Baby Bag

„მოავადე ბავშვის სახლში გამოკეტვა შეცდომაა,“ - ევგენი კომაროვსკი

„მოავადე ბავშვის სახლში გამოკეტვა შეცდომაა,“ - ევგენი კომაროვსკი

ცნობილი პედიატრი ევგენი კომაროვსკი სოციალურ ქსელში ვრცელ პოსტს აქვეყნებს, რომელშიც მშობლებს მოავადე ბავშის სუფთა ჰაერზე გაყვანისკენ მოუწოდებს:

„ბავშვის სასეირნოდ გაყვანა არ შეიძლება ინფექციის მწვავე მიმდინარეობისას, როდესაც მას მაღალი სიცხე აქვს, ტკივილი და სისუსტე აწუხებს. ბავშვი გარეთ არ უნდა გაიყვანოთ, როდესაც მას მკაცრად განსაზღვრული წოლითი რეჟიმი აქვს, მაგ. დიფტერიის დროს. თუ ბავშვს გადამდები დაავადება აქვს, მაშინ ის უნდა მოარიდოთ ახლო კონტაქტს სხვა ბავშვებთან.​ სუფთა ჰაერი ბავშვის გამოჯანმრთელებას აჩქარებს, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც საქმე გვაქვს სასუნთქი გზების დაავადებასთან. ცხადია, ბავშვის გარეთ გაყვანამდე რამდენიმე ფაქტორი უნდა გავითვალისწინოთ. თუ ბავშვს ფილტვების ანთება აქვს, ის მკურნალობის კურსს გადის, თავს უკეთ გრძნობს და ტემპერატურაც დასტაბილურდა, ამ შემთხვევაში სეირნობა სასარგებლოა, თუმცა თუ მეათე სართულზე ცხოვრობთ და ლიფტი არ მუშაობს, ბავშვის გარეთ გაყვანას არ გირჩევთ. ​ფეხით სიარულზე მეტად ბავშვს სუფთა ჰაერის ჩასუნთქვა ესაჭიროება, რათა ოთახის მტვერს გარკვეული დროით მაინც აარიდოს თავი. თუ ბავშვს გარეთ ვერ გაიყვანთ, ის აივანზე მაინც უნდა გავიდეს, რათა ჰაერი ჩაისუნთქოს.“

ევგენი კომაროვსკის თქმით, სეირნობის დროს ბავშვი თუ ხველას დაიწყებს, მშობელს არ უნდა შეეშინდეს:

„სეირნობის დროს ბავშვი ხველას თუ დაიწყებს, ეს დადებით სიმპტომად უნდა ჩათვალოთ. ​ბავშვს შესაძლებლობა ეძლევა გათავისუფლდეს ზედმეტი პრობლემებისგან. გრილი ჰაერის ზემოქმედებით სასუნთქ გზებში დაგროვილი ლორწო თხელდება. ბავშვს შეუძლია, რომ ჭარბი ლორწო ამოახველოს და თავი უკეთ იგრძნოს. ხშირად მშობლებს მაშინვე სახლში მიჰყავთ ბავშვი, როგორც კი ის ქუჩაში ხველას დაიწყებს. სეირნობის შეწყვეტის შემთხვევაში ბავშვს სახლში სუნთქვა გაუჭირდება, რადგან დაგროვილი ლორწო შეაწუხებს. მშობლები ჩათვლიან, რომ მასზე გარეთ გასვლამ ცუდად იმოქმედა და პატარას კვლავ სახლში გამოკეტავენ, რაც შეცდომაა.“

ევგენი კომაროვსკი აღნიშნავს, რომ სუფთა ჰაერს სუნთქვის გაძნელებისას გადაუდებელი პირველადი დახმარების ფუნქცია აქვს:

„ბროქნიტის, კრუპის და სხვა მსგავსი დაავადებების მკურნალობისთვის ერთ-ერთ ყველაზე მთავარ ფაქტორს სწორედ გრილი ჰაერი წარმოადგენს. ​ის უფრო მნიშვნელოვანია, ვიდრე ყველა სამკურნალო მედიკამენტი. გრილი ჰაერი სუნთქვის გაძნელებისას დადებითად მოქმედებს ბავშვის საერთო მდგომარეობაზე. ის ექიმის მოსვლამდე გადაუდებელი პირველადი დახმარების ფუნქციას ასრულებს. თუ ბავშვს სუნთქვა უჭირს, აივანზე, ქუჩაში ან ეზოში გაყვანა მისთვის შვებისმომგვრელია.“

​ბუნებაში გასვლა იმითაც არის კარგი, რომ ადამიანის ადაპტაციური უნარების გაუმჯობესებას უწყობს ხელს. ცივილიზაციის ნაყოფთან განშორება, საყვარელი საწოლის, აბაზანის და ტელევიზორის დატოვება, წყლის, სუფთა ჰაერის და ტყის სიახლოვეს ყოფნა გარკვეულ სირთულეებთან არის დაკავშირებული. სუფთა ჰაერზე სეირნობის საწინააღმდეგო არგუმენტები კრიტიკას ვერ უძლებს, ის მხოლოდ შიშს, სიზარმაცეს და მოუცლელობას ემყარება. ამიტომ, მიუხედავად ყველაფრისა, მოდი, ბევრი ვისეირნოთ,“ - აცხადებს ევგენი კომაროვსკი.

​წყარო

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

როგორ ამოვიცნოთ ანგინა? - ევგენი კომაროვსკის რჩევები მშობლებს
​ბევრმა მშობელმა არ იცის, რომ ანგინა ბაქტერიული ინფექციაა და არა - ვირუსული. მის სამკურნალოდ სავლებებისა და საწუწნი აბების გამოყენება არაეფექტიანია.​ ევგენი კომაროვსკი მშობლებს უხსნის, როგორ უნდა...

შეიძლება დაინტერესდეთ

​რას იწვევს D ვიტამინის ნაკლებობა, ან პირიქით სიჭარბე? - ექიმის რჩევები მშობლებს, რომელთა შვილებსაც ეს პრობლემა აწუხებთ

​რას იწვევს D ვიტამინის ნაკლებობა, ან პირიქით სიჭარბე? - ექიმის რჩევები მშობლებს, რომელთა შვილებსაც ეს პრობლემა აწუხებთ

რას იწვევს D ვიტამინის ნაკლებობა, ან პირიქით სიჭარბე? - რჩევები მშობლებს, რომელთა შვილებსაც ეს პრობლემა აწუხებთ. ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ექიმი-პედიატრი, რადიოლოგი ნანა საპანაძე.

- ქალბატონო ნანა, რას უზრუნველყოფს ბავშვის ორგანიზმში D ვიტამინი?

​- თავდაპირველად განვიხილოთ, რას წარმოადგენს D ვიტამინი. ვიტამინი D ერთდროულად წარმოადგენს ჰორმონს და ცხიმში ხსნად ვიტამინს. „მზის ვიტამინი“ 1963 წელს გამოყოფილ იქნა თევზის ქონიდან.

​არჩევენ ვიტამინ D-ს ორ აქტიურ ფორმას. ვიტამინ D2 მცენარეული წარმოშობის სინთეზური ვიტამინი, რომელიც წარმოიქმნება ზოგიერთ საფუარა სოკოზე ულტრაიისფერი სხივების ზემოქმედების შედეგად, მისი პროვიტამინია ერგოსტერონი. ვიტამინ D2-ით ამდიდრებენ საკვებს და ბიოლოგიურად აქტიურ დანამატებს. ვიტამინი D3 (მეორე სახელი „ნატურალური“) გვხვდება ცხოველური წარმოშობის საკვებში, ადამიანის ორგანიზმისთვის იგი უფრო ოპტიმალურად ითვლება. ეს ფორმები თირკმელებსა და ღვიძლში გარდაიქმნება ჰორმონ კალციტრიოლად, იგი ვიტამინ D-ს აქტიურ ფორმად, რომელიც მოქმედებს კუნთების, თირკმელების, ნაწლავების უჯრედებზე. ნაწლავებში იგი ხელს უწყობს კალციუმის გადამტანი ცილის წარმოქმნას, ხოლო კუნთებსა და თირკმელებში - თავისუფალი კალციუმის უკუშეწოვას.

​რაციონში D ვიტამინის ნაკლებობა, მზეზე ბავშვის არასაკმარისად ყოფნასთან ერთად, ჩვილ და ადრეული ასაკის ბავშვებში იწვევს კალციუმისა და ფოსფორის ცვლის მოშლას, რის შედეგადაც ირღვევა ძვლოვანი ქსოვილის წარმოქმნა და მინერალიზაცია. ამ დაავადებას ბავშვებში რაქიტი, მოზრდილებში კი ოსტეომალაცია (ძვლების დარბილება) ეწოდება.

​- როგორ ვლინდება რაქიტი, ანუ როგორ უნდა მიხვდეს მშობელი, რომ ბავშვს D ვიტამინის ნაკლებობა აქვს?

​- ძირითადად, რაქიტი ბავშვის სიცოცხლის პირველ და მეორე თვეზევე იჩენს თავს, ხოლო სრულად დაავადება 4–დან 6 თვემდე ასაკში ვლინდება. რაქიტის გამოვლენის პირველი ნიშნებია:

  • ​ჭირვეულობა, ხშირი ტირილი, ბავშვი შეიძლება იყოს, როგორც აგზნებული, ისე მივარდნილი;
  • უძილობა, ფრთხილი ძილი, კრთომები (ძილშიც და სიფხიზლეშიც);
  • ცუდი მადა;
  • ოფლიანობის მომატება, განსაკუთრებით კეფის არეში. ბალიშზე ოფლიანი კეფის ხშირი ხახუნის გამო, ამ არეში გამელოტება ვითარდება, ე.წ. კეფის სიქაჩლე.
  • ძვლების არასაკმარისი მინერალიზაციის გამო ყიფლიბანდის დროული დახურვა არ ხდება, ყიფლიბანდი დიდი ზომისაა, რბილდება დიდი ყიფლიბანდის კიდეები, ასევე კეფის ძვალი( ამას კრანიოტაბესი ეწოდება).

​თუ დეფიციტი გაგრძელდა, შემდგომში დაავადება კიდევ უფრო შეიძლება გაღრმავდეს და გამოვლინდეს.

  • თავის დეფორმაცია: კეფის გაბრტყელება, დიდი ყიფლიბანდის გვიანი დახურვა, გამოკვეთილი შუბლის ბორცვები, კვადრატული ფორმის თავი.
  • კბილების გვიანი ამოსვლა.
  • გულმკერდის დეფორმაცია: მკერდის ძვალთან ნეკნების ბოლოების შემსხვილება - „რაქიტული კრიალოსანი“, ლავიწების დეფორმაცია, მკერდის ძვლის დეფორმაცია - ჩაზნექილი ან გამოზნექილი მკერდი, „მეწაღის გულმკერდი“ ან „ქათმის გულმკერდი“.
  • კიდურების დეფორმაციები: ხელებზე სხივ-მაჯის სახსრის შემსხვილება - რაქიტული სამაჯურები. როდესაც ბავშვი სიარულს დაიწყებს, ფეხებზე გარეთ გაზნექილი O-ს მაგვარი, ან მუხლის არეში შიგნით შედრეკილი და ერთმანეთთან მიახლოებული X-ს მაგვარი ფეხები.
  • კუნთთა ტონუსის დაქვეითება: დიდი ბაყაყისებური მუცელი, ხოხვისა და სიარულის დაგვიანება, იხვისებური სიარული.
  •  ყაბზობა და ფაღარათი.

​რაქიტის დიაგნოზს პედიატრი სვამს გასინჯვისას, მაგრამ ზოგჯერ დამატებითი კვლევების ჩატარებაა საჭირო. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ დედებმა დაავადების ზემოთ ჩამოთვლილი პირველი ნიშნების გამოვლენისთანავე მიმართონ პედიატრს.

​- რა რჩევებს მისცემდით მშობლებს მანამ, სანამ ექიმს მიმართავდნენ და როდის უნდა მივმართოთ ექიმს?

​- ძალიან მნიშვნელოვანია რაქიტის პროფილაქტიკა, რადგან ასე თავიდან ავიცილებთ ყველა გართულებასა და ნარჩენ მოვლენას, რაც ამ დაავადებას სდევს თან. რაქიტის პროფილაქტიკა გულისხმობს ბავშვის მოვლისა და კვების რეჟიმის სწორ ორგანიზებას. უმჯობესია, ბავშვი იკვებებოდეს ძუძუთი, მაგრამ თუ ბავშვი გარკვეული მიზეზებით ხელოვნურ კვებაზეა, აუცილებლად უნდა იღებდეს ადაპტირებულ ნარევს, (ასაკის შესაბამის ფორმულას), დროულად უნდა მიეცეს დამატებითი საკვები, ყოველდღიურად უნდა ასეირნებდნენ სუფთა ჰაერზე, უტარებდნენ გამაკაჟებელ პროცედურებს, ვარჯიშებს ასაკის შესაბამისად. მნიშვნელოვანია, ბავშვმა მიიღოს საპროფილაქტიკოდ ვიტამინი D, ხოლო მედიკამენტის დოზა, მიღების წესი და ხანგრძლივობა უნდა განსაზღვროს პედიატრმა.

​რაქიტის ნიშნების შემჩნევისთანავე დედამ უნდა მიმართოს პედიატრს, არ შეიძლება რაქიტის მკურნალობა ექიმის კონსულტაციის გარეშე.

​ორიოდე სიტყვით შევჩერდები ისეთ გართულებაზე, როგორიცაა D ჰიპერვიტამინოზი.

​ზოგჯერ დედებს აქვთ ინფორმაცია D ვიტამინის ნაკლებობის შედეგად გამოწვეული რაქიტის შესახებ და ცდილობენ, პატარას მიაღებინონ აღნიშნული ვიტამინი, ხშირად ექიმის დანიშნულების გარეშეც. ასეთ შემთხვევაში დედამ ადვილი შესაძლებელია, ვერ განსაზღვროს ოპტიმალური დოზა მისი პატარასთვის, დაეყრდნოს მხოლოდ ანოტაციაში მითითებულ ინფორმაციას და ბავშვმა მიიღოს მედიკამენტის ჭარბი დოზა, განვითარდეს D ჰიპერვიტამინოზი. ამ ვიტამინის ზედმეტი დოზები აზიანებს ენდოკრინულ, კერძოდ ფარისებრ, ფარისებრახლო და მკერდუკანა ჯირკვლებს. კალციუმი ლაგდება ყველა ორგანოში და არღვევს მათ ფუნქციას. D ჰიპერვიტამინოზის შორეული შედეგებია თირკმელების ფუნქციის დარღვევა (კალციუმის ჩალაგების გამო) მკერდუკანა (თიმუსის) და პარათირეოიდული ჯირკვლების ფუნქციის დარღვევა, იმუნიტეტის დაქვეითება, შემდგომში მეორადი ბაქტერიული ინფექციების (პნევმონიის, პიელონეფრიტი) განვითარებით.

​თუ პატარას დედის მიერ ანოტაციით შერჩეული დოზით, ვიტამინ D-ს მიღების პროცესში გამოუვლინდება მადის დაქვეითება, შესაძლებელია, სრულ უმადობამდე, პირღებინება, წყურვილი, ძილიანობა, მოდუნება, დეფეკაციის დარღვევები - დიარეისა და ყაბზობის მონაცვლეობით, მშობელმა დაუყოვნებლივ უნდა მიმართოს პედიატრს შესაბამისი კვლევისა და საჭირო მკურნალობისთვის.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური
წაიკითხეთ სრულად