Baby Bag

რას იწვევს ჩვენს ორგანიზმში ტრანსცხიმების ჭარბი მოხმარება?

რას იწვევს ჩვენს ორგანიზმში ტრანსცხიმების ჭარბი მოხმარება?

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას თემაზე - რას ნიშნავს ტრანსცხიმები და მავნებელია თუ არა ჩვენი ორგანიზმისთვის?

ალბათ, თითოეულ თქვენგანს ბევრი გსმენიათ ტრანსცხიმების შესახებ. ის ცნობილია, როგორც არაჯანსაღი ცხიმი, მაგრამ შესაძლებელია არ იცოდეთ თუ რატომ არის მავნებელი ორგანიზმისთვის. ამიტომ დღევანდელი რუბრიკა დავუთმოთ ტრანსცხიმების გაცნობას. მიუხედავად იმისა, რომ ბოლო წლებში ტრანსცხიმების გამოყენება შემცირდა, რადგან ამ კუთხით ინფორმირებულობა გაიზარდა და მარეგულირებელმა ორგანოებმა შეზღუდეს მათი გამოყენება, ისინი კვლავ საზოგადოების ჯანმრთელობის პრობლემას წარმოადგენს.
ტრანსცხიმები ან ტრანსცხიმოვანი მჟავები უჯერი ცხიმის ფორმაა. ისინი გვხვდება როგორც ბუნებრივი, ისე ხელოვნური ფორმებით. ბუნებრივი ტრანსცხიმები გვხვდება ხორცსა და რძეში. ისინი ბუნებრივად წარმოიქმნება, როდესაც ცხოველების კუჭში არსებული ბაქტერიები ინელებენ ბალახს, რომელსაც ცხოველი საკვებად იყენებს, თუმცა საკვებ რაციონში ხორცისა და რძის პროდუქტების არსებობამ არ უნდა შეგვაშფოთოს, რადგან ზომიერი ოდენობით ბუნებრივი ტრანსცხიმების მიღება არ არის საგანგაშო.
რაც შეეხება ხელოვნურ ტრანსცხიმებს, სხვაგვარად ცნობილია, როგორც სამრეწველო ტრანსცხიმები - საშიშია ჯანმრთელობისთვის. ეს ცხიმები წარმოიქმნება, როდესაც მცენარეული ზეთები ქიმიური ზემოქმედებით იცვლება და ოთახის ტემპერატურაზე რჩება მყარი, რაც მათი შენახვის ხანგრძლივობას ზრდის. სწორედ ამ სახეობის ცხიმია მავნე ორგანიზმისთვის.
ტრანსცხიმით მდიდარია მარგარინი. ტრანსცხიმების შემცველობა ყველაზე მაღალია ე.წ. სწრაფი კვების პროდუქტებში. 

რას იწვევს ჩვენს ორგანიზმში ტრანსცხიმების ჭარბი მოხმარება? ორგანიზმში იზრდება ე.წ „ცუდი“ ქოლესტერინის დონე, რაც, თავის მხრივ, ზრდის გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების განვითარების რისკს, იზრდება თრომბების წარმოქმნის საშიშროება, აქვს უარყოფითი გავლენა წონაზე, ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, იზრდება სიმსივნეების განვითარების რისკიც და სხვა.

მაქსიმალურად უნდა ვეცადოთ, საკვებ რაციონში მინიმუმამდე იყოს დაყვანილი ხელოვნური ტრანსცხიმების გამოყენება. ყურადღებით წაიკითხეთ პროდუქტების შემცველობა და ვიცხოვროთ ჯანსაღი ცხოვრების წესით.

​გისურვებთ ჯანმრთელობას!

შეიძლება დაინტერესდეთ

კოვიდ-19 ის გადატანის შემდეგ იმუნიტეტი, შესაძლოა, სიცოცხლის ბოლომდე შენარჩუნდეს - უახლესი კვლევის შედეგები

კოვიდ-19 ის გადატანის შემდეგ იმუნიტეტი, შესაძლოა, სიცოცხლის ბოლომდე შენარჩუნდეს - უახლესი კვლევის შედეგები

ადამიანებს, რომლებმაც კოვიდ-19 გადაიტანეს, კორონავირუსისადმი მყარი იუმინიტეტი უყალიბდებათ, რომელიც მათ განმეორებითი ინფიცირებისგან რამდენიმე ათწლეულის განმავლობაში დაიცავს, მაშინაც კი, თუ ვირუსი მსუბუქი ფორმით გადაიტანეს. აღნიშნულ დასკვნამდე ამერიკაში მეცნიერ-მკვლევართა ორი ჯგუფი ერთმანეთის პარალელურად მივიდა. პირველი კვლევის შედეგები ჟურნალ Nature-ში გამოქვეყნდა. კვლევას ვაშინგტონის უნივერისტეტის იმუნოლოგები აწარმოებდნენ. მეორე კვლევა კი როკფელერის უნივერსიტეტის მოლეკულური ბიოლოგიის ლაბორატორიის კოლექტივმა გამოაქვეყნა.

​მეცნიერები თვლიდნენ, რომ კოვიდ-19-ის გადატანის შემდეგ იმუნიტეტი ხანგრძლივად არ ნარჩუნდება. მკვლევარები ამ დასკვნამდე მიდიოდნენ იმ მრავალრიცხოვან მონაცემებზე დაყრდნობით, რომლებიც ამტკიცებდა, რომ კოვიდგადატანილ პაციენტებში ანტისხეულების რიცხვი კოვიდის გადატანიდან რამდენიმე თვეში სწრაფად იკლებდა.

მეცნიერთა უმრავლესობა თვლიდა, რომ კოვიდის გადატანის შემდეგ იმუნიტეტი 1,5-2 წლის მანძილზე შენარჩუნდებოდა. ახალი აღმოჩენები კი მათთვის სასიამოვნო მოულოდნელობა აღმოჩნდა. მეცნიერები საზოგადოებას მოუწოდებენ სასიამოვნო ახალ ამბავს თავშეკავებული ოპტიმიზმით შეხვდნენ და დროზე ადრე კოვიდზე გამარჯვებას ნუ იზეიმებენ. პრაქტიკაში კოვიდ-19-ით განმეორებით დაინფიცირების ფაქტები უკვე აღწერილია. კოვიდის გადატანის შემდეგ კი ხანგრძლივი იმუნიტეტის გამომუშავება ჯერ მხოლოდ თეორიაა, თუმცა აღნიშნული თეორიაც საკმაოდ სარწმუნოდ გამოიყურება.

ვაშინგტონის უნივერსიტეტის მკვლევარები კოვიდის გადატანის შემდეგ პაციენტების სისხლს სწავლობდნენ. მათ აღმოაჩინეს, რომ პაციენტებში დროთა განმავლობაში კორონავირუსის საწინააღმდეგო ანტისხეულების რიცხვი სწრაფად მცირდებოდა, თუმცა ​გარკვეული დროის შემდეგ ანტისხეულების რიცხვმა კლება შეწყვიტა და პლატოს ეტაპი დაიწყო. კოვიდ-19-ით ინფიცირებიდან 11 თვის გასვლის შემდეგ მეცნიერებმა პაციენტების ორგანიზმში სპეციალური უჯრედები აღმოაჩინეს, რომლებიც კოვიდ-19-ის საწინააღმდეგო ანტისხეულების წარმოქმნას უზრუნველყოფდა. მეცნიერების მტკიცებით, აღნიშნული უჯრედები ადამიანის ორგანიზმში მანამ დარჩება, ვიდრე ის ცოცხალია, შესაბამისად​ კოვიდ-19-ის წინააღმდეგ იმუნიტეტიც ხანგრძლივად შენარჩუნდება.

მეცნიერები, რომლებსაც კვლევებში მონაწილეობა არ მიუღიათ, ამ ეტაპზე გვირჩევენ, წინასწარი დასკვნების გაკეთებისგან თავი შევიკავოთ და აღნიშნულ სიახლეს ზომიერი ოპტიმიზმით შევხვდეთ.

მომზადებულია ​bbc.com - ის მიხედვით

წაიკითხეთ სრულად