Baby Bag

რას იწვევს ჩვენს ორგანიზმში ტრანსცხიმების ჭარბი მოხმარება?

რას იწვევს ჩვენს ორგანიზმში ტრანსცხიმების ჭარბი მოხმარება?

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას თემაზე - რას ნიშნავს ტრანსცხიმები და მავნებელია თუ არა ჩვენი ორგანიზმისთვის?

ალბათ, თითოეულ თქვენგანს ბევრი გსმენიათ ტრანსცხიმების შესახებ. ის ცნობილია, როგორც არაჯანსაღი ცხიმი, მაგრამ შესაძლებელია არ იცოდეთ თუ რატომ არის მავნებელი ორგანიზმისთვის. ამიტომ დღევანდელი რუბრიკა დავუთმოთ ტრანსცხიმების გაცნობას. მიუხედავად იმისა, რომ ბოლო წლებში ტრანსცხიმების გამოყენება შემცირდა, რადგან ამ კუთხით ინფორმირებულობა გაიზარდა და მარეგულირებელმა ორგანოებმა შეზღუდეს მათი გამოყენება, ისინი კვლავ საზოგადოების ჯანმრთელობის პრობლემას წარმოადგენს.
ტრანსცხიმები ან ტრანსცხიმოვანი მჟავები უჯერი ცხიმის ფორმაა. ისინი გვხვდება როგორც ბუნებრივი, ისე ხელოვნური ფორმებით. ბუნებრივი ტრანსცხიმები გვხვდება ხორცსა და რძეში. ისინი ბუნებრივად წარმოიქმნება, როდესაც ცხოველების კუჭში არსებული ბაქტერიები ინელებენ ბალახს, რომელსაც ცხოველი საკვებად იყენებს, თუმცა საკვებ რაციონში ხორცისა და რძის პროდუქტების არსებობამ არ უნდა შეგვაშფოთოს, რადგან ზომიერი ოდენობით ბუნებრივი ტრანსცხიმების მიღება არ არის საგანგაშო.
რაც შეეხება ხელოვნურ ტრანსცხიმებს, სხვაგვარად ცნობილია, როგორც სამრეწველო ტრანსცხიმები - საშიშია ჯანმრთელობისთვის. ეს ცხიმები წარმოიქმნება, როდესაც მცენარეული ზეთები ქიმიური ზემოქმედებით იცვლება და ოთახის ტემპერატურაზე რჩება მყარი, რაც მათი შენახვის ხანგრძლივობას ზრდის. სწორედ ამ სახეობის ცხიმია მავნე ორგანიზმისთვის.
ტრანსცხიმით მდიდარია მარგარინი. ტრანსცხიმების შემცველობა ყველაზე მაღალია ე.წ. სწრაფი კვების პროდუქტებში. 

რას იწვევს ჩვენს ორგანიზმში ტრანსცხიმების ჭარბი მოხმარება? ორგანიზმში იზრდება ე.წ „ცუდი“ ქოლესტერინის დონე, რაც, თავის მხრივ, ზრდის გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების განვითარების რისკს, იზრდება თრომბების წარმოქმნის საშიშროება, აქვს უარყოფითი გავლენა წონაზე, ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, იზრდება სიმსივნეების განვითარების რისკიც და სხვა.

მაქსიმალურად უნდა ვეცადოთ, საკვებ რაციონში მინიმუმამდე იყოს დაყვანილი ხელოვნური ტრანსცხიმების გამოყენება. ყურადღებით წაიკითხეთ პროდუქტების შემცველობა და ვიცხოვროთ ჯანსაღი ცხოვრების წესით.

​გისურვებთ ჯანმრთელობას!

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ასე არაფრით არ შეიძლება ბავშვების დაშინება, საშინელებაა ეს,“ - თამარ გაგოშიძე ბავშვებში კოვიდით გამოწვეულ სტრესზე

„ასე არაფრით არ შეიძლება ბავშვების დაშინება, საშინელებაა ეს,“ - თამარ გაგოშიძე  ბავშვებში კოვიდით გამოწვეულ სტრესზე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ მშობლების მიერ ბავშვის დაშინების ნეგატიურ შედეგებზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ ბავშვთან საუბრისას ლინგვისტიკის კონტროლი აუცილებელია:

​როდესაც მშობელი თავისდაუნებურად აშინებს ბავშვს, თვითონ არის პანიკაში და ბავშვს ეუბნება: „ხელი ამას არ მოკიდო, ხელი იმას არ მოკიდო,“ ეს არ შეიძლება. ყველაფერს ვერ გავაკონტროლებთ. ამ კონტროლის ზომა უნდა ვიცოდეთ. ჩვენ უნდა გავარკვიოთ, რისი გაკონტროლება შეგვიძლია. რასაც ვერ გავაკონტროლებთ, უნდა დავივიწყოთ.“

​თამარ გაგოშიძის თქმით, სტრესის შესამცირებლად ჩვენი რესურსები და გარემოს მოთხოვნები უნდა დავაბალანსოთ:

„გარემოს მოთხოვნები და ჩვენი რესურსები უნდა დავაბალანსოთ. მაშინ აღარ გვექნება ასეთი სტრესული მდგომარეობა. თუ ჩვენ კარგად გავაცნობიერებთ, რასთან გვაქვს საქმე, რისი გაკონტროლება შეგვიძლია და რისი არა, ასეთი არც შფოთვა გვექნება და არც სტრესული განცდა. მე, როგორც უფროსი, თუ ასე შევაშინებ ბავშვს, თუ სულ ვუმეორებ, რომ თუ ხელი არ დავიბანეთ, აგერ ბებოს გადაედება, ბებო მოკვდება, საშინელებაა ეს.“

„ბავშვს შფოთვა ეწევა, სიკვდილის შიში მოდის, მით უმეტეს, ექვს წლამდე ასაკში ეს ძალიან ხშირია ისედაც, ყოველგვარი კორონას გარეშე. ამ ასაკში წარმოსახვა ვითარდება და ეს ძალიან ბუნებრივია. ასე არაფრით არ შეიძლება ბავშვების დაშინება. მერე შეიძლება იყოს ღამის შიშები, კოშმარები, ზოგადად შიშები, სიკვდილის შიში. ამას უკვე მერე სპეციალისტი სჭირდება. „არ შეჭამ საჭმელს, დასუსტდები და კორონა დაგემართება,“ - ასეთი შეშინებები არ გვჭირდება. ​ჩვენ უნდა ვაკონტროლოთ, რას ვეუბნებით ბავშვებს. ისინი სენსიტიურები არიან. მესამე ოთახში რომ ლაპარაკობდე, იმან იცის, რაზე ილაპარაკე. ბავშვებთან უნდა გავაკონტროლოთ ჩვენი ლინგვისტიკა,“ - აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო: ​„მშობლები განათლებისთვის“

წაიკითხეთ სრულად