Baby Bag

რას იწვევს ჩვენს ორგანიზმში ტრანსცხიმების ჭარბი მოხმარება?

რას იწვევს ჩვენს ორგანიზმში ტრანსცხიმების ჭარბი მოხმარება?

დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას თემაზე - რას ნიშნავს ტრანსცხიმები და მავნებელია თუ არა ჩვენი ორგანიზმისთვის?

ალბათ, თითოეულ თქვენგანს ბევრი გსმენიათ ტრანსცხიმების შესახებ. ის ცნობილია, როგორც არაჯანსაღი ცხიმი, მაგრამ შესაძლებელია არ იცოდეთ თუ რატომ არის მავნებელი ორგანიზმისთვის. ამიტომ დღევანდელი რუბრიკა დავუთმოთ ტრანსცხიმების გაცნობას. მიუხედავად იმისა, რომ ბოლო წლებში ტრანსცხიმების გამოყენება შემცირდა, რადგან ამ კუთხით ინფორმირებულობა გაიზარდა და მარეგულირებელმა ორგანოებმა შეზღუდეს მათი გამოყენება, ისინი კვლავ საზოგადოების ჯანმრთელობის პრობლემას წარმოადგენს.
ტრანსცხიმები ან ტრანსცხიმოვანი მჟავები უჯერი ცხიმის ფორმაა. ისინი გვხვდება როგორც ბუნებრივი, ისე ხელოვნური ფორმებით. ბუნებრივი ტრანსცხიმები გვხვდება ხორცსა და რძეში. ისინი ბუნებრივად წარმოიქმნება, როდესაც ცხოველების კუჭში არსებული ბაქტერიები ინელებენ ბალახს, რომელსაც ცხოველი საკვებად იყენებს, თუმცა საკვებ რაციონში ხორცისა და რძის პროდუქტების არსებობამ არ უნდა შეგვაშფოთოს, რადგან ზომიერი ოდენობით ბუნებრივი ტრანსცხიმების მიღება არ არის საგანგაშო.
რაც შეეხება ხელოვნურ ტრანსცხიმებს, სხვაგვარად ცნობილია, როგორც სამრეწველო ტრანსცხიმები - საშიშია ჯანმრთელობისთვის. ეს ცხიმები წარმოიქმნება, როდესაც მცენარეული ზეთები ქიმიური ზემოქმედებით იცვლება და ოთახის ტემპერატურაზე რჩება მყარი, რაც მათი შენახვის ხანგრძლივობას ზრდის. სწორედ ამ სახეობის ცხიმია მავნე ორგანიზმისთვის.
ტრანსცხიმით მდიდარია მარგარინი. ტრანსცხიმების შემცველობა ყველაზე მაღალია ე.წ. სწრაფი კვების პროდუქტებში. 

რას იწვევს ჩვენს ორგანიზმში ტრანსცხიმების ჭარბი მოხმარება? ორგანიზმში იზრდება ე.წ „ცუდი“ ქოლესტერინის დონე, რაც, თავის მხრივ, ზრდის გულ-სისხლძარღვთა დაავადებების განვითარების რისკს, იზრდება თრომბების წარმოქმნის საშიშროება, აქვს უარყოფითი გავლენა წონაზე, ზრდის შაქრიანი დიაბეტის განვითარების რისკს, იზრდება სიმსივნეების განვითარების რისკიც და სხვა.

მაქსიმალურად უნდა ვეცადოთ, საკვებ რაციონში მინიმუმამდე იყოს დაყვანილი ხელოვნური ტრანსცხიმების გამოყენება. ყურადღებით წაიკითხეთ პროდუქტების შემცველობა და ვიცხოვროთ ჯანსაღი ცხოვრების წესით.

​გისურვებთ ჯანმრთელობას!

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რამ შეიძლება გამოიწვიოს ჭარბი ოფლიანობა ბავშვებში?

​რამ შეიძლება გამოიწვიოს ჭარბი ოფლიანობა ბავშვებში?

რამ შეიძლება გამოიწვიოს ჭარბი ოფლიანობა ბავშვებში? - ამ თემაზე​ MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი ეკა უბერი.

„ბავშვებში ჭარბი ოფლიანობა, იგივე ჰიპერჰიდროზი შემაშფოთებელი შეიძლება იყოს, როგორც ბავშვებისთვის, ისე მათი მშობლებისთვის. ოფლიანობა სხეულის ნორმალური ფუნქციაა. ის ხელს უწყობს სხეულის ტემპერატურის რეგულირებას, მაგრამ გადაჭარბებული ოფლიანობა შეიძლება გახდეს შემდგომი შეფასების მიზეზი“.
- რამ შეიძლება გამოიწვიოს ოფლიანობის გაძლიერება ჩვილებსა და სკოლამდელი ასაკის ბავშვებში?
- ჰიპერჰიდროზის ორი ძირითადი ტიპი არსებობს:
პირველადი ჰიპერჰიდროზი - ამ ტიპის ჰიპერჰიდროზი ხდება რაიმე ძირითადი სამედიცინო მდგომარეობის გარეშე და უფრო ხშირია მოზარდებსა და მოზრდილებში. როგორც წესი, ვლინდება სხეულის კონკრეტულ უბნებზე, როგორებიცაა ხელისგულები, ფეხის ძირები, იღლიები და სახე. მიუხედავად იმისა, რომ არ არის მავნე, ის შეიძლება იწვევდეს სოციალურ დისკომფორტს.
მეორადი ჰიპერჰიდროზი - ამ ტიპის ჰიპერჰიდროზი გამოწვეულია ძირითადი სამედიცინო მდგომარეობით ან მედიკამენტებით. მას შეუძლია გავლენა მოახდინოს მთელ სხეულზე. ის არის ძირითადი პრობლემის სიმპტომი, შესაბამისად, მეტად შემაშფოთებელია.
ბავშვებში მეორადი ჰიპერჰიდროზის საერთო მიზეზის გამომწვევი შეიძლება იყოს:
ინფექციები - ზოგიერთმა ინფექციამ შეიძლება გამოიწვიოს ჭარბი ოფლიანობა, როგორებიცაა: ტუბერკულოზი, ენდოკარდიტი და ზოგიერთი ვირუსული ინფექცია;
ჰორმონალური ცვლილებები - ჰორმონალურმა დისბალანსმა, როგორებიცაა: ფარისებრი ჯირკვლის ზედმეტად აქტიურობა (ჰიპერთირეოზი) ან დიაბეტმა, შეიძლება გამოიწვიოს ჭარბი ოფლიანობა;
ნევროლოგიური დარღვევები - მდგომარეობებმა, როგორებიცაა: ავტონომიური დისფუნქცია, შფოთვითი აშლილობები, ან ნერვულ სისტემაზე მოქმედი მდგომარეობა, შეიძლება გამოიწვიოს ოფლიანობა;
მედიკამენტები - ზოგიერთმა მედიკამენტმა, განსაკუთრებით, რომლებიც გამოიყენება სიცხის ან გარკვეული ფსიქიატრიული პრობლემის სამკურნალოდ, შეიძლება გამოიწვიოს ჭარბი ოფლიანობა, როგორც გვერდითი ეფექტი.
- როგორ ხდება მკურნალობა?
- ჰიპერჰიდროზის მკურნალობის ვარიანტები განსხვავდება მდგომარეობის ტიპისა და სიმძიმის მიხედვით. პირველადი ჰიპერჰიდროზის მკურნალობა შეიძლება მოიცავდეს ადგილობრივ ანტიპერსპერანტებს, იონოფორეზის (პროცედურა, რომელიც იყენებს ელექტროდენებს ოფლიანობის შესამცირებლად) და მძიმე შემთხვევებში, მედიკამენტებს, ან ბოტულინის ტოქსინის ინექციებს.
მეორადი ჰიპერჰიდროზის დროს, ყურადღება გამახვილებულია ძირითადი სამედიცინო მდგომარეობის მკურნალობაზე ან მედიკამენტების კორექტირებაზე(რამაც შეიძლება გამოიწვიოს ჭარბი ოფლიანობა).
გადამწყვეტია სამედიცინო რჩევის მოძიება ბავშვებში ჭარბი ოფლიანობის სათანადო დიაგნოსტიკისა და მართვის უზრუნველსაყოფად. სწორი მიდგომით, ხშირად შესაძლებელია მდგომარეობის ეფექტურად მართვა, რაც განაპირობებს ბავშვის კომფორტის გაუმჯობესებას და ცხოვრების ხარისხს.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად