Baby Bag

რას იწვევს ჩვენს ორგანიზმში ტრანსცხიმების ჭარბი მოხმარება?

რას იწვევს ჩვენს ორგანიზმში ტრანსცხიმების ჭარბი მოხმარება?

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას თემაზე - რას ნიშნავს ტრანსცხიმები და მავნებელია თუ არა ჩვენი ორგანიზმისთვის?

ალბათ, თითოეულ თქვენგანს ბევრი გსმენიათ ტრანსცხიმების შესახებ. ის ცნობილია, როგორც არაჯანსაღი ცხიმი, მაგრამ შესაძლებელია არ იცოდეთ თუ რატომ არის მავნებელი ორგანიზმისთვის. ამიტომ დღევანდელი რუბრიკა დავუთმოთ ტრანსცხიმების გაცნობას. მიუხედავად იმისა, რომ ბოლო წლებში ტრანსცხიმების გამოყენება შემცირდა, რადგან ამ კუთხით ინფორმირებულობა გაიზარდა და მარეგულირებელმა ორგანოებმა შეზღუდეს მათი გამოყენება, ისინი კვლავ საზოგადოების ჯანმრთელობის პრობლემას წარმოადგენს.
ტრანსცხიმები ან ტრანსცხიმოვანი მჟავები უჯერი ცხიმის ფორმაა. ისინი გვხვდება როგორც ბუნებრივი, ისე ხელოვნური ფორმებით. ბუნებრივი ტრანსცხიმები გვხვდება ხორცსა და რძეში. ისინი ბუნებრივად წარმოიქმნება, როდესაც ცხოველების კუჭში არსებული ბაქტერიები ინელებენ ბალახს, რომელსაც ცხოველი საკვებად იყენებს, თუმცა საკვებ რაციონში ხორცისა და რძის პროდუქტების არსებობამ არ უნდა შეგვაშფოთოს, რადგან ზომიერი ოდენობით ბუნებრივი ტრანსცხიმების მიღება არ არის საგანგაშო.
რაც შეეხება ხელოვნურ ტრანსცხიმებს, სხვაგვარად ცნობილია, როგორც სამრეწველო ტრანსცხიმები - საშიშია ჯანმრთელობისთვის. ეს ცხიმები წარმოიქმნება, როდესაც მცენარეული ზეთები ქიმიური ზემოქმედებით იცვლება და ოთახის ტემპერატურაზე რჩება მყარი, რაც მათი შენახვის ხანგრძლივობას ზრდის. სწორედ ამ სახეობის ცხიმია მავნე ორგანიზმისთვის.
ტრანსცხიმით მდიდარია მარგარინი. ტრანსცხიმების შემცველობა ყველაზე მაღალია ე.წ. სწრაფი კვების პროდუქტებში. 

რას იწვევს ჩვენს ორგანიზმში ტრანსცხიმების ჭარბი მოხმარება? ორგანიზმში იზრდება ე.წ „ცუდი“ ქოლესტერინის დონე, რაც, თავის მხრივ, ზრდის გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების განვითარების რისკს, იზრდება თრომბების წარმოქმნის საშიშროება, აქვს უარყოფითი გავლენა წონაზე, ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, იზრდება სიმსივნეების განვითარების რისკიც და სხვა.

მაქსიმალურად უნდა ვეცადოთ, საკვებ რაციონში მინიმუმამდე იყოს დაყვანილი ხელოვნური ტრანსცხიმების გამოყენება. ყურადღებით წაიკითხეთ პროდუქტების შემცველობა და ვიცხოვროთ ჯანსაღი ცხოვრების წესით.

​გისურვებთ ჯანმრთელობას!

შეიძლება დაინტერესდეთ

„თუ ბავშვი კოვიდ-19-ით დაინფიცირდა, დაავადების შემდეგ მეოთხე-მეექვსე კვირაზე ის აუცილებლად უნდა მიიყვანოთ პედიატრთან და კარდიოლოგთან,“ - კარდიოქირურგი დავით ბერიშვილი

„თუ ბავშვი კოვიდ-19-ით დაინფიცირდა, დაავადების შემდეგ მეოთხე-მეექვსე კვირაზე ის აუცილებლად უნდა მიიყვანოთ პედიატრთან და კარდიოლოგთან,“ - კარდიოქირურგი დავით ბერიშვილი

ბავშვთა კარდიოქირურგი დავით ბერიშვილი მშობლებს ურჩევს​ კოვიდ-19-ით დაინფიცირებიდან მეოთხე-მეექვსე კვირაზე ბავშვი პედიატრს და კარდიოლოგს აჩვენონ, რათა რაიმე გართულება არ გამოეპაროთ:

„პირველ რიგში, უნდა დავიცვათ ბავშვები ინფექციისგან. თუ ეს მოხდა და ბავშვი დაინფიცირდა, აუცილებლად დაავადების შემდეგ მეოთხე ან მეექვსე კვირაზე ბავშვი აუცილებლად უნდა მიიყვანოთ პედიტრთან და კარდიოლოგთან დიაგნოსტიკაზე. ბავშვი უნდა მიიყვანოთ ბავშვთა კარდიოლოგთან. რატომ უნდა მოიქცეთ ასე? სამწუხაროდ, ჩვენ ახლა ვართ იმ ეტაპზე, როდესაც ყველა ბავშვთა ექიმს ეშინია იმ შედეგების, თუ რას მოიტანს კოვიდი. იწერება და ფაქტიც არის, რომ ბავშვებს უფრო ადვილად გადააქვთ კორონავირუსი, დაახლოებით, 5-7 %-ში ვითარდება უფრო რთულად.“

დავით ბერიშვილის თქმით, კოვიდისგან გამოჯანმრთელებულ ბავშვებში მოიმატა კავასაკის დაავადების მსგავსი სინდრომის რიცხვმა:

​ბავშვებში, რომლებმაც გადაიტანეს კოვიდი, მოიმატა კავასაკის დაავადების მსგავსი სინდრომის გამოვლენის შემთხვევებმა, რომელიც გამოიხატება საკმაოდ რთულად და მძიმედ. კოვიდ გადატანილ ბავშვებთან ის ვითარდება 1-დან 5 %-მდე. სამწუხაროდ, საქართველოშიც არის აღმოჩენილი რამდენიმე ბავშვი, ჩვენც ვნახეთ ეს ჩვენს კლინიკაში.“

დავით ბერიშვილი იმ სიმპტომებს აღწერს, რომელიც კავასაკის მსგავს სინდრომს ახასიათებს:

„აღნიშნული სინდრომის ძირითადი მაჩვენებელი არის დაავადების მეოთხე-მეექვსე კვირაზე ცხელება 24-დან 72 საათამდე. ცხელება არის საკმაოდ მაღალი, 38,5-39 და მეტი, გამონაყარი, მუცლისა და გულ-მკერდის ქვედა არეში ტკივილი. ეს არის ისეთი ტკივილი, რომელმაც შეიძლება ზოგადი ქირურგი შეცდომაში შეიყვანოს. ევროპულ ქვეყნებშიც ჩატარდა დიაგნოსტიკური ლაპარპოსკოპიები, რადგან ვერ არკვევდნენ, რატომ ჰქონდა ბავშვს ტკივილი. ​ეს ვირუსი იწვევს დიდ ცვლილებებს მიკროკაპილარებში, რის შედეგადაც იცვლება ორგანოები. შესაძლოა, იყოს ენცეფალოპათია, პერიკარდიტი, რაც ყველაზე ცუდია, შესაძლოა, იყოს კარდიომიოპათიები. კარდიომიოპათიები ხშირად გამოწვეულია ვირუსებით. მე ვგულისხმობ დილატაციურ კარდიომიოპათიას, რომელიც უფრო ხშირია ბავშვებში.“

„ბავშვებში გულის მანკების გამომწვევი არის ორსულობის 5-დან 10 კვირამდე ინფექციების გადატანა. ძირითადი არის ვირუსული ინფექციები, უფრო ნაკლებად ბაქტერიოლოგიური. ​ორსულმა, შესაძლოა, არც იავადმყოფოს დიდხანს, შეიძლება 2-3 დღე სურდო ჰქონდეს ან სიცხე, მაგრამ ამ დროს ბავშვი ყალიბდება. თითო უჯრედი თუ დაზიანდა, ის იყოფა ორად, შემდეგ თითოეული ისევ ორად და გეომეტრიული პროგრესიით ყალიბდება ანომალია,“ -აცხადებს დავით ბერიშვილი.

წყარო: ​პირადი ექიმი - მარი მალაზონია

წაიკითხეთ სრულად