თუ ამ სიმპტომებიდან რომელიმე გაწუხებთ... - COVID-19 -ის გახანგრძლივებული სიმპტომები

,,მე დავიბადე 1939 წელს. სულ ორი წლისა ვიყავი, როცა იმ დროს ევროპასა და ამერიკას მოდებული სენი – პოლიო დამემართა, რომელიც ზოგს ჰკლავდა, ზოგს ინდობდა და ზოგსაც სამუდამოდ უტოვებდა თავის წარუხოცელ კვალს. ორიოდ კუნთის ატროფიით მე მესამე კატეგორიაში მოვხვდი. ჩემზე ნაკლებად იღბლიანი გამოდგა აშშ-ის ერთ-ერთი ყველაზე წარმატებული პრეზიდენტი – ფრანკლინ დელანო რუზველტი. 39 წლისა, იგი პოლიომ სამუდამოდ ჩასვა ეტლში ორივე ფეხის პარალიზით. მისი პოლიტიკური კარიერისთვის, მართალია, ამას ხელი არ შეუშლია – ამერიკელმა ხალხმა რუზველტი ოთხჯერ აირჩია პრეზიდენტად – თუმცა, თავად, როგორც ცნობილია, თავის მდგომარეობას ძალიან მწვავედ განიცდიდა. ეტლში მჯდომი ფოტოსურათის გადაღებაზე უარს ამბობდა.

მე არასდროს ვყოფილვარ რამის პრეზიდენტი, და მაინც საკუთარი ცხოვრებით მთლიანობაში კმაყოფილი ვარ. თუმცა, რომ არა პოლიო, ბევრ სურვილს ავისრულებდი. ფეხბურთის თამაშისას კარში კი არ ვიდგებოდი. თავდამსხმელი ვიქნებოდი და გოლებს გავიტანდი. ბაკურიანში ციგით კი არ ჩამოვეშვებოდი კოხტაგორიდან, თხილამურებზე შემდგარი ელეგანტურად ჩამოვსრიალდებოდი ყველას დასანახად. საცეკვაოდ გოგოებს ჩქარ ცეკვებზეც მოვიპატიჟებდი და არა მხოლოდ ე. წ. „ინტიმურ ბლუზებზე.“

რა მოხდებოდა ჯონას სალკს პოლიოს ვაქცინა არა 1955, არამედ ოცი წლით ადრე, 1935 წელს რომ შეექმნა. რამდენი ადამიანი გადაურჩებოდა სიკვდილს, დაკოჭლებას, კიდურების გახევებას ან რაიმე სხვა სახის დასახიჩრებას. რამდენი ადამიანი იცხოვრებდა უფრო სრულფასოვნად, უფრო მხიარულად.

ვაქცინაციის წყალობით, დღეს პოლიო პრაქტიკულად აღარ არსებობს, თუმცა რამდენიმე „აფეთქება“ ოცდამეერთე საუკუნემაც იხილა. ნიგერიაში გავრცელდა ხმა, რომ პოლიოს ვაქცინა დასავლეთის მიერაა „შემოგდებული“ იმისათვის, რომ „ჩვენი მოსახლეობა მკვეთრად შემცირდეს“. მშობლები უარს ამბობდნენ ბავშვების ვაქცინაციაზე, რასაც მოჰყვა პოლიოს ახალი კერების გაჩენა მთელს ქვეყანაში და ყველა ის უბედურება, რომელიც ამ ცბიერ დაავადებას თან სდევს.

ანტივაქსერები (ასე უწოდებენ მათ, ვინც ვაქცინაციას ეწინააღმდეგება) ჯერ კიდევ მაშინ გამოჩნდნენ, როცა ყვავილის ინფექციის დამამხობელი, ედვარდ ჯენერი თავის პირველ ექსპერიმენტებს ატარებდა მე-19 საუკუნის პირველ ათწლეულში. ანტივაქსერებს განსხვავებული მოტივები ამოძრავებს. ზოგი რელიგიურ მიზეზს ასახელებს, ზოგი ეთიკურს, ზოგი ჰიგიენურს და ზოგიც, წარმოიდგინეთ, პოლიტიკურს. მართალია, როგორც ყველა წამალს, ვაქცინასაც შეიძლება ჰქონდეს გვერდითი მოვლენები, მაგრამ მისი დადებითი ეფექტი მრავალგზის აღემატება მის მიერ გამოწვეულ შესაძლო უხერხულობას.

ჩვენი დღევანდელი ჭირიანობის წყვდიადში სინათლის სხივი გამოჩნდა. მალე საქართველო მიიღებს (პოსტის დაწერის დროს საქართველოში არ იყო ვაქცინები) კორონავირუსის საწინააღმდეგო ვაქცინებს, რომლებსაც მსოფლიო მედიცინის პროფესიონალთა ელიტა გვთავაზობს. ძალიან უცნაური იქნება, არ ვენდოთ მათ სიტყვას და დავუჯეროთ მითებს, რომლებსაც ხშირად ფსიქიკურად გაუწონასწორებელი კონსპიროლოგები ქმნიან. ისინი, ვინც ყველაფერში, რაც ამ ქვეყნად ხდება, ცუდი თუ კარგი, კაცობრიობის წინააღმდეგ შეთქმულ, კაცთმოძულე ბოროტ ძალთა ხრიკებს ხედავენ,'' - აღნიშნავს გელა ჩარკვიანი.