Baby Bag

რა მივირთვათ საუზმეზე, სადილსა და ვახშამზე? - თინათინ კაჭარავას რეკომენდაციები ჯასაღი კვებისთვის

რა მივირთვათ საუზმეზე, სადილსა და ვახშამზე? - თინათინ კაჭარავას რეკომენდაციები ჯასაღი კვებისთვის

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას, როგორი უნდა იყოს კვების რაციონი დღის მანძილზე?

ძალიან ბევრ შეტყობინებას ვიღებთ ჩვენი მკითხველისგან, სადაც გვთხოვენ დეტალურად განვიხილოთ დღის მანძილზე, ჯანსაღი კვების დროს, როგორი უნდა იყოს კვების რაციონი და რომელ საათებშია რეკომენდებული კვება. ამიტომ დღეს თქვენს ყურადღებას ამ საკითხზე შევაჩერებ. დასაწყისშივე კიდევ ერთხელ გავუსვათ ხაზი, რასაც პრაქტიკულად ყოველთვის ვიმეორებთ, რომ რეკომენდაციები ეხება პრაქტიკულად ჯანმრთელ მოსახლეობას, რომელთაც არ აქვთ რაიმე თანმხლები დაავადება და ასევე გავიმეორებ, რომ ყველა რეკომენდაცია ყველა ადამიანს ვერ ერგება, რადგან ყველა ადამიანს გააჩნია ინდივიდუალური მეტაბოლიზმი.

თითოეული ჩვენგანის დილა აუცილებელია, იწყებოდეს საუზმით. დაისახეთ წესად, რომ არცერთი დილა არ დაიწყოთ საუზმის გარეშე. დავიმახსოვროთ, რომ პირველი კვების მირთმევა სასურველია არაუგვიანეს 10:00 საათისა. 

რა შეიძლება მივირთვათ საუზმეზე?

საუზმე შეიძლება შედგებოდეს: წყალზე ან რძეზე დამზადებული შვრიის ფაფა ხილთან ან ყველთან ერთად (გემოვნების მიხედვით) ან ნებისმიერი სხვა ბურღულეული, ან მოხარშული კვერცხი და ყველი, ან ყველასთვის საყვარელი ტოსტები ბოსტნეულებით ან ხილით და სხვა. 

​საუზმიდან დაახლოებით სამ საათში ცალკე კვებად უნდა მივირთვათ სეზონური ხილი 300-400 გრამის ოდენობით (ისევ შეგახსენებთ რომ, აკრძალული ხილია: ბანანი, მსხალი, კარალიოკი, ყურძენი, ლეღვი). სეზონურ ხილს ყოველთვის იმიტომ ენიჭება უპირატესობა, რომ მაქსიმალურად მოხდეს მისგან ესოდენ საჭირო მიკრო, მაკრო ელემენტების და ვიტამინების ათვისება. მიმდინარე სეზონი მდიდარია ციტრუსებით. ვისაც ალერგია არ აქვს ციტრუსებზე, სასურველია მათი ყოველდღიურ რაციონში ჩართვა. 

შემდეგი კვება კი არის დღის ძირითადი კვება - სადილი, რომელიც სასურველია დღის 15:00-16:00 საათებში მივირთვათ. სადილი უნდა იყოს რაც შეიძლება მრავალფეროვანი და მდიდარი ცილებით, ჯანსაღი ცხიმით და ასევე უნდა მივიღოთ ზომიერი ოდენობით ნახშირწყლები. სადილზე ერთი ნაჭერი პური (სასურველია იყოს წინა დღის) თავისუფლად შეგვიძლია მივირთვათ, ასევე ზოგადი რეკომენდაციებიდან სადილზე სასურველია, კარტოფილის ხშირი გამოყენებისგან თავი შევიკავოთ. მივირთვათ მრავალფეროვანი და ჯანსაღი საკვები, როგორებიცაა: 300 მლ. ნებისმიერი სახეობის წვნიანი ან 200 გრ. მოხარშული ხორცი ან თევზი სალათთან ერთად ან 300 გრ. ოდენობის ბოსტნეულებისგან შემდგარი ნებისმიერი სალათი (ვიმახსოვრებთ, რომ სალათების შესაზავებლად ​არ ვიყენებთ მაიონეზს, გამოვიყენოთ გაწურული მაწონი ან ლიმ​ონის წვენი) და სხვა. ვიმახსოვრებთ მთავარ პრინციპს, რომ სადილი დავამზადოთ მხოლოდ მცენარეულ ცხიმზე და მარილი გამოვიყენოთ მხოლოდ სუფრაზე მიტანის წინ, ისიც უმცირესი რაოდენობით.

​დღის ბოლო კვება - ვახშამი სასურველია 19:00-დან 20:00-მდე შუალედში, უნდა იყოს მსუბუქი: მაგალითად, ნებისმიერი ნაკლებცხიმიანი რძის ნაწარმი (ხაჭო, მაწონი, კეფირი, იოგურტი) ან 300 გრ. ოდენობით ბოსტნეულის ან ხილის მსუბუქი სალათები. მიმდინარე სეზონთან მიმართებაში ძალიან სასარგებლო ვახშამია ორთქლზე მოხარშული ან ღუმელში გამომცხვარი გოგრა 200-300 გრ ოდენობით და სხვა.

რაც შეეხება ტკბილეულზე მოთხოვნილებას, დღის მანძილზე შეგვიძლია მივირთვათ 25 გრ. ოდენობით შავი შოკოლადი. კვების რაციონთან ერთად არ უნდა დაგვავიწყდეს ​წყლის ბალანსის შენარჩუნებაც ორგანიზმში! 

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა უნდა გააკეთოთ იმისთვის, რომ ჩვილის უეცარი სიკვდილის სინდრომის რისკი თავიდან აიცილოთ? - გიორგი ღოღობერიძის რეკომენდაციები

ექიმმა გიორგი ღოღობერიძემ ჩვილის უეცარი სიკვდილის სინდრომსა და მის გამომწვევ მიზეზებზე ისაუბრა:

„მინდა გესაუბროთ ჩვილის უეცარი სიკვდილის სინდრომზე. წარმოიდგინეთ მდგომარეობა, რომ ახალდაქორწინებული წყვილია, მათ ჰყავთ ბავშვი. ის არის რამდენიმე თვის. წინა დღით დააძინეს, მეორე დღეს რომ დახედეს ბავშვს, ის აღმოჩნდა გარდაცვლილი. რა უნდა ვიფიქროთ მოცემულ შემთხვევაში? ერთ-ერთი მიზეზი, რაც წლამდე ასაკის ბავშვებში უეცარ სიკვდილს შეიძლება იწვევდეს, არის ჩვილების უეცარი სიკვდილის სინდრომი. ჩვენ არ ვიცით, რა იწვევს ამ სინდრომს, მაგრამ ვიცით ბევრი რამ, რაც ხელს უწყობს მის განვითარებას.“

გიორგი ღოღობერიძის თქმით, ჩვილის უეცარ სიკვდილს რამდენიმე ხელშემწყობი ფაქტორი შეიძლება ჰქონდეს:

„უეცარ სიკვდილს შეიძლება ხელს უწყობდეს ის, რომ ჩვილებს ვაძინებთ მუცელზე. არაფრით არ შეიძლება წლამდე ასაკის ჩვილების დაძინება მუცელზე ან გვერდზე. სასურველია, რომ ჩვენ ის დავაძინოთ ზურგზე. ჩვილების უეცარ სიკვდილს ხელს უწყობს ბავშვის გადახურება ძილის პერიოდში. როდესაც ბავშვს ძინავს, ის არ უნდა შევფუთოთ. არ უნდა იზრდებოდეს ძილში მისი ტემპერატურა. ოთახშიც უნდა იყოს ზომიერი ტემპერატურა. მკვეთრი შეფუთვა ზრდის უეცარი სიკვდილის რისკებს. სადაც ძინავს ბავშვს, ზედაპირი არ უნდა იყოს ძალიან რბილი. ჩვილი უნდა დააძინოთ მკვრივ ზედაპირზე. თუ ოთახში ბებია, ბაბუა ან ვიღაც ეწევა, ტოქსიკური ნაერთები შეიძლება აღმოჩნდეს ჩვილის ორგანიზმში და ხელი შეუწყოს უეცარი სიკვდილის განვითარებას.“

„უეცარი სიკვდილის სინდრომი უფრო ხშირია ბიჭებში. ის ასევე ხშირია 2-4 თვემდე ასაკის ჩვილებში. უეცარი სიკვდილის სინდრომი ხშირია დღენაკლულებშიც. როდესაც ბავშვი იბადება მასით 2,5 კილოგრამზე ნაკლები, ეს არის მცირეწონიანობა. ამ შემთხვევაში 4-ჯერ იზრდება იმის რისკი, რომ ის გარდაიცვალოს უეცარი სიკვდილის სინდრომით. დედის მხრიდან რისკფაქტორები შეიძლება იყოს, რომ დედა არის 20 წლამდე ასაკის. თუ დედა ეწევა ორსულობის დროს, ეს სამჯერ ზრდის ჩვილის უეცარი სიკვდილის რისკს, ასევე დედის მიერ ალკოჰოლის მოხმარებაც. რა უნდა გააკეთოთ იმისთვის, რომ ჩვილის უეცარი სიკვდილის სინდრომის რისკი თავიდან აიცილოთ? თუ შენ ამ რისკ-ფაქტორებს გაითვალისწინებ, შეგიძლია თავიდან აიცილო ჩვილის უეცარი სიკვდილი. ჩვილებს არ ვაძინებთ მუცელზე. ჩვილი უნდა იყოს აუცილებლად მარტო. არ არის საჭირო, რომ მიუწვე და ერთად დაიძინოთ. ჩვილებს ვაძინებთ ყოველთვის მარტო. ამ სინდრომის რისკის შემცირება შეიძლება დიფტერიის, ყივანახველას და ტეტანუსის ვაქცინის გაკეთებით. ჩვილს უნდა ეძინოს აუცილებლად მკვრივ ზედაპირზე,“ - აღნიშნა გიორგი ღოღობერიძემ.

წყარო: ​USMLE მოსამზადებელი ცენტრი

წაიკითხეთ სრულად