Baby Bag

თუ ამ სიმპტომებიდან რომელიმე გაწუხებთ... - COVID-19 -ის გახანგრძლივებული სიმპტომები

თუ ამ სიმპტომებიდან რომელიმე გაწუხებთ... - COVID-19 -ის გახანგრძლივებული სიმპტომები

COVID-19-ის გახანგრძლივებულ სიმპტომებზე ექიმი რეზიდენტი ნანა სხილაძე წერს:

,,COVID-19 სიმპტომები ზოგჯერ შეიძლება გაგრძელდეს თვეების განმავლობაში. ვირუსმა შეიძლება დააზიანოს ფილტვები, გული და ტვინი, რაც ზრდის ჯანმრთელობის გრძელვადიანი პრობლემების რისკს. ადამიანების უმეტესობა, რომლებსაც აქვთ კორონავირუსის დაავადება 2019 (COVID-19), სრულად აღდგება მათი ჯანმრთელობის მდგომარეობა რამდენიმე კვირის განმავლობაში. მაგრამ ზოგიერთ ადამიანს - მაშინაც კი, ვისაც დაავადების მსუბუქი მიმდინარეობა ჰქონდა - უგრძელდება სიმპტომების გამოვლენა თავდაპირველი გამოჯანმრთელების შემდეგ.

ყველაზე ხშირი გახანგრძლივებული სიმპტომებია:

  • კუნთების ტკივილი ან თავის ტკივილი
  • გულისცემა სწრაფი ან გამალებით
  • ​სუნი ან გემოვნების დაკარგვა
  • მეხსიერების, კონცენტრაციის ან ძილის პრობლემები
  • გამონაყარი ან თმის ცვენა
მიუხედავად იმისა, რომ COVID-19 განიხილება, როგორც დაავადება, რომელიც უპირველეს ყოვლისა აზიანებს ფილტვებს, მას შეუძლია დააზიანოს მრავალი სხვა ორგანოც. ამ ორგანოს დაზიანებამ შეიძლება გაზარდოს ჯანმრთელობის გრძელვადიანი პრობლემების რისკი.

ორგანოები, რომლებზეც შეიძლება იმოქმედოს COVID-19, მოიცავს:

გული. COVID-19– დან გამოჯანმრთელებით თვეების შემდეგ ჩატარებულმა გამოსახულების ტესტებმა აჩვენა გულის კუნთის ხანგრძლივი დაზიანება, იმ ადამიანებშიც კი, რომელიც -19 მხოლოდ მსუბუქი სიმპტომები ჰქონდათ. ამან შეიძლება მომავალში გაზარდოს გულის უკმარისობის ან გულის სხვა გართულებების რისკი.

ფილტვები. პნევმონიის ტიპმა, რომელიც ხშირად ასოცირდება COVID-19- ს, შეიძლება გამოიწვიოს ფილტვებში არსებული პატარა საჰაერო ტომრების (ალვეოლების) ხანგრძლივი დაზიანება. შედეგად მიღებული ნაწიბურების ქსოვილმა შეიძლება გამოიწვიოს სუნთქვის პრობლემები.

ახალგაზრდებში, COVID-19- მა შეიძლება გამოიწვიოს ინსულტი, კრუნჩხვები და გიილენ-ბარის სინდრომი - მდგომარეობა, რომელიც იწვევს დროებით პარალიზებას. COVID-19- მა შეიძლება გაზარდოს პარკინსონის დაავადების და ალცჰეიმერის დაავადების განვითარების რისკი.


COVID-19- მა შეიძლება, გამოიწვიოს სისხლის უჯრედების დაგროვება და თრომბების წარმოქმნა.

სხეულის სხვა ნაწილებში, რომლებშიც შეიძლება მოხდეს თრომბის წარმოქმნა არის ფილტვები, ფეხები, ღვიძლი და თირკმელები.

პრობლემები განწყობასთან და დაღლილობასთან

ადამიანები, რომლებსაც აქვთ COVID-19 მწვავე სიმპტომები, უმეტესად ხვდებიან საავადმყოფოს რეანიმაციულ განყოფილებაში, ფილტვების მექანიკური ვენტილაციის დახმარებით. შეიძლება ადამიანს უფრო მეტად განუვითაროს პოსტტრავმული სტრესის სინდრომი, დეპრესია და შფოთვა.

იმის გამო, რომ რთულია ახალი COVID-19 ვირუსის გრძელვადიანი შედეგების პროგნოზირება, მეცნიერები სწავლობენ გრძელვადიან ეფექტებს დაკავშირებული ვირუსებით.

ბევრმა ადამიანმა, ვინც SARS–ით გამოჯანმრთელდა, განუვითარდა ქრონიკული დაღლილობის სინდრომი, კომპლექსური აშლილობა, რომელსაც ახასიათებს უკიდურესი დაღლილობა, რომელიც ფიზიკური ან გონებრივი აქტივობით უარესდება, მაგრამ დასვენების დროს არ უმჯობესდება. იგივე შეიძლება ითქვას იმ ადამიანებისთვისაც, რომლებსაც აქვთ COVID-19.

ჯერ კიდევ ბევრია უცნობი, თუ როგორ იმოქმედებს COVID-19 ადამიანებზე დროთა განმავლობაში. ამასთან, მკვლევარები რეკომენდაციას უწევენ ექიმებს, რომ ყურადღებით დააკვირდნენ იმ ადამიანებს, ვისაც ჰქონდათ COVID-19, თუ როგორ მუშაობენ მათი ორგანოები გამოჯანმრთელების შემდეგ,'' - აღნიშნავს ექიმი. 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუ​ფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,როდესაც ადამიანებს ყოველდღე სიკვდილით აშინებ და სტრესავ, სახლში გამოკეტავ, სამსახურში წასვლას აუკრძალავ, ყოველგვარ გასართობს მოუსპობ... ამით ფსიქიკას ისეთი გამოუსწორებელი ზიანი ადგება და ეს ყველაფერი თურმე იმიტომ, რომ არ გავცივდეთ?''

,,როდესაც ადამიანებს ყოველდღე სიკვდილით აშინებ და სტრესავ, სახლში გამოკეტავ, სამსახურში წასვლას აუკრძალავ, ყოველგვარ გასართობს მოუსპობ... ამით ფსიქიკას ისეთი გამოუსწორებელი ზიანი ადგება და ეს ყველაფერი თურმე იმიტომ, რომ არ გავცივდეთ?''

​,,ბ–ნ ამირან გუშინ ტვ პირველთან ინტერვიუში განაცხადეთ, რომ სოციალურ ქსელში და საზოგადოებაში არიან ჯგუფები, რომლებიც ამბობენ რომ კორონა არ არსებობს...

მე ჯერ არსად გამიგია, ვინმე ნორმალურს ეთქვას, რომ კორონა ვირუსი ან არარსებობს ან მისგან ხალხი არ იღუპება, მაგრამ სხვა საქმეა იმ მსოფლიო „კორონა–პანდემიის“ ტყუილში მხილება, რომელიც თავს მოახვიეს კაცობრიობას!

დავიჯერო თქვენ არ გაგიგიათ ბონის უნივერსიტეტის კვლევის შესახებ? სადაც ვირუსოლოგიის ინსტიტუტის დირექტორმა პროფესორმა ჰენდრიკ შტრიკმა განაცხადა, რომ სტატისტიკის დათვლაში ადგილი აქვს მიკერძოებას და სიყალბეს. კვლევის შედეგების მიხედვით კორონავირუსის შედეგად გარდაცვალება 0.37%-ია და არა 3,4%, როგორც ეს მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციამ გამოაცხადა?

არც ჰამბურგის სასამართლო სამედიცინო ექსპერტიზის ინსტიტუტის დირექტორის პროფესორის კლაუს პოიშელის განცხადება მოგისმენიათ, სადაც კვლევის შედეგებზე დაყრდნობით განაცხადა, რომ ყველა გარდაცვლის კორონავირუსს მიაწერენ და სწორედ ეს ქმნის ყალბ შთაბეჭდილებას და ხალხი შეშინებულია, რადგან ყოველდღე ისმენს ამის შესახებ ტელევიზიით?

არც სტენფორდელი მეცნიერის, ექიმ ჯონ იოანიდისის, კვლევის შესახებ გსმენიათ რაიმე? რომელიც კალიფორნიაში ჩატარებული კვლევის შედეგად ამტკიცებს, რომ კორონას სიკვდილიანობის მაჩვენებელი სეზონური გრიპის ტოლია და სიკვდილიანობის პროცენტი არსებულზე 50–ჯერ ნაკლებია?

არც ნიუ-იორკში ჩატარებული კვლევის შესახებ გსმენიათ რაიმე? სადაც დაადგინეს, რომ დაავადება მოსახლეობის 13.9%-ს ისე აქვს გადატანილი, რომ ამ ადამიანებმა ვირუსი ისე მოიხადეს, რომ ახალი კორონავირუსით ინფიცირების შესახებ არც კი იცოდნენ?

არც კალიფორნიის და ჩრდილოეთ კაროლინის მედიცინის ცენტრის დირექტორის რაშიდ ბუტარის გამოსვლა მოგისმენიათ? სადაც განაცხადა, რომ ყალბი პანდემიის ორგანიზებაში გეითსი და ფაუჩი მონაწილეობენ და კოლოსალურ მოგებას ელოდებიან? ხოლო იმ ექიმებს ვინც ამ კორონააფიორაზე ხმის ამოღებას ბედავს იდევნებიან, მათ შორის სოციალურ ქსელსა და ინტერნეტში?

არც ინსბრუკის სამედიცინო უნივერსიტეტის კვლევის შედეგების შესახებ გსმენიათ? რომელიც ავსტრიის კურორტ იშგილზე ჩატარდა და სადაც დადგინდა, რომ იქ მაცხოვრებელი მოსახლეობის 42,4%–ს სხეულში ანტისხეულები აღმოაჩნდათ, ანუ ვირუსი გადატანილი ჰქონდათ? და მაგ 42,4 პროცენტიდან 85–მა პროცენტმა ვირუსი ისე გადაიტანეს საერთოდ რომ არ იცოდნენ ამის შესახებ?

არც ავსტრიელი პოლიტიკოსის ჰერბერტ კიკლის 22 აპრილის გამოსვლა გინახავთ ავსტრიის პარლამენტში? რომელმაც ხელისუფლება ცრუ პანიკაში და მოსახლეობის დაშინებაში დაადანაშაულა?

არც იტალიელი პოლიტიკოსის ვიტორიო სგარბის გამოსვლა გინახავთ იტალიის პარლამენტში? სადაც განაცხადა, რომ იტალიაში ვირუსის შედეგად გარდაცვლილთა შესახებ ციფრები ტყუილია და გაბერილი?

არც რობერ ფრენსის კენედის გამოსვლისთვის მოგისმენიათ? 29 აგვისტოს ბერლინში გამართულ მრავალათასიან კორონას აქციაზე, სადაც ფარდა ახადა კორონა აფიორას და ამ ყველაფრის ორგანიზებაში ფარმაცევტული კომპანიები დაადანაშაულა?

ჩვენი ქვეყნის გაღატაკებული მოსახლეობა რეგულაციების დაწესებით დიდხანს რომ ვერ გაძლებს ეს ხომ იცით? ბ–ნმა თენგიზ ცერვაძემ მაისში სწორედ ის განაცხადა, რასაც დიდი ხანი ვამბობდი: "ჩვენ ასე დიდხანს ვერ ვიცხოვრებთ, ქვეყნის ეკონომიკა ვერ გაძლებს, რა მნიშვნელობა აქვს კორონა მოგკლავს თუ შიმშილი?"

ის ხომ ნამდვილად იცით, რომ ხალხი ყოველწლიურად ასევე იღუპებოდა სხვადასხვა სეზონური გრიპებისგანაც და მაშინაც ძირითადად იმუნიტეტ დაქვეითებულებს, მძიმე ავადმყოფებს და ასაკოვან ადამიანებს კლავდა? რომ ყოველწლიურად მსოფლიოში გრიპით 5 მილიონამდე ადამიანი მძიმედ ავადდებოდა, 650 000–მდე კი გარდაიცვლებოდა? როდესაც დღეს მსოფლიოში არსებულ 900 000 გარდაცვლილზე საუბრობთ, ხომ იცით რომ ციფრები გაბერილია და ხშირად სხვადასხვა მიზეზით გარდაცვლის ადამიანებს კორონას მიაწერენ?

როგორც პროფესიანალმა მედიკოსმა, ისიც ხომ ძალიან კარგად იცით, რომ სტრესი აქვეითებს იმუნურ სისტემას და ადამიანებს ვირუსის მიმართ უფრო მოწყვლადს ხდის?
როდესაც ადამიანებს ტელემედიიდან ყოველდღე სიკვდილით აშინებ და სტრესავ, სახლში გამოკეტავ, სამსახურში წასვლას აუკრძალავ, ყოველგვარ გასართობს მოუსპობ (რესტორანი, კინო, თეატრი, სტადიონი...), ერთმანეთისგან დისტანციას მოსთხოვ, ნიღბით ტარებას აიძულებ, ამით ფსიქიკას ისეთი გამოუსწორებელი ზიანი ადგება, რომელიც შესაძლოა ძალიან მძიმე შედეგებით დასრულდეს და ეს ყველაფერი თურმე იმიტომ, რომ არ გავცივდეთ? შეგახსენებთ, ჯანმოს გენერალური დირექტორის ტედროს ადან გებრეიესუსის 6 სექტემებრის განაცხადებას: კორონავირუსის პანდემიამ მილიონობით ადამიანის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე მოახდინა გავლენა. მსოფლიოში თვითმკვლელობების რიცხვი გაიზარდა და ეს კორონას გამო გამო სოციალური ურთიერთობების შეზღუდვებს უკავშირდება...

ჩემზე უკეთ გეცოდინებათ, რომ ტუბერკულოზი გადამდები დაავადებაა, იგი შეიძლება იყოს ჩასუნთქულ ჰაერში, ნახველის წვეთებში, ჭურჭელზე და ა.შ. ტუბერკულოზი არა მარტო ჰაერ–წვეთოვანი გზით გადამდები ინფექციაა, არამედ მტვრითაც გადაიტანება. ტუბერკულოზის გამომწვევი ბაქტერიები დიდხანს ინარჩუნებენ სიცოცხლისუნარიანობას. 2014 წელს აქტიური ტუბერკულოზის 9,6 მილიონი შემთხვევა გამოვლინდა, რომელთაგან 1,5 მილიონი პაციენტი გარდაიცვალა. ანუ სიკვდილიანობა დაახლოებით 14%–ია! 2014 წელს რატომ არ ატარებდნენ ხალხს ნიღბებით და რატომ არ გააჩერეს მსოფლიო?

ბ–ნ ამირან, თქვენ გუშინ ასევე მოუწოდეთ საზოგადოებას: როდესაც დაინახავთ, რომ საზოგადეობრივ ტრანსპორტში ვინმეს ნიღაბი სწორად არ უკეთია, შენიშვნა მიეცითო. თქვენ ხომ იცით რომ პირბადე ჯანმრთელ ადამიანს არ სჭირდება და ასევე ვერ იცავს ადამიანს ვირუსისგან, მითუმეტეს პირბადე რომელიც მრავალჯერადად გამოყენებულია? თქვენ ასევე მოუწოდებდით საზოგადოებას აღდგომას ეკლესიაში არ წახვიდეთო, თქვენი მეგობარი პაატა იმნაძე კი კუბოებით აშინებდა ხალხს. მოგვიანებით აღმოჩნდა რომ ცდებოდით და აღიარეთ, რომ საქართველოში, რელიგიურ დღესასწაულებზე ვირუსის ფართოდ გავრცელების ფაქტები არ არსებობს. ასევე შეგახსენებთ, როდესაც მოქალაქეებს ავტომობილში წინა სავარძელზე ოჯახის წევრის დაჯდომას უკრძალავდით და ტრანსპორტი არ მუშაობდა, 22 მაისს საგანგებო მდგომარეობის დროს, თქვენ და პაატა იმნაძემ ლუგარის ლაბორატორიის ეზოში ხეების დარგვის აქციაში მიიღეთ მონაწილეობა! ამის ამსახველი კოლექტიური ფოტოც, სადაც დისტანიის და ნიღბების გარეშე ხართ 20–მდე ადამიანი, დაიდო დაადავადებათა კონტროლის ცენტრის ოფიციალურ საიტზე! საგანგებო მდგომარების დარღვევას რომ თავი დავანებოთ, როდესაც საზოგადოებას ავალდებულებდით დისტანციის დაცვას და პირბადის ტარებას, ვალდებულნი იყავით ჯერ წესები თვითონ დაგეცვათ, მითუმეტეს საჯარო ფოტოზე! როდესაც ამის შესახებ გამხილეთ რამდენიმე წუთში ფოტო საიტიდან წაშალეს, იმიტომ რომ მართალი ვიყავი!

მესმის, რომ ხელისუფლება ღიად ვერ წავა მსოფლიო კორონააფიორის წინააღმდეგ და ლავირება აუცილებელია, მაგრამ გადაწყვეტილებები ლოგიკასთან ახლოს ხომ უნდა იყოს? საბავშვო ბაღების გახსნის 1 ოქტომბრამდე გადაწევა რას ემსახურება? 1 ოქტომბრის შემდეგ კორონა კანკუნში მიდის დასასვენებლად? ან სკოლის მოსწავლეების შერეული დასწრების მოდელი რას ნიშნავს? კორონას კლასების მიხედვით გარჩევითობის უნარი გააჩნია? ან უსიმპტომო პაციენტი რას ნიშნავს? ან უსიმპტომო პაციენტებს როგორ უნდა უმკურნალოთ სასტუმროებში? ქორწილებს და ქელეხებს რომ კრძალავთ, საარჩევნო შეკრებებს კი არა, რა მასკარადთან გვაქვს საქმე?

ბ–ნო ამირან თებერვალსა და მარტში, სანამ მოსახლეობა გაერკვეოდა თუ რასთან გვქონდა საქმე, საზოგადოებაში დიდი სიყვარული დაიმსახურეთ, შეგახსენებთ იმასაც, რომ სიყვარულსა და სიძულვილს შორის ძალიან მცირე მანძილია! ამიტომ მოგიწოდებთ, რომ შეწყვიტოთ ეს სიყალბე და ემსახუროთ სიმართლეს!''

ავტორი: საქართველოს დემოგრაფიული საზოგადოება XXI-ის ხელმძღვანელი ზვიად ტომარაძე

წაიკითხეთ სრულად