ბოლო დროს იმატა დიაბეტით დაავადებული ბავშვების რიცხვმა. ნიშნები, რომლებიც გვაფიქრებინებს, რომ ბავშვს შაქრიანი დიაბეტი აქვს, როგორ უნდა ავარიდოთ ეს დაავადება პატარას? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა თსსუ-ის გივი ჟვანიას სახელობის პედიატრიის აკადემიური კლინიკის ექიმი-ენდოკრინოლოგი მარიამ ფხალაძე.
- ქალბატონო მარიამ, თქვენი აზრით, რას უკავშირდება, ბოლო პერიოდში დიაბეტით დაავადებული ბავშვების რიცხვის ზრდა?
- ბევრი ფაქტორი არსებობს. ბავშვთა ასაკში, ზოგადად, არის ავტოიმუნური ტიპის დიაბეტი, ამის გარდა, რა თქმა უნდა, ეკოლოგიური, კვებითი ფაქტორები, რაც ხელს უწყობს დიაბეტით დაავადებულთა რიცხვის ზრდას. რაც შეეხება ვირუსებს, ისინი არ იწვევს დიაბეტის გამოვლენას, უბრალოდ მრავლობითი ვირუსული ინფექციების ფონზე ხდება პირველი ტიპის შაქრიანი დიაბეტის გამოვლენის დაჩქარება.
- რას უნდა მიაქციოს ყურადღება მშობელმა, რომ არ გამოეპაროს დიაბეტის კლინიკური ნიშნები?
- მშობელმა აუცილებელია, ყურადღება მიაქციოს: გაძლიერებულ წყურვილს, შარდვას და წონის კლებას.
- შაქრიანი დიაბეტი არის თუ არა გენეტიკური დაავადება? რომელი ხაზით გადადის, დედის თუ მამის?
- გენეტიკურად ამას არსებითი მნიშვნელობა არ აქვს. ზოგადად, დიაბეტის სხვადასხვა ტიპი არსებობს, მეორე ტიპის შაქრიანი დიაბეტის შემთხვევაში 90%-ით შესაძლებელია, ხოლო პირველი ტიპის დიაბეტის შემთხვევაში ძალიან მცირე, 20-25% შეიძლება იყოს. ბავშვთა ასაკში ძირითადად, პირველი ტიპია გავრცელებული და ამ შემთხვევაში, როდესაც არის ინსულინდამოკიდებული, ამ ტიპის შაქრიანი დიაბეტი ნაკლებად არის გენეტიკურად განწყობილი. თუმცა არის ხოლმე შემთხვევები, რომ გენეტიკა დატვირთული აქვთ მეორე ტიპის შაქრიანი დიაბეტით.
- ვიცით, რომ დიდი მნიშვნელობა აქვს სწორ კვებას. რა დოზით უნდა მივცეთ ტკბილეული ბავშვებს, საერთოდ უნდა ამოვიღოთ თუ არა კვების რაციონიდან?
- მინიმალური დოზით შესაძლებელია, მივაღებინოთ ჯანსაღი ტკბილეული, როგორიცაა შავი შოკოლადი და კვირაში ერთხელ ან ორჯერ კვების რაციონში ტკბილეული ჩავურთოთ, მაგალითად, ჩირის სახით. ზოგადად, ჯანმრთელობისთვის საზიანოა ტკბილი გაზიანი სასმელები, სწრაფი კვების ობიექტებიდან მიღებული არაჯანსაღი საკვები, ამასთან ერთად, რა თქმა უნდა, საზიანოა დიდი დოზით მიღებული ნამცხვრები, ტორტები, შოკოლადები და ა.შ.
- რამდენად ხშირია სტრესული ფაქტორით გამოწვეული დიაბეტი ბავშვებში?
- შესაძლებელია, სტრესმა მოახდინოს პროვოცირება და გამოვლენის დაჩქარება, მაგრამ დიაბეტის განვითარება, იმის გამო, რომ ბავშვმა გადაიტანა სტრესი, ეს პრაქტიკულად არ ხდება. როგორც უკვე ვთქვი, სტრესი უბრალოდ აჩქარებს.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
საუკეთესო სუნთქვითი ვარჯიშები კოვიდ-19-თან ბრძოლისა და რეაბილიტაციისთვის - რეაბილიტოლოგი ვალერი მელაძე
მეცნიერებათა დოქტორმა, რეაბილიტოლოგმა ვალერი მელაძემ კოვიდ-19-ის პრევენციის, მასთან ეფექტიანად ბრძოლისა და პოსტკოვიდურ ეტაპზე რეაბილიტაციისთვის საჭირო ვარჯიშებზე ისაუბრა. მისი თქმით, სუნთქვითი ვარჯიშები სამივე შემთხვევაში ძალიან ეფექტიანია:
„ცნობილია, რომ სუნთქვა დედამიწაზე ყველა ცოცხალი ორგანიზმის აუცილებელი ფიზიოლოგიური პროცესია. ისიც ცნობილია, რომ ადამიანი სუნთქვის დროს ფილტვებს მთლიანად არ გამოიყენებს. ადამიანი სუნთქავს ზედა ნაწილით, ქვედა ნაწილს ეწოდება ე.წ. მკვდარი ზონა, სადაც ვირუსები და ბაქტერიები გროვდება. იმისთვის, რომ სრულყოფილად ვისუნთქოთ, უნდა გავანიავოთ ჩვენი ოთახები. მე თქვენ განახებთ საბაზისო ვარჯიშებს, რომლებიც გამოიყენება დაავადების დროს, პრევენციის დროს და რეაბილიტაციის დროს.“
პირველი ვარჯიში, რომელიც ვირუსის პრევენციისთვის ყველაზე ეფექტიანია, დიაფრაგმალური სუნთქვის ვარჯიშია:
„ფეხები მუხლებში მოვხაროთ, ტერფები ერთმანეთს მივაბჯინოთ, მარჯვენა ხელი მუცელზე, მარცხენა - გულ-მკერდზე დავიდოთ. შესუნთქვა უნდა იყოს ცხვირით, ამოსუნთქვა პირით. ეს არის იმისთვის, რომ გავასუფთავოთ ჩვენი ორგანოები, სრულყოფილად ვისუნთქოთ. ამას ჰქვია ე.წ. დიაფრაგმალური სუნთქვა. ეს ვარჯიში უნდა გავაკეთოთ 8-10-ჯერ.“
ვალერი მელაძის თქმით, კოვიდ-19-ის მიმდინარეობის დროს სასარგებლოა ჟგუტის ან ჯოხის გამოყენებით ვარჯიში:
„კოვიდ-19-ის დროს ძალიან კარგია ჟგუტი ან მსგავსი რამ, რომ კუნთოვანი სისტემა ვავარჯიშოთ. ჟგუტით ვარჯიშის შესრულებისას უნებურად მიდის ღრმა სუნთქვა. შემდეგი ვარჯიში არის ჯოხით. ვისაც გაქვთ საშუალება. შევისუნთქოთ, ჯოხი ორივე ხელით ავწიოთ ზემოთ, ამოვისუნთქოთ და ჩამოვწიოთ. ვისაც შეუძლია ხელები უკან გადაიტანოს.“
ვალერი მელაძემ აღნიშნა, რომ გულ-სისხლძარღვთა სისტემის გასაძლიერებლად ბოთლით ვარჯიში გაცილებით ეფექტიანია, ვიდრე ბუშტის გაბერვა:
„ბოთლით ვარჯიშები შეგვიძლია გამოვიყენოთ გულ-სისხლძარღვთა სისტემის გასაძლიერებლად. ამ ბოთლს აქვს ექვსი ნახვრეტი, საწრუპი უნდა მოვათავსოთ ბოთლში და ჩავისუნთქოთ. თავიდან ეს უნდა გავაკეთოთ 10-ჯერ, შემდეგ ორი წუთით, ხუთი წუთით. ეს ძალიან ეფექტიანი ვარჯიშია. ეს ვარჯიში უფრო ეფექტიანია, ვიდრე გასაბერი ბუშტები.“
„ეს ვირუსი იძლევა ტოქსიკურ ზეგავლენას როგორც თავის ტვინზე, ასევე სხვადასხვა ორგანოებზე. იმისთვის, რომ რეაბილიტაციის პერიოდში კომფორტულად ვიგრძნოთ თავი, აუცილებელია აქტიური ფიზიკური დატვირთვა, მაგრამ ზომიერი ვარჯიშები, მაგ. ეს არის ციგუნის ცნობილი ვარჯიშები,“ - აღნიშნულ საკითხზე ვალერი მელაძემ ტელეკომპანია „რუსთავი 2-ის“ გადაცემაში „დილა მშვიდობისა საქართველო“ ისაუბრა.