Baby Bag

რას იწვევს ჩვენს ორგანიზმში ტრანსცხიმების ჭარბი მოხმარება?

რას იწვევს ჩვენს ორგანიზმში ტრანსცხიმების ჭარბი მოხმარება?

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას თემაზე - რას ნიშნავს ტრანსცხიმები და მავნებელია თუ არა ჩვენი ორგანიზმისთვის?

ალბათ, თითოეულ თქვენგანს ბევრი გსმენიათ ტრანსცხიმების შესახებ. ის ცნობილია, როგორც არაჯანსაღი ცხიმი, მაგრამ შესაძლებელია არ იცოდეთ თუ რატომ არის მავნებელი ორგანიზმისთვის. ამიტომ დღევანდელი რუბრიკა დავუთმოთ ტრანსცხიმების გაცნობას. მიუხედავად იმისა, რომ ბოლო წლებში ტრანსცხიმების გამოყენება შემცირდა, რადგან ამ კუთხით ინფორმირებულობა გაიზარდა და მარეგულირებელმა ორგანოებმა შეზღუდეს მათი გამოყენება, ისინი კვლავ საზოგადოების ჯანმრთელობის პრობლემას წარმოადგენს.
ტრანსცხიმები ან ტრანსცხიმოვანი მჟავები უჯერი ცხიმის ფორმაა. ისინი გვხვდება როგორც ბუნებრივი, ისე ხელოვნური ფორმებით. ბუნებრივი ტრანსცხიმები გვხვდება ხორცსა და რძეში. ისინი ბუნებრივად წარმოიქმნება, როდესაც ცხოველების კუჭში არსებული ბაქტერიები ინელებენ ბალახს, რომელსაც ცხოველი საკვებად იყენებს, თუმცა საკვებ რაციონში ხორცისა და რძის პროდუქტების არსებობამ არ უნდა შეგვაშფოთოს, რადგან ზომიერი ოდენობით ბუნებრივი ტრანსცხიმების მიღება არ არის საგანგაშო.
რაც შეეხება ხელოვნურ ტრანსცხიმებს, სხვაგვარად ცნობილია, როგორც სამრეწველო ტრანსცხიმები - საშიშია ჯანმრთელობისთვის. ეს ცხიმები წარმოიქმნება, როდესაც მცენარეული ზეთები ქიმიური ზემოქმედებით იცვლება და ოთახის ტემპერატურაზე რჩება მყარი, რაც მათი შენახვის ხანგრძლივობას ზრდის. სწორედ ამ სახეობის ცხიმია მავნე ორგანიზმისთვის.
ტრანსცხიმით მდიდარია მარგარინი. ტრანსცხიმების შემცველობა ყველაზე მაღალია ე.წ. სწრაფი კვების პროდუქტებში. 

რას იწვევს ჩვენს ორგანიზმში ტრანსცხიმების ჭარბი მოხმარება? ორგანიზმში იზრდება ე.წ „ცუდი“ ქოლესტერინის დონე, რაც, თავის მხრივ, ზრდის გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების განვითარების რისკს, იზრდება თრომბების წარმოქმნის საშიშროება, აქვს უარყოფითი გავლენა წონაზე, ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, იზრდება სიმსივნეების განვითარების რისკიც და სხვა.

მაქსიმალურად უნდა ვეცადოთ, საკვებ რაციონში მინიმუმამდე იყოს დაყვანილი ხელოვნური ტრანსცხიმების გამოყენება. ყურადღებით წაიკითხეთ პროდუქტების შემცველობა და ვიცხოვროთ ჯანსაღი ცხოვრების წესით.

​გისურვებთ ჯანმრთელობას!

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,რაც უფრო ადრეული ასაკიდან დაიწყებს ბავშვი ცურვას, მით უფრო ჯანსაღი იქნება'' - ინტერვიუ წყალბურთის მწვრთნელთან

,,რაც უფრო ადრეული ასაკიდან დაიწყებს ბავშვი ცურვას, მით უფრო ჯანსაღი იქნება'' - ინტერვიუ წყალბურთის მწვრთნელთან
რა ასაკიდან შეიძლება ბავშვის წყალბურთზე შეყვანა, რისთვის არის განსაკუთრებით კარგი, კვირაში რამდენჯერ და რამდენი საათია რეკომენდებული ბავშვის წყალბურთით დაკავება? - ამ და სხვა საინტერესო კითხვებზე ​Moms.ge-ს საქართველოს სპორტის დამსახურებულმა მოღვაწემ  და გლდანი-ნაძალადევის კომპლექსური სპორტული ცენტრის წყალბურთის მწვრთნელმა დავით ხავთასმა უპასუხა.

- ბატონო დავით, რატომ წყალბურთი? რის განვითარებას უწყობს ხელს?

- წყალბურთი ხელს უწყობს ბავშვის ზრდას, ფიზიკურ და გონებრივ განვითარებას. სპორტის ეს სახეობა ასწავლის მას გუნდურობას, მიზნისთვის ბრძოლას, სხვების მხარდაჭერას. წყალბურთი ბავშვს სძენს ისეთ უნარ-ჩვევებს, რომლებიც ეხმარება მას ცხოვრებისეული სირთულეების გადალახვაში. იმის გათვალისწინებით, რომ ახლა სულ სხვა თაობა მოდის და გამუდმებით ტექნიკასთან აქვთ კავშირი, სპორტი ერთ-ერთი საუკეთესო საშულებაა, რომ დაამყარონ ცოცხალი ურთიერთობები. ზოგადად, ცურვა, წყალში მოძრაობა, ძალიან სასარგებლოა ყველასთვის. ამ დროს ჩართულია კუნთოვანი სისტემა სრულად. ცურვა ხელს უწყობს ბავშვის სხე­უ­ლის სწო­რად ფორ­მი­რე­ბას, დადებით გავლენას ახდენს ნერვულ სისტემაზე... რაც უფრო ადრეული ასაკიდან დაიწყებს ბავშვი ცურვას, მით უფრო ჯანსაღი იქნება. თუ ვატყობთ, რომ ბავშვს ცურვის ნიჭი აღმოაჩნდა, ჩვენთან გადმოგვყავს. მთავარი კომპონენტია ცურვის ცოდნის ხარისხია, წინააღმდეგ შემთხვევაში, ის ვერ გაუძლებს ორმაგ დატვირთვას.

- რა ასაკიდან უნდა შევიყვანოთ ბავშვი წყალბურთზე?

- მიზანშეწოლილია სამი წლის ასაკიდან, თუმცა ამ ასაკის ბავშვებთან კონტაქტი ძალიან ძნელია. მათ ბოლომდე არ ესმით მასწავლებლის მითითებები. როგორც აღვნიშნე, ცურვა ისეთი ფიზიკური აქტივობაა, რომელიც ეხმარება ბავშვის ზრდა-განვითარებას. ყველაფერთან ერთად, ცურვა ბავშვს თვითგადარჩენის უნარ-ჩვევებს უყალიბებს. ფატალური შედეგის თავიდან ასაცილებლად, ცურვის საფუძვლიანად სწავლაა აუცილებელი პროფესიონალის ზედამხედველობით.

 

- აუცილებელი ინვენტარი, რაც ბავშვის წყალბურთზე ტარებისას დაგვჭირდება?

- სანამ ბავშვი სწავლობს ცურვას, აუცილებელია სათვალე, წყლის ქუდი, საცურაო კოსტიუმი და ჩანთა. ხოლო, როცა ცურვიდან წყალბურთში გადაინაცვლებს, სათვალე აღარ არის საჭირო.

- კვირაში რამდენჯერ და რამდენი საათია რეკომენდებული სპორტის ამ სახეობით დაკავება?

- მანამ, სანამ ეს სპორტი ბავშვისთვის გამაჯანსაღებელ საშუალებას წარმოადგენს, კვირაში სამი დღეა სიარული რეკომენდებული, ხოლო მას შემდეგ, რაც იგი ჩამოყალიბდება წყალბურთელად, ყოველდღიური ვარჯიშია აუცილებელი. ყველაფერთან ერთად, მას ნორმალური ძილი ესაჭიროება და სპეციალური კვების რაციონიც უდგინდება.

- წყალბურთი ყველასთვის სასარგებლოა, თუ არსებობს გამონაკლისებიც?

- რა თქმა უნდა, ცურვა და ზოგადად, წყალი ყველასთვის სასარგებლო და უმეტესად აუცილებელიც კია. სპორტის სახეობებიდან არაფერი ისე არ უხდება ბრტყელტერფიანებსა და სქოლიოზის მქონე ბავშვებს, როგორც წყალი.

- ტრავმების მხრივ რამდენად უსაფრთხოა ბავშვისთვის სპორტის ეს სახეობა?

- თუ თვითდაზიანება არ მოხდება, ყოველმხრივ უსაფრთხო სპორტია. ერთადერთი, ხელის არასწორად მოსმის დროს, შეიძლება, კუნთი დაეჭიმოს, თუმცა არც ესაა პრობლემა, ექიმთან ვიზიტის შემდეგ თავისუფლად შეუძლია დაუბრუნდეს ჩვეულ რიტმს.

ესაუბრა თამუნა კიკალიშვილი
წაიკითხეთ სრულად