ბოლო დროს იმატა დიაბეტით დაავადებული ბავშვების რიცხვმა. ნიშნები, რომლებიც გვაფიქრებინებს, რომ ბავშვს შაქრიანი დიაბეტი აქვს, როგორ უნდა ავარიდოთ ეს დაავადება პატარას? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა თსსუ-ის გივი ჟვანიას სახელობის პედიატრიის აკადემიური კლინიკის ექიმი-ენდოკრინოლოგი მარიამ ფხალაძე.
- ქალბატონო მარიამ, თქვენი აზრით, რას უკავშირდება, ბოლო პერიოდში დიაბეტით დაავადებული ბავშვების რიცხვის ზრდა?
- ბევრი ფაქტორი არსებობს. ბავშვთა ასაკში, ზოგადად, არის ავტოიმუნური ტიპის დიაბეტი, ამის გარდა, რა თქმა უნდა, ეკოლოგიური, კვებითი ფაქტორები, რაც ხელს უწყობს დიაბეტით დაავადებულთა რიცხვის ზრდას. რაც შეეხება ვირუსებს, ისინი არ იწვევს დიაბეტის გამოვლენას, უბრალოდ მრავლობითი ვირუსული ინფექციების ფონზე ხდება პირველი ტიპის შაქრიანი დიაბეტის გამოვლენის დაჩქარება.
- რას უნდა მიაქციოს ყურადღება მშობელმა, რომ არ გამოეპაროს დიაბეტის კლინიკური ნიშნები?
- მშობელმა აუცილებელია, ყურადღება მიაქციოს: გაძლიერებულ წყურვილს, შარდვას და წონის კლებას.
- შაქრიანი დიაბეტი არის თუ არა გენეტიკური დაავადება? რომელი ხაზით გადადის, დედის თუ მამის?
- გენეტიკურად ამას არსებითი მნიშვნელობა არ აქვს. ზოგადად, დიაბეტის სხვადასხვა ტიპი არსებობს, მეორე ტიპის შაქრიანი დიაბეტის შემთხვევაში 90%-ით შესაძლებელია, ხოლო პირველი ტიპის დიაბეტის შემთხვევაში ძალიან მცირე, 20-25% შეიძლება იყოს. ბავშვთა ასაკში ძირითადად, პირველი ტიპია გავრცელებული და ამ შემთხვევაში, როდესაც არის ინსულინდამოკიდებული, ამ ტიპის შაქრიანი დიაბეტი ნაკლებად არის გენეტიკურად განწყობილი. თუმცა არის ხოლმე შემთხვევები, რომ გენეტიკა დატვირთული აქვთ მეორე ტიპის შაქრიანი დიაბეტით.
- ვიცით, რომ დიდი მნიშვნელობა აქვს სწორ კვებას. რა დოზით უნდა მივცეთ ტკბილეული ბავშვებს, საერთოდ უნდა ამოვიღოთ თუ არა კვების რაციონიდან?
- მინიმალური დოზით შესაძლებელია, მივაღებინოთ ჯანსაღი ტკბილეული, როგორიცაა შავი შოკოლადი და კვირაში ერთხელ ან ორჯერ კვების რაციონში ტკბილეული ჩავურთოთ, მაგალითად, ჩირის სახით. ზოგადად, ჯანმრთელობისთვის საზიანოა ტკბილი გაზიანი სასმელები, სწრაფი კვების ობიექტებიდან მიღებული არაჯანსაღი საკვები, ამასთან ერთად, რა თქმა უნდა, საზიანოა დიდი დოზით მიღებული ნამცხვრები, ტორტები, შოკოლადები და ა.შ.
- რამდენად ხშირია სტრესული ფაქტორით გამოწვეული დიაბეტი ბავშვებში?
- შესაძლებელია, სტრესმა მოახდინოს პროვოცირება და გამოვლენის დაჩქარება, მაგრამ დიაბეტის განვითარება, იმის გამო, რომ ბავშვმა გადაიტანა სტრესი, ეს პრაქტიკულად არ ხდება. როგორც უკვე ვთქვი, სტრესი უბრალოდ აჩქარებს.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„თუ ჩვენ დაველოდებით იმ პრობლემებს, რომლებსაც ქლამიდიური ან გონორეული ინფექცია განაპირობებს და რომლებზეც მკურნალობას უკვე ვეღარ ვატარებთ, ისინი გახდებიან ჩაწერილი ინფექციები. ეს უკვე პრობლემაა. ისეთი გართულებები, როგორებიც არის უშვილობა, ძვალ-სახსროვანი პათოლოგიები და სხვა სისტემური პრობლემები უსიმპტომო სქესობრივი გზით გადამდებ დაავადებებს ახასიათებს. თუნდაც შევეხები ადამიანის პაპილომა ვირუსს, რომელსაც აბსოლუტურად არანაირი სიმპტომი არ აქვს. თუ ქალბატონი წელიწადში ერთხელ მიაკითხავს ექიმს და ჩაიტარებს კომპლექსურ კვლევებს, ეს გახდება საწინდარი იმისა, რომ ის სრულიად ჯანმრთელი იქნება.“
მადონა ჯუღელის თქმით, რეპროდუქციულ ჯანმრთელობაზე ზრუნვა ადრეული ასაკიდანვე უნდა დავიწყოთ:
„სიმსივნის პათოლოგიის რისკი ადრე მაღალი იყო 45 წელს გადაცილებულ ადამიანებში, დღევანდელ დღეს ეს დაავადება გაახალგაზრდავდა, რადგან სქესობრივ ცხოვრებას ვიწყებთ ადრეულად. გინეკოლოგთან მარტო სქესობრივი ცხოვრების დაწყების შემდეგ არ უნდა მივიდეს ქალი. რეპროდუქციული სისტემის ჩამოყალიბების დროს ყოველდღიური სტრესი ან სხვა სირთულეები განაპირობებს დარღვევებს. თუ ამ დარღვევებს დედამ, მშობელმა და თვითონ ბავშვმა დროულად არ მიაქცია ყურადღება, არ მივიდა ექიმთან, ეს იქნება ძალიან ცუდი.“
მადონა ჯუღელი აღნიშნავს, რომ ძილის რეჟიმის დარღვევა ჰორმონალური ფონისა და ციკლის დარღვევის ერთ-ერთი მიზეზია:
„ბიოლოგიური რიტმის დარღვევა განაპირობებს, როგორც ციკლის დარღვევას, ასევე რეპროდუქციული ჰორმონების დაღვევებს. რატომ? იმიტომ, რომ ეს არის სტრესი. ორგანიზმი 11 საათის შემდეგ გამოიმუშავებს იმ ნეიროტრანსმიტერებს, რომლებიც არეგულირებენ ჩვენს ნივთიერებათა ცვლას და ჰომრონალურ ფონს. როდესაც ამ დროს ქალს არ ძინავს, ორგანიზმი სტრესის შეფერხებას იწყებს, რაც დარღვევების მიზეზი ხდება. ის, რომ ადამიანს ძინავს რვა საათი, არ არის საკმარისი. თქვენ უნდა დაიძინოთ ღამე. მაგალითისთვის მომყავს ხოლმე ქათამი. ის არ დადებს კვერცხს, თუ ღამით არ დააძინეთ, მისი საკვერცხე არ იმუშავებს.“
„პირველ რიგში, მოვაწესრიგოთ კვება. არ ავრიოთ კვებისა და ძილ-ღვიძილის რეჟიმი. ჩემს პაცინტებს ყოველთვის ვთხოვ, რომ არ მოწიონ თამბაქო. ის ძალიან აგრესიულად მოქმედებს გინეკოლოგიურ-რეპროდუქციულ ფუნქციებზე. ზღვასთან ხშირად აკავშირებენ გამონადენს, რაც შეცდომაა. ზღვა არის ძალიან კარგი სითხე, მასში არის მარილი და მიკროელემენტები, რომლებსაც ანტისეპტიკური ეფექტი აქვს. ის ადგილი, სადაც ზღვაში შედიხართ სუფთა უნდა იყოს. თუ გამონადენს ზღვას უკავშირებთ, ეს არ არის სწორი. ამის მიზეზია სტრესი, ალბათ, არ გამოიცვალეთ საცვალი, არ დაიძინეთ დროულად,“ - აღნინავს მადონა ჯუღელი.