელი ტვინს აძლევს სიგნალს, რომ დანაყრდა, ამიტომ მთელი ყურადღება მომართული უნდა იყოს ჭამის პროცესზე. როდესაც ჩვენ ბავშვს ვართობთ, მისი ყურადღება გადადის სხვა რამეზე, თუნდაც ტელევიზორზე, მობილურზე. ბავშვი მექანიკურად აღებს პირს და ყლაპავს, შესაბამისად, ვერ კონცენტრირდება უშუალოდ ჭამის პროცესზე. ამ კვების ჩამოყალიბებას ეწოდება „შეუმჩნეველი კვება“. შემდგომში უკვე ყალიბდება მანკიერი რეფლექსი, როდესაც ტელევიზორის ყურების დროს ერთობა და ისე ჭამს, ვერ აკონტროლებს მიღებული საკვების რაოდენობას. სწორედ ეს ხდება სიმსუქნის ჩამოყალიბების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მიზეზი.

- დღესდღეობით, მშობლების დიდი ნაწილი საჭიროდ თვლის, რომ დაწყებითი კლასის მოსწავლეს მობილური გაატანოს სკოლაში, ბავშვები ამას ცუდად იყენებენ, უქვეითდებათ სწავლის სურვილი, ექმნებათ მხედველობასთან ან ხერხემალთან დაკავშირებული პრობლემები. რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ მიუდგნენ ამ ასაკის ბავშვებს?

- მოდით, დავიწყოთ იმით, რომ დღევანდელ დროში მობილურის გარეშე არსებობა თითქმის შეუძლებელია. იმისთვის, რომ დედა შვილს დაუკავშირდეს საჭიროების შემთხვევაში, ექსტრემალურ სიტუაციებში, მობილური კავშირი არის აუცილებელი. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მობილურში, რომელიც მიაქვს, იყოს ჩატვირთული უამრავი თამაში და ერთობოდეს გაკვეთილების პროცესში. ბავშვი უნდა მივაჩვიოთ, რომ მობილური მისთვის იყოს კავშირის აუცილებელი საშუალება. რა თქმა უნდა, პირველ ან მეორეკლასელ ბავშვს არ ვგულისხმობ. რაც შეეხება იმას, თუ რას ვურჩევდი მშობლებს, ეკრანთან ბავშვის დიდი ხანი ყოფნა შეამცირონ და გაზარდონ ბავშვთან პირადი ურთიერთობა, ბავშვის გონებრივი განვითარებისთვის აუცილებელია თამაში. თუ ჩვენ დიდხანს მივუშვებთ ბავშვს ტელეფონთან, შესაძლებელია მისი შიდა ჩაკეტილობა გამოვიწვიოთ, ურთიერთობა აღარ მოუნდეს დარჩენილ სამყაროსთან და აუტისტური სპექტრის აშლილობასაც შეუწყოს ხელი. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი ჭამის დროს
რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი ჭამის დროს - აღნიშნულ თემაზე პედიატრი ნანა საპანაძე ​საუბრობს. გთავაზობთ მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით:„როცა ჩვილი დედის ძუძუთი იკვებება, დედა-შვილს შორ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

7 მითი ბავშვის აღზრდის შესახებ, რომელიც არ უნდა დავიჯეროთ

7 მითი ბავშვის აღზრდის შესახებ, რომელიც არ უნდა დავიჯეროთ

ბავშვის აღზრდა უდიდესი პასუხისმგებლობაა. როდესაც შვილთან ურთიერთობაზე ვფიქრობთ, ჩვენ ხშირად ჩვენი მშობლების გამოცდილებას ვეყრდნობით. ბავშვის აღზრდასთან დაკავშირებით ხედვები დროთა განმავლობაში იცვლება და ის მიდგომები, რომლებიც წარსულში სწორად მიგვაჩნდა, აწმყოში არ ამართლებს. ჩვენს სტატიაში ​ბავშვის აღზრდის შესახებ გავრცელებულ 7 მოსაზრებას გაგაცნობთ, რომელიც თანამედროვე მშობლებს ნაკლებად გამოადგებათ.

1. ბავშვის ჰიპერაქტივობის მიზეზი შაქრის შემცველი პროდუქტების მიღებაა

მშობლების დიდი ნაწილი ამტკიცებს, რომ ბავშვების ჭარბი აქტივობის მიზეზი შოკოლადის ბატონი ან ნაყინია. სისხლში შაქრის დონის მატება ენერგიით გვავსებს, თუმცა, კვლევებით დგინდება, რომ შაქრის ზომიერად მიღება ბავშვების ქცევაზე დიდ ზეგავლენას არ ახდენს. ჰიპერაქტივობას სხვა მიზეზები აქვს. ბავშვის ჰიპერაქტივობის ​ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი გადაღლა და ძილის ნაკლებობაა.

2. მშობლებმა ბავშვების თანდასწრებით არ უნდა იკამათონ

ცხადია, აღნიშნულ მოსაზრებას აქვს თავისი საფუძველი, რადგან მშობლების ჩხუბის შემსწრე ბავშვს, შესაძლოა, შეეშინდეს, რაც მას ემოციურ ტრავმას აყენებს. თუ თქვენს მეუღლესთან კამათის დროს ყვირილზე არ გადადიხართ და კონფლიქტის მოგვარებას ორივე ერთად ცდილობთ, ბავშვს თქვენი კამათი ცხოვრებისეული გამოცდილების შეძენაში დაეხმარება. მშობლების ჯანსაღი კამათის ყურება ბავშვს ემოციების რეგულაციას ასწავლის და ოჯახური ურთიერთობების თავისებურებებს უკეთ აცნობს.

3. თუ ბავშვის ცუდ ქცევას მკაცრად არ უპასუხებთ, მის ქცევაზე კონტროლს დაკარგავთ

ბავშვის ყველა შეცდომაზე მკაცრი რეაქცია ვერ გექნებათ. თუ ზოგჯერ ბავშვის ნეგატიურ ქცევაზე მკაცრი რეაქცია არ გაქვთ, ეს მასზე დადებითად ზემოქმედებს. ​ბავშვებს მშობლების ყურადღების მიქცევა უნდათ. თუ მის ნეგატიურ ქცევას უყურადღებოდ დატოვებთ, ბავშვი ეცდება მსგავსი ქცევა აღარ გამოავლინოს.

4. ორი წლის ასაკში ბავშვს კრიტიკული ეტაპი აქვს, რასაც ვერ შევცვლით

ორი წლის ასაკში ბავშვებს ხასიათი და ქცევა მოულოდნელად ეცვლებათ. მშობლები ფიქრობენ, რომ ისინი შვილს ვეღარ უმკლავდებიან. ორი წლის ასაკში გამოვლენილი ცვლილებები სავსებით ნორმალურია და მშობელი აღნიშნულ სიახლეს მოთმინებით უნდა შეხვდეს. ბავშვთან თანამშრომლობა სავსებით შესაძლებელია, თუ მის ყურადღებას თამაშზე ან მისთვის საინტერესო სხვა აქტივობებზე გადაიტანთ.

5. მკაცრი მშობლები კარგი ყოფაქცევის მქონე შვილებს ზრდიან

თუ ძალიან მკაცრი მშობელი ხართ, თქვენი შვილი მოსაწონ ქცევას იმის გამო არ ავლენს, რომ აღნიშნული ქცევის უპირატესობები ესმის, არამედ იმიტომ, რომ თქვენი ეშინია. შეზღუდვები და მკაცრი აკრძალვები ბავშვს თვითრეგულაციას ვერ ასწავლის და ის საკუთარ თავზე პასუხისმგებლობის აღებასაც ძნელად ახერხებს.

6. შექება ბავშვს უფრო გონიერს და წარმატებულს ხდის

შექება ზოგჯერ ბავშვს უბიძგებს, რომ სწავლაზე ნაკლები ენერგია დახარჯოს. ​თუ ბავშვს კა​რგი ნიშნების გამო აქებთ, ის საკუთარი იმიჯის შენარჩუნებაზე ზრუნვას იწყებს, ხოლო სწავლა და განათლება მისთვის მეორეხარისხოვანი ხდება. ის ეცდება მომავალშიც მოახდინოს თქვენზე შთაბეჭდილება და წარმატების მისაღწევად მარტივი გზა აირჩიოს, თუმცა სერიოზულ გამოწვევებთან შეჭიდებას თავს აარიდებს.

7. პატარებს თქვენი ემოციები არ ესმით, ამიტომ განწყობის დამალვა აუცილებელი არ არის

მშობლები ზოგჯერ ფიქრობენ, რომ მხოლოდ მათ ესმით პატარების ემოციები და განწყობები, ხოლო ბავშვებს მშობლების განცდებზე წარმოდგენაც არ აქვთ. ბავშვი არამხოლოდ გრძნობს თქვენს განწყობას, ის დამოკიდებულია ამ განწყობაზე. მაშინაც კი, როდესაც ​გარკვეული მიზეზით გაღიზიანებული და გაბრაზებული ხართ, ბავშვთან მხოლოდ დადებითი ემოციები უნდა გამოავლინოთ.

მომზადებულია ​brightside.me -ს მიხედვით

წაიკითხეთ სრულად