Baby Bag

რა მივირთვათ საუზმეზე, სადილსა და ვახშამზე? - თინათინ კაჭარავას რეკომენდაციები ჯასაღი კვებისთვის

რა მივირთვათ საუზმეზე, სადილსა და ვახშამზე? - თინათინ კაჭარავას რეკომენდაციები ჯასაღი კვებისთვის

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას, როგორი უნდა იყოს კვების რაციონი დღის მანძილზე?

ძალიან ბევრ შეტყობინებას ვიღებთ ჩვენი მკითხველისგან, სადაც გვთხოვენ დეტალურად განვიხილოთ დღის მანძილზე, ჯანსაღი კვების დროს, როგორი უნდა იყოს კვების რაციონი და რომელ საათებშია რეკომენდებული კვება. ამიტომ დღეს თქვენს ყურადღებას ამ საკითხზე შევაჩერებ. დასაწყისშივე კიდევ ერთხელ გავუსვათ ხაზი, რასაც პრაქტიკულად ყოველთვის ვიმეორებთ, რომ რეკომენდაციები ეხება პრაქტიკულად ჯანმრთელ მოსახლეობას, რომელთაც არ აქვთ რაიმე თანმხლები დაავადება და ასევე გავიმეორებ, რომ ყველა რეკომენდაცია ყველა ადამიანს ვერ ერგება, რადგან ყველა ადამიანს გააჩნია ინდივიდუალური მეტაბოლიზმი.

თითოეული ჩვენგანის დილა აუცილებელია, იწყებოდეს საუზმით. დაისახეთ წესად, რომ არცერთი დილა არ დაიწყოთ საუზმის გარეშე. დავიმახსოვროთ, რომ პირველი კვების მირთმევა სასურველია არაუგვიანეს 10:00 საათისა. 

რა შეიძლება მივირთვათ საუზმეზე?

საუზმე შეიძლება შედგებოდეს: წყალზე ან რძეზე დამზადებული შვრიის ფაფა ხილთან ან ყველთან ერთად (გემოვნების მიხედვით) ან ნებისმიერი სხვა ბურღულეული, ან მოხარშული კვერცხი და ყველი, ან ყველასთვის საყვარელი ტოსტები ბოსტნეულებით ან ხილით და სხვა. 

​საუზმიდან დაახლოებით სამ საათში ცალკე კვებად უნდა მივირთვათ სეზონური ხილი 300-400 გრამის ოდენობით (ისევ შეგახსენებთ რომ, აკრძალული ხილია: ბანანი, მსხალი, კარალიოკი, ყურძენი, ლეღვი). სეზონურ ხილს ყოველთვის იმიტომ ენიჭება უპირატესობა, რომ მაქსიმალურად მოხდეს მისგან ესოდენ საჭირო მიკრო, მაკრო ელემენტების და ვიტამინების ათვისება. მიმდინარე სეზონი მდიდარია ციტრუსებით. ვისაც ალერგია არ აქვს ციტრუსებზე, სასურველია მათი ყოველდღიურ რაციონში ჩართვა. 

შემდეგი კვება კი არის დღის ძირითადი კვება - სადილი, რომელიც სასურველია დღის 15:00-16:00 საათებში მივირთვათ. სადილი უნდა იყოს რაც შეიძლება მრავალფეროვანი და მდიდარი ცილებით, ჯანსაღი ცხიმით და ასევე უნდა მივიღოთ ზომიერი ოდენობით ნახშირწყლები. სადილზე ერთი ნაჭერი პური (სასურველია იყოს წინა დღის) თავისუფლად შეგვიძლია მივირთვათ, ასევე ზოგადი რეკომენდაციებიდან სადილზე სასურველია, კარტოფილის ხშირი გამოყენებისგან თავი შევიკავოთ. მივირთვათ მრავალფეროვანი და ჯანსაღი საკვები, როგორებიცაა: 300 მლ. ნებისმიერი სახეობის წვნიანი ან 200 გრ. მოხარშული ხორცი ან თევზი სალათთან ერთად ან 300 გრ. ოდენობის ბოსტნეულებისგან შემდგარი ნებისმიერი სალათი (ვიმახსოვრებთ, რომ სალათების შესაზავებლად ​არ ვიყენებთ მაიონეზს, გამოვიყენოთ გაწურული მაწონი ან ლიმ​ონის წვენი) და სხვა. ვიმახსოვრებთ მთავარ პრინციპს, რომ სადილი დავამზადოთ მხოლოდ მცენარეულ ცხიმზე და მარილი გამოვიყენოთ მხოლოდ სუფრაზე მიტანის წინ, ისიც უმცირესი რაოდენობით.

​დღის ბოლო კვება - ვახშამი სასურველია 19:00-დან 20:00-მდე შუალედში, უნდა იყოს მსუბუქი: მაგალითად, ნებისმიერი ნაკლებცხიმიანი რძის ნაწარმი (ხაჭო, მაწონი, კეფირი, იოგურტი) ან 300 გრ. ოდენობით ბოსტნეულის ან ხილის მსუბუქი სალათები. მიმდინარე სეზონთან მიმართებაში ძალიან სასარგებლო ვახშამია ორთქლზე მოხარშული ან ღუმელში გამომცხვარი გოგრა 200-300 გრ ოდენობით და სხვა.

რაც შეეხება ტკბილეულზე მოთხოვნილებას, დღის მანძილზე შეგვიძლია მივირთვათ 25 გრ. ოდენობით შავი შოკოლადი. კვების რაციონთან ერთად არ უნდა დაგვავიწყდეს ​წყლის ბალანსის შენარჩუნებაც ორგანიზმში! 

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა სიმპტომებით ვლინდება მზის დარტყმა ბავშვებში და როგორ ავაცილოთ თავიდან?

რა სიმპტომებით ვლინდება მზის დარტყმა ბავშვებში და როგორ ავაცილოთ თავიდან?

რა სიმპტომებით ვლინდება მზის დარტყმა ბავშვებში და როგორ ავაცილოთ თავიდან? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს პედიატრი თათია სხირტლაძე ესაუბრა.

- რა არის მზის დაკვრა და როგორ ვითარდება?

- ადამიანის ორგანიზმზე მზის სხივების და გარემოს მაღალი ტემპერატურის ხანგრძლივი ზემოქმედების შედეგად ვითარდება - სხეულის ტემპერატურის მომატება, გადახურება ანუ მზის დაკვრა. როდესაც გარემოს ტემპერატურა მაღალია და ორგანიზმი ვერ გამოყოფს სითბოს საკმარის რაოდენობას ხდება გადახურება. არაადეკვატური თერმორეგულაცია იწვევს შინაგანი ორგანოების და თავის ტვინის ფუნქციის მოშლას, რაც სიცოცხლისთვის საშიშ მდგომარეობას წარმოადგენს.

- მზის დაკვრის მხრივ ბავშვები მაღალი რისკის ჯგუფში ხომ არ შედიან?

- მზის დაკვრა შეიძლება დაემართოს ნებისმიერ ადამიანს, ხოლო მაღალი რისკის ჯგუფში შედიან: ბავშვები და მოხუცები, ასევე, გულ-სისხლძარღვთა დაავადების და ჭარბი წონის მქონე ადამიანები.

რა სიმპტმებით ვლინდება მზის დარტყმა ბავშვებში?

  • სხეულის ტემპერატურის მომატება, 40*C- მდეც კი;
  • გულისრევა, პირღებინება;
  • ზოგადი სისუსტე, თავბრუსხვევა, თავის ტკივილი;
  • კანი მშრალი, წითელი და ცხელია;
  • სუნთქვა გახშირებულია და პულსი ტაქიკარდიული;
  • მძიმე შემთხვევაში შეიძლება გამოვლინდეს ძილიანობა, გულყრა და უგონო მდგომარეობაც კი;

- როგორ დავეხმაროთ პატარას?

  • პირველ რიგში, ბავშვი გადაიყვანეთ გრილ ადგილას - ჩრდილში ან გრილ ოთახში;
  • გახადეთ ტანსაცმელი;
  • გადაავლეთ გრილი წყალი ან დაადეთ ცივი საფენები (თავზე, კისერზე, საზარდულის არეში);
  • მიეცით სითხე ან ელექტროლიტები დიდი რაოდენობით;
  • სიცხის დამწევი მედიკამენტი - მაღალი ცხელების შემთხვევაში;
  • აუცილებლად მიმართეთ ექიმს ან გამოიძახეთ სასაწრაფო სამედიცინო დახმარება (112).

- როგორ ავიცილოთ თავიდან მზის დაკვრა?

- ზაფხულის დადგომასთან ერთად იმატებს მზის დაკვრის საშიშროება. თავდაპირველად, მოარიდეთ ბავშვები მზეზე ხანგრძლივად ყოფნას და ჩააცვით გარემოს ტემპერატურის შესაბამისი ტანსაცმელი. განსაკუთრებით მოერიდეთ მზეზე ყოფნას მზის სხივების პირდაპირი ზემოქმედების პერიოდში - 11:00-17:00-მდე. წაუსვით თქვენს პატარებს კანზე მზის დამცავი საშუალებები 50-SPF დაცვით, თავზე დააფარეთ ღია ფერის ქუდი და დაალევინეთ დიდი რაოდენობით სითხე.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური​

წაიკითხეთ სრულად