რა საფრთხის წინაშე აყენებს ეკრანდამოკიდებულება ბავშვს და როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი, რომ თავიდან აირიდოს მისგან გამოწვეული დაავადებები - აღნიშნულ თემებზე Momsedu.ge-ს ექიმი-პედიატრი, რადიოლოგი ნანა საპანაძე ესაუბრა.
- ქალბატონო ნანა, ბავშვებში ეკრანდამოკიდებულება საკმაოდ გავრცელებული პრობლემაა მშობლებისთვის. რამდენად დიდია შანსი, ეს პრობლემა გადაიზარდოს დაავადებად?
- ნებისმიერი დამოკიდებულება შეიძლება, გადაიზარდოს დაავადებად. ამ დამოკიდებულებამ შესაძლოა, გამოიწვიოს ამა თუ იმ ორგანოთა სისტემის დაავადებები. როგორიც არის ნევროლოგიური, ასევე სხვა ორგანოების, მაგალითად, მხედველობის.
- ეკრანდამოკიდებულება ხელს უწყობს ძილის დარღვევას, თუმცა უფრო კონკრეტულად, რა რისკების წინაშე ვდგებით, როდესაც გამოსხივება ძილის ხარისხზე ახდენს გავლენას ან როგორ შეიძლება გამოვლინდეს ეს პრობლემა? დაძინებამდე რამდენიმე საათით ადრე მოვწყვიტოთ ბავშვი ეკრანს?
- დაძინება და ჩაძინებისთვის ორგანიზმში აუცილებელია წარმოიშვას მელატონინი. მელატონინი არის ის ჰორმონი, რომელიც დაძინებას უწყობს ხელს. მისი გამომუშავებისთვის აუცილებელია სიბნელეში ყოფნა. გამოსხივება მთლიანად თრგუნავს მელატონინის გამოყოფას. შესაბამისად, ზოგჯერ მშობლები ბავშვებს რომ ჩააწვენენ ლოგინში, ჩაურთავენ ტელეფონს და ჰგონიათ, ჩაეძინება ბავშვს, ეს არის მცდარი შეხედულება. გამოსხივება ჩაძინების გახანგრძლივებაზე მოქმედებს. ძილისწინ უმჯობესია რაიმე რუტინული სამუშაო, თუნდაც აბაზანის მიღება, მშობლებმა უნდა გამონახონ დრო, მიუჯდნენ, ზღაპარი წაუკითხონ, ანუ გაჯეტი ჩაანაცვლოს მშობელმა, ბებიამ ან აღმზრდელმა.
- მშობლებმა დღეში რამდენ ხანს უნდა გამოიყენოს 5 წლამდე ასაკის ბავშვთან ციფრული ტექნოლოგია, რომ არ დადგეს ბავშვის განვითარების საფრთხე?
- ორ საათზე მეტი ნამდვილად არ შეიძლება, ესეც მაქსიმუმ და არავითარ შემთხვევაში ამ ორი საათის განმავლობაში გადაბმულად არ უნდა უყურებდეს ტელევიზორს და არ უნდა ეჭიროს ხელში გაჯეტი.
- რატომ არ უნდა გავართოთ ბავშვი სმარტფონებით ჭამის დროს?
- ჭამა არის თვითონ ისეთი პროცესი, რომლის შემდეგ იწყება დანაყრება და კუჭში ჩასული საჭმელი ტვინს აძლევს სიგნალს, რომ დანაყრდა, ამიტომ მთელი ყურადღება მომართული უნდა იყოს ჭამის პროცესზე. როდესაც ჩვენ ბავშვს ვართობთ, მისი ყურადღება გადადის სხვა რამეზე, თუნდაც ტელევიზორზე, მობილურზე. ბავშვი მექანიკურად აღებს პირს და ყლაპავს, შესაბამისად, ვერ კონცენტრირდება უშუალოდ ჭამის პროცესზე. ამ კვების ჩამოყალიბებას ეწოდება „შეუმჩნეველი კვება“. შემდგომში უკვე ყალიბდება მანკიერი რეფლექსი, როდესაც ტელევიზორის ყურების დროს ერთობა და ისე ჭამს, ვერ აკონტროლებს მიღებული საკვების რაოდენობას. სწორედ ეს ხდება სიმსუქნის ჩამოყალიბების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მიზეზი.
- დღესდღეობით, მშობლების დიდი ნაწილი საჭიროდ თვლის, რომ დაწყებითი კლასის მოსწავლეს მობილური გაატანოს სკოლაში, ბავშვები ამას ცუდად იყენებენ, უქვეითდებათ სწავლის სურვილი, ექმნებათ მხედველობასთან ან ხერხემალთან დაკავშირებული პრობლემები. რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ მიუდგნენ ამ ასაკის ბავშვებს?
- მოდით, დავიწყოთ იმით, რომ დღევანდელ დროში მობილურის გარეშე არსებობა თითქმის შეუძლებელია. იმისთვის, რომ დედა შვილს დაუკავშირდეს საჭიროების შემთხვევაში, ექსტრემალურ სიტუაციებში, მობილური კავშირი არის აუცილებელი. ეს იმას არ ნიშნავს, რომ მობილურში, რომელიც მიაქვს, იყოს ჩატვირთული უამრავი თამაში და ერთობოდეს გაკვეთილების პროცესში. ბავშვი უნდა მივაჩვიოთ, რომ მობილური მისთვის იყოს კავშირის აუცილებელი საშუალება. რა თქმა უნდა, პირველ ან მეორეკლასელ ბავშვს არ ვგულისხმობ. რაც შეეხება იმას, თუ რას ვურჩევდი მშობლებს, ეკრანთან ბავშვის დიდი ხანი ყოფნა შეამცირონ და გაზარდონ ბავშვთან პირადი ურთიერთობა, ბავშვის გონებრივი განვითარებისთვის აუცილებელია თამაში. თუ ჩვენ დიდხანს მივუშვებთ ბავშვს ტელეფონთან, შესაძლებელია მისი შიდა ჩაკეტილობა გამოვიწვიოთ, ურთიერთობა აღარ მოუნდეს დარჩენილ სამყაროსთან და აუტისტური სპექტრის აშლილობასაც შეუწყოს ხელი.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
კარდიოლოგიის და კარდიოქირურგიის თანამედროვე ასპექტები - „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ორგანიზებით კონფერენცია გაიმართა
„ნიუ ჰოსპიტალსის“ ორგანიზებით სამედიცინო-კარდიოლოგიური კონფერენცია გაიმართა, რომელზეც კარდიოლოგიისა და კარდიოქირურგიის თანამედროვე ასპექტები განიხილეს. მომხსენებლებმა გულის პათოლოგიების დიაგნოსტირებისა და მკურნალობის თანამედროვე შესაძლებლობებზე ისაუბრეს.
„ყოველწლიურად ახალი მეთოდები და რეკომენდაციები შემოდის სამედიცინო პრაქტიკაში, კონფერენციაც თანამედროვე მიდგომებისა და გამოცდილების გაზიარებას ემსახურება. ჩვენი გუნდი ფეხდაფეხ მისდევს ევროსკოლასა და მის მიღწევებს, რაც თითოეული პაციენტის ჯანმრთელობისა და ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესებას ისახავს მიზნად“ - რამაზ ბათავანი, „ნიუ ჰოსპიტალსის“ კარდიოლოგიის მიმართულების ხელმძღვანელი.
„ჩემი დღევანდელი მოხსენება არითმოლოგიის მიმართულებას ეძღვნებოდა. ძირითადად ორი ასპექტი გამოვყავი, პირველი ეს გახლდათ უეცარი კარდიული სიკვდილი, რომელზეც მთელი კარდიოლოგიური გარდაცვალების ნახევარი მოდის. მაგალითად, ამ მიზეზით აშშ-ში ყოველწლიურად 350 ათასი გარდაცვალება ფიქსირდება, ქართულ სტატისტიკაზე თუ გადმოვიტანთ, ეს ნიშნავს დღეში 12 უეცარ სიკვდილს, რისკებისგან თავის არიდება კი მხოლოდ სწორი დიაგნოსტიკითა და გულში შესაბამისი მოწყობილობების იმპლანტაციითაა შესაძლებელი. რაც შეეხება თემის მეორე ნაწილს, წინაგულთა ფიბრილაციის მართვა გახლდათ, იგივე მოციმციმე არითმია, რომელიც ინსულტების განვითარების ერთ-ერთი მიზეზია - მსოფლიოში ყოველი მეოთხე ინსულტი სწორედ წინაგულთა ფიბრილაციის შედეგია. ამ დაავადებისგან სიკვდილობის შემცირება მხოლოდ დროული აბლაციით შეიძლება, ანუ არითმიის კერების მოწვით ან მოყინვით, რაც პაციენტების დიდ ნაწილს ცხოვრების ჯანმრთელი რიტმით გაგრძელების საშუალებას აძლევს. „ნიუ ჰოსპიტალსში“ არითმიების მართვის თანამედროვე ცენტრი გვაქვს, რომელიც სრულყოფილი ტექნოლოგიითაა აღჭურვილი“- ზვიად მათოშვილი, „ნიუ ჰოსპიტალსის“ არითმიების ცენტრის ხელმძღვანელი, ევროპის გულის რიტმის ასოციაციის მიერ სრულად სერტიფიცირებული სპეციალისტი.
„ნიუ ჰოსპიტალსში“ დიდი ხანია კარდიოქირურგიული განყოფილება არსებობს, რომელიც ოპერაციების სრულ სპექტრს ატარებს. წლების განმავლობაში მრავალი წარმატებული გამოცდილება დაგვიგროვდა და კონფერენციაც ამ წარმატებული გამოცდილების კოლეგებისთვის გაზიარებას ემსახურება.
მრავალ მნიშვნელოვან საკითხთან ერთად, მოხსენებაში წარვადგინე მომუშავე გულზე ოპერაციის, შუნტირების საკითხი, რომელიც საქართველოში ჩატარებული კარდიოქირურგიული ოპერაციების 70% -ს მოიცავს. შუნტირება გაცილებით ამცირებს პაციენტის გართულებას და სწრაფად ახდენს მის რეაბილიტაციას, ასევე მნიშვნელოვნად ამცირებს ინფარქტს.
საქართველოში კარდიოლოგია და კარდიოქირურგია იმდენად მაღალ საფეხურზეა, შეიძლება ითქვას, რეგიონში ლიდერები ვართ.“ - ზაზა კაციტაძე, მედიცინის მეცნიერებათა დოქტორი, „ნიუ ჰოსპიტალსის“ კარდიოლოგიური სამსახურის უფროსი.
„ნიუ ჰოსპიტალსი“ ევროპული სტანდარტების დაცვით აშენებული, ულტრათანამედროვე ტექნოლოგიებით აღჭურვილი, მრავალპროფილური კლინიკაა, რომელიც 2011 წლიდან უმაღლესი ხარისხის სტაციონარულ და ამბულატორიულ სერვისებს სთავაზობს პაციენტებს. კარდიოლოგიური დეპარტამენტის მაღალკვალიფიციური გუნდი უახლესი აპარატურის გამოყენებით, თანამედროვე სტანდარტების შესაბამისად უზრუნველყოფს გულის დაავადებათა სრული სპექტრის დიაგნოსტირებასა და მკურნალობას.