რა განსხვავებაა კოვიდინფიცირებულს, ასიმპტომურ ან პრე-სიმპტომატური ადამიანების შორის, რამდენად მიზანშეწონილია ინჰალაციის გაკეთება ფიზიოლოგიური ხსნარით კორონავირუსით ინფიცირების დროს, რა დროა საჭირო გამოჯანმრთელებისთვის - აღნიშნულ თემებზე ექიმი რეზიდენტი ნანა სხილაძე წერს.
როგორც ექიმი აღნიშნავს, პაციენტს შეიძლება, არანაირი სიმპტომი არ აწუხებდეს, მიუხედავად ამისა, მათ ორგანიზმში შესაძლებელია, აღინიშნებოდეს ანთებითი პროცესი:
შესაძლებელია, მოსახლეობის დიდ ნაწილს ჰქონდეს COVID-19, მაგრამ მას საერთოდ არანაირი სიმპტომი არ აღენიშნებოდეს, სავარაუდოდ, ეს უფრო ხშირად ხდება ჯანმრთელ და ახალგაზრდა ასაკობრივ ჯგუფებში ასევე ბავშვების უმეტესობაში.
უსიმპტომოდ ყოფნა ნიშნავს, რომ არანაირი სიმპტომი არ გაქვს.
არსებობს ცნობები უსიმპტომო ადამიანებში მხოლოდ ყნოსვის დაკარგვის შესახებ. ტექნიკურად კი ეს სიმპტომია.
თუ თქვენ ცხოვრობთ სახლში COVID-19 ინფექციის მქონე ადამიანებთან და სიმპტომები არ გაქვთ, შეიძლება ასიმპტომური შემთხვევა იყოთ. (ამის გაგებას ანტისხეულების ტესტის გაკეთებით შეძლებთ).
კოვიდ-19 -ით დაინფიცირებულ ადამიანთა 40%-ს საერთოდ არ უვითარდებათ სიმპტომი და ის შეიძლება გეგმიურ შემოწმებაზე აღმოაჩინონ (მაგ: მედ პერსონალი სამაშველო სამსახურის პერსონალი. პოლიცია მასობრივი ტესტირებისას. )
ასიმპტომური დადებითობა ნიშნავს იმას, რომ პაციენტს არანაირი სიმპტომი არ აწუხებს არც ტემპერატურა, არც ხველება, არც სიცხე. ისინი არ გრძნობენ სუნთქვის უკმარისობას და ისეთ საეჭვო სიმპტომებს, რაც ფიქრებინებს კოვიდ 19-ზე. მიუხედავად ამისა, მათ ორგანიზმში შესაძლებელია, აღინიშნებოდეს ანთებითი პროცესი.
მეცნიერებმა, რომლებმაც გამოიკვლიეს უსიმპტომოდ მიმდინარე ინფიცირებული ავადმყოფები, აღმოაჩინეს რომ მათ ფილტვებში კტ (კომპიუტერულ ტომოგრაფიაზე) კვლევაზე აღენიშნებოდათ ე.წ. ,,დაბურული მინის ‘’ ტიპის ინფილტრაციული უბნები, რომელიც ხშირად გვხვდება მძიმე COVID-19-ით დაავადებული პაციენტებში. (კტ კვლევაში მითითებული ,,დაბურული მინის ფენომენი'' ანთების მანიშნებელი ადგილებია. ) ასიმპტომური ინფექციით დაავადებულ ადამიანებზე ჩატარებული ოთხი სხვადასხვა გამოკვლევის შედეგად, ადამიანიდან დაახლოებით ნახევარს CT კვლევით დაბურული მინის ფენომენი აღენიშნა.
ყველას გვახსოვთ, ალბათ, Diamond Princess საკრუიზო გემი მგზავრებით, რომელიც იაპონიის სანაპიროდან 2 კვირის განმავლობაში მოექცნენ საკარანტინო სივრცეში. საბოლოო ჯამში, 712 მგზავრი დადებითი ტესტი აღმოჩნდა. თითქმის ნახევარს, 331-ს, არანაირი სიმპტომი არ ჰქონდა. მათ შორის ასიმპტომურ 76 ადამიანს ფილტვებს კტ კვლევისას გამოუვლინდათ დაბურული მინის ტიპის ინფლიტრაცია, თუმცა მათ იმდენი ზიანი არ მიადგათ, როგორც სიმპტომების მქონე ადამიანებს, რაც იმას ნიშნავს, რომ მათ არ დასჭირდათ მედიკამენტოზური ჩარევა.
ეს გამოვლინდა როგორც ახალგაზრდა ასევე ბავშვთას ასაკის პაციენტებში. ასაკი, როგორც ჩანს, გავლენას ახდენს დაავადების უსიმპტომოობის ხარისხზე, ასიმპტომური შემთხვევები ყველაზე მაღალია 6-დან 13-წლამდე ასაკის ბავშვებში. ასიმპტომური შემთხვევები უფრო იშვიათია, მაგრამ მაინც გვხვდება 25% 0-დან 5 წლამდე ასაკის ბავშვებში და 14-დან 20-წლამდე თინეიჯერებში.
ასიმპტომურად ინფიცირებულ პირებს ვირუსის გადაცემის გაცილებით ნაკლები ალბათობა აქვთ, ვიდრე სიმპტომების მქონეს.
მსუბუქი COVID-19
მსუბუქი კოვიდ დადებითობის დროს ვირუსი გავლენას ახდენს ძირითადად თქვენს ზედა სასუნთქ გზებზე და ვერ აღწევს ფილტვებამდე.
ძირითადი სიმპტომებია:
ტემპერატურა, ხველებით ან მის გარეშე.
მსუბუქი დაავადების მქონე პაციენტებს აქვთ გრიპის მსგავსი სიმპტომები. ეს შეიძლება გამოიხატოს მშრალი ხველით და დაბალი ტემპერატურით, მაგრამ ცხელებამ შეიძლება არ მიაღწიოს 37,8 ° C- ს. შეიძლება, ხველება საერთოდ არ აღინიშნებოდეს. პაციენტებმა შეიძლება შეამჩნიონ ფიზიკური ვარჯიშის დროს ცოტა სუნთქვა შეზღუდვის შეგრძნება, მაგრამ მათ არ აქვთ სუნთქვის გაძნელება საყოფაცხოვრებო საქმიანობის დროს.
COVID-19 სიმპტომური სიმპტომების უმეტესობა (81%) მსუბუქად რჩება და მსუბუქი სიმძიმისაა. ამასთან, მსუბუქი დაავადების მქონე პაციენტებს შეიძლება, გაუუარესდეს მდგომარეობა, ზოგჯერ სწრაფად, ეს უმეტესად მოსალოდნელია რისკ ჯგუფებში.
როდის უნდა მიმართონ დახმარებას?
მსუბუქი ან ასიმპტომური ინფექციით დაავადებულთა აბსოლუტურ უმრავლესობას არ სჭირდება სამედიცინო დახმარების აღმოჩენა და სიმპტომების მკურნალობა სახლში შეუძლიათ. არსებობს რამდენიმე გარემოება, როდესაც რისკ ჯგუფებმა მეტი სიფრთხილე უნდა გამოიჩინონ ესენია:
65+ წელი და მეტი ასაკი
გაქვთ გულის,
ფილტვების ან თირკმელების მნიშვნელოვანი დაავადება ან იმუნური სისტემის უკმარისობა.
იღებთ პერორალურ სტეროიდებს
ჩატარებული გაქვთ ორგანოს გადანერგვა
რა განსხვავებაა COVID-19– სთან შედარებით ასიმპტომური ან პრე-სიმპტომატური ადამიანების შორის?
განსხვავება იმაშია, რომ ასიმპტომური გულისხმობს ინფიცირებულ ადამიანებს, მაგრამ ინფექციის პერიოდში არ უვითარდებათ სიმპტომები, ხოლო პრე-სიმპტომატურია ადამიანი რომლებსაც ჯერ კიდევ არ აქვთ სიმპტომები გამოვლენილი, მაგრამ სიმპტომების განვითარება ნელ ნელა ეწყებათ
ეს სიმპტომები შესაძლებელია იყოს:
ყელის უმნიშვნელო ტკივილი
უმნიშვნელოდ გამოხატული სურდო
თავის ტკივილი
სიცხე, რომელიც არ აღწევს 37.8 ° C
ყნოსვის და გემოვნების დაკარგვა
დაღლილობა,
კუნთების ტკივილი ან თავის ტკივილი
არ გაქვთ დაქვეითებული მადა
(პრე- სიმპტომატურ მდგომარეობაში უმეტესობას არ აღენიშნება ყელის ტკივილი სურდო
მაგრამ გარკვეულ შემთხვევებში შეიძლება აღინიშნებოდეს.)
პრე-სიმპტომური ფაზისათვის დამახასიათებელია უცაბედი დეპრესიისკენ მიდრეკილება - უმიზეზო ტირილი,
როგორც წესი, სიმპტომები დაახლოებით 7-10 დღეს გრძელდება.
მსუბუქი COVID-19 ვირუსი გავლენას ახდენს ძირითადად თქვენს ზედა სასუნთქ გზებზე,
ძირითადი სიმპტომებია:
ტემპერატურა, ხველებით ან მის გარეშე
მსუბუქი დაავადების მქონე პაციენტებს აქვთ გრიპის მსგავსი სიმპტომები. ეს შეიძლება შეიცავდეს მშრალ ხველას და დაბალ ტემპერატურებს, ცხელებამ შეიძლება არ მიაღწიოს 37,8 ° C- ს და ზოგჯერ შეიძლება იყოს ხველა მცირე ან საერთოდ არ იყოს.
პაციენტებმა შეიძლება შეამჩნიონ ფიზიკური ვარჯიშის დროს ოდნავ სუნთქვითი გაძნელების შეგრძნება.
მსუბუქი COVID-19:
ამასთან, მსუბუქი ან ასიმპტომური ინფექციით დაავადებულთა აბსოლუტურ უმრავლესობას არ სჭირდება სამედიცინო დახმარების აღმოჩენა და სიმპტომების მკურნალობა სახლში შეუძლიათ.
მტკიცებულებები ცხადყოფს, რომ გადაცემა უმეტესად ხდება ''სიმპტომური'' ადამიანებისგან ახლო კონტაქტის შედეგად.
შესაბამისად, ჯანმოს რეკომენდაციების უმეტესობა დაცვითი ზომების შესახებ (მაგალითად, ნიღბების გამოყენება და ფიზიკური დისტანცია) ემყარება სიმპტომურ პაციენტებს, მსუბუქი სიმპტომების მქონე პაციენტების ჩათვლით.
რამდენად მიზანშეწონილია ინჰალაციის გაკეთება ფიზიოლოგიური ხსნარით ამ დაავადების დროს?
თქვენით ინჰალაცია არ გაიკეთოთ სახლში, სიმპტომების გამოჩენის შემთხვევაში. პოტენციურად, ნებისმიერი ასეთი პროცედურა, რომელსაც სხვა შემთხვევაში გაიკეთებდით, არის აეროზულ წარმომქმნელი, ანუ თუ ვირუსი გაქვთ ცხვირ-ხახაში და ინჰალაციას იკეთებთ, ამით ზრდით შანსს, რომ ვირუსი უფრო შორ მანძილზე გადავიდეს და გავრცელდეს თქვენს გარშემო.
თქვენ შეიძლება, ინჰალაციამ არ დაგაზიანოთ და გიშველოთ, მაგრამ საფრთხის ქვეშ აგდებთ სხვებს, თქვენ გარშემო მყოფებს, ოჯახის წევრებს და ა.შ.
P.S მსუბუქი მიმდინარეობის დროს, თუ ადამიანს ინფექცია არ გაურთულდა დაახლოებით ორ კვირაში გამოჯანმრთელდება კლინიკურად!
P.S თუ დაავადება არის საშუალო სიმძიმის და მძიმე შეიძლება გამოჯანმრთელების პერიოდი სამი კვირიდან ექვს კვირამდეც გაგრძელდეს. ( სიმპტომები: სიცხე. თავისა და ზურგის ტკივილი, გულმკერდის ტკივილი და სხვა. )
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
,,გადავწყვიტე ორსულების კოვიდ საწინააღმდეგო აცრების საკითხს შევეხო, მითუმეტეს ბევრი კითხვა მომდის ამასთან დაკავშირებით...''
ექიმი რევაზ ბოჭორიშვილი სოციალურ ქსელში ორსულებისა და მეძუძური დედების კოვიდ საწინააღმდეგო ვაქცინაციის შესახებ ინფორმაციას აქვეყნებს, რომელსაც MomsEdu.ge უცვლელად გთავაზობთ:
,,გადავწყვიტე ორსულების კოვიდ საწინააღმდეგო აცრების საკითხს შევეხო, მითუმეტეს ბევრი კითხვა მომდის ამასთან დაკავშირებით და თანაც საფრანგეთში, ზუსტად წინა კვირაში, ბევრი ოფიციალური განცხადება გაკეთდა ორსულების აცრებზე.
ჯანდაცვის მარეგულირებელი ინსტანციების მიერ გამოცხადდა, რომ ორსულობის ვადას მნიშვნელობა აღარ აქვს, აცრა დაშვებულია ორსულობის პირველიდან ბოლო ტრიმესტრის ჩათვლით და მეძუძური დედებისათვისაც. აქამდე მხოლოდ მეორე და მესამე ტრიმესტრში იყო დაშვებული აცრა.
ერთ-ერთი მთავარი არგუმენტი ასეთი გადაწყვეტილების მისაღებად გახდა საფრანგეთის პრეპარატების ტერატოგენული (ანუ ორსულობისას სიმახინჯის თუ დაავადების გამომწვევი ) ეფექტის შემსწავლელი ცენტრის დასკვნა ამ ვაქცინების შესახებ.
დასკვნის ტექსტი უახლესია, ბოლო ვერსია 22 ივლისით თარიღდება.
ეს ძალზე სერიოზული ორგანიზაციაა და მათი დასკვნები ყოველთვის გამყარებულია სანდო სამეცნიერო კვლევებით. ეს ტექსტი განსაკუთრებულად მნიშვნელოვანია, ვინაიდან ერთ ერთი გავრცელებული შიში კოვიდ საწინააღმდეგო ვაქცინების ნაყოფზე (ახალშობილზე) რაიმე უარყოფითი მოქმედების შიშია.
ამ დასკვნაში ჩამოთვლილია რა ვაქცინები გამოიყენება საფრანგეთში ყველაზე ფართოდ, ესენია რნმ ვაქცინები - COMIRNATY® (Pfizer&BioNTech) - SPIKEVAX® (Moderna) და ვექტორული ვირუსული ვაქცინა -VAXZEVRIA® (AstraZeneca Oxford). აღწერილია მათი შემადგენლობა. ამას დეტალურად არ მოვიყვან.
განსაკუთრებითაა აღნიშნული, რომ არც რნმ და არც ვექტორულ ვაქცინებს არ გააჩნია ორგანიზმში არც გამრავლების (რეპლიკაციის) და არც ინფიცირების (დაავადების გამოწვევის) უნარი, შესაბამისად არ არსებობს საშიშროება, დედის აცრის შედეგად ნაყოფის SARS Cov 2 ით დაავადებისა.
შემდეგ შეჯამებულია დღევანდელი დღისათვის არსებული სამეცნიერო მონაცემები და მოცემულია რეკომენდაციები.
🟠 რნმ ვაქცინები :
☑️ ექსპერიმენტული კვლევების შედეგების მიხედვით, რნმ ვაქცინებს არ გააჩნია არც ტერატოგენული არც ფეტოტოქსიური (ნაყოფზე ტოქსიური) მოქმედება.
☑️ აშშ ში ნებადართულია ორსულების აცრა ამ ვაქცინებით ნებისმიერ ვადაზე .
☑️ დღეისთვის გამოქვეყნებულია მონაცემები დაახლოებით 4000 აცრილი ორსულის შესახებ. ამათგან 25% აცრილია პირველ ტრიმესტრში, 50% მეორეში და 25% მესამეში.
☑️ უკვე დაიბადა 700 ბავშვი, ჯანმრთელობის რაიმე პრობლემის გარეშე.
☑️ პირველი და მეორე ტრიმესტრის დროს აცრილ დედებს ჯერ არ უმშობიარიათ, ამიტომ მათ შესახებ ყველა მონაცემი არაა ჯერ ცნობილი.
🔸 რაც შეეხება რნმ ვაქცინებით აცრილ დედებს :
☑️ სულ აცრილია 30 000 ორსული ქალი. ვაქცინების ტოლერანტობა ისეთივეა როგორც არა ორსულ ქალებში.
☑️ 100 მდე ორსულში შესწავლილია იმუნური პასუხი აცრის შემდგომ, რომელიც არ განსხვავდება არა ორსულებში იმუნური პასუხისგან.
🟣 ვექტორული ვირუსული ვაქცინა (ასტრა ზენეკა):
☑️ ტოქსიურობის კვლევა ცხოველებში გრძელდება. წინასწარი მონაცემებით, რაიმე უარყოფითი გავლენა ნაყოფზე მოსალოდნელი არაა.
☑️ რაც შეეხება ორსულ ქალებს, მათ შესახებ კლინიკური კვლევების მონაცემები ჯერ გამოქვეყნებული არაა.
ℹ️ პრაქტიკული თვალსაზრისით :
1️⃣ ორსულობის სურვილი:
▶️ არანაირი მოცდა გამართლებული არაა ორსულობამდე რნმ ან ვექტორული ვაქცინებით აცრის შემდეგ (ანუ აცრიდან მაშინვე შეიძლება დაორსულება).
2️⃣ ორსულობის დადგენა პირველი დოზით აცრის შემდგომ :
▶️ უნდა მოხდეს პაციენტის დამშვიდება და ახსნა განმარტების მიცემა ტერატოგენური და ფეტო ტოქსიური რისკების შესახებ.
▶️ არაფერი არ უშლის ხელს მეორე დოზის გაკეთებას დაგეგმილი სქემის მიხედვით.
3️⃣ ორსული ქალის აცრა:
▶️ ორსულის აცრა შესაძლებელია და გამართლებულია, განსაკუთრებით რისკ ფაქტორების არსებობის დროს (დიაბეტი, ჭარბი წონა, არტერიული ჰიპერტენზია, სარისკო პროფესია).
▶️ არსებული მონაცემებიდან გამომდინარე, პრინციპის თვალსაზრისით, უმჯობესია რნმ ვაქცინების გამოყენება.
▶️ თუ შესაძლებელია, აცრის სქემა უნდა დაიწყოს ამენორეის მე-10 მე-20 კვირას შორის და რაც შეიძლება ადრე, რათა ორსული სრულად იქნეს დაცული მესამე ტრიმესტრში.
🔷 ძუძუთი კვება და აცრები :
☑️ დღესდღეობით, ძუძუთი კვების პერიოდში 4000 აცრილი ქალის მონაცემების მიხედვით, აცრას რაიმე უარყოფითი გავლენა არ აქვს ახალშობილზე.
☑️ რნმ ვაქცინებისა და ვექტორული ვაქცინების გადასვლა რძეში არ იყო მოსალოდნელი და არც დაფიქსირებულა.
☑️ არც რნმ და არც ვექტორულ ვაქცინებს არ გააჩნია ინფექციის გამოწვევის პოტენციალი და ძუძუთი კვების დროს აცრილი დედის მიერ ახალშობილის დაავადების რისკი დედის რძის გზით არ არსებობს.
☑️ ამის გათვალისწინებით, მეძუძური ქალის აცრა რნმ ან ვექტორული ვაქცინით შესაძლებელია.
⚠️ ეს რეკომენდაციები გაცემულია საფრანგეთისთვის, ემყარება მსოფლიო გამოცდილებას და საქართველოს რეალობაშიც შეიძლება იქნეს გათვალისწინებული.
ამასთან, საბოლოო გადაწყვეტილება ყველა ქალმა უნდა მიიღოს ინდივიდუალურად კომპეტენტურ მეან-გინეკოლოგთან კონსულტაციის შემდეგ,'' - აღნიშნავს რევაზ ბოჭორიშვილი.