Baby Bag

რას იწვევს ჩვენს ორგანიზმში ტრანსცხიმების ჭარბი მოხმარება?

რას იწვევს ჩვენს ორგანიზმში ტრანსცხიმების ჭარბი მოხმარება?

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას თემაზე - რას ნიშნავს ტრანსცხიმები და მავნებელია თუ არა ჩვენი ორგანიზმისთვის?

ალბათ, თითოეულ თქვენგანს ბევრი გსმენიათ ტრანსცხიმების შესახებ. ის ცნობილია, როგორც არაჯანსაღი ცხიმი, მაგრამ შესაძლებელია არ იცოდეთ თუ რატომ არის მავნებელი ორგანიზმისთვის. ამიტომ დღევანდელი რუბრიკა დავუთმოთ ტრანსცხიმების გაცნობას. მიუხედავად იმისა, რომ ბოლო წლებში ტრანსცხიმების გამოყენება შემცირდა, რადგან ამ კუთხით ინფორმირებულობა გაიზარდა და მარეგულირებელმა ორგანოებმა შეზღუდეს მათი გამოყენება, ისინი კვლავ საზოგადოების ჯანმრთელობის პრობლემას წარმოადგენს.
ტრანსცხიმები ან ტრანსცხიმოვანი მჟავები უჯერი ცხიმის ფორმაა. ისინი გვხვდება როგორც ბუნებრივი, ისე ხელოვნური ფორმებით. ბუნებრივი ტრანსცხიმები გვხვდება ხორცსა და რძეში. ისინი ბუნებრივად წარმოიქმნება, როდესაც ცხოველების კუჭში არსებული ბაქტერიები ინელებენ ბალახს, რომელსაც ცხოველი საკვებად იყენებს, თუმცა საკვებ რაციონში ხორცისა და რძის პროდუქტების არსებობამ არ უნდა შეგვაშფოთოს, რადგან ზომიერი ოდენობით ბუნებრივი ტრანსცხიმების მიღება არ არის საგანგაშო.
რაც შეეხება ხელოვნურ ტრანსცხიმებს, სხვაგვარად ცნობილია, როგორც სამრეწველო ტრანსცხიმები - საშიშია ჯანმრთელობისთვის. ეს ცხიმები წარმოიქმნება, როდესაც მცენარეული ზეთები ქიმიური ზემოქმედებით იცვლება და ოთახის ტემპერატურაზე რჩება მყარი, რაც მათი შენახვის ხანგრძლივობას ზრდის. სწორედ ამ სახეობის ცხიმია მავნე ორგანიზმისთვის.
ტრანსცხიმით მდიდარია მარგარინი. ტრანსცხიმების შემცველობა ყველაზე მაღალია ე.წ. სწრაფი კვების პროდუქტებში. 

რას იწვევს ჩვენს ორგანიზმში ტრანსცხიმების ჭარბი მოხმარება? ორგანიზმში იზრდება ე.წ „ცუდი“ ქოლესტერინის დონე, რაც, თავის მხრივ, ზრდის გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების განვითარების რისკს, იზრდება თრომბების წარმოქმნის საშიშროება, აქვს უარყოფითი გავლენა წონაზე, ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, იზრდება სიმსივნეების განვითარების რისკიც და სხვა.

მაქსიმალურად უნდა ვეცადოთ, საკვებ რაციონში მინიმუმამდე იყოს დაყვანილი ხელოვნური ტრანსცხიმების გამოყენება. ყურადღებით წაიკითხეთ პროდუქტების შემცველობა და ვიცხოვროთ ჯანსაღი ცხოვრების წესით.

​გისურვებთ ჯანმრთელობას!

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვებში იმუნიტეტის შეძენა ხშირი ავადობით ხდება, ასე ყალიბდება იმუნოლოგიური მეხსიერება ვირუსების მიმართ,“ - პედიატრი ინგა მამუჩიშვილი

პედიატრი ინგა მამუჩიშვილი გადაცემაში „დილა ფორმულაზე“ ბავშვებში იმუნიტეტის ჩამოყალიბების შესახებ საუბრობს:

„ბავშვი ნულიდან ერთ წლამდე, ფაქტობრივად, არ ავადობს, თუ ავადობს, ძალიან იშვიათად იმიტომ, რომ მას დედისგან გადაცემული იმუნიტეტი აქვს. ერთი წლის შემდეგ ბავშვი იწყებს ხშირ ავადობას, განსაკუთრებით, რესპირატორული, ვირუსული ინფექციებით, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც ბავშვი იწყებს სიარულს სააღმზრდელო დაწესებულებაში. მას აქვს ბევრი კონტაქტი, აქედან გამომდინარე ის იწყებს ავადობას. მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციამ და ამერიკის პედიატრთა აკადემიამ მოგვაწოდა ინფორმაცია, რომ ბავშვს ავადობის უფლება აქვს წელიწადში ექვსჯერ ან რვაჯერ. ვირუსული ინფექციებით ავადობასაც გააჩნია. ერთია ხშირი ავადობა და მეორეა ხანგრძლივი ავადობა. თუ ბავშვს ვირუსული ინფექცია აქვს და ხუთი დღის განმავლობაში თვითონვე ალაგდა ყველაფერი, დარეგულირდა ტემპერატურა, გაქრა რესპირაციული სიმპტომები, ე.ი. საქმე გვაქვს ნორმალური იმუნიტეტის ჩამოყალიბებასთან.“

ინგა მამუჩაშვილის თქმით, შეუძლოდ მყოფ ბავშვს ექიმის ყურადღება აუცილებლას ესაჭიროება:

„ექიმის ყურადღება ყოველთვის აუცილებელია. ტემპერატურიდან მეორე-მესამე დღეს ბავშვი აუცილებლად უნდა ნახოს ექიმმა, თუმცა მედიკამენტის მიცემა აბსოლუტურად არ წარმოადგენს აუცილებლობას. ეს არის ნორმა. ასე ხდება იმუნიტეტის შეძენა. ასე ყალიბდება გარკვეული ვირუსების მიმართ იმუნოლოგიური მეხსიერება, ხშირი ავადობით. იმუნიტეტის ჩამოყალიბებაზე სხვა უამრავი ფაქტორი ზემოქმედებს. განსაკუთრებით მოქმედებს ეკოლოგიური სიჯანსაღე. პროდუქტები არ უნდა იყოს გაჯერებული ნიტრატებით. აუცილებელია ფიზიკური აქტივობა, სწორი და დარეგულირებული ძილი, ამასთან ერთად ნაკლები სტრესი, ნაკლები ძალადობა ბავშვებზე, თუნდაც იმით, რომ აი, ეს აუცილებლად უნდა ჭამოს.“

ინგა მამუჩიშვილი აღნიშნავს, რომ ექიმის ნებართვის გარეშე ბავშვისთვის ვიტამინის მიცემა არ შეიძლება:

„ვიტამინი, ისევე როგორც სხვა მედიკამენტები, შეიძლება, იყოს ორგანიზმისთვის შხამი. თუმცა ვიცით, რომ ვიტამინები შეუცვლელი და აუცილებელია. ვიტამინი ორგანიზმში არ წარმოიქმნება, ამიტომ, ის სწორი, ბალანსირებული კვებით უნდა მივიღოთ. ზოგიერთი ბავშვი პრინციპულად არ იღებს ხორცს, არ იღებს თევზს, ბოსტნეულს, ხილს და ა.შ. მიუხედავად ამისა, ყველა კონკრეტულ შემთვევაში ვიტამინების დანიშვნა უნდა გადაწყვიტოს ექიმმა.“

„არსებობს კვლევა, რომ იმ ადამიანებში, რომლებიც რეგულარულად იღებდნენ D ვიტამინს 25-ჯერ შემცირდა კოვიდით გამოწვეული სიკვდილობა. თუმცა ეს კვლევა ბავშვებზე არ ჩატარებულა, მხოლოდ მოზრდილებზე. D ვიტამინი მონაწილეობას იღებს იმუნური სისტემის სხვადასხვა რგოლის ჩამოყალიბებაში, შესაბამისად, მე ამ კვლევას ვეთანხმები,“- აცხადებს ინგა მამუჩიშვილი.

წაიკითხეთ სრულად