Baby Bag

რა მივირთვათ საუზმეზე, სადილსა და ვახშამზე? - თინათინ კაჭარავას რეკომენდაციები ჯასაღი კვებისთვის

რა მივირთვათ საუზმეზე, სადილსა და ვახშამზე? - თინათინ კაჭარავას რეკომენდაციები ჯასაღი კვებისთვის

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას, როგორი უნდა იყოს კვების რაციონი დღის მანძილზე?

ძალიან ბევრ შეტყობინებას ვიღებთ ჩვენი მკითხველისგან, სადაც გვთხოვენ დეტალურად განვიხილოთ დღის მანძილზე, ჯანსაღი კვების დროს, როგორი უნდა იყოს კვების რაციონი და რომელ საათებშია რეკომენდებული კვება. ამიტომ დღეს თქვენს ყურადღებას ამ საკითხზე შევაჩერებ. დასაწყისშივე კიდევ ერთხელ გავუსვათ ხაზი, რასაც პრაქტიკულად ყოველთვის ვიმეორებთ, რომ რეკომენდაციები ეხება პრაქტიკულად ჯანმრთელ მოსახლეობას, რომელთაც არ აქვთ რაიმე თანმხლები დაავადება და ასევე გავიმეორებ, რომ ყველა რეკომენდაცია ყველა ადამიანს ვერ ერგება, რადგან ყველა ადამიანს გააჩნია ინდივიდუალური მეტაბოლიზმი.

თითოეული ჩვენგანის დილა აუცილებელია, იწყებოდეს საუზმით. დაისახეთ წესად, რომ არცერთი დილა არ დაიწყოთ საუზმის გარეშე. დავიმახსოვროთ, რომ პირველი კვების მირთმევა სასურველია არაუგვიანეს 10:00 საათისა. 

რა შეიძლება მივირთვათ საუზმეზე?

საუზმე შეიძლება შედგებოდეს: წყალზე ან რძეზე დამზადებული შვრიის ფაფა ხილთან ან ყველთან ერთად (გემოვნების მიხედვით) ან ნებისმიერი სხვა ბურღულეული, ან მოხარშული კვერცხი და ყველი, ან ყველასთვის საყვარელი ტოსტები ბოსტნეულებით ან ხილით და სხვა. 

​საუზმიდან დაახლოებით სამ საათში ცალკე კვებად უნდა მივირთვათ სეზონური ხილი 300-400 გრამის ოდენობით (ისევ შეგახსენებთ რომ, აკრძალული ხილია: ბანანი, მსხალი, კარალიოკი, ყურძენი, ლეღვი). სეზონურ ხილს ყოველთვის იმიტომ ენიჭება უპირატესობა, რომ მაქსიმალურად მოხდეს მისგან ესოდენ საჭირო მიკრო, მაკრო ელემენტების და ვიტამინების ათვისება. მიმდინარე სეზონი მდიდარია ციტრუსებით. ვისაც ალერგია არ აქვს ციტრუსებზე, სასურველია მათი ყოველდღიურ რაციონში ჩართვა. 

შემდეგი კვება კი არის დღის ძირითადი კვება - სადილი, რომელიც სასურველია დღის 15:00-16:00 საათებში მივირთვათ. სადილი უნდა იყოს რაც შეიძლება მრავალფეროვანი და მდიდარი ცილებით, ჯანსაღი ცხიმით და ასევე უნდა მივიღოთ ზომიერი ოდენობით ნახშირწყლები. სადილზე ერთი ნაჭერი პური (სასურველია იყოს წინა დღის) თავისუფლად შეგვიძლია მივირთვათ, ასევე ზოგადი რეკომენდაციებიდან სადილზე სასურველია, კარტოფილის ხშირი გამოყენებისგან თავი შევიკავოთ. მივირთვათ მრავალფეროვანი და ჯანსაღი საკვები, როგორებიცაა: 300 მლ. ნებისმიერი სახეობის წვნიანი ან 200 გრ. მოხარშული ხორცი ან თევზი სალათთან ერთად ან 300 გრ. ოდენობის ბოსტნეულებისგან შემდგარი ნებისმიერი სალათი (ვიმახსოვრებთ, რომ სალათების შესაზავებლად ​არ ვიყენებთ მაიონეზს, გამოვიყენოთ გაწურული მაწონი ან ლიმ​ონის წვენი) და სხვა. ვიმახსოვრებთ მთავარ პრინციპს, რომ სადილი დავამზადოთ მხოლოდ მცენარეულ ცხიმზე და მარილი გამოვიყენოთ მხოლოდ სუფრაზე მიტანის წინ, ისიც უმცირესი რაოდენობით.

​დღის ბოლო კვება - ვახშამი სასურველია 19:00-დან 20:00-მდე შუალედში, უნდა იყოს მსუბუქი: მაგალითად, ნებისმიერი ნაკლებცხიმიანი რძის ნაწარმი (ხაჭო, მაწონი, კეფირი, იოგურტი) ან 300 გრ. ოდენობით ბოსტნეულის ან ხილის მსუბუქი სალათები. მიმდინარე სეზონთან მიმართებაში ძალიან სასარგებლო ვახშამია ორთქლზე მოხარშული ან ღუმელში გამომცხვარი გოგრა 200-300 გრ ოდენობით და სხვა.

რაც შეეხება ტკბილეულზე მოთხოვნილებას, დღის მანძილზე შეგვიძლია მივირთვათ 25 გრ. ოდენობით შავი შოკოლადი. კვების რაციონთან ერთად არ უნდა დაგვავიწყდეს ​წყლის ბალანსის შენარჩუნებაც ორგანიზმში! 

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

შეიძლება დაინტერესდეთ

არის თუ არა ძლიერი ფიზიკური აქტივობა დაკავშირებული სიკვდილობის უფრო მეტად შემცირებასთან ვიდრე საშუალო ფიზიკური აქტივობა?

არის თუ არა ძლიერი ფიზიკური აქტივობა დაკავშირებული სიკვდილობის უფრო მეტად შემცირებასთან ვიდრე საშუალო ფიზიკური აქტივობა?
არის თუ არა ძლიერი ფიზიკური აქტივობა დაკავშირებული სიკვდილობის უფრო მეტად შემცირებასთან ვიდრე საშუალო ფიზიკური აქტივობა? - აღნიშნულ საკითხზე ექიმი ზაზა თელია საუბრობს. ​MomsEdu.ge მის ნათქვამს სიტყვა-სიტყვით გთავაზობთ:

,,აშშ-ში ჩატარებული 10 წლიანი საინტერესო კოჰორტული კვლევა - 403 681 ზრდასრულ ადამიანებზე (საშუალო ასაკი 43 წელი)

შეკითხვა: არის თუ არა ძლიერი ფიზიკური აქტივობა დაკავშირებული სიკვდილობის უფრო მეტად შემცირებასთან ვიდრე საშუალო ფიზიკური აქტივობა?

განმარტება: ძლიერ ფიზიკურ აქტივობაში იგულისხმება ძლიერი გაოფლიანება და გულისცემის სიხშირის და სუნთქვის სიხშირის ძლიერ მატება, ხოლო საშუალო ფიზიკური აქტივობა - მცირედ გაოფლიანება და გულისცემის და სუნთქვის სიხშირის მცირედით მატება.

დასკვნა:

10 წლის განმავლობაში დაფიქსირდა 37 000 სიკვდილის შემთხვევა.

კვლევაში მონაწილეთა 1/3 არ იყო არც საშუალო და არც ძლიერ ფიზიკურ აქტივობაში. (One third of participants reported no moderate or vigorous activity)

მონაწილეებს საშუალო ან ძლიერი ფიზიკური აქტივობით ჰქონდათ უფრო დაბალი რისკი სიკვდილის ვიდრე იმ მონაწილეებს ვინც საერთოდ არ იყვნენ ფიზიკურად აქტიურები.

ხოლო საერთო მაჩვენებლის შედარებისას - საშუალო vs ძლიერი ფიზიკური აქტივობა:

ძლიერ ფიზიკურ აქტივობას ჰქონდა უფრო დაბალი რისკი ყველა ტიპის სიკვდილის შემცირების მხრივ ვიდრე საშუალო ფიზიკურ აქტივობას.

მაგალᲘთად:

მონაწილეთა >50% ძლიერი ფიზიკური აქტივობით ჰქონდათ - 17%-ით დაბალი სიკვდილის რისკი.

მონაწილეებს - 150-დან 300 წუთამდე ფიზიკური აქტივობით კვირაში, რომელიც მოიცავდა სულ მცირე 150 წუთ ძლიერ ფიზიკურ დატვირთვას - Ჰქონდათ ყველაზე დაბალი სიკვდილის რისკი.

დასკვნა:

კლინიცისტების და ჯანდაცვის სპეციალისტების მხრიდან უნდა გაიცეს რეკომენდაცია - კვირაში 150 წუთი ან მეტი საშუალოდან-ძლიერი ფიზიკური აქტივობის (MVPA) აგიტაციისა, ასევე რეკომენდაცია ძლიერი ფიზიკური აქტივობის (VPA) პოტენციური სარგებლის შესახებ - საზოგადოების ჯანმრთელობის მაჩვენებლის მაქსიმალურად გასაზრდელად, რაც პროპორციულად შეამცირებს ჯანდაცვის ხარჯებს.

Intensity of Physical Activity and Risk for Death - Wang Y et al.'' 

წაიკითხეთ სრულად