Baby Bag

რა მივირთვათ საუზმეზე, სადილსა და ვახშამზე? - თინათინ კაჭარავას რეკომენდაციები ჯასაღი კვებისთვის

რა მივირთვათ საუზმეზე, სადილსა და ვახშამზე? - თინათინ კაჭარავას რეკომენდაციები ჯასაღი კვებისთვის

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას, როგორი უნდა იყოს კვების რაციონი დღის მანძილზე?

ძალიან ბევრ შეტყობინებას ვიღებთ ჩვენი მკითხველისგან, სადაც გვთხოვენ დეტალურად განვიხილოთ დღის მანძილზე, ჯანსაღი კვების დროს, როგორი უნდა იყოს კვების რაციონი და რომელ საათებშია რეკომენდებული კვება. ამიტომ დღეს თქვენს ყურადღებას ამ საკითხზე შევაჩერებ. დასაწყისშივე კიდევ ერთხელ გავუსვათ ხაზი, რასაც პრაქტიკულად ყოველთვის ვიმეორებთ, რომ რეკომენდაციები ეხება პრაქტიკულად ჯანმრთელ მოსახლეობას, რომელთაც არ აქვთ რაიმე თანმხლები დაავადება და ასევე გავიმეორებ, რომ ყველა რეკომენდაცია ყველა ადამიანს ვერ ერგება, რადგან ყველა ადამიანს გააჩნია ინდივიდუალური მეტაბოლიზმი.

თითოეული ჩვენგანის დილა აუცილებელია, იწყებოდეს საუზმით. დაისახეთ წესად, რომ არცერთი დილა არ დაიწყოთ საუზმის გარეშე. დავიმახსოვროთ, რომ პირველი კვების მირთმევა სასურველია არაუგვიანეს 10:00 საათისა. 

რა შეიძლება მივირთვათ საუზმეზე?

საუზმე შეიძლება შედგებოდეს: წყალზე ან რძეზე დამზადებული შვრიის ფაფა ხილთან ან ყველთან ერთად (გემოვნების მიხედვით) ან ნებისმიერი სხვა ბურღულეული, ან მოხარშული კვერცხი და ყველი, ან ყველასთვის საყვარელი ტოსტები ბოსტნეულებით ან ხილით და სხვა. 

​საუზმიდან დაახლოებით სამ საათში ცალკე კვებად უნდა მივირთვათ სეზონური ხილი 300-400 გრამის ოდენობით (ისევ შეგახსენებთ რომ, აკრძალული ხილია: ბანანი, მსხალი, კარალიოკი, ყურძენი, ლეღვი). სეზონურ ხილს ყოველთვის იმიტომ ენიჭება უპირატესობა, რომ მაქსიმალურად მოხდეს მისგან ესოდენ საჭირო მიკრო, მაკრო ელემენტების და ვიტამინების ათვისება. მიმდინარე სეზონი მდიდარია ციტრუსებით. ვისაც ალერგია არ აქვს ციტრუსებზე, სასურველია მათი ყოველდღიურ რაციონში ჩართვა. 

შემდეგი კვება კი არის დღის ძირითადი კვება - სადილი, რომელიც სასურველია დღის 15:00-16:00 საათებში მივირთვათ. სადილი უნდა იყოს რაც შეიძლება მრავალფეროვანი და მდიდარი ცილებით, ჯანსაღი ცხიმით და ასევე უნდა მივიღოთ ზომიერი ოდენობით ნახშირწყლები. სადილზე ერთი ნაჭერი პური (სასურველია იყოს წინა დღის) თავისუფლად შეგვიძლია მივირთვათ, ასევე ზოგადი რეკომენდაციებიდან სადილზე სასურველია, კარტოფილის ხშირი გამოყენებისგან თავი შევიკავოთ. მივირთვათ მრავალფეროვანი და ჯანსაღი საკვები, როგორებიცაა: 300 მლ. ნებისმიერი სახეობის წვნიანი ან 200 გრ. მოხარშული ხორცი ან თევზი სალათთან ერთად ან 300 გრ. ოდენობის ბოსტნეულებისგან შემდგარი ნებისმიერი სალათი (ვიმახსოვრებთ, რომ სალათების შესაზავებლად ​არ ვიყენებთ მაიონეზს, გამოვიყენოთ გაწურული მაწონი ან ლიმ​ონის წვენი) და სხვა. ვიმახსოვრებთ მთავარ პრინციპს, რომ სადილი დავამზადოთ მხოლოდ მცენარეულ ცხიმზე და მარილი გამოვიყენოთ მხოლოდ სუფრაზე მიტანის წინ, ისიც უმცირესი რაოდენობით.

​დღის ბოლო კვება - ვახშამი სასურველია 19:00-დან 20:00-მდე შუალედში, უნდა იყოს მსუბუქი: მაგალითად, ნებისმიერი ნაკლებცხიმიანი რძის ნაწარმი (ხაჭო, მაწონი, კეფირი, იოგურტი) ან 300 გრ. ოდენობით ბოსტნეულის ან ხილის მსუბუქი სალათები. მიმდინარე სეზონთან მიმართებაში ძალიან სასარგებლო ვახშამია ორთქლზე მოხარშული ან ღუმელში გამომცხვარი გოგრა 200-300 გრ ოდენობით და სხვა.

რაც შეეხება ტკბილეულზე მოთხოვნილებას, დღის მანძილზე შეგვიძლია მივირთვათ 25 გრ. ოდენობით შავი შოკოლადი. კვების რაციონთან ერთად არ უნდა დაგვავიწყდეს ​წყლის ბალანსის შენარჩუნებაც ორგანიზმში! 

გისურვებთ ჯანმრთელობას!

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა არის ნაწლავური აშლილობა და როგორ უნდა ამოიცნოს ის მშობელმა? - პედიატრი თემურ მიქელაძე

​პედიატრმა თემურ მიქელაძემ ბავშვებში ნაწლავური აშლილობის შესახებ ისაუბრა და მისი გამომწვევი მიზეზები დაასახელა:

„ღია სივრცე დაცვაა რესპირატორული ვირუსული ინფექციებისგან, მაგრამ ეს გარემო შეიძლება იყოს ნაწლავთა ინფექციის წყარო. თუ პირადი ჰიგიენის წესები არ დავიცავით ღია სივრცეში, ეს განსაკუთრებით ეხება ზღვის სანაპიროს, ნაწლავთა ინფექციების განვითარების მაღალი რისკი შეიქმნება. მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის მონაცემებით, ნაწლავთა გახშირებული მოქმედება, დიარეა, ითვლება 3 და მეტი დღის განმავლობაში. ნორმის ლიმიტების განსაზღვრა საკმაოდ რთულია. ერთჯერადი დიარეითაც, შესაძლოა, ელექტროლიტების ისეთი დისბალანსი მივიღოთ, რასაც არ მივიღებთ 10-ჯერ მოქმედებით.

ბავშვებში, განსაკუთრებით ადრეული ასაკის ბავშვებში ჩვენ გვაქვს ფუნქციური დიარეა. ისინი უფრო მეტად იღებენ უჯრედისის შემცველ საკვებს ხილისა თუ ფაფის სახით. ეს ფუნქციური დიარეა არ არის პათოლოგია და არ საჭიროებს მედიკამენტოზურ ჩარევას. ასაკის მატებასთან ერთად ის თავისით გავა. ჩვენ გვეშინია და ყურადღებას ვაქცევთ ნაწლავთა ინფექციას, ნაწლავთა ინფექციებით განპირობებულ დიარეას, რომელიც შეიძლება ელექტროლიტების დისბალანსის მიზეზი იყოს, შეიძლება განვითარდეს მწვავე მოშლილობები, რომლებიც ჰოსპიტალიზაციას საჭიროებს.

 შეგვიძლია გამოვყოთ ნაწლავთა ვირუსული ინფექციები, რომელიც 70-80%-ში გვხვდება. ამ სეზონზე სწორედ ამის გამო მოგვმართავენ. ჩვენს ქვეყანაში 10 წელზე მეტია ტარდება უკვე როტავირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინა. ორ წლამდე ასაკის ბავშვებში როტავირუსით განპირობებული ნაწლავთა ინფექციები საკმაოდ შემცირებულია.

ადრეული ასაკის ბავშვებში სხვა რესპირატორულ-ვირუსულ ინფექციებსაც შეიძლება ახლდეს ნაწლავთა გახშირებული მოქმედება, მაგალითად კოვიდს. ეს განსაკუთრებით დელტა შტამს ახასიათებდა, ასევე ალფასაც და ომიკრონსაც. წლამდე ასაკში ძირითადი კლინიკური სიმპტომი შეიძლება ყოფილიყო ნაწლავთა გახშირებული მოქმედება. არ უნდა დაგვავიწყდეს ნაწლავთა ბაქტერიული ინფექციებიც. ნაწლავთა ბაქტერიულ ინფექციებს ველოდებით ხოლმე უფრო ივლისის შუა რიცხვებიდან სექტემბრის შუა რიცხვებამდე. არ უნდა აგვერიოს კვებითი ტოქსიკოინფექციები. სტაფილოკოკის ტოქსინმა შეიძლება გამოიწვიოს როგორც დიარეა, ასევე ღებინება.

ცალკე არის ნაწლავთა პარაზიტული ინფექციები. ეს უფრო იშვიათია. შეიძლება იყოს ნაწლავთა სოკოვანი ინფექციები, რომელიც თითზე ჩამოსათვლელ შემთხვევაში შეიძლება იყოს იმუნოკომპრომეტირებულ პირებში,“- მოცემულ საკითხზე თემურ მიქელაძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად