ბოლო დროს იმატა დიაბეტით დაავადებული ბავშვების რიცხვმა. ნიშნები, რომლებიც გვაფიქრებინებს, რომ ბავშვს შაქრიანი დიაბეტი აქვს, როგორ უნდა ავარიდოთ ეს დაავადება პატარას? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა თსსუ-ის გივი ჟვანიას სახელობის პედიატრიის აკადემიური კლინიკის ექიმი-ენდოკრინოლოგი მარიამ ფხალაძე.
- ქალბატონო მარიამ, თქვენი აზრით, რას უკავშირდება, ბოლო პერიოდში დიაბეტით დაავადებული ბავშვების რიცხვის ზრდა?
- ბევრი ფაქტორი არსებობს. ბავშვთა ასაკში, ზოგადად, არის ავტოიმუნური ტიპის დიაბეტი, ამის გარდა, რა თქმა უნდა, ეკოლოგიური, კვებითი ფაქტორები, რაც ხელს უწყობს დიაბეტით დაავადებულთა რიცხვის ზრდას. რაც შეეხება ვირუსებს, ისინი არ იწვევს დიაბეტის გამოვლენას, უბრალოდ მრავლობითი ვირუსული ინფექციების ფონზე ხდება პირველი ტიპის შაქრიანი დიაბეტის გამოვლენის დაჩქარება.
- რას უნდა მიაქციოს ყურადღება მშობელმა, რომ არ გამოეპაროს დიაბეტის კლინიკური ნიშნები?
- მშობელმა აუცილებელია, ყურადღება მიაქციოს: გაძლიერებულ წყურვილს, შარდვას და წონის კლებას.
- შაქრიანი დიაბეტი არის თუ არა გენეტიკური დაავადება? რომელი ხაზით გადადის, დედის თუ მამის?
- გენეტიკურად ამას არსებითი მნიშვნელობა არ აქვს. ზოგადად, დიაბეტის სხვადასხვა ტიპი არსებობს, მეორე ტიპის შაქრიანი დიაბეტის შემთხვევაში 90%-ით შესაძლებელია, ხოლო პირველი ტიპის დიაბეტის შემთხვევაში ძალიან მცირე, 20-25% შეიძლება იყოს. ბავშვთა ასაკში ძირითადად, პირველი ტიპია გავრცელებული და ამ შემთხვევაში, როდესაც არის ინსულინდამოკიდებული, ამ ტიპის შაქრიანი დიაბეტი ნაკლებად არის გენეტიკურად განწყობილი. თუმცა არის ხოლმე შემთხვევები, რომ გენეტიკა დატვირთული აქვთ მეორე ტიპის შაქრიანი დიაბეტით.
- ვიცით, რომ დიდი მნიშვნელობა აქვს სწორ კვებას. რა დოზით უნდა მივცეთ ტკბილეული ბავშვებს, საერთოდ უნდა ამოვიღოთ თუ არა კვების რაციონიდან?
- მინიმალური დოზით შესაძლებელია, მივაღებინოთ ჯანსაღი ტკბილეული, როგორიცაა შავი შოკოლადი და კვირაში ერთხელ ან ორჯერ კვების რაციონში ტკბილეული ჩავურთოთ, მაგალითად, ჩირის სახით. ზოგადად, ჯანმრთელობისთვის საზიანოა ტკბილი გაზიანი სასმელები, სწრაფი კვების ობიექტებიდან მიღებული არაჯანსაღი საკვები, ამასთან ერთად, რა თქმა უნდა, საზიანოა დიდი დოზით მიღებული ნამცხვრები, ტორტები, შოკოლადები და ა.შ.
- რამდენად ხშირია სტრესული ფაქტორით გამოწვეული დიაბეტი ბავშვებში?
- შესაძლებელია, სტრესმა მოახდინოს პროვოცირება და გამოვლენის დაჩქარება, მაგრამ დიაბეტის განვითარება, იმის გამო, რომ ბავშვმა გადაიტანა სტრესი, ეს პრაქტიკულად არ ხდება. როგორც უკვე ვთქვი, სტრესი უბრალოდ აჩქარებს.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
რა სიმპტომების კომბინაციის გამოვლენის უნდა ეშინოდეს მშობელს, თუ ბავშვი შეუძლოდაა?
პედიატრმა მაია ხერხეულიძემ ბავშვებში მულტისისტემური ანთებითი სინდრომის გამოვლენის რისკებზე ისაუბრა. მისი თქმით, აღნიშნული სინდრომი პატარებში უმეტესად ხუთი წლის შემდეგ ვლინდება:
„მულტისისტემური ანთებითი სინდრომი შედარებით მოზრდილ ასაკში უფრო მეტია. მცირე ასაკში, პატარა ბავშვებში ძალიან იშვიათი შემთხვევაა, რომ შესაძლებელია გვქონდეს. ეს უფრო მეტად მაინც ხდება ხუთი წლის ზემოთ ასაკში. როდესაც ჩვენ ამ სიმპტომებზე ვსაუბრობთ, ესენია: ცხელება, დიარეა, გამონაყარი, შესაძლებელია მკვეთრად შეშუპებული იყოს ხელი და ფეხის მიდამოები, ღებინება, ტუჩების მიდამოებში და პირის ღრუს ლორწოვანი გარსის სილურჯე. ამაზეა საუბარი, როდესაც რაღაც ნიშნების კომპილაცია არის ერთად.“
მაია ხერხეულიძის თქმით, მულტისისტემური ანთებითი სინდრომის დროს სიმპტომთა გარკვეული კომბინაცია უნდა გამოვლინდეს და არა ცალკეული სიმპტომი:
„როდესაც მარტო ერთი ნიშანია მხოლოდ გამოვლენილი, არც ცხელება აქვს ბავშვს, არც სხვა ნიშნები, რომლებიც ჩამოვთვალე და არის მარტო ნაწლავთა გახშირებული მოქმედება, ნუ ჩათვლით, რომ ეს შეიძლება იყოს მულტისისტემური ანთებითი სინდრომის სიმპტომი. როგორც ვთქვი, ამ შემთხვევაში სხვადასხვა სისტემა არის ხოლმე ერთად ჩართული. ეს ყველაფერი აუცილებლად ტემპერატურის ფონზე მიმდინარეობს.“
„შესაძლებელია, ბევრი მიზეზი იყოს დიარეის. შეიძლება ეს იყოს კვებასთან დაკავშირებული. სხვა უამრავი გამომწვევი აქვს დიარეას, მათ შორის, შეიძლება იყოს როგორც ვირუსული, ასევე ბაქტერიული გამომწვევიც. ამ შემთხვევაში ტემპერატურა გააკონტროლეთ, გააკონტროლეთ ბავშვის ზოგადი მდგომარეობა, ხომ არ აქვს მას მეტად ძილიანობა, ხომ არ არის ძალიან აღგზნებული, ხომ შეუძლია, რომ კარგად მიიღოს სითხე და საკვები. თუ ბავშვს ზოგადი მდგომარეობა კარგი აქვს, ჩათვალეთ, რომ ეს არ არის ამ სინდრომის გამოვლინება. ბავშვს უმკურნალეთ ისე, როგორც ვმკურნალობთ დიარეას,“ - აღნიშნულ საკითხზე მაია ხერხეულიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.