Baby Bag

რა მივირთვათ საუზმეზე, სადილსა და ვახშამზე? - თინათინ კაჭარავას რეკომენდაციები ჯასაღი კვებისთვის

რა მივირთვათ საუზმეზე, სადილსა და ვახშამზე? - თინათინ კაჭარავას რეკომენდაციები ჯასაღი კვებისთვის

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას, როგორი უნდა იყოს კვების რაციონი დღის მანძილზე?

ძალიან ბევრ შეტყობინებას ვიღებთ ჩვენი მკითხველისგან, სადაც გვთხოვენ დეტალურად განვიხილოთ დღის მანძილზე, ჯანსაღი კვების დროს, როგორი უნდა იყოს კვების რაციონი და რომელ საათებშია რეკომენდებული კვება. ამიტომ დღეს თქვენს ყურადღებას ამ საკითხზე შევაჩერებ. დასაწყისშივე კიდევ ერთხელ გავუსვათ ხაზი, რასაც პრაქტიკულად ყოველთვის ვიმეორებთ, რომ რეკომენდაციები ეხება პრაქტიკულად ჯანმრთელ მოსახლეობას, რომელთაც არ აქვთ რაიმე თანმხლები დაავადება და ასევე გავიმეორებ, რომ ყველა რეკომენდაცია ყველა ადამიანს ვერ ერგება, რადგან ყველა ადამიანს გააჩნია ინდივიდუალური მეტაბოლიზმი.

თითოეული ჩვენგანის დილა აუცილებელია, იწყებოდეს საუზმით. დაისახეთ წესად, რომ არცერთი დილა არ დაიწყოთ საუზმის გარეშე. დავიმახსოვროთ, რომ პირველი კვების მირთმევა სასურველია არაუგვიანეს 10:00 საათისა. 

რა შეიძლება მივირთვათ საუზმეზე?

საუზმე შეიძლება შედგებოდეს: წყალზე ან რძეზე დამზადებული შვრიის ფაფა ხილთან ან ყველთან ერთად (გემოვნების მიხედვით) ან ნებისმიერი სხვა ბურღულეული, ან მოხარშული კვერცხი და ყველი, ან ყველასთვის საყვარელი ტოსტები ბოსტნეულებით ან ხილით და სხვა. 

​საუზმიდან დაახლოებით სამ საათში ცალკე კვებად უნდა მივირთვათ სეზონური ხილი 300-400 გრამის ოდენობით (ისევ შეგახსენებთ რომ, აკრძალული ხილია: ბანანი, მსხალი, კარალიოკი, ყურძენი, ლეღვი). სეზონურ ხილს ყოველთვის იმიტომ ენიჭება უპირატესობა, რომ მაქსიმალურად მოხდეს მისგან ესოდენ საჭირო მიკრო, მაკრო ელემენტების და ვიტამინების ათვისება. მიმდინარე სეზონი მდიდარია ციტრუსებით. ვისაც ალერგია არ აქვს ციტრუსებზე, სასურველია მათი ყოველდღიურ რაციონში ჩართვა. 

შემდეგი კვება კი არის დღის ძირითადი კვება - სადილი, რომელიც სასურველია დღის 15:00-16:00 საათებში მივირთვათ. სადილი უნდა იყოს რაც შეიძლება მრავალფეროვანი და მდიდარი ცილებით, ჯანსაღი ცხიმით და ასევე უნდა მივიღოთ ზომიერი ოდენობით ნახშირწყლები. სადილზე ერთი ნაჭერი პური (სასურველია იყოს წინა დღის) თავისუფლად შეგვიძლია მივირთვათ, ასევე ზოგადი რეკომენდაციებიდან სადილზე სასურველია, კარტოფილის ხშირი გამოყენებისგან თავი შევიკავოთ. მივირთვათ მრავალფეროვანი და ჯანსაღი საკვები, როგორებიცაა: 300 მლ. ნებისმიერი სახეობის წვნიანი ან 200 გრ. მოხარშული ხორცი ან თევზი სალათთან ერთად ან 300 გრ. ოდენობის ბოსტნეულებისგან შემდგარი ნებისმიერი სალათი (ვიმახსოვრებთ, რომ სალათების შესაზავებლად ​არ ვიყენებთ მაიონეზს, გამოვიყენოთ გაწურული მაწონი ან ლიმ​ონის წვენი) და სხვა. ვიმახსოვრებთ მთავარ პრინციპს, რომ სადილი დავამზადოთ მხოლოდ მცენარეულ ცხიმზე და მარილი გამოვიყენოთ მხოლოდ სუფრაზე მიტანის წინ, ისიც უმცირესი რაოდენობით.

​დღის ბოლო კვება - ვახშამი სასურველია 19:00-დან 20:00-მდე შუალედში, უნდა იყოს მსუბუქი: მაგალითად, ნებისმიერი ნაკლებცხიმიანი რძის ნაწარმი (ხაჭო, მაწონი, კეფირი, იოგურტი) ან 300 გრ. ოდენობით ბოსტნეულის ან ხილის მსუბუქი სალათები. მიმდინარე სეზონთან მიმართებაში ძალიან სასარგებლო ვახშამია ორთქლზე მოხარშული ან ღუმელში გამომცხვარი გოგრა 200-300 გრ ოდენობით და სხვა.

რაც შეეხება ტკბილეულზე მოთხოვნილებას, დღის მანძილზე შეგვიძლია მივირთვათ 25 გრ. ოდენობით შავი შოკოლადი. კვების რაციონთან ერთად არ უნდა დაგვავიწყდეს ​წყლის ბალანსის შენარჩუნებაც ორგანიზმში! 

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,რაც უფრო ადრეული ასაკიდან დაიწყებს ბავშვი ცურვას, მით უფრო ჯანსაღი იქნება'' - ინტერვიუ წყალბურთის მწვრთნელთან

,,რაც უფრო ადრეული ასაკიდან დაიწყებს ბავშვი ცურვას, მით უფრო ჯანსაღი იქნება'' - ინტერვიუ წყალბურთის მწვრთნელთან
რა ასაკიდან შეიძლება ბავშვის წყალბურთზე შეყვანა, რისთვის არის განსაკუთრებით კარგი, კვირაში რამდენჯერ და რამდენი საათია რეკომენდებული ბავშვის წყალბურთით დაკავება? - ამ და სხვა საინტერესო კითხვებზე ​Moms.ge-ს საქართველოს სპორტის დამსახურებულმა მოღვაწემ  და გლდანი-ნაძალადევის კომპლექსური სპორტული ცენტრის წყალბურთის მწვრთნელმა დავით ხავთასმა უპასუხა.

- ბატონო დავით, რატომ წყალბურთი? რის განვითარებას უწყობს ხელს?

- წყალბურთი ხელს უწყობს ბავშვის ზრდას, ფიზიკურ და გონებრივ განვითარებას. სპორტის ეს სახეობა ასწავლის მას გუნდურობას, მიზნისთვის ბრძოლას, სხვების მხარდაჭერას. წყალბურთი ბავშვს სძენს ისეთ უნარ-ჩვევებს, რომლებიც ეხმარება მას ცხოვრებისეული სირთულეების გადალახვაში. იმის გათვალისწინებით, რომ ახლა სულ სხვა თაობა მოდის და გამუდმებით ტექნიკასთან აქვთ კავშირი, სპორტი ერთ-ერთი საუკეთესო საშულებაა, რომ დაამყარონ ცოცხალი ურთიერთობები. ზოგადად, ცურვა, წყალში მოძრაობა, ძალიან სასარგებლოა ყველასთვის. ამ დროს ჩართულია კუნთოვანი სისტემა სრულად. ცურვა ხელს უწყობს ბავშვის სხე­უ­ლის სწო­რად ფორ­მი­რე­ბას, დადებით გავლენას ახდენს ნერვულ სისტემაზე... რაც უფრო ადრეული ასაკიდან დაიწყებს ბავშვი ცურვას, მით უფრო ჯანსაღი იქნება. თუ ვატყობთ, რომ ბავშვს ცურვის ნიჭი აღმოაჩნდა, ჩვენთან გადმოგვყავს. მთავარი კომპონენტია ცურვის ცოდნის ხარისხია, წინააღმდეგ შემთხვევაში, ის ვერ გაუძლებს ორმაგ დატვირთვას.

- რა ასაკიდან უნდა შევიყვანოთ ბავშვი წყალბურთზე?

- მიზანშეწოლილია სამი წლის ასაკიდან, თუმცა ამ ასაკის ბავშვებთან კონტაქტი ძალიან ძნელია. მათ ბოლომდე არ ესმით მასწავლებლის მითითებები. როგორც აღვნიშნე, ცურვა ისეთი ფიზიკური აქტივობაა, რომელიც ეხმარება ბავშვის ზრდა-განვითარებას. ყველაფერთან ერთად, ცურვა ბავშვს თვითგადარჩენის უნარ-ჩვევებს უყალიბებს. ფატალური შედეგის თავიდან ასაცილებლად, ცურვის საფუძვლიანად სწავლაა აუცილებელი პროფესიონალის ზედამხედველობით.

 

- აუცილებელი ინვენტარი, რაც ბავშვის წყალბურთზე ტარებისას დაგვჭირდება?

- სანამ ბავშვი სწავლობს ცურვას, აუცილებელია სათვალე, წყლის ქუდი, საცურაო კოსტიუმი და ჩანთა. ხოლო, როცა ცურვიდან წყალბურთში გადაინაცვლებს, სათვალე აღარ არის საჭირო.

- კვირაში რამდენჯერ და რამდენი საათია რეკომენდებული სპორტის ამ სახეობით დაკავება?

- მანამ, სანამ ეს სპორტი ბავშვისთვის გამაჯანსაღებელ საშუალებას წარმოადგენს, კვირაში სამი დღეა სიარული რეკომენდებული, ხოლო მას შემდეგ, რაც იგი ჩამოყალიბდება წყალბურთელად, ყოველდღიური ვარჯიშია აუცილებელი. ყველაფერთან ერთად, მას ნორმალური ძილი ესაჭიროება და სპეციალური კვების რაციონიც უდგინდება.

- წყალბურთი ყველასთვის სასარგებლოა, თუ არსებობს გამონაკლისებიც?

- რა თქმა უნდა, ცურვა და ზოგადად, წყალი ყველასთვის სასარგებლო და უმეტესად აუცილებელიც კია. სპორტის სახეობებიდან არაფერი ისე არ უხდება ბრტყელტერფიანებსა და სქოლიოზის მქონე ბავშვებს, როგორც წყალი.

- ტრავმების მხრივ რამდენად უსაფრთხოა ბავშვისთვის სპორტის ეს სახეობა?

- თუ თვითდაზიანება არ მოხდება, ყოველმხრივ უსაფრთხო სპორტია. ერთადერთი, ხელის არასწორად მოსმის დროს, შეიძლება, კუნთი დაეჭიმოს, თუმცა არც ესაა პრობლემა, ექიმთან ვიზიტის შემდეგ თავისუფლად შეუძლია დაუბრუნდეს ჩვეულ რიტმს.

ესაუბრა თამუნა კიკალიშვილი
წაიკითხეთ სრულად