ბოლო დროს იმატა დიაბეტით დაავადებული ბავშვების რიცხვმა. ნიშნები, რომლებიც გვაფიქრებინებს, რომ ბავშვს შაქრიანი დიაბეტი აქვს, როგორ უნდა ავარიდოთ ეს დაავადება პატარას? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა თსსუ-ის გივი ჟვანიას სახელობის პედიატრიის აკადემიური კლინიკის ექიმი-ენდოკრინოლოგი მარიამ ფხალაძე.
- ქალბატონო მარიამ, თქვენი აზრით, რას უკავშირდება, ბოლო პერიოდში დიაბეტით დაავადებული ბავშვების რიცხვის ზრდა?
- ბევრი ფაქტორი არსებობს. ბავშვთა ასაკში, ზოგადად, არის ავტოიმუნური ტიპის დიაბეტი, ამის გარდა, რა თქმა უნდა, ეკოლოგიური, კვებითი ფაქტორები, რაც ხელს უწყობს დიაბეტით დაავადებულთა რიცხვის ზრდას. რაც შეეხება ვირუსებს, ისინი არ იწვევს დიაბეტის გამოვლენას, უბრალოდ მრავლობითი ვირუსული ინფექციების ფონზე ხდება პირველი ტიპის შაქრიანი დიაბეტის გამოვლენის დაჩქარება.
- რას უნდა მიაქციოს ყურადღება მშობელმა, რომ არ გამოეპაროს დიაბეტის კლინიკური ნიშნები?
- მშობელმა აუცილებელია, ყურადღება მიაქციოს: გაძლიერებულ წყურვილს, შარდვას და წონის კლებას.
- შაქრიანი დიაბეტი არის თუ არა გენეტიკური დაავადება? რომელი ხაზით გადადის, დედის თუ მამის?
- გენეტიკურად ამას არსებითი მნიშვნელობა არ აქვს. ზოგადად, დიაბეტის სხვადასხვა ტიპი არსებობს, მეორე ტიპის შაქრიანი დიაბეტის შემთხვევაში 90%-ით შესაძლებელია, ხოლო პირველი ტიპის დიაბეტის შემთხვევაში ძალიან მცირე, 20-25% შეიძლება იყოს. ბავშვთა ასაკში ძირითადად, პირველი ტიპია გავრცელებული და ამ შემთხვევაში, როდესაც არის ინსულინდამოკიდებული, ამ ტიპის შაქრიანი დიაბეტი ნაკლებად არის გენეტიკურად განწყობილი. თუმცა არის ხოლმე შემთხვევები, რომ გენეტიკა დატვირთული აქვთ მეორე ტიპის შაქრიანი დიაბეტით.
- ვიცით, რომ დიდი მნიშვნელობა აქვს სწორ კვებას. რა დოზით უნდა მივცეთ ტკბილეული ბავშვებს, საერთოდ უნდა ამოვიღოთ თუ არა კვების რაციონიდან?
- მინიმალური დოზით შესაძლებელია, მივაღებინოთ ჯანსაღი ტკბილეული, როგორიცაა შავი შოკოლადი და კვირაში ერთხელ ან ორჯერ კვების რაციონში ტკბილეული ჩავურთოთ, მაგალითად, ჩირის სახით. ზოგადად, ჯანმრთელობისთვის საზიანოა ტკბილი გაზიანი სასმელები, სწრაფი კვების ობიექტებიდან მიღებული არაჯანსაღი საკვები, ამასთან ერთად, რა თქმა უნდა, საზიანოა დიდი დოზით მიღებული ნამცხვრები, ტორტები, შოკოლადები და ა.შ.
- რამდენად ხშირია სტრესული ფაქტორით გამოწვეული დიაბეტი ბავშვებში?
- შესაძლებელია, სტრესმა მოახდინოს პროვოცირება და გამოვლენის დაჩქარება, მაგრამ დიაბეტის განვითარება, იმის გამო, რომ ბავშვმა გადაიტანა სტრესი, ეს პრაქტიკულად არ ხდება. როგორც უკვე ვთქვი, სტრესი უბრალოდ აჩქარებს.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„პირველი ორი წლის განმავლობაში არასწორი მიჯაჭვულობა გონებრივი განვითარების შეფერხებას იწვევს,“ - პედიატრი ქეთევან ნემსაძე
პედიატრმა ქეთევან ნემსაძემ მიჯაჭვულობისა და დემიჯაჭვულობის სწორად განხორციელების მნიშვნელობაზე ისაუბრა:
„ძალიან მნიშვნელოვანია არამხოლოდ მიჯაჭვულობის კარგად განხორციელება, არამედ დემიჯაჭვულობის სწორად განხორციელებაც. „დედიკოს ბიჭის“ ფენომენი არასწორი მიჯაჭვულობისა და არასწორი დემიჯაჭვულობის განხორციელების შედეგია. ვაჟებისთვის 10-14 წელი გახლავთ კრიტიკული პერიოდი, როდესაც ის ახდენს იდენტიფიკაციას მამასთან. მამა, როგორც მოდელი უნდა გახდეს მისთვის. მანამდე ის უფრო დედასთან არის მიჯაჭვული. აუცილებელია, რომ პედიატრებმა ამ პროცესს მიაქციონ ყურადღება, თუ არ მოხდა ეს იდენტიფიკაცია.“
ქეთევან ნემსაძემ არაადეკვატური დემიჯაჭვულობისთვის დამახასიათებელი ნიშნები ჩამოთვალა:
„რა არის დამახასიათებელი არაადეკვატური დემიჯაჭვულობისთვის? ეს არის გადაწყვეტილების დამოუკიდებლად მიღების უუნარობა. იტალიური ფილმია ასეთი. ზემოდან ჩამოდის დედა, ვაჟს ეუბნება ქალზე, ცოლად არ შეირთოო და ესეც უჯერებს. ასევე არაადეკვატურ დემიჯაჭვულობას ახასიათებს საპირისპირო სქესის წარმომადგენლებთან ნორმალური ურთიერთობის პრობლემები. სამწუხაროდ, ეს არის ასევე საქართველოს პრობლემა.“
„პირველი ორი წლის განმავლობაში არასწორი მიჯაჭვულობა გონებრივი განვითარების შეფერხებას იწვევს. საქართველოში ეს მიჯაჭვულობა ნამდვილად ძლიერია და ამაზე საყვედური ჩვენი დედებისადმი არ გვეთქმის. რა არის ის ფაქტორები, რომლებიც მიჯაჭვულობას არღვევს? ეს არის დედის ანემია, დედის სოციალური სტატუსი. კვლევებში შედარებულია ორი ჯგუფი: ქალბატონები, რომლებსაც ჰქონდათ ანემია და არ იღებდნენ რკინის პრეპარატებს, ქალბატონები, რომლებსაც არ ჰქონდათ ანემია და იღებდნენ რკინის პრეპარატებს. ამ შემთხვევაში სწორად ხორციელდებოდა მიჯაჭვულობა, ამიტომ ჯანმრთელობასაც აქვს ძალიან დიდი მნიშვნელობა. არაადეკვატური მიჯაჭვულობა მოზრდილობაში სუსტი ჯანმრთელობის შეუქცევადი რისკ-ფაქტორია. ნულიდან ორ წლამდე დედა-შვილის ურთიერთობა შესაძლებელია გახდეს 40 წლის ასაკში რიგი დაავადებების საფუძველი,“ - აღნიშნა ქეთევან ნემსაძემ.