Baby Bag

განსაკუთრებული უპირატესობა ენიჭება ვიტამინებს: D, C და მინერალ თუთიას - ექიმის რჩევები, როგორ ვიკვებოთ პანდემიის პირობებში

განსაკუთრებული უპირატესობა ენიჭება ვიტამინებს: D, C და მინერალ თუთიას - ექიმის რჩევები, როგორ ვიკვებოთ პანდემიის პირობებში

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას, როგორ ვიკვებოთ პანდემიის პირობებში.

ჩვენი მკითხველის მხრიდან არ წყდება ინტერესი, თუ როგორი უნდა იყოს კვების რაციონი არსებული კოვიდ პანდემიის პირობებში. უპირველეს ყოვლისა, უნდა აღინიშნოს, რომ სწორ, დაბალანსებულ კვებას, ვერც აქ ავუვლით მხარს. პანდემიისას განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ჩვენი იმუნური სისტემის გამართული მუშაობა. სასურველია, რაციონი გაჯერებული იყოს ვიტამინებით და მინერალებით. განსაკუთრებული უპირატესობა ენიჭება ვიტამინებს: D, C და მინერალ თუთიას. განვიხილოთ, რომელი პროდუქტებია მდიდარი აღნიშნული ვიტამინებით და მინერალით.

ვიტამინი (დეტალებზე არ შევჩერდები, ​ვრცლად იხ. ჩვენი სტატია D ვიტამინთან დაკავშირებით). ყველასთვის ცნობილია, რომ D ვიტამინს ადამიანი ასინთეზირებს მზის სხივებისგან, რომელიც არის მისი ძირითადი წყარო. თუმცა არსებულ პირობებში ადამიანი უმეტეს დროს ატარებს დახურულ სივრცეში და სასურველია, მივიღოთ საკვები, რომელიც გაჯერებული იქნება D ვიტამინით. 

ესენია

თევზეული (კალმახი, ქაშაყი, სკუმბრია, ორაგული, თინუსი), 
კვერცხი, 
რძის ნაწარმი, 
საქონლის ხორცი.

ვიტამინი (იგივე ასკორბინის მჟავა) - არის მძლავრი ანტიოქსიდანტი, მონაწილეობს ნივთიერებათა ცვლის პროცესებში, ხელს უწყობს ორგანიზმის მიერ რკინის ათვისებას, უზრუნველყოფს იმუნური სისტემის სწორ, გამართულ ფუნქციონირებას, მოქმედებს ანთების და ალერგიის წინააღმდეგ, აჩქარებს რეპარაციულ (აღმდგენით) პროცესებს ორგანიზმში. 

ვიტამინით მდიდარია:

ფორთოხალი,
გრეიფრუტი,
ასკილი, 
კივი,
შავი მოცხარი, 
მწვანე ბოსტნეული, 
მჟავე კომბოსტო, 
კენკრა, 
პომიდორი, 
ყვავილოვანი კომბოსტო, 
კარტოფილი.

თუთია - ეს არის მინერალი, რომელსაც ორგანიზმი მხოლოს საკვები პროდუქტიდან იღებს. დიდია მისი როლი იმუნური სისტემის გამართულ ფუნქციონირებაში. მას მიაწერენ, რომ იგი აფერხებს ვირუსების გამრავლების პროცესს ორგანიზმში. მისი ნორმალური დონე ორგანიზმში ამცირებს ავადობის ხანას. 

თუთიით მდიდარია: 

მზესუმზირა, 
კაკალი, 
თხილი, 
გოგრის თესლი, 
ნიორი, 
ზღვის პროდუქტები, 
რძის ნაწარმი.

სწორი, დაბალანსებული კვება ადამიანს დაეხმარება პრევენციული თვალსაზრისით, ხოლო თუ არის ლაბორატორიული კვლევებით დადასტურებული ვიტამინების თუ მინერალების დეფიციტი, აქ უკვე საჭიროა კონკრეტული მკურნალობა, რომელიც უნდა დაინიშნოს ექიმის მეთვალყურეობის ქვეშ.

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედებ​ის ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„სარქველი სარქველში“ - საქართველოში ურთულესი კარდიოქირურგიული პროცედურა ჩატარდა

„სარქველი სარქველში“ - საქართველოში ურთულესი კარდიოქირურგიული პროცედურა ჩატარდა

65 წელს გადაცილებულმა პაციენტმა ჩვეული ფიზიკური აქტივობის შეზღუდვით ექიმს მიმართა. 10 წლის წინ ქირურგიული წესით ჰქონდა აორტის სარქველი გამოცვლილი, ბიოლოგიური სარქველი ეყენა, რომელმაც ეფექტურობა დაკარგა. კვლევები კრიტიკულ ციფრებსა და მაღალ რისკებს აჩვენებდა... შედგა კონსილიუმი და ყველა დეტალის, რაც მთავარია პაციენტის სურვილის გათვალისწინებით, ტრანსკათერეტული აორტის სარქვლის შეცვლის პროცედურა (TAVI) ჩატარდა. „სარქველი სარქველში“ მეთოდი სირთულითა და კომპლექსურობით პირველი იყო, რაც საქართველოში, კერძოდ „ნიუ ჰოსპიტალსში“ წარმატებით წარიმართა, კარდიოლოგ ლაშა მოსიაშვილის ხელმძღვანელობით.

​MOMSEDU.GE გთავაზობთ ინტერვიუს „ნიუ ჰოსპიტალსის“ ინტერვენციული კარდიოლოგიის სამსახურის ხელმძღვანელთან:

- რას გულისხმობს ტრანსკათერეტული აორტის სარქვლის შეცვლის პროცედურა (TAVI)?

ლაშა მოსიაშვილი: „პროცედურა წარმოადგენს აორტის სარქვლის შეცვლის არაქირურგიულ მეთოდს. ძირითადად ნაჩვენებია პაციენტებისთვის, რომელთაც აქვთ მაღალი კარდიოქირურგიული რისკი.

მეთოდი ტექნოლოგიისა და ინტერვენციული კარდიოლოგიის განვითარებამ წარმოშვა. ჩვენ შეგვიძლია ერთი ჩხვლეტით შევცვალოთ სარქველი, რომელიც ვეღარ ასრულებს თავის ფუნქციას და ახალი სარქველი ჩავაყენოთ. ბარძაყის არტერიიდან ან ნებისმიერი პერიფერიული არტერიიდან, საიდანაც შეიძლება აორტაში მოხვდე, სპეციალური კათეტერის მეშვეობით ხდება დაზიანებული სარქვლის გამოცვლა, რომელიც თავისი არსით ბიოლოგიური სარქველია. მას შემდეგ რაც მიდის აორტამდე, სპეციალური მარკერით სწორდება, დგება და იწყებს ფუნქციონირებას.

ცნობისთვის, აორტა გულიდან გამომავალი ყველაზე დიდი არტერიაა, მისი საშუალებით ორგანიზმს ჟანგბადით გაჯერებული სისხლი მიეწოდება, მარცხენა პარკუჭსა და აორტას შორის არის სარქველი. აორტის სარქვლის დაზიანება, გულის სარქვლოვანი აპარატის დაზიანების ყველაზე გავრცელებული ფორმაა - მსოფლიოში 65 წელს გადაცილებული ადამიანების 3%-7% მოიცავს.

- რა იწვევს აორტის სარქვლის დაზიანებას?

ლაშა მოსიაშვილი: „ჩვენ დღეს აორტის სტენოზს, ანუ შევიწროებას განვიხილავთ. ის ასაკობრივი ცვლილებაა, რომელიც სხვადასხვა დეგენერაციული ცვლილებებიდან და კალციფიცირებიდანაა გამოწვეული. რაც უფრო ასაკში შედის ადამიანი, სარქვლის მოძრავი ფურცლები კარგავენ ელასტიურობას, რაც სარქვლის რგოლის დაპატარავებასა და აორტის ხვრელის შევიწროებას იწვევს. თუ აორტის რგოლი არის 1 კვ.სმ-ზე ნაკლები, ითვლება რომ ამ სარქველს დახმარება სჭირდება.

პაციენტს აღენიშნება ადვილად დაღლა, ქოშინი, გულის აჩქარება, ტაქიკარდია, ტკივილი. ექოკარდიოსკოპია დაავადების დადგენის ოქროს სტანდარტია.

- ერთგვარი ანალიზი რომ გავაკეთოთ მკითხველთათვის, აორტის სარქვლის შეცვლის სხვადასხვა მეთოდის დადებითი და უარყოფითი მხარეებისა:

ლაშა მოსიაშვილი: „მოგეხსენებათ, მედიკამენტურ მკურნალობასთან ერთად აორტის სარქვლის შეცვლის ქირურგიული მეთოდი არსებობს - მექანიკური და ბიოლოგიური სარქვლის ჩაყენება. მექანიკური სარქველი მუდმივია, თუმცა ჩვენს პოპულაციაში რთული სამართავია, რადგან მუდმივად საჭიროებს სისხლის გამათხელებლების დოზებს, რათა თავიდან ავიცილოთ თრომბოზი. ბიოლოგიური სარქველი უფრო მარტივი მოსავლელია, თუმცა 10-15 წლამდე აქვს ეფექტური მოქმედება და რეოპერაცია სჭირდება, კარდიოქირურგიული ჩარევით მას 2-3 ჯერ მეტი გართულება ახლავს თან, ვიდრე პირველ შემთხვევაში.

მსგავსი გადაწყვეტილების წინაშე ვიდექით ზემოთქმულ პაციენტთან „სარქველი სარქველში“ მეთოდის ჩატარებისას, მას არ უნდოდა, რომ გულ-მკერდი მეორედ გაგვეხერხა. არა მხოლოდ კარდიოქირურგიის, არამედ TAVI-სთვისაც მაღალი რისკი იყო. ანატომიური თავისებურებების გამო შესაძლოა, გულის მკვებავი მთავარი არტერია დაკეტილიყო და იძულებულნი გავმხდარიყავით, ძველი სარქველი სპეციალური ბალონების საშუალებით გაგვეხლიჩა, რათა ახალი კარგად ჩამდგარიყო. მთავარი რისკი იყო ყელის დახურვა, სტენტირებითვისაც წინასწარ ვიყავით მზად. გავამართლეთ პაციენტის ნდობა, 3 დღეში სრულფასოვნად დაუბრუნდა ცხოვრების რიტმს.“

TAVI-ს კვლევებმა ძალიან კარგი შედეგები გვაჩვენა, რამაც საშუალება მოგვცა, არა მხოლოდ კარდიოქირურგიის რისკის მწონე პაციენტებს ჩავუტაროთ პროცედურა, არამედ პაციენტებს, რომლებიც პირველად არიან აორტის სარქველზე ჩასარევნი. მიზეზი ისაა, რომ განსხვავებით კარდიოქირურგიისგან, TAVI-ს არ სჭირდება დიდი ნარკოზი, არც გულის გაჩერება, არც ჭრილობა. მხოლოდ ერთი ჩხვლეტითა და 90-120 წუთამდე პროცედურით, 3 დღეში პაციენტი სახლში ეწერება და სრულფასოვან ცხოვრებას უბრუნდება.“

5 წელია, რაც საქართველოში TAVI-ს პროცედურა ტარდება, ლაშა მოსიაშვილი კი მეთოდის მართვაში პირველივე დღიდან წარმატებითაა ჩართული. საამაყოა, რომ მაღალკვალიფიციური კარდიოლოგებით დაკომპლექტებულ და ტექნოლოგიურად უმაღლეს დონეზე აღჭურვილ „ნიუ ჰოსპიტალსში“ მსოფლიო მედიცინის თანამედროვე სტანდარტებს ვუწყობთ ფეხს.

R.


წაიკითხეთ სრულად