Baby Bag

თუ ამ სიმპტომებიდან რომელიმე გაწუხებთ... - COVID-19 -ის გახანგრძლივებული სიმპტომები

თუ ამ სიმპტომებიდან რომელიმე გაწუხებთ... - COVID-19 -ის გახანგრძლივებული სიმპტომები

COVID-19-ის გახანგრძლივებულ სიმპტომებზე ექიმი რეზიდენტი ნანა სხილაძე წერს:

,,COVID-19 სიმპტომები ზოგჯერ შეიძლება გაგრძელდეს თვეების განმავლობაში. ვირუსმა შეიძლება დააზიანოს ფილტვები, გული და ტვინი, რაც ზრდის ჯანმრთელობის გრძელვადიანი პრობლემების რისკს. ადამიანების უმეტესობა, რომლებსაც აქვთ კორონავირუსის დაავადება 2019 (COVID-19), სრულად აღდგება მათი ჯანმრთელობის მდგომარეობა რამდენიმე კვირის განმავლობაში. მაგრამ ზოგიერთ ადამიანს - მაშინაც კი, ვისაც დაავადების მსუბუქი მიმდინარეობა ჰქონდა - უგრძელდება სიმპტომების გამოვლენა თავდაპირველი გამოჯანმრთელების შემდეგ.

ყველაზე ხშირი გახანგრძლივებული სიმპტომებია:

  • კუნთების ტკივილი ან თავის ტკივილი
  • გულისცემა სწრაფი ან გამალებით
  • ​სუნი ან გემოვნების დაკარგვა
  • მეხსიერების, კონცენტრაციის ან ძილის პრობლემები
  • გამონაყარი ან თმის ცვენა
მიუხედავად იმისა, რომ COVID-19 განიხილება, როგორც დაავადება, რომელიც უპირველეს ყოვლისა აზიანებს ფილტვებს, მას შეუძლია დააზიანოს მრავალი სხვა ორგანოც. ამ ორგანოს დაზიანებამ შეიძლება გაზარდოს ჯანმრთელობის გრძელვადიანი პრობლემების რისკი.

ორგანოები, რომლებზეც შეიძლება იმოქმედოს COVID-19, მოიცავს:

გული. COVID-19– დან გამოჯანმრთელებით თვეების შემდეგ ჩატარებულმა გამოსახულების ტესტებმა აჩვენა გულის კუნთის ხანგრძლივი დაზიანება, იმ ადამიანებშიც კი, რომელიც -19 მხოლოდ მსუბუქი სიმპტომები ჰქონდათ. ამან შეიძლება მომავალში გაზარდოს გულის უკმარისობის ან გულის სხვა გართულებების რისკი.

ფილტვები. პნევმონიის ტიპმა, რომელიც ხშირად ასოცირდება COVID-19- ს, შეიძლება გამოიწვიოს ფილტვებში არსებული პატარა საჰაერო ტომრების (ალვეოლების) ხანგრძლივი დაზიანება. შედეგად მიღებული ნაწიბურების ქსოვილმა შეიძლება გამოიწვიოს სუნთქვის პრობლემები.

ახალგაზრდებში, COVID-19- მა შეიძლება გამოიწვიოს ინსულტი, კრუნჩხვები და გიილენ-ბარის სინდრომი - მდგომარეობა, რომელიც იწვევს დროებით პარალიზებას. COVID-19- მა შეიძლება გაზარდოს პარკინსონის დაავადების და ალცჰეიმერის დაავადების განვითარების რისკი.


COVID-19- მა შეიძლება, გამოიწვიოს სისხლის უჯრედების დაგროვება და თრომბების წარმოქმნა.

სხეულის სხვა ნაწილებში, რომლებშიც შეიძლება მოხდეს თრომბის წარმოქმნა არის ფილტვები, ფეხები, ღვიძლი და თირკმელები.

პრობლემები განწყობასთან და დაღლილობასთან

ადამიანები, რომლებსაც აქვთ COVID-19 მწვავე სიმპტომები, უმეტესად ხვდებიან საავადმყოფოს რეანიმაციულ განყოფილებაში, ფილტვების მექანიკური ვენტილაციის დახმარებით. შეიძლება ადამიანს უფრო მეტად განუვითაროს პოსტტრავმული სტრესის სინდრომი, დეპრესია და შფოთვა.

იმის გამო, რომ რთულია ახალი COVID-19 ვირუსის გრძელვადიანი შედეგების პროგნოზირება, მეცნიერები სწავლობენ გრძელვადიან ეფექტებს დაკავშირებული ვირუსებით.

ბევრმა ადამიანმა, ვინც SARS–ით გამოჯანმრთელდა, განუვითარდა ქრონიკული დაღლილობის სინდრომი, კომპლექსური აშლილობა, რომელსაც ახასიათებს უკიდურესი დაღლილობა, რომელიც ფიზიკური ან გონებრივი აქტივობით უარესდება, მაგრამ დასვენების დროს არ უმჯობესდება. იგივე შეიძლება ითქვას იმ ადამიანებისთვისაც, რომლებსაც აქვთ COVID-19.

ჯერ კიდევ ბევრია უცნობი, თუ როგორ იმოქმედებს COVID-19 ადამიანებზე დროთა განმავლობაში. ამასთან, მკვლევარები რეკომენდაციას უწევენ ექიმებს, რომ ყურადღებით დააკვირდნენ იმ ადამიანებს, ვისაც ჰქონდათ COVID-19, თუ როგორ მუშაობენ მათი ორგანოები გამოჯანმრთელების შემდეგ,'' - აღნიშნავს ექიმი. 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუ​ფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

​4 ანალიზი, რომელიც უნდა გაიკეთოთ კოვიდინფიცირების დროს

​4 ანალიზი, რომელიც უნდა გაიკეთოთ კოვიდინფიცირების დროს

რა ანალიზების გაკეთება ხდება საჭირო კოვიდინფიცირების დროს? - აღნიშნულ თემაზე ​ექიმი რეზიდენ​ტი ნანა სხილაძე წერს. როგორც ექიმი აღნიშნავს, კოვიდინფიცირების დროს საჭიროა შემდეგი ანალიზების გაკეთება:

  • სისხლის საერთო
  • C-რეაქტიული ცილა
  • D-დიმერი
  • კოაგულოგრამა

​სისხლის საერთო:

სისხლის საერთო ანალიზში კოვიდ პანდემიასთან დაკავშირებით უმეტესად მნიშვნელოვანია:

  • ლეიკოციტური - ნორმის საზღვრები N (4.4 - 11.3 )
  • თრომბოციტური ფორმულა - ნორმის საზღვრები N (177 - 393)
ლეიკოციტები სისხლში წარმოდგენილია სხვადასხვა სახით:
ესენია:

  • ნეიტროფილებით - ნორმის საზღვრები N (50 - 70)
  • ეოზინოფილებით - ნორმის საზღვრები H (0 - 5)
  • ბაზოფილებით - ნორმის საზღვრები N (0 - 1)
  • აგრანულოციტებით (ლიმფოციტები ნორმის საზღვრები N (20 - 40) და მონოციტები ნორმის საზღვრები - N (4 - 10).
თითოეულ მათგანს თავისი ფუნქცია აქვს და სხვადასხვა დაავადების დროს მათი რაოდენობა იცვლება.

​​ნეიტროფილების მომატება ინფექციების, ანთებითი პროცესების, სისხლის დაავადებების, ოპერაციების შემდეგ შეინიშნება. მათი ახალგაზრდა ფორმების მომატებას ფორმულის მარცხნივ გადახრას უწოდებენ. რაც უფრო მწვავეა პროცესი, მით უფრო მკვეთრია გადახრა.


​ნეიტროპენიას - (ნეიტროფილების ნაკლებობას) იწვევს ვირუსული დაავადებები, თირეოტოქსიკოზი და სხვა.


​ეოზინოფილები - იმატებს ალერგიული პროცესების, ჰელმინთოზების დროს. ტრავმისა და სტრესის ფონზე ყალიბდება ანეოზინოფილია (სისხლში ეოზინოფილების არარსებობა).


​ლიმფოციტების დიდი რაოდენობით სისხლში გადმოსვლა ხდება ვირუსული პროცესების, სისხლის დაავადებების, ტუბერკულოზის დროს და სხვა.


​ლიმფოციტოპენია (ლიმფოციტების შემცირება) ვითარდება იმუნოდეფიციტური მდგომარეობის, რადიაციული ზემოქმედების შედეგად.


​მონოციტები - სისხლის ყველაზე დიდი უჯრედებია. ისინი ანადგურებენ ცოცხალ და მკვდარ მიკრობებს, ანტიგენ-ანტისხეულების კომლექსებს, რომლებიც ვირუსებთან, ბაქტერიებსა და მათ ტოქსინებთან ბრძოლისას წარმოიქმნება. მათი რაოდენობა იმატებს სეპტიკური პროცესების, ლორწოვანის გაღიზიანების დროს.

​მონოციტოპენია (მონოციტების შემცირება) ყალიბდება სიმსივნური პროცესების უკანასკნელ ეტაპზე.

​თრომბოციტები სისხლის შედედებაში მონაწილე უჯრედებია. წარმოიქმნება ძვლის ტვინში და ცოცხლობს 7-10 დღე. მონაწილეობს სისხლის შედედებაში, აქვს ანგიოტროფული ფუნქცია, ახდენს შედედების ფაქტორების ტრანსპორტირებას, უზრუნველყოფს სისხლძარღვის სპაზმს.

​თრომბოციტოპენია - (თრომბოციტების ნაკლებობა) თრომბოციტების რაოდენობის დაქვეითება.


​თრომბოციტოპათია - მათი ფუნქციის დარღვევა სისხლდენისადმი მიდრეკილებაზე მიუთითებს.


​თრომბოციტოზი არის მდგომარეობა, რომლის დროსაც ორგანიზმი წარმოქმნის ჭარბი რაოდენობით თრომბიციტებს. თრომბოციტები მონაწილეობენ სისხლის შედედებაში. თუ მდგომარეობა გამოწვეულია სხვა დაავადებით, მაგალითად ინფექციით, მას რეაქტიული თრომბოციტოზი ანუ მეორადი თრომბოციტემია ეწოდება.


​ექიმმა შეიძლება თრომბოციტოზი აღმოაჩინოს სისხლის საერთო ანალიზის შედეგად. თუ სისხლის ანალიზი გიჩვენებთ თრომბოციტოზს, მნიშვნელოვანია დადგენა რეაქტიულია თრომბოციტოზი თუ ესენციური, რომლის დროსაც უფრო დიდი რისკია თრომბების წარმოქმნის.


​C რეაქტიული ცილა (CRP)


​CRP არის მწვავე ფაზის რეაქტანტი, რომელიც სინთეზირდება ღვიძლში და გამოიყოფა ანთების დროს. ანთების დროს ორგანიზმში გამოყოფილი CRP ააქტიურებს კომპლემენტს, რასაც შემდგომში მოყვება ფაგოციტოზი მაკროფაგების მიერ.


​რატომ კეთდება CRP-ს ტესტი?


​CRP-ს ძირითადად იყენებენ ორგანიზმში ანთებითი პროცესის მიმდინარეობის დასადგენად. CRP აგრეთვე გამოიყენება სისტემური დაავადებების მიმდინარეობის შესაფასებლად (მაგ; რევმატოიდული ართრიტი, ვასკულიტები), ასევე ანთების საწინააღმდეგო მედიკამენტების ეფექტურობის დასადგენად.


​როგორ მოვემზადოთ ანალიზისთვის და რა არის საჭირო ანალიზის გასაკეთებლად?

​სპეციალური მომზადება საჭირო არ არის. ანალიზის გასაკეთებლად საჭიროა ვენური სისხლი.

​რას ნიშნავს მომატებული CRP?

​ტესტის დადებითი შედეგი ორგანიზმში ანთების მანიშნებელია.

​CRP მატულობს შემდეგი დაავადებების დროს:

  • ინფექციები
  • ნაწლავის ანთებითი დაავადებები
  • რევმატოიდული ანთება
  • რევმატოიდული ცხელება


​(საჭირო ინფორმაცია) - CRP მატულობს ორსულობის ბოლო ტრიმესტრში და კონტრაცეფტივების მიღების შემდეგ.

ნორმის საზღვრებია:

CRP mg/L H(<5)


​D-დიმერი


​D-დიმერი არის ფიბრინის დეგრადაციის პროდუქტი, პატარა ზომის ცილის ფრაგმენტი, რომელიც სისხლში კოლტის დაშლის შედეგად ჩნდება.


​D-დიმერი მიუთითებს ორგანიზმში თრომბის არსებობაზე, თუმცა არ მიუთითებს თრომბის მდებარეობას.


​რატომ კეთდება D-დიმერის ტესტი?


​D-დიმერის ტესტი კეთდება ორგანიზმში თრომბის არსებობის გამოსარიცხად.


​D-დიმერის ტესტი გამოიყენება საშუალო და დაბალი რისკის მქონე პაციენტებში (თრომბის განვითრების თვალსაზრისით) პულმონური ემბოლიისა და ღრმა ვენური თრომბოზის გამოსარიცხად.


​როგორ მოვემზადოთ ანალიზისთვის და რა არის საჭირო ანალიზის გასაკეთებლად?


​სპეციალური მომზადება საჭირო არ არის. ანალიზის გასაკეთებლად საჭიროა ვენური სისხლი.


​რას ნიშნავს მომატებული D-დიმერი?

D-დიმერი ნორმაში <400ng/ml


​მომატებული D-დიმერი მიუთითებს ორგანიზმში თრომბის არსებობაზე, თუმცა არ მიუთითებს თრომბის მდებარეობას.


​D-დიმერი მატულობს შემდეგი დაავადებების დროს:

  • ფილტვის არტერიის თრომბოემბოლია;
  • ღრმა ვენური თრომბოზი;
  • DIC - სინდრომი (დისემინებული, ინტრავასკულური კოაგულაცია) – დაავადება, რომელსაც ახასიათებს სისხძარღვებში სისიხლის მიმოქცევის დარღვევა, ფიბრინოლიტიკური და სისხლის მიმოქცევის სისტემის კომპონენტების გამოფიტვა, თრომბოზისკენ და სისხლის შედედებისკენ მიდრეკილება, ორგანოებში მიკროცირკულაციის დარღვევა, რასაც მივყავართ მისი დისტროფიისა და დისფუნქციისკენ.
  • აორტის განშრევება;
  • ღვიძლის კარის ვენის თრომბოზი

კოაგულოგრამა
  • კოაგულოგრამა მნიშვნელოვან ინფორმაციას გავწვდის:
  • სისხლდენების,
  • ქირურგიული ჩარევების,
  • თრომბოზების განვითარებისა და მათი პროფილაქტიკის, 
  • სისხლძარღვოვანი დაავადებების,
  • ღვიძლის დაავადებების,
  • ინსულტებისა და ინფარქტების დროს.

​გარდა ამისა, ანტიკოაგულანტებით მკურნალობისას ის ეხმარება ექიმს, სწორად შეურჩიოს პაციენტს ანტიკოაგულანტის დოზა. ასევე კოაგულოგრამით ფასდება თრომბოზის რისკი ორსულობისა და პერორალური კონტრაცეპტივების მიღების პერიოდში.

ამ დროს რეკომენდებულია კვლევის 3 თვეში ერთხელ ჩატარება. პროფილაქტიკის მიზნით კოაგულოგულოგრამის ჩატარების სიხშირე პაციენტის ასაკზეა დამოკიდებული: ახალგაზრდებისთვის ის რეკომენდებულია წელიწადში ერთხელ, ხანდაზმულებისთვის - 6 თვეში ერთხელ.

რა მაჩვენებლებს მოიცავს კოაგულოგრამა?

კოაგულოგრამა მოიცავს:

​აქტივირებული პარციალური თრომბოპლასტინის დრო (APTT); APTT - ერთ-ერთი ყველაზე ინფორმაციული ტესტია სისხლის შედედების სისტემაზე წარმოდგენის შესაქმნელად. ნორმის საზღვრები - L (24.3 - 36.9)
პროთრომბინის დროს (PT); (ნორმის საზღვრები) H (9.1 - 12.1)
პროთრომბინის ინდექსს (PI); ნორმის საზღვრები - L (>70)
(INR); ნორმის საზღვრები H(0.9 - 1.2)
ფიბრინოგენის კონცენტრაციას; ნორმის საზღვრები H(2.2 - 4.9).

ჯანმრთელობას გისურვებთ!

წაიკითხეთ სრულად